2. / 2Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
Tekortkomingen huidige situatie
- Lange doorlooptijden
- Vele opvolgende procedures
- Onzekerheid
- Moeilijke besluitvorming en uitstellen van beslissingen
- Procedures vertonen gebreken op vlak van participatie en communicatie
Conclusie: nood aan integratie en vereenvoudiging
3. / 3Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
Wetgevende stappen
- Commissie Sauwens / Berx
- Visienota Vlaamse Regering 15 oktober 2010
- Indiening ontwerp decreet 31 januari 2014
- Advies Raad van State 20 december 2013
- Goedkeuring Vlaams parlement 23 april 2014
- Goedkeuring Vlaamse Regering uitvoeringsbesluit 9 mei 2014
4. / 4Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
Opzet en kenmerken
- Procedure-decreet (!)
- Geen uitzonderingsprocedure
- Snellere realisatie complexe projecten
- Participatie
- Open communicatie en transparantie
- Maatwerk
- Ge誰ntegreerde en oplossingsgerichte samenwerking
- Gelijktijdige en ge誰ntegreerde aanpak van de onderzoeken en de inspraak
- Procesregie wordt door de relevante actoren gedragen
E辿n afgestemde, integrale en overkoepelende
procedure
5. / 5Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
Opbouw decreet
- Hfst 1: Inleidende bepalingen
- Hfst 2: Besluitvormingsprocedure
- Hfst 3: Doorwerking en rechtsgevolgen van de besluiten
- Hfst 4: Uitvoeringsfase en monitoring
- Hfst 5: Regels inzake verval van besluiten
- Hfst 6: Beroepsmogelijkheden
- Hfst 7: regels inzake handhaving
- Hfst 8: Wijzigingsbepalingen m.b.t. andere regelgeving
- Hfst 9: overgangs- en slotbepalingen
6. / 6Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
Algemeen
- Procedure-decreet: doet geen afbreuk aan doelstellingen en inhoudelijke verplichtingen van
sectorale regelgeving (opmerking Raad van State en SARO: het gaat verder)
- Procedure sui generis
- Routeplanner: evolutief document opgesteld door Vlaamse Regering waarin methodiek van
decreet centraal staat (www.complexeprojecten.be)
- Toegang tot decreet is loutere mogelijkheid, geen verplichting
- Elke formele stap wordt voorafgegaan door informele fase
7. / 7Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
Toepassingsgebied: complex project
een project van groot maatschappelijk en ruimtelijk-strategisch belang dat vraagt om
een ge誰ntegreerd vergunningen- en ruimtelijk planproces
Bevoegde overheid oordeelt of een voorliggend project een complex project is
8. / 8Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
Complex project: criteria
1属de probleemstelling of het programma van het project is meervoudig en omvat diverse af te
wegen belangen
2属het project is onontbeerlijk voor een noodzakelijke verbetering van de woonkwaliteit, de
milieukwaliteit, de economische ontwikkeling en/of de mobiliteit
3属bij de afweging van de betrokken belangen is de maatschappelijke meerwaarde prominent
4属het project is ruimtelijk structurerend voor het gebied in kwestie of wordt voorzien in een
complexe omgeving
5属het project heeft een grote rechtstreekse of onrechtstreekse socio-economische, ruimtelijke,
leefmilieugerelateerde of verkeerskundige impact
6属het project houdt ongebruikelijke investeringen en inspanningen in op vlak van ontwikkeling en
beheer
Een of meer van bovenstaande criteria kunnen in aanmerking genomen worden door de bevoegde
overheid
9. / 9Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
Bevoegde overheden
1) Vlaamse Regering: projecten als vermeld in artikel 15, eerste lid van
omgevingsvergunningendecreet
2) Provincieraad: projecten als vermeld in artikel 15, derde lid van
omgevingsvergunningendecreet
3) Gemeenteraad: alle andere gevallen
Ingeval verschillende overheden bevoegd zouden zijn, wordt in onderling overleg de bevoegde
overheid vastgesteld.
11. / 11Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
1) Verkenningsfase
- Is er sprake van een complex project?
- Opstarten plannings- en vergunningsproces
- Informeel vooroverleg met betrokken actoren
Uitkomst verkenningsfase: STARTBESLISSING
- Engagement van overheid om proces overeenkomstig het decreet aan te vatten
- Bevoegde overheid informeert andere overheden over beslissing
- (opmerking Raad van State i.v.m. gelijkheidsbeginsel)
12. / 12Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
2) Onderzoeksfase
- Doel: bevoegde overheid de mogelijkheid bieden om op een ge誰ntegreerde wijze tot een
weloverwogen afweging te komen van de verschillende alternatieven
- methode: uit een brede waaier aan onderzoeken wordt 1 beste oplossing naar voren
geschoven
- procesmatig: onderzoeken en studies worden in de tijd gelijkgeschakeld.
<-> momenteel lopen procedures vaak achtereenvolgend
- Participatie: alternatievenonderzoeksnota en openbaar onderzoek
- Advies
Mondt uit in VOORKEURSBESLUIT
13. / 13Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
2) Onderzoeksfase:
alternatievenonderzoeksnota
- Opstellen alternatievenonderzoeksnota
werkingssfeer geplande project
te onderzoeken alternatieven
wijze waarop alternatieven zullen worden onderzocht
- Versturen nota aan dienst MER en adviesinstanties
- Raadpleging publiek over nota
- Indien grensoverschrijdende effecten: nota voorleggen voor advies aan bevoegde instanties
- Vlaamse Regering stelt adviesinstanties vast
14. / 14Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
2) onderzoeksfase: ge誰ntegreerd
effectenonderzoek en ontwerp voorkeursbesluit
- Ge誰ntegreerd effectenonderzoek
Opgesteld o.b.v. alternatievenonderzoeksnota, adviezen en opmerkingen van
publiek
Omvat min. ruimtelijk en milieugerelateerd effectenonderzoek op strategisch niveau
Resultaten effectenonderzoek worden vastgelegd in effectenonderzoeksrapporten,
waaronder ontwerp-MER
- Synthesenota
- Voorontwerp voorkeursbesluit
- Adviesvergadering waarop alle adviesinstanties uiterlijk hun advies geven
- Kwalitatieve beoordeling MER door dienst MER
i.g.v. afkeuring: verzoek tot heroverweging mogelijk
- Ontwerp voorkeursbesluit: kan afwijken van bestemmingsplannen
i.g.v. afwijking: specifieke instemmingen vereist van overheden bevoegd voor de
ruimtelijke plannen
15. / 15Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
2) Onderzoeksfase: ontwerp van
voorkeursbesluit
Ontwerp van voorkeursbesluit bevat:
1属Motivering waarom voorgenomen initiatief in aanmerking komt als complex project
2属Gekozen alternatief
3属Motivering keuze alternatief
4属Motivering aanwijzing bevoegde overheid
5属Verklaring welke milieuoverwegingen in voorkeursbesluit worden ge誰ntegreerd en op welke
wijze rekening is gehouden met gevoerde onderzoeken (waaronder MER)
6属Relatie met relevante beleidsplannen
7属In voorkomend geval, wijze waarop wordt afgeweken van bestemmingsplannen
8属monitoringsmaatregelen en flankerende maatregelen
9属bepaalde rechtsgevolgen
10属specifieke instrumenten
16. / 16Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
2) onderzoeksfase: openbaar onderzoek
en voorkeursbesluit
- Worden ter inzage gelegd tijdens het openbaar onderzoek:
Ontwerp van voorkeursbesluit
Synthesenota
Effectenonderzoeksrapporten
Alternatievenonderzoeksnota en MER-beoordelingsbeslissing
- Grensoverschrijdend aspect
- Bevoegde overheid stelt voorkeursbesluit definitief vast
m.o. problematiek speciale beschermingszones
Bekendmaking in Belgisch Staatsblad
Opsturen afschrift naar Vlaamse Regering, betrokken provincies en gemeenten,
adviesinstanties
Voorkeursbesluit = point of no return
18. / 18Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
3) Uitwerkingsfase: projectonderzoeksnota
en ge誰ntegreerd effectenonderzoek
- Projectonderzoeksnota bevat:
Project en flankerende maatregelen uit voorkeursbesluit
Alternatieven op uitvoeringsniveau
Voorgenomen onderzoeks- en beoordelingswijze
- opsturen naar bevoegde (advies-)instanties
- Ge誰ntegreerd effectenonderzoek
Ruimtelijk en milieugerelateerde effectenonderzoek op uitvoeringsniveau
m.o. speciale beschermingszones
- Resultaten ge誰ntegreerd effectenonderzoek worden vastgelegd in
effectenonderzoeksrapporten, waaronder ontwerp-MER
- Effectenonderzoeksrapporten leiden tot synthesenota en voorontwerp van projectbesluit
19. / 19Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
3) Uitwerkingsfase: Ontwerp van
projectbesluit
- Ontwerp van projectbesluit kan afwijken van ruimtelijke structuurplannen, plannen van aanleg
en van RUPs
i.g.v. afwijking: specifieke instemmingen vereist van overheden bevoegd voor de
ruimtelijke plannen
- Bevat in hoofdzaak:
Gemotiveerde keuze alternatief op uitvoeringsniveau
Motivering aanwijzing bevoegde overheid
Verklaring betreffende integratie milieuoverwegingen en gevoerde onderzoeken
relatie met relevante beleidsplannen
Desgevallend afwijkingen ruimtelijke plannen
20. / 20Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
3) uitwerkingsfase: openbaar onderzoek
en projectbesluit
- Openbaar onderzoek:
Ontwerp van projectbesluit
Synthesenota
Effectenonderzoeksrapporten, waaronder ontwerp van MER
Projectonderzoeksnota
- Grensoverschrijdende effecten
- MER-dienst beoordeelt kwaliteit van ontwerp-MER en toets ontwerp-MER aan
projectonderzoeksnota
- Projectbesluit:
Wordt definitief vastgesteld door de bevoegde overheid
Ten opzicht van ontwerp projectbesluit kunnen enkel wijzigingen worden
aangebracht die voortvloeien uit goedgekeurd MER of uit inspraakreacties
21. / 21Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
3) Projectbesluit
- Bekendmaking:
Minstens bij uitreksel in het Belgisch Staatsblad
Afschrift wordt bezorgd aan bevoegde overheden en (advies-)instanties
- Inwerkingtreding: 10 dagen na bekendmaking in Belgisch Staatsblad
- Rechtsgevolgen voorkeursbesluit en projectbesluit
Voorkeursbesluit kan bouwverbod of bouwbeperkingen inhouden
Vergunning, machtiging of toestemming kan worden geweigerd als aanvraag
onverenigbaar is met voorkeursbesluit
Onteigening: elke verwerving van onroerende goederen, vereist voor
verwezenlijking voorkeursbesluit of projectbesluit kan door onteigening ten
algemene nutte tot stand worden gebracht
Koppeling rooilijnplan
Herverkaveling
Recht van voorkoop
22. / 22Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
3) Projectbesluit
Na inwerkingvoorkeursbesluit kunnen geen besluiten tot bescherming meer
genomen worden als deze bescherming de realisatie van het voorkeursbesluit
kennelijk in het gedrang brengt
- Rechtsgevolgen voorkeursbesluit vervallen van rechtswege:
3 jaar na inwerkingtreding van voorkeursbesluit
Bij inwerkingtreding van projectbesluit voor gebied waarop projectbesluit betrekking
heeft
Als binnen 6 jaar na inwerkingtreding ervan geen eerste projectbesluit definitief is
vastgesteld
23. / 23Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
3) Doorwerking projectbesluit
- Kan onderdeel bevatten dat geldt als RUP:
Dat onderdeel vervangt voor betreffende grondgebied voorschriften van plannen
van aanleg en RUP
- Geldt desgevallend als:
omgevingsvergunning
melding omgevingsvergunning/onroerend erfgoed
Vergunning o.g.v. decreet natuurbehoud
Vergunning, machtiging, toestemming o.g.v. decreet monumenten
Vergunning, machtiging, of wijking o.g.v. Bosdecreet
Conformiteitsattesten decreet bodembescherming en sanering
Projectbesluit geeft aan als welke concrete beslissing het geldt
- Kan interfereren met andere sectorregelgeving (monumentenzorg, stads- en dorpsgezicht,
bos, natuurbehoud, landschapszorg ).
24. / 24Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
Uitvoeringsfase
- Nagaan aanzienlijke gevolgen voor milieu van tenuitvoerlegging RUP-onderdeel van
projectbesluit
Negatieve gevolgen in vroeg stadium identificeren
Passende herstelmaatregelen nemen
- Monitoring
Bestaande monitoringsregelingen kunnen worden gebruikt
25. / 25Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
Verval voorkeursbesluit en projectbesluit
- Verval voorkeursbesluit
6 jaar na inwerkingtreding ervan is geen definitief projectbesluit vastgesteld
- Verval projectbesluit
Verwezenlijking projectbesluit wordt niet binnen 5 jaar na inwerkingtreding gestart
De werken worden gedurende meer dan 3 opeenvolgende jaren onderbroken
Uitzondering voor onderdeel projectbesluit dat geldt als ruimtelijk plan
Bevoegde overheid kan termijn gemotiveerd verlengen
26. / 26Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
Beroep en handhaving
- Raad van State is bevoegde rechtscollege
- Mogelijkheid instellen beroep tot schorsing of vernietiging tegen definitief vastgelegde
voorkeursbesluit en projectbesluit
- Decreet doet geen afbreuk aan vigerende sectorale handhavingsbepalingen
VCRO, DABM, decreet omgevingsvergunning, decreet bodembescherming
29. / 29Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
Adviesverlening
- Over alternatievenonderzoeksnota
- Over voorontwerp van voorkeursbesluit
- Over projectonderzoeksnota
- Over voorontwerp van projectbesluit
Adviesinstanties verschillen naargelang het voorgenomen project:
bijvoorbeeld: betrokken gemeenten en provincies, NMBS, autonoom havenbedrijf,
Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle, leidend ambtenaar van het departement
dat behoort tot de voor het complexe project relevante beleidsdomeinen
30. / 30Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
Grensoverschrijdende aspecten
Als uit de alternatievenonderzoeksnota / ontwerp van voorkeursbesluit /
projectonderzoeksnota / ontwerp van projectbesluit blijkt dat er aanzienlijke effecten
kunnen zijn voor mens of milieu in andere lidstaten van de Europese Unie, of in
verdragspartijen bij het Verdrag van Espoo, of in andere gewesten, of als de
bevoegde autoriteiten van deze lidstaten, verdragspartijen of gewesten daarom
verzoeken, legt de procesverantwoordelijke de betreffende documenten samen met
alle beschikbare informatie over de mogelijke (gewest)grensoverschrijdende
effecten, voor advies voor aan de bevoegde autoriteiten van de lidstaten,
verdragspartijen of gewesten in kwestie, wat betreft de aanzienlijke effecten voor
mens of milieu.
31. / 31Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
Procedureel uitvoeringsbesluit
Het uitvoeringsbesluit van de Vlaamse Regering stelt nadere (procedure)regels vast met betrekking
tot:
- besluitvormingsprocedure
- Raadpleging publiek
- Openbaar onderzoek
- Adviesverlening en adviesverlenende instanties
- Milieueffectenrapportage
- Bekendmaking
Het uitvoeringsbesluit voorziet de inwerkingtreding van het decreet en het uitvoeringsbesluit op
1 juli 2014
32. / 32Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
Conclusie
Snelle en kwaliteitsvolle procesaanpak van complexe projecten
- Grondig (voor)overleg
- 1 bevoegde overheid
- Samenbrengen betrokken actoren
- Procedurefouten minimaliseren
- Degelijke inspraak burger en adviesinstanties
- Maatwerk en flexibiliteit
33. / 33
Referenties
Steve Ronse PUBLIUS
sronse@publius.be Pres. Kennedypark 6/24 8500 Kortrijk Belgium
t +32 (0)56 74 56 00 f +32 (0)56 74 56 01
www.publius.be
Steve Ronse m.m.v. Thomas Quintens / Decreet houdende complexe projecten
