ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo
H? ?i?U H?NH LINUX
              TR?N TH? NG?C MAI




       H? TH?NG T?P TIN




                                  1
H? th?ng t?p tin

N?i dung:


            I     Gi?i thi?u Terminal v¨¤ Shell

            II    M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn h? th?ng t?p tin

            III   Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin




                                                     H?H Linux   2
H? th?ng t?p tin

N?i dung:


            I      Gi?i thi?u Terminal v¨¤ Shell

                  I.1. Terminal
                  I.2. Shell
            II     M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn h? th?ng t?p tin

            III    Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin




                                                      H?H Linux   3
I.1. Terminal (1)
? L¨¤ ch??ng tr¨¬nh d¨´ng ?? ng??i d¨´ng t??ng
  t¨¢c v?i nh?n th?ng qua t?p l?nh c?a shell
? Kh?i ??ng Terminal: Applications ->
  Accessories -> Terminal
? D?u nh?c l?nh trong Terminal:
   ? #: ng??i d¨´ng root
   ? $: ng??i d¨´ng b¨¬nh th??ng
? C¨¢c th¨¤nh ph?n tr??c d?u nh?c l?nh:
   ? t¨ºnng??id¨´ng@t¨ºnm¨¢y:???ngd?nhi?nh¨¤nh
   ? VD: u01@pc01:~/Kiemtra1$
                                      H?H Linux   4
I.1. Terminal (2)
S? d?ng Terminal:
? Xem tr? gi¨²p l?nh: man t¨ºn_l?nh
   ? D¨´ng ph¨ªm m?i t¨ºn xu?ng ?? ??c t¨¤i li?u
   ? Nh?n q ?? tho¨¢t
? Hi?n l?i l?nh tr??c k? tr??c: m?i t¨ºn l¨ºn (Ctrl P)
? Hi?n l?i l?nh tr??c k? sau: m?i t¨ºn xu?ng (Ctrl N)
? Th?c thi l?nh: Enter
? Copy: Ctrl Shift C
? Paste: Ctrl Shift V
? D?u ; ng?n c¨¢ch c¨¢c c?u l?nh => th?c hi?n tu?n t?

                                             H?H Linux   5
H? th?ng t?p tin

N?i dung:


            I      Gi?i thi?u Terminal v¨¤ Shell

                  I.1. Terminal
                  I.2. Shell
            II     M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn h? th?ng t?p tin

            III    Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin




                                                      H?H Linux   6
I.2. Shell
? M?i distro ??u s? d?ng c¨¢c shell gi?ng nhau
? Shell l¨¤ 1 h? th?ng c¨¢c l?nh ?? ng??i d¨´ng ?i?u
  khi?n m?i ho?t ??ng c?a h? th?ng ? t??ng t¨¢c
  v?i nh?n
? C¨¢c l?nh c?a shell ???c ??t trong /bin
? C¨¢c shell trong Linux:
   ? sh (Bouner): shell c?a Unix
   ? bash (Bouner Again Shell): ra ??i t? d? ¨¢n
     GNU, l¨¤ shell ch¨ªnh trong Linux
? Xem shell ??ng d¨´ng: l?nh echo $SHELL
? H?y 1 l?nh ?ang ch?y: Ctrl C                    7
                                           H?H Linux
H? th?ng t?p tin

N?i dung:
            I      Gi?i thi?u Terminal v¨¤ Shell

            II     M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn h? th?ng t?p tin

                  II.1. ???ng d?n trong h? th?ng t?p tin
                  II.2. M?t s? l?nh c? b?n
                  II.3. M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn HTTT
            III    Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin




                                                      H?H Linux   8
II.1. ???ng d?n (1)
a. ???ng d?n tuy?t ??i:
? L¨¤ ???ng d?n ???c x¨¢c ??nh t? th? m?c g?c (/)
      VD: /usr/local/vd1.txt
? K? hi?u . v¨¤ ..:
   ? .: bi?u th? th? m?c hi?n h¨¤nh
  VD: u01@pc01:~$ ./baitap
   ? ..: bi?u th? th? m?c cha c?a th? m?c hi?n h¨¤nh
  VD: u01@pc01:~$ cd ../Linux
? Khi ch?y c¨¢c t?p tin th?c thi th??ng b?t bu?c
  d¨´ng ???ng d?n tuy?t ??i
                                          H?H Linux   9
II.1. ???ng d?n (2)
b. ???ng d?n t??ng ??i:
? L¨¤ ???ng d?n ???c x¨¢c ??nh t? th? m?c hi?n
  h¨¤nh
     VD: u01@pc01:/usr/local$ gedit baitap.cpp
? K? hi?u ~: bi?u th? th? m?c c¨¢ nh?n c?a ng??i
  d¨´ng ?ang ??ng nh?p
     VD: u01@pc01:/usr$ cd ~




                                         H?H Linux   10
H? th?ng t?p tin

N?i dung:
            I      Gi?i thi?u Terminal v¨¤ Shell

            II     M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn h? th?ng t?p tin

                  II.1. ???ng d?n trong h? th?ng t?p tin
                  II.2. M?t s? l?nh c? b?n
                  II.3. M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn HTTT
            III    Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin




                                                      H?H Linux   11
II.2.1. M?t s? l?nh ??n gi?n
? X¨®a m¨¤n h¨¬nh Terminal: clear
? Xem th? m?c hi?n h¨¤nh: pwd



? L?y t¨ºn m¨¢y t¨ªnh: hostname



? Hi?n chu?i l¨ºn m¨¤n h¨¬nh: echo [¡°chu?i¡±]




                                            H?H Linux   12
II.2.2. M?t s? l?nh hi?n th? th?i gian
? Hi?n th? ng¨¤y th¨¢ng hi?n t?i: date (xem th¨ºm man)




? Xem l?ch: cal [th¨¢ng] [n?m]




                                             H?H Linux   13
H? th?ng t?p tin

N?i dung:
            I      Gi?i thi?u Terminal v¨¤ Shell

            II     M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn h? th?ng t?p tin

                  II.1. ???ng d?n trong h? th?ng t?p tin
                  II.2. M?t s? l?nh c? b?n
                  II.3. M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn HTTT
            III    Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin




                                                      H?H Linux   14
L?nh chuy?n th? m?c hi?n h¨¤nh
? cd [???ng_d?n_c?n_chuy?n_??n]
? VD: u01@pc01:/usr$ cd /home/Linux
? N?u kh?ng ghi ???ng_d?n_c?n_chuy?n_??n: v?
  th? m?c ~




                                    H?H Linux   15
L?nh li?t k¨º n?i dung th? m?c (1)
? ls [tu?_ch?n] [???ng_d?n_c?n_li?t_k¨º]
? M?t s? tu? ch?n:
   ? -l (--long): li?t k¨º d?ng chi ti?t
   ? -R (--recursive): li?t k¨º t?t c? n?i dung c¨¢c th? m?c
   ? -a (--all) : li?t k¨º t?t c? c¨¢c t?p tin, k? c? t?p tin ?n
   ? -h (--human): k¨ªch th??c d?ng kilobytes and
      megabytes
   ? -i (--inode): in inode c?a t?p tin
? N?u kh?ng ghi ???ng_d?n_c?n_li?t_k¨º: li?t k¨º n?i dung
  th? m?c hi?n h¨¤nh



                                                     H?H Linux   16
L?nh li?t k¨º n?i dung th? m?c (2)




                             H?H Linux   17
L?nh li?t k¨º n?i dung th? m?c (3)
? C¨® th? d¨´ng k? hi?u ??i di?n trong
  ???ng_d?n_c?n_li?t_k¨º ?? li?t k¨º n?i dung c¨¢c th?
  m?c/t?p tin v¨¤ n?i dung c¨¢c th? m?c, bao g?m:
   ¨C ?: ??i di?n cho 1 k? t? b?t k? (b?t bu?c c¨® 1 k? t?)
   ¨C *: ??i di?n cho 1 nh¨®m k? t? b?t k? (0, 1 ho?c n k?
     t?)
   ¨C [n..m]: t? k? t? n ??n k? t? m (n, m l¨¤ 2 k? t? b?t
     k? trong b?ng ch? c¨¢i) (kh?ng b?t bu?c)




                                               H?H Linux   18
L?nh li?t k¨º n?i dung th? m?c (4)




                             H?H Linux   19
L?nh li?t k¨º n?i dung th? m?c (5)




                             H?H Linux   20
L?nh li?t k¨º n?i dung th? m?c (6)




                             H?H Linux   21
L?nh li?t k¨º n?i dung th? m?c (7)
? VD: u01@pc01:/usr$ ls ¨Cl /etc
-rw-r--r--    1 root root 10326 Apr 12 12 08:42 info-dir
lrwxrwxrwx 1 root root           11 Apr 12 12 07:52 init.d -> rc.d/init.d
    ? K? t? ??u ti¨ºn c?a c?t 1: -: t?p tin b¨¬nh th??ng, d: th? m?c, l: li¨ºn
       k?t (shortcut) v¨¤ sau t¨ºn c¨® d?u -> ch? ??n t?p tin g?c
    ? C¨¢c k? t? c¨°n l?i c?a c?t 1: quy?n h?n
    ? C?t 2: s? li¨ºn k?t c¨´ng tr? ??n inode v?t l? c?a t?p tin n¨¤y
    ? C?t 3, 4: ng??i s? h?u v¨¤ nh¨®m s? h?u
    ? C?t 5: k¨ªch th??c d??i d?ng s? block. N?u mu?n hi?n th? d?ng K,
       M (kylobyte, megabyte) th¨¬ th¨ºm -h (human) ¡ú ls -l -h
    ? C?t 6: th?i nh?n (ng¨¤y c?p nh?t cu?i c¨´ng)
    ? C?t 7: t¨ºn t?p tin ho?c th? m?c



                                                              H?H Linux   22
L?nh t?o th? m?c
? mkdir [tu?_ch?n] [???ng_d?n/]<t¨ºn_th?_m?c>
? Tu?_ch?n:
   ? -p, --parents: t?o c¨¢c th? m?c cha n?u ch?a
     t?n t?i
   ? VD: mkdir ¨Cp /a/b/c/d -> t?o c? 4 th? m?c
   ? -m <quy?n>, --mode <quy?n>: thi?t l?p quy?n
     h?n
   ? VD: mkdir -m 444 personal -> t?o th? m?c ch?
     ??c


                                         H?H Linux   23
L?nh xo¨¢ th? m?c r?ng
? rmdir [tu?_ch?n] [???ng_d?n/]<t¨ºn_th?_m?c>
? Tu? ch?n:
   ? -p, --parents: xo¨¢ th? m?c v¨¤ (c¨¢c) th? m?c
     cha, n?u th? m?c cha r?ng.
   ? VD: u01@pc01:~$ rmdir ¨Cp Homework/Linux/
     Chapter01
   ? => Xo¨¢ th? m?c Chapter01 (n?u r?ng)
   ? => Xo¨¢ th? m?c Linux (n?u r?ng)
   ? => Xo¨¢ th? m?c Homework (n?u r?ng)


                                        H?H Linux   24
T?o t?p tin text d¨´ng gedit
? gedit [???ng_d?n/]<t¨ºn_t?p_tin>
? Gedit l¨¤ tr¨¬nh so?n th?o v?n b?n ??n gi?n tr¨ºn
  Linux (t??ng t? Notepad tr¨ºn Windows)
? Gedit c¨® giao di?n ?? ho?
? N?u t?p tin <t¨ºn_t?p_tin> ?? t?n t?i th¨¬ m? t?p
  tin, ng??c l?i t?o m?i




                                           H?H Linux   25
T?o t?p tin text d¨´ng vi ho?c vim
? vi [???ng_d?n/]<t¨ºn_t?p_tin>
? N?u t?p tin <t¨ºn_t?p_tin> ?? t?n t?i th¨¬ m? t?p
  tin, ng??c l?i t?o m?i
? Nh?n i: ch¨¨n th¨ºm k? t? v¨¤o v? tr¨ª con tr?
? Tho¨¢t v¨¤ l?u n?i dung t?p tin: nh?n ESC v¨¤ 1
  trong c¨¢c ph¨ªm: wq, ZZ ho?c x
? Tho¨¢t v¨¤ kh?ng l?u: q!




                                           H?H Linux   26
L?nh xo¨¢ t?p tin / th? m?c
? rm [tu?_ch?n]
  [???ng_d?n/]<t¨ºn_t?p_tin/th?_m?c>
? Tu? ch?n:
   ? -r, -R, --recursive : xo¨¢ th? m?c v¨¤ n?i dung
     th? m?c.




                                           H?H Linux   27
L?nh sao ch¨¦p t?p tin / th? m?c
? cp [tu?_ch?n] <t¨ºn_t?p_tin_1> <t¨ºn_t?p_tin_2>
? cp [tu?_ch?n] <t¨ºn_t?p_tin_1> <t¨ºn_t?p_tin_2> ¡­ <t¨ºn_th?_m?c>
? Ch¨¦p t?p_tin_1 th¨¤nh t?p_tin_2 ho?c ch¨¦p c¨¢c t?p tin v¨¤o c¨´ng 1 th?
  m?c
? Tu? ch?n:
   ? -r, -R, --recursive : ch¨¦p th? m?c v¨¤o th? m?c m?i.
   ? -f, --force: overwrite c¨¢c t?p tin ?? t?n t?i
   ? -i, --interactive: h?i l?i tr??c khi overwrite
   ? -P, --parents: ch¨¦p c? nh¨¢nh th? m?c v¨¤o v? tr¨ª m?i
   ? VD: cp --parents jphekman/book/ch1 newdir
   ? => ch¨¦p jphekman/book/ch1 th¨¤nh newdir/jphekman/book/ch1
   ? -u, --update: kh?ng overwrite c¨¢c t?p tin c¨® th?i nh?n
      (modification time) b?ng ho?c m?i h?n


                                                         H?H Linux   28
L?nh di chuy?n v¨¤/ho?c ??i t¨ºn
? mv [tu?_ch?n] <ngu?n> <?¨ªch>
? Khi ngu?n v¨¤ ?¨ªch c¨´ng v? tr¨ª => ??i t¨ºn
? Khi ngu?n v¨¤ ?¨ªch kh¨¢c v? tr¨ª v¨¤ c¨´ng t¨ºn => di chuy?n
? Khi ngu?n v¨¤ ?¨ªch kh¨¢c v? tr¨ª v¨¤ kh¨¢c t¨ºn => di chuy?n v¨¤ ??i t¨ºn
? Tu? ch?n:
   ? -f, --force: overwrite c¨¢c t?p tin ?? t?n t?i
   ? -i, --interactive: h?i l?i tr??c khi overwrite
   ? -u, --update: kh?ng overwrite c¨¢c t?p tin c¨® th?i nh?n
     (modification time) b?ng ho?c m?i h?n
? VD:
   ? mv m1 M1
   ? mv d1 /tmp
   ? mv d2 M1/d22


                                                           H?H Linux   29
L?nh thay ??i th?i gian truy c?p v¨¤ hi?u ch?nh

? touch [tu?_ch?n] <t¨ºn_t?p_tin/th?_m?c>
? Tu? ch?n:
   ? -a, --time=atime, --time=access, --time=use: ch? c?p
     nh?t th?i gian truy c?p (access time)
   ? -m, --time=mtime, --time=modify: ch? c?p nh?t th?i
     gian hi?u ch?nh (modification time)
   ? -t <time>: ch? ??nh 1 th?i ?i?m c? th? d?ng
     [[cc]yy]mmddhhmm[.ss] (bao g?m: optional century
     and year, month, date, hours, minutes, and optional
     seconds), n?u kh?ng ghi tham s? n¨¤y => l?y ng¨¤y gi?
     hi?n h¨¤nh
   ? -c, --no-create: kh?ng t?o n?u t?p tin kh?ng t?n t?i,
     n?u kh?ng ghi tham s? n¨¤y => t?o t?p tin v?i k¨ªch
                                                             30
     th??c = 0                                     H?H Linux
K? hi?u chuy?n h??ng
? Chuy?n h??ng xu?t: > ho?c >>
? Chuy?n h??ng nh?p : <
? Chuy?n h??ng l?i: 2>




                                 H?H Linux   31
L?nh ??c n?i dung t?p tin v?n b?n
? cat [tu?_ch?n] <t¨ºn_c¨¢c _t?p _tin>
? ??c n?i dung c¨¢c t?p tin v¨¤ in ra thi?t b? xu?t
  chu?n
? C¨® th? d¨´ng c¨¢c k? hi?u chuy?n h??ng:
   ? > n?i c¨¢c t?p tin v¨¤o 1 t?p tin m?i
cat f1 f2 f3 > fnew
   ? >> n?i c¨¢c t?p tin v¨¤o cu?i 1 t?p tin ?? c¨®
cat f5 f4 >> fnew
? N?u kh?ng ghi t¨ºn c¨¢c t?p tin tr??c > ho?c >> th¨¬
  m?c ??nh l¨¤ ??c n?i dung t? thi?t b? nh?p chu?n
  (nh?p n?i dung v¨¤o t?p tin), nh?p xong nh?n Ctrl
                                                  32
  D ?? k?t th¨²c                            H?H Linux
L?nh t?o li¨ºn k?t (1)
? Li¨ºn k?t c?ng: 1 li¨ºn k?t c?ng ??n 1 t?p tin
  (kh?ng t?o ???c v?i th? m?c) l¨¤ 1 t?p tin tr? ??n
  inode v?t l? c?a t?p tin g?c. N?u x¨®a file g?c th¨¬
  d? li?u ho¨¤n to¨¤n kh?ng b? m?t, n¨® ch? m?t khi
  kh?ng c¨°n li¨ºn k?t n¨¤o ??n inode ?¨® n?a.
? Li¨ºn k?t m?m: 1 li¨ºn k?t m?m ??n 1 t?p tin (th?
  m?c) l¨¤ 1 t?p tin ch? ch?a th?ng tin c?a t?p tin
  g?c. Khi x¨®a t?p tin g?c th¨¬ t?p tin li¨ºn k?t kh?ng
  c¨°n ? ngh?a
?L?nh: ln [tham s?] <ngu?n> <?¨ªch>
?Tham s?: -s: t?o li¨ºn k?t m?m, n?u kh?ng ch?
  ??nh th¨¬ t?o li¨ºn k?t c?ng                          33
                                              H?H Linux
L?nh t?o li¨ºn k?t (2)




S? li¨ºn k?t ??n inode v?t l? c?a t?p tin /etc/hostname t?ng
t? 1, 2, 3 sau khi t?o th¨ºm 2 li¨ºn k?t c?ng. Ch¨² ?: li¨ºn k?t
m?m kh?ng t?ng s? li¨ºn k?t ??n inode v?t l?
                                                  H?H Linux   34
L?nh t?o li¨ºn k?t (3)




Inode v?t l? c?a t?p tin /etc/hostname v¨¤ inode c?a 2 li¨ºn
k?t c?ng hostname.hlink1 v¨¤ hostname.hlink2 ??u l¨¤ 292


                                                 H?H Linux   35
L?nh t¨¬m chu?i trong t?p tin (1)
? L?nh: grep [tham s?] <'chu?i'> [t¨ºn t?p tin]
? T¨¬m v¨¤ hi?n th? c¨¢c d¨°ng v?n b?n c¨® ch?a 'chu?i'
? Tham s?: -e cho ph¨¦p ch? ??nh nhi?u chu?i t¨¬m
  ki?m ¡ú t¨¬m ki?m theo ?i?u ki?n OR gi?a c¨¢c
  chu?i. N?u c¨® nhi?u chu?i t¨¬m ki?m nh?ng kh?ng
  d¨´ng -e ¡ú ch? t¨¬m theo chu?i ??u ti¨ºn
? N?u kh?ng chir ??nh t¨ºn t?p tin th¨¬ m?c ??nh t¨¬m
  trong lu?ng nh?p chu?n ¡ú ph?i nh?p n?i dung t?
  b¨¤n ph¨ªm ¡ú th?c hi?n t¨¬m sau m?i d¨°ng ¡ú
  d?ng: Ctrl D


                                         H?H Linux   36
L?nh t¨¬m chu?i trong t?p tin (2)
? VD: Gi? s? c¨® t?p tin abc.txt:




                                       H?H Linux   37
L?nh t¨¬m chu?i trong t?p tin (3)




                                   H?H Linux   38
Li?t k¨º t?p tin theo t¨ºn (1)
? L?nh ls li?t k¨º t?p tin/th? m?c trong th? m?c x¨¢c
  ??nh
? L?nh grep t¨¬m chu?i trong 1 lu?ng nh?p (lu?ng
  nh?p chu?n, t?p tin, ??u v¨¤o kh¨¢c)
? K? hi?u | (?ng d?n): chuy?n k?t qu? l?nh ??ng
  tr??c ?ng d?n th¨¤nh ??u v¨¤o c?a l?nh ??ng sau
? => Chuy?n k?t qu? l?nh ls v¨¤o cho l?nh grep




                                           H?H Linux   39
Li?t k¨º t?p tin theo t¨ºn (2)
? Li?t k¨º c¨¢c t?p tin/th? m?c c¨® t¨ºn ch?a chu?i
  Dethi, DETHI, DeThi, dethi trong /media/Data1




                                         H?H Linux   40
M?t s? l?nh kh¨¢c:
? L?nh ??c n?i dung t?p tin v?n b?n:
   ? more
   ? less
   ? head
   ? tail




                                       H?H Linux   41
T¨¬m ki?m t?p tin/th? m?c d¨´ng Nautilus (1)
                                      B2: Ch?n c?ng c?
? T?i c?a s? File Browser c?a Nautilus:




         B1: Ch?n v? tr¨ª c?n t¨¬m
          trong khung Places




                                            H?H Linux   42
T¨¬m ki?m t?p tin/th? m?c d¨´ng Nautilus
(2)


    B3: Nh?p t¨ºn file


                        K?t qu? t¨¬m ???c




                                           43
T¨¬m ki?m t?p tin/th? m?c d¨´ng l?nh find (1)

? L?nh: find [???ng d?n] [tham s?]
? N?u kh?ng ch? ??nh ???ng d?n ¡ú t¨¬m trong th? m?c hi?n
  h¨¤nh. N?u kh?ng ch? ??nh tham s? ¡ú li?t k¨º t?t c?
? Tham s?:
   ? -empty: t¨¬m c¨¢c t?p tin/th? m?c r?ng
   ? -type <lo?i>: trong ?¨® <lo?i> l¨¤ 1 trong c¨¢c k? t?:
       ?d: th? m?c
       ?f: t?p tin
   ? -user <t¨ºn user>: thu?c s? h?u c?a ng??i d¨´ng <t¨ºn
     user>
   ? -group <t¨ºn nh¨®m>: thu?c s? h?u c?a nh¨®m <t¨ºn
     nh¨®m>
                                               H?H Linux   44
T¨¬m ki?m t?p tin/th? m?c d¨´ng l?nh find
 (2)
? -name <m?u>: trong ?¨® <m?u> ???c d¨´ng c¨¢c k? t?
  ??i di?n: *, ?, []; c¨¢c k? t? n¨¤y ph?i ??t sau k? t? 
    ?find -name b* <=> t¨ºn b?t ??u b?ng ch? b
    ?find -name bt? <=> t¨ºn c¨® 3 k? t?, b?t ??u b?ng
     ch? bt
    ?find -name bt[3..5] <=> t¨ºn b?t ??u b?ng ch? bt,
     theo sau l¨¤ 1 k? s? 3, 4 ho?c 5
    ?find -name b[a..t] <=> t¨ºn b?t ??u b?ng ch? bt,
     theo sau l¨¤ 1 k? t? trong kho?ng t? ch? a ??n ch?
     t trong b?ng ch? c¨¢i
    ?Ch¨² ?: -name <m?u> kh?ng ph?n bi?t ch? hoa,
     th??ng
? -iname <m?u>: t??ng t? nh? -name nh?ng ph?n bi?t
  ch? hoa, th??ng                                 H?H Linux 45
T¨¬m ki?m t?p tin/th? m?c d¨´ng l?nh find
 (3)
? -size <n>[cbkMG]: k¨ªch th??c n ??n v?, v?i ??n v? l¨¤:
    ?b: block (<=> 512 byte) (m?c ??nh)
    ?c: byte
    ?k: kilobyte
    ?M: megabyte
    ?G: gigabyte
? Ngo¨¤i ra, c¨°n c¨¢c tham s? kh¨¢c li¨ºn quan ??n ng¨¤y
  c?p nh?t, quy?n h?n, ...




                                               H?H Linux   46
T¨¬m ki?m t?p tin/th? m?c d¨´ng l?nh locate (1)

? L?nh: locate [tham s?] <m?u>
? T¨¬m ki?m t?p tin/th? m?c c¨® t¨ºn ch?a <m?u>
? Tham s?:
   ? -b 't¨ºn': t¨¬m ch¨ªnh x¨¢c theo t¨ºn
tranmai@tranmai-laptop:~$ locate -b 'passwd'
/etc/passwd
/etc/pam.d/passwd
/usr/bin/passwd
/usr/share/doc/passwd
/usr/share/lintian/overrides/passwd
    ? -c (--count): ch? ??m s? t?p tin t¨¬m ???c
tranmai@tranmai-laptop:~$ locate -b 'passwd' -c
5

                                                   H?H Linux   47
T¨¬m ki?m t?p tin/th? m?c d¨´ng l?nh locate (2)

    ? -i (--ignore-case): kh?ng ph?n bi?t ch? hoa, th??ng
tranmai@tranmai-laptop:~$ locate -i passwd
/etc/passwd
/etc/passwd-
/etc/pam.d/chpasswd
/etc/pam.d/passwd
/etc/security/opasswd
/home/tranmai/PAsswd
/home/tranmai/passwd

Ch¨² ?: l?nh locate t¨¬m ki?m d?a v¨¤o CSDL h? th?ng t?p
tin¡ú n?u t?p tin/th? m?c m?i v?a ???c t?o ¡ú ph?i ch?y
l?nh: sudo updatedb ?? c?p nh?t CSDL ¡ú l?nh locate m?i
t¨¬m th?y th? m?c v?a t?o

                                                  H?H Linux   48
N¨¦n v¨¤ gi?i n¨¦n chu?n gz
? Hai chu?n n¨¦n t?p tin ph? bi?n trong Linux l¨¤ gz v¨¤ bz
? N¨¦n th¨¤nh t?p tin .gz
? N¨¦n: gzip <t¨ºn_t?p_tin>
     =>n¨¦n v¨¤ ghi ?¨¨ l¨ºn t?p tin ngu?n
   Ho?c: gzip <t¨ºn_t?p_tin1> <t¨ºn_t?p_tin2> ...
    =>n¨¦n m?i t?p tin th¨¤nh 1 t?p tin n¨¦n v¨¤ ghi ?¨¨ l¨ºn
  c¨¢c t?p tin ngu?n
? Gi?i n¨¦n: gunzip <t¨ºn_t?p_tin.gz>
      Ho?c: gzip -d <t¨ºn_t?p_tin.gz>
      Ho?c: gunzip <t¨ºn_t?p_tin1> <t¨ºn_t?p_tin2> ...
    =>gi?i n¨¦n v¨¤ ghi ?¨¨ l¨ºn t?p tin n¨¦n
                                              H?H Linux   49
N¨¦n v¨¤ gi?i n¨¦n chu?n bz2
? N¨¦n th¨¤nh t?p tin .bz2
? N¨¦n: bzip2 <t¨ºn_t?p_tin>
     =>n¨¦n v¨¤ ghi ?¨¨ l¨ºn t?p tin ngu?n
   Ho?c: bzip2 <t¨ºn_t?p_tin1> <t¨ºn_t?p_tin2> ...
    =>n¨¦n m?i t?p tin th¨¤nh 1 t?p tin n¨¦n v¨¤ ghi ?¨¨ l¨ºn
  c¨¢c t?p tin ngu?n
? Gi?i n¨¦n: bunzip2 <t¨ºn_t?p_tin.gz>
      Ho?c: bzip -d <t¨ºn_t?p_tin.gz>
      Ho?c: bunzip2 <t¨ºn_t?p_tin1> <t¨ºn_t?p_tin2> ...
    =>gi?i n¨¦n v¨¤ ghi ?¨¨ l¨ºn t?p tin n¨¦n

                                              H?H Linux   50
L?nh tar (1)
? T?o b?n l?u tr? (gom c¨¢c t?p tin/ th? m?c) t?o
  th¨¤nh t?p tin .tar
     tar ¨Ccvf <t¨ºn_t?p_tin_?¨ªch>
  <t¨ºn_c¨¢c_t?p_tin/th?_m?c_ngu?n>
VD: tar ¨Ccvf /home/backup.tar /etc/passwd
  /etc/group
? Bung c¨¢c t?p tin/ th? m?c v¨¤o th? m?c hi?n t?i
      tar ¨Cxvf <t¨ºn_t?p_tin.tar>
VD: tar ¨Cxvf /home/backup.tar
? tar: vi?t t?t t? ¡°tape archive¡±
? M?t t?p tin tar (1 b?n l?u tr?): g?i l¨¤ 1 tarball     51
                                            H?H Linux
L?nh tar (2)
? T?o tarball r?i n¨¦n tarball:
   ? Chu?n gz: tar -zcvf archived.tar.gz file1 file2
     file3
   ? Chu?n bz2: tar -jcvf archived.tar.bz2 file1 file2
     file3
? Gi?i n¨¦n r?i bung tarball:
   ? Chu?n gz: tar -zxvf archived.tar.gz file1 file2
     file3
   ? Chu?n bz2: tar -jxvf archived.tar.bz2 file1 file2
     file3

                                              H?H Linux   52
L?nh tar (3)
? C¨¢c tham s?:
   ? c: (--create): t?o m?i file archive
   ? x: (--extract, --get): bung file archive
   ? v: (--verbose): li?t k¨º danh s¨¢ch t?p tin (d¨´ng
     v?i tham s? f)
   ? f: li?t k¨º danh s¨¢ch t?p tin
   ? z: n¨¦n ho?c gi?i n¨¦n gz
   ? j: n¨¦n ho?c gi?i n¨¦n bz2



                                             H?H Linux   53
H? th?ng t?p tin

N?i dung:
            I        Gi?i thi?u Terminal v¨¤ Shell

            II       M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn h? th?ng t?p tin

            III      Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin

                III.1. Quy?n h?n tr¨ºn HTTT
                III.2. Quy?n h?n m?c ??nh
                II.3. M?t s? thao t¨¢c thay ??i quy?n



                                                        H?H Linux   54
III.1. Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin (1)

? T?t c? c¨¢c t?p tin c?a Linux ??u x¨¢c ??nh ng??i
  s? h?u v¨¤ quy?n truy c?p
? Xem quy?n h?n => th?c hi?n l?nh ls ¨Cl
  -rw-r--r--   1 root root 10326 Apr 12 12 08:42 info-dir
9 k? t? b¨ºn ph?i c?t ??u ti¨ºn ch? ra quy?n h?n tr¨ºn t?p tin
? 9 k? t? chia th¨¤nh 3 nh¨®m quy?n h?n cho l?n
  l??t 3 d?ng ng??i d¨´ng: ch? s? h?u, nh¨®m s?
  h?u v¨¤ c¨¢c ng??i d¨´ng kh¨¢c
? M?i nh¨®m 3 k? t? l?n l??t bi?u th? c¨¢c quy?n:
  read (r), write (w) v¨¤ execute (x). N?u kh?ng c¨®
  quy?n th¨¬ thay b?ng d?u -
                                                     H?H Linux   55
III.1. Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin (2)

? M?t c¨¢ch kh¨¢c ?? bi?u th? quy?n h?n: Quy?n h?n
  c?a t?ng d?ng ng??i d¨´ng ???c bi?u th? d??i
  d?ng s? 3 bit, n?u c¨® quy?n th¨¬ bit ?¨® =1, ng??c
  l?i =0
   ? Ch? c¨® quy?n read: 100 ~ 4
   ? Ch? c¨® quy?n write: 010 ~ 2
   ? Ch? c¨® quy?n execute: 001 ~ 1
? Quy?n h?n c?a t?ng d?ng ng??i d¨´ng ???c t¨ªnh
  b?ng t?ng c¨¢c gi¨¢ tr? s? 4, 2, 1
? VD: quy?n h?n t?p tin myFile l¨¤ 664

                                          H?H Linux   56
III.1. Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin (3)

? Quy?n read: ??c n?i dung t?p tin, chuy?n
  v¨¤o v¨¤ xem n?i dung th? m?c
? Quy?n write: s?a n?i dung, x¨®a t?p tin. T?o,
  ??i t¨ºn, x¨®a t?p tin b¨ºn trong th? m?c m¨¤
  kh?ng ph? thu?c quy?n h?n tr¨ºn c¨¢c t?p tin
  ?¨®
? Quy?n execute: th?c thi t?p tin ch??ng tr¨¬nh.
  Ch? c¨® th? chuy?n v¨¤o b¨ºn trong th? m?c
? Ng??i c¨® quy?n ??c th¨¬ c¨® quy?n copy t?p
  tin. Khi ?¨®: t?p tin copy ???c s? thu?c s?
  h?u c?a ng??i copy
                                          H?H Linux   57
III.1. Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin (4)

? N?u nh¨®m s? h?u c¨® quy?n tr¨ºn 1 t?p tin th¨¬ t?t
  c? c¨¢c ng??i d¨´ng thu?c nh¨®m ?¨® (tr? ch? s?
  h?u) c?ng c¨® quy?n t??ng t? tr¨ºn t?p tin ?¨®
? VD: Ng??i d¨´ng tranmai v¨¤ ng??i d¨´ng user01
  ??u thu?c nh¨®m tranmai. Ng??i d¨´ng tranmai t?o
  t?p tin /home/tranmai/TempFile v¨¤ g¨¢n quy?n nh?
  sau: r¡ªrw-r--. Khi ?¨® ng??i d¨´ng tranmai kh?ng
  ???c s?a n?i dung c?a TempFile nh?ng ng??i
  d¨´ng user01 th¨¬ ???c ph¨¦p



                                        H?H Linux   58
H? th?ng t?p tin

N?i dung:
            I        Gi?i thi?u Terminal v¨¤ Shell

            II       M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn h? th?ng t?p tin

            III      Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin

                III.1. Quy?n h?n tr¨ºn HTTT
                III.2. Quy?n h?n m?c ??nh
                II.3. M?t s? thao t¨¢c thay ??i quy?n



                                                        H?H Linux   59
III.2. Quy?n h?n m?c ??nh (1)

? Khi t?o 1 t?p tin ho?c th? m?c th¨¬ c¨¢c quy?n
  h?n (permission) ???c g¨¢n m?c ??nh:
   ? T?p tin: rw-r¡ªr--
   ? Th? m?c: rwxr-xr-x
? Umask (User-Mask) v¨¤ Base Permission: Khi
  m?t t?p tin hay th? m?c ???c t?o ra th¨¬ c¨¢c
  quy?n h?n truy c?p ??i v?i ch¨²ng (read, write,
  execute) cho c¨¢c ch? th? (owner, group, others)
  s? ???c x¨¢c ??nh d?a tr¨ºn hai gi¨¢ tr? l¨¤
  quy?n truy nh?p c? s? (base permission) v¨¤
  m?t n? (mask).
                                            H?H Linux   60
III.2. Quy?n h?n m?c ??nh (2)

        Base Permission l¨¤ gi¨¢ tr? ???c thi?t l?p s?n t? tr??c,
        v¨¤ ta kh?ng th? thay ??i ???c
    ?     T?p tin: base permission l¨¤ 666 (rw-rw-rw-)
    ?     Th? m?c: base permission l¨¤ 777 (rwxrwxrwx)
?        Mask l¨¤ gi¨¢ tr? ???c thi?t l?p b?i ng??i d¨´ng b?ng
        l?nh umask
?        Gi¨¢ tr? Mask s? ¡°che ?i¡± m?t s? bit trong Base
        Permission ?? t?o ra quy?n truy c?p ch¨ªnh th?c cho
        t?p tin/th? m?c.
?        C? th?, quy?n truy c?p ch¨ªnh th?c ???c t¨ªnh b?ng
        c¨¢ch l?y ¡°gi¨¢ tr? nh? ph?n c?a Base permission
        ¡±AND¡° d?ng bi?u di?n b¨´ 1 c?a mask¡±
                                                    H?H Linux   61
III.2. Quy?n h?n m?c ??nh (3)

?  VD1: V¨¬ Base Permission c?a t?p tin lu?n l¨¤ 666 (t?c
   110110110 khi chuy?n sang d?ng nh? ph?n), n¨ºn n?u gi¨¢
   tr? mask l¨¤ 022 (c¨® d?ng nh? ph?n l¨¤ 000010010 => d?ng
   b¨´ 1 c?a n¨® th¨¬ chuy?n 1->0, 0->1 n¨ºn ta ???c
   111101101) th¨¬ quy?n truy nh?p ch¨ªnh th?c c?a file s?
   l¨¤:
   110 110 110 AND 111 101 101 = 110 100 100 = 644
   (rw-r¨Cr¨C)
    VD2: T??ng t?, v?i th? m?c:
777 <=> 111 111 111
022 <=> 000 010 010 => b¨´ 1 l¨¤ 111 101 101
   111 111 111 AND 111 101 101 = 111 101 101 = 755
   (rwxr-xr-x)
                                              H?H Linux   62
III.2. Quy?n h?n m?c ??nh (4)

L?nh umask cho ph¨¦p xem v¨¤ thay ??i m?t n? hi?n t?i
Xem m?t n?: umask ho?c umask -S
Thay m? n?: umask <gi¨¢ tr? m?t n?>




                                          H?H Linux   63
H? th?ng t?p tin

N?i dung:
            I        Gi?i thi?u Terminal v¨¤ Shell

            II       M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn h? th?ng t?p tin

            III      Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin

                III.1. Quy?n h?n tr¨ºn HTTT
                III.2. Quy?n h?n m?c ??nh
                II.3. M?t s? thao t¨¢c thay ??i quy?n



                                                        H?H Linux   64
Thay ??i quy?n c?a t?p tin/th? m?c (1)

? Ch? c¨® ch? s? h?u ho?c super user m?i th?c hi?n ???c
  vi?c n¨¤y
? D?ng tuy?t ??i: chmod <d?ng_ng??i_d¨´ng><thao_t¨¢c>
  <quy?n_h?n> <t¨ºn_t?p_tin>
   ? D?ng ng??i d¨´ng: u (ch? s? h?u), g (nh¨®m s? h?u),
     o (ng??i d¨´ng kh¨¢c), a (t?t c?)
   ? Thao t¨¢c: + (th¨ºm quy?n), - (x¨®a quy?n), = (ch? th¨ºm
     quy?n ???c ch? ??nh, c¨¢c quy?n kh¨¢c b? x¨®a)
   ? Quy?n h?n: r, w, x
      ? VD1: chmod go-w myFile (x¨®a quy?n write c?a nh¨®m v¨¤ ng??i d¨´ng
        kh¨¢c)
      ? VD2: chmod ugo+wxr gom.tar.gz (th¨ºm t?t c? quy?n cho m?i ng??i
        d¨´ng)
      ? VD3: chmod ugo=r gom.tar.gz (th¨ºm quy?n read ??ng th?i x¨®a c¨¢c
                                                                      65
        quy?n kh¨¢c cho m?i ng??i d¨´ng)                     H?H Linux
Thay ??i quy?n c?a t?p tin/th? m?c (2)

   ? Tr??ng h?p m?i d?ng ng??i d¨´ng ???c th¨ºm,
     b?t quy?n kh¨¢c nhau: d¨´ng d?u ph?y ?? ng?n
     c¨¢ch (kh?ng c¨® kho?ng tr?ng tr??c ho?c sau d?u
     ph?y)
       ? VD4: chmod u-w,o-xr gom.tar.gz (x¨®a quy?n
         write c?a ch? s? h?u, x¨®a quy?n read v¨¤
         excute c?a ng??i d¨´ng kh¨¢c)
? D?ng t??ng ??i: chmod <gi¨¢_tr?_s?_quy?n_h?n>
  <t¨ºn_t?p_tin>
   ? VD: chmod 755 myFile (ch? s? h?u c¨® t?t c?
     quy?n, nh¨®m v¨¤ ng??i d¨´ng kh¨¢c ch? ??c v¨¤ th?c
     thi)

                                              H?H Linux   66
Thay ??i ch? s? h?u c?a t?p tin/th? m?c (1)
? Ch? c¨® ch? s? h?u ho?c super user m?i th?c hi?n ???c vi?c n¨¤y
? C¨² ph¨¢p: chown [tham s?] [ch? s? h?u m?i][:nh¨®m s? h?u m?i]
  <t¨ºn_t?p_tin>
   ? Tham s?:
      ? -R, --recursive: thay ??i c? nh¨¢nh th? m?c
      ? -v, --verbose: li?t k¨º c¨¢c t?p tin th?c hi?n thay ??i
   ? Ch? s? h?u m?i: t¨ºn ng??i d¨´ng ho?c UID
   ? Nh¨®m s? h?u m?i: t¨ºn nh¨®m ho?c GID
   ? N?u ghi d?u : m¨¤ kh?ng ghi t¨ºn nh¨®m th¨¬ m?c ??nh l¨¤ nh¨®m
     ch¨ªnh c?a ch? s? h?u (login group)
   ? N?u ghi [:nh¨®m s? h?u] m¨¤ kh?ng ghi t¨ºn ch? s? h?u th¨¬ ch?
     thay ??i nh¨®m s? h?u (t??ng t? l?nh chgrp)
   ? Ch¨² ?: tr??c sau d?u hai ch?m kh?ng c¨® kho?ng tr?ng

                                                        H?H Linux   67
Thay ??i ch? s? h?u c?a t?p tin/th? m?c (2)

? VD:
   ? sudo chown user01 gom.tar.gz (ch? s? h?u m?i l¨¤
     user01)
   ? sudo chown root: gom.tar.gz (ch? s? h?u m?i l¨¤ root,
     nh¨®m s? h?u m?i l¨¤ nh¨®m root)
   ? sudo chown tranmai: gom.tar.gz (ch? s? h?u m?i l¨¤
     tranmai, nh¨®m s? h?u m?i l¨¤ nh¨®m tranmai)
   ? sudo chown :admin gom.tar.gz (nh¨®m s? h?u m?i l¨¤
     nh¨®m admin)
   ? Ng??i d¨´ng user01 ???c t?o ra thu?c nh¨®m tranmai:
        sudo useradd -s /bin/bash -m -g tranmai user01
   ? sudo chown user01: gom.tar.gz (ch? s? h?u m?i l¨¤
     user01, nh¨®m s? h?u m?i l¨¤ nh¨®m tranmai) H?H Linux 68
Thay ??i nh¨®m s? h?u c?a t?p tin/th? m?c

? Ch? c¨® ch? s? h?u ho?c super user m?i th?c hi?n ???c
  vi?c n¨¤y
? C¨² ph¨¢p: chgrp [tham s?] <nh¨®m s? h?u m?i>
  <t¨ºn_t?p_tin>
   ? Tham s?:
       ? -R, --recursive: thay ??i c? nh¨¢nh th? m?c
       ? -v, --verbose: li?t k¨º c¨¢c t?p tin th?c hi?n thay ??i
   ? Nh¨®m s? h?u m?i: t¨ºn nh¨®m ho?c GID
   ? VD: chgrp admin abc.txt (nh¨®m s? h?u c?a t?p tin
     abc.txt l¨¤ nh¨®m admin)



                                                     H?H Linux   69
Thay ??i quy?n tr¨ºn giao di?n Ubuntu

? Click ph?i v¨¤o t?p tin/ th? m?c ¡ú Properties ¡ú tab
  Permissions
   ? Owner: ch? s? h?u
   ? Group: nh¨®m s? h?u
   ? Others: ng??i d¨´ng kh¨¢c
=> Ch?n c¨¢c quy?n read v¨¤ write trong combo Access
   ? Execute: n?u check v¨¤o ¡°Allow executing file as
     program¡± th¨¬ m?i ng??i d¨´ng ??u c¨® quy?n x




                                                H?H Linux   70
Qu?n l? file v?i Midnight Commander

? C¨¤i g¨®i mc ¡ú v¨¤o terminal g? mc




                                    H?H Linux   71

More Related Content

What's hot (18)

Linux+02
Linux+02Linux+02
Linux+02
Duong Hieu
?
Chuong 03 he_thong_file
Chuong 03 he_thong_fileChuong 03 he_thong_file
Chuong 03 he_thong_file
nguyenghia831
?
Lesson 7 - Linux Shell Programming
Lesson 7 - Linux Shell ProgrammingLesson 7 - Linux Shell Programming
Lesson 7 - Linux Shell Programming
Thang Man
?
Lesson 5 - Administering Linux System (1)
Lesson 5 - Administering Linux System (1)Lesson 5 - Administering Linux System (1)
Lesson 5 - Administering Linux System (1)
Thang Man
?
Linux+01
Linux+01Linux+01
Linux+01
Duong Hieu
?
Su dung linux shell
Su dung linux shellSu dung linux shell
Su dung linux shell
Nguyen Van Hung
?
Lesson 1 - Introduction to Open Source & Linux
Lesson 1 - Introduction to Open Source & LinuxLesson 1 - Introduction to Open Source & Linux
Lesson 1 - Introduction to Open Source & Linux
Thang Man
?
Giao trinh he_dieu_hanh_tech24_vn[bookbooming.com]
Giao trinh he_dieu_hanh_tech24_vn[bookbooming.com]Giao trinh he_dieu_hanh_tech24_vn[bookbooming.com]
Giao trinh he_dieu_hanh_tech24_vn[bookbooming.com]
bookbooming1
?
Project name
Project nameProject name
Project name
thom Tomu
?
H? ?i?u h¨¤nh
H? ?i?u h¨¤nhH? ?i?u h¨¤nh
H? ?i?u h¨¤nh
??y V?
?
L¨¤m th? n¨¤o ?? h?c linux trong 24h?
L¨¤m th? n¨¤o ?? h?c linux trong 24h?L¨¤m th? n¨¤o ?? h?c linux trong 24h?
L¨¤m th? n¨¤o ?? h?c linux trong 24h?
C?ng Ngh? - VTC Mobile
?
Lesson 2 - Install Linux & Command Line Environment
Lesson 2 - Install Linux & Command Line EnvironmentLesson 2 - Install Linux & Command Line Environment
Lesson 2 - Install Linux & Command Line Environment
Thang Man
?
Overview of Linux
Overview of LinuxOverview of Linux
Overview of Linux
Thang Man
?
Linux2 lap trinhshellchohocvien
Linux2 lap trinhshellchohocvienLinux2 lap trinhshellchohocvien
Linux2 lap trinhshellchohocvien
asakebigone
?

Viewers also liked (7)

Bats
BatsBats
Bats
wsenn
?
Q3
Q3Q3
Q3
ljohnsonchs
?
Jewelers Cleveland
Jewelers ClevelandJewelers Cleveland
Jewelers Cleveland
RingsCleveland
?
Total film magazine analysis
Total film magazine analysisTotal film magazine analysis
Total film magazine analysis
Arya
?
Ch11
Ch11Ch11
Ch11
Jan Novak
?
8 BYOD Security Tips
8 BYOD Security Tips8 BYOD Security Tips
8 BYOD Security Tips
Sims Recycling Solutions
?
Industrial Furnaces Energy Efficiency
Industrial Furnaces Energy EfficiencyIndustrial Furnaces Energy Efficiency
Industrial Furnaces Energy Efficiency
SOLO Swiss SA
?

Similar to Linux04 hethongtaptin (20)

Linux Network Administration (LPI-1,LPI-2)
Linux Network Administration (LPI-1,LPI-2)Linux Network Administration (LPI-1,LPI-2)
Linux Network Administration (LPI-1,LPI-2)
laonap166
?
Th linux
Th linuxTh linux
Th linux
thocntt
?
C¨¢c l?nh shell c? b?n trong linux
C¨¢c l?nh shell c? b?n trong linuxC¨¢c l?nh shell c? b?n trong linux
C¨¢c l?nh shell c? b?n trong linux
Thi¨ºn Th?n M¨¢y T¨ªnh
?
Chuong ii
Chuong iiChuong ii
Chuong ii
PhongSPKT
?
Nguy?n V? H?ng: Basic Linux Tutorial (Linux c? b?n b?ng Ti?ng Vi?t)
Nguy?n V? H?ng: Basic Linux Tutorial (Linux c? b?n b?ng Ti?ng Vi?t)Nguy?n V? H?ng: Basic Linux Tutorial (Linux c? b?n b?ng Ti?ng Vi?t)
Nguy?n V? H?ng: Basic Linux Tutorial (Linux c? b?n b?ng Ti?ng Vi?t)
Vu Hung Nguyen
?
Basic linux tutorial
Basic linux tutorialBasic linux tutorial
Basic linux tutorial
vinicorp
?
Tom tat lenh ubuntu
Tom tat lenh ubuntuTom tat lenh ubuntu
Tom tat lenh ubuntu
nghoanganh
?
T¨®m t?t l?nh Ubuntu
T¨®m t?t l?nh UbuntuT¨®m t?t l?nh Ubuntu
T¨®m t?t l?nh Ubuntu
Quang Ngoc
?
Tom tat lenh_ubuntu
Tom tat lenh_ubuntuTom tat lenh_ubuntu
Tom tat lenh_ubuntu
thanhhokh03
?
Giao Trinh MSDOS
Giao Trinh MSDOSGiao Trinh MSDOS
Giao Trinh MSDOS
Once Click
?
06 the command line
06  the command line06  the command line
06 the command line
C?n Gi¨®
?
To ghi nho ubuntu
To ghi nho   ubuntuTo ghi nho   ubuntu
To ghi nho ubuntu
Thi¨ºn Th?n M¨¢y T¨ªnh
?
Carte ref-ubuntu-vi (1)
Carte ref-ubuntu-vi (1)Carte ref-ubuntu-vi (1)
Carte ref-ubuntu-vi (1)
Mr[L]ink
?
H? th?ng t?p Linux
H? th?ng t?p LinuxH? th?ng t?p Linux
H? th?ng t?p Linux
Hanh Nguy?n V?n
?
Carte ref-ubuntu-vi
Carte ref-ubuntu-viCarte ref-ubuntu-vi
Carte ref-ubuntu-vi
Tr?n Quang Sang
?

Linux04 hethongtaptin

  • 1. H? ?i?U H?NH LINUX TR?N TH? NG?C MAI H? TH?NG T?P TIN 1
  • 2. H? th?ng t?p tin N?i dung: I Gi?i thi?u Terminal v¨¤ Shell II M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn h? th?ng t?p tin III Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin H?H Linux 2
  • 3. H? th?ng t?p tin N?i dung: I Gi?i thi?u Terminal v¨¤ Shell I.1. Terminal I.2. Shell II M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn h? th?ng t?p tin III Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin H?H Linux 3
  • 4. I.1. Terminal (1) ? L¨¤ ch??ng tr¨¬nh d¨´ng ?? ng??i d¨´ng t??ng t¨¢c v?i nh?n th?ng qua t?p l?nh c?a shell ? Kh?i ??ng Terminal: Applications -> Accessories -> Terminal ? D?u nh?c l?nh trong Terminal: ? #: ng??i d¨´ng root ? $: ng??i d¨´ng b¨¬nh th??ng ? C¨¢c th¨¤nh ph?n tr??c d?u nh?c l?nh: ? t¨ºnng??id¨´ng@t¨ºnm¨¢y:???ngd?nhi?nh¨¤nh ? VD: u01@pc01:~/Kiemtra1$ H?H Linux 4
  • 5. I.1. Terminal (2) S? d?ng Terminal: ? Xem tr? gi¨²p l?nh: man t¨ºn_l?nh ? D¨´ng ph¨ªm m?i t¨ºn xu?ng ?? ??c t¨¤i li?u ? Nh?n q ?? tho¨¢t ? Hi?n l?i l?nh tr??c k? tr??c: m?i t¨ºn l¨ºn (Ctrl P) ? Hi?n l?i l?nh tr??c k? sau: m?i t¨ºn xu?ng (Ctrl N) ? Th?c thi l?nh: Enter ? Copy: Ctrl Shift C ? Paste: Ctrl Shift V ? D?u ; ng?n c¨¢ch c¨¢c c?u l?nh => th?c hi?n tu?n t? H?H Linux 5
  • 6. H? th?ng t?p tin N?i dung: I Gi?i thi?u Terminal v¨¤ Shell I.1. Terminal I.2. Shell II M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn h? th?ng t?p tin III Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin H?H Linux 6
  • 7. I.2. Shell ? M?i distro ??u s? d?ng c¨¢c shell gi?ng nhau ? Shell l¨¤ 1 h? th?ng c¨¢c l?nh ?? ng??i d¨´ng ?i?u khi?n m?i ho?t ??ng c?a h? th?ng ? t??ng t¨¢c v?i nh?n ? C¨¢c l?nh c?a shell ???c ??t trong /bin ? C¨¢c shell trong Linux: ? sh (Bouner): shell c?a Unix ? bash (Bouner Again Shell): ra ??i t? d? ¨¢n GNU, l¨¤ shell ch¨ªnh trong Linux ? Xem shell ??ng d¨´ng: l?nh echo $SHELL ? H?y 1 l?nh ?ang ch?y: Ctrl C 7 H?H Linux
  • 8. H? th?ng t?p tin N?i dung: I Gi?i thi?u Terminal v¨¤ Shell II M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn h? th?ng t?p tin II.1. ???ng d?n trong h? th?ng t?p tin II.2. M?t s? l?nh c? b?n II.3. M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn HTTT III Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin H?H Linux 8
  • 9. II.1. ???ng d?n (1) a. ???ng d?n tuy?t ??i: ? L¨¤ ???ng d?n ???c x¨¢c ??nh t? th? m?c g?c (/) VD: /usr/local/vd1.txt ? K? hi?u . v¨¤ ..: ? .: bi?u th? th? m?c hi?n h¨¤nh VD: u01@pc01:~$ ./baitap ? ..: bi?u th? th? m?c cha c?a th? m?c hi?n h¨¤nh VD: u01@pc01:~$ cd ../Linux ? Khi ch?y c¨¢c t?p tin th?c thi th??ng b?t bu?c d¨´ng ???ng d?n tuy?t ??i H?H Linux 9
  • 10. II.1. ???ng d?n (2) b. ???ng d?n t??ng ??i: ? L¨¤ ???ng d?n ???c x¨¢c ??nh t? th? m?c hi?n h¨¤nh VD: u01@pc01:/usr/local$ gedit baitap.cpp ? K? hi?u ~: bi?u th? th? m?c c¨¢ nh?n c?a ng??i d¨´ng ?ang ??ng nh?p VD: u01@pc01:/usr$ cd ~ H?H Linux 10
  • 11. H? th?ng t?p tin N?i dung: I Gi?i thi?u Terminal v¨¤ Shell II M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn h? th?ng t?p tin II.1. ???ng d?n trong h? th?ng t?p tin II.2. M?t s? l?nh c? b?n II.3. M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn HTTT III Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin H?H Linux 11
  • 12. II.2.1. M?t s? l?nh ??n gi?n ? X¨®a m¨¤n h¨¬nh Terminal: clear ? Xem th? m?c hi?n h¨¤nh: pwd ? L?y t¨ºn m¨¢y t¨ªnh: hostname ? Hi?n chu?i l¨ºn m¨¤n h¨¬nh: echo [¡°chu?i¡±] H?H Linux 12
  • 13. II.2.2. M?t s? l?nh hi?n th? th?i gian ? Hi?n th? ng¨¤y th¨¢ng hi?n t?i: date (xem th¨ºm man) ? Xem l?ch: cal [th¨¢ng] [n?m] H?H Linux 13
  • 14. H? th?ng t?p tin N?i dung: I Gi?i thi?u Terminal v¨¤ Shell II M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn h? th?ng t?p tin II.1. ???ng d?n trong h? th?ng t?p tin II.2. M?t s? l?nh c? b?n II.3. M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn HTTT III Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin H?H Linux 14
  • 15. L?nh chuy?n th? m?c hi?n h¨¤nh ? cd [???ng_d?n_c?n_chuy?n_??n] ? VD: u01@pc01:/usr$ cd /home/Linux ? N?u kh?ng ghi ???ng_d?n_c?n_chuy?n_??n: v? th? m?c ~ H?H Linux 15
  • 16. L?nh li?t k¨º n?i dung th? m?c (1) ? ls [tu?_ch?n] [???ng_d?n_c?n_li?t_k¨º] ? M?t s? tu? ch?n: ? -l (--long): li?t k¨º d?ng chi ti?t ? -R (--recursive): li?t k¨º t?t c? n?i dung c¨¢c th? m?c ? -a (--all) : li?t k¨º t?t c? c¨¢c t?p tin, k? c? t?p tin ?n ? -h (--human): k¨ªch th??c d?ng kilobytes and megabytes ? -i (--inode): in inode c?a t?p tin ? N?u kh?ng ghi ???ng_d?n_c?n_li?t_k¨º: li?t k¨º n?i dung th? m?c hi?n h¨¤nh H?H Linux 16
  • 17. L?nh li?t k¨º n?i dung th? m?c (2) H?H Linux 17
  • 18. L?nh li?t k¨º n?i dung th? m?c (3) ? C¨® th? d¨´ng k? hi?u ??i di?n trong ???ng_d?n_c?n_li?t_k¨º ?? li?t k¨º n?i dung c¨¢c th? m?c/t?p tin v¨¤ n?i dung c¨¢c th? m?c, bao g?m: ¨C ?: ??i di?n cho 1 k? t? b?t k? (b?t bu?c c¨® 1 k? t?) ¨C *: ??i di?n cho 1 nh¨®m k? t? b?t k? (0, 1 ho?c n k? t?) ¨C [n..m]: t? k? t? n ??n k? t? m (n, m l¨¤ 2 k? t? b?t k? trong b?ng ch? c¨¢i) (kh?ng b?t bu?c) H?H Linux 18
  • 19. L?nh li?t k¨º n?i dung th? m?c (4) H?H Linux 19
  • 20. L?nh li?t k¨º n?i dung th? m?c (5) H?H Linux 20
  • 21. L?nh li?t k¨º n?i dung th? m?c (6) H?H Linux 21
  • 22. L?nh li?t k¨º n?i dung th? m?c (7) ? VD: u01@pc01:/usr$ ls ¨Cl /etc -rw-r--r-- 1 root root 10326 Apr 12 12 08:42 info-dir lrwxrwxrwx 1 root root 11 Apr 12 12 07:52 init.d -> rc.d/init.d ? K? t? ??u ti¨ºn c?a c?t 1: -: t?p tin b¨¬nh th??ng, d: th? m?c, l: li¨ºn k?t (shortcut) v¨¤ sau t¨ºn c¨® d?u -> ch? ??n t?p tin g?c ? C¨¢c k? t? c¨°n l?i c?a c?t 1: quy?n h?n ? C?t 2: s? li¨ºn k?t c¨´ng tr? ??n inode v?t l? c?a t?p tin n¨¤y ? C?t 3, 4: ng??i s? h?u v¨¤ nh¨®m s? h?u ? C?t 5: k¨ªch th??c d??i d?ng s? block. N?u mu?n hi?n th? d?ng K, M (kylobyte, megabyte) th¨¬ th¨ºm -h (human) ¡ú ls -l -h ? C?t 6: th?i nh?n (ng¨¤y c?p nh?t cu?i c¨´ng) ? C?t 7: t¨ºn t?p tin ho?c th? m?c H?H Linux 22
  • 23. L?nh t?o th? m?c ? mkdir [tu?_ch?n] [???ng_d?n/]<t¨ºn_th?_m?c> ? Tu?_ch?n: ? -p, --parents: t?o c¨¢c th? m?c cha n?u ch?a t?n t?i ? VD: mkdir ¨Cp /a/b/c/d -> t?o c? 4 th? m?c ? -m <quy?n>, --mode <quy?n>: thi?t l?p quy?n h?n ? VD: mkdir -m 444 personal -> t?o th? m?c ch? ??c H?H Linux 23
  • 24. L?nh xo¨¢ th? m?c r?ng ? rmdir [tu?_ch?n] [???ng_d?n/]<t¨ºn_th?_m?c> ? Tu? ch?n: ? -p, --parents: xo¨¢ th? m?c v¨¤ (c¨¢c) th? m?c cha, n?u th? m?c cha r?ng. ? VD: u01@pc01:~$ rmdir ¨Cp Homework/Linux/ Chapter01 ? => Xo¨¢ th? m?c Chapter01 (n?u r?ng) ? => Xo¨¢ th? m?c Linux (n?u r?ng) ? => Xo¨¢ th? m?c Homework (n?u r?ng) H?H Linux 24
  • 25. T?o t?p tin text d¨´ng gedit ? gedit [???ng_d?n/]<t¨ºn_t?p_tin> ? Gedit l¨¤ tr¨¬nh so?n th?o v?n b?n ??n gi?n tr¨ºn Linux (t??ng t? Notepad tr¨ºn Windows) ? Gedit c¨® giao di?n ?? ho? ? N?u t?p tin <t¨ºn_t?p_tin> ?? t?n t?i th¨¬ m? t?p tin, ng??c l?i t?o m?i H?H Linux 25
  • 26. T?o t?p tin text d¨´ng vi ho?c vim ? vi [???ng_d?n/]<t¨ºn_t?p_tin> ? N?u t?p tin <t¨ºn_t?p_tin> ?? t?n t?i th¨¬ m? t?p tin, ng??c l?i t?o m?i ? Nh?n i: ch¨¨n th¨ºm k? t? v¨¤o v? tr¨ª con tr? ? Tho¨¢t v¨¤ l?u n?i dung t?p tin: nh?n ESC v¨¤ 1 trong c¨¢c ph¨ªm: wq, ZZ ho?c x ? Tho¨¢t v¨¤ kh?ng l?u: q! H?H Linux 26
  • 27. L?nh xo¨¢ t?p tin / th? m?c ? rm [tu?_ch?n] [???ng_d?n/]<t¨ºn_t?p_tin/th?_m?c> ? Tu? ch?n: ? -r, -R, --recursive : xo¨¢ th? m?c v¨¤ n?i dung th? m?c. H?H Linux 27
  • 28. L?nh sao ch¨¦p t?p tin / th? m?c ? cp [tu?_ch?n] <t¨ºn_t?p_tin_1> <t¨ºn_t?p_tin_2> ? cp [tu?_ch?n] <t¨ºn_t?p_tin_1> <t¨ºn_t?p_tin_2> ¡­ <t¨ºn_th?_m?c> ? Ch¨¦p t?p_tin_1 th¨¤nh t?p_tin_2 ho?c ch¨¦p c¨¢c t?p tin v¨¤o c¨´ng 1 th? m?c ? Tu? ch?n: ? -r, -R, --recursive : ch¨¦p th? m?c v¨¤o th? m?c m?i. ? -f, --force: overwrite c¨¢c t?p tin ?? t?n t?i ? -i, --interactive: h?i l?i tr??c khi overwrite ? -P, --parents: ch¨¦p c? nh¨¢nh th? m?c v¨¤o v? tr¨ª m?i ? VD: cp --parents jphekman/book/ch1 newdir ? => ch¨¦p jphekman/book/ch1 th¨¤nh newdir/jphekman/book/ch1 ? -u, --update: kh?ng overwrite c¨¢c t?p tin c¨® th?i nh?n (modification time) b?ng ho?c m?i h?n H?H Linux 28
  • 29. L?nh di chuy?n v¨¤/ho?c ??i t¨ºn ? mv [tu?_ch?n] <ngu?n> <?¨ªch> ? Khi ngu?n v¨¤ ?¨ªch c¨´ng v? tr¨ª => ??i t¨ºn ? Khi ngu?n v¨¤ ?¨ªch kh¨¢c v? tr¨ª v¨¤ c¨´ng t¨ºn => di chuy?n ? Khi ngu?n v¨¤ ?¨ªch kh¨¢c v? tr¨ª v¨¤ kh¨¢c t¨ºn => di chuy?n v¨¤ ??i t¨ºn ? Tu? ch?n: ? -f, --force: overwrite c¨¢c t?p tin ?? t?n t?i ? -i, --interactive: h?i l?i tr??c khi overwrite ? -u, --update: kh?ng overwrite c¨¢c t?p tin c¨® th?i nh?n (modification time) b?ng ho?c m?i h?n ? VD: ? mv m1 M1 ? mv d1 /tmp ? mv d2 M1/d22 H?H Linux 29
  • 30. L?nh thay ??i th?i gian truy c?p v¨¤ hi?u ch?nh ? touch [tu?_ch?n] <t¨ºn_t?p_tin/th?_m?c> ? Tu? ch?n: ? -a, --time=atime, --time=access, --time=use: ch? c?p nh?t th?i gian truy c?p (access time) ? -m, --time=mtime, --time=modify: ch? c?p nh?t th?i gian hi?u ch?nh (modification time) ? -t <time>: ch? ??nh 1 th?i ?i?m c? th? d?ng [[cc]yy]mmddhhmm[.ss] (bao g?m: optional century and year, month, date, hours, minutes, and optional seconds), n?u kh?ng ghi tham s? n¨¤y => l?y ng¨¤y gi? hi?n h¨¤nh ? -c, --no-create: kh?ng t?o n?u t?p tin kh?ng t?n t?i, n?u kh?ng ghi tham s? n¨¤y => t?o t?p tin v?i k¨ªch 30 th??c = 0 H?H Linux
  • 31. K? hi?u chuy?n h??ng ? Chuy?n h??ng xu?t: > ho?c >> ? Chuy?n h??ng nh?p : < ? Chuy?n h??ng l?i: 2> H?H Linux 31
  • 32. L?nh ??c n?i dung t?p tin v?n b?n ? cat [tu?_ch?n] <t¨ºn_c¨¢c _t?p _tin> ? ??c n?i dung c¨¢c t?p tin v¨¤ in ra thi?t b? xu?t chu?n ? C¨® th? d¨´ng c¨¢c k? hi?u chuy?n h??ng: ? > n?i c¨¢c t?p tin v¨¤o 1 t?p tin m?i cat f1 f2 f3 > fnew ? >> n?i c¨¢c t?p tin v¨¤o cu?i 1 t?p tin ?? c¨® cat f5 f4 >> fnew ? N?u kh?ng ghi t¨ºn c¨¢c t?p tin tr??c > ho?c >> th¨¬ m?c ??nh l¨¤ ??c n?i dung t? thi?t b? nh?p chu?n (nh?p n?i dung v¨¤o t?p tin), nh?p xong nh?n Ctrl 32 D ?? k?t th¨²c H?H Linux
  • 33. L?nh t?o li¨ºn k?t (1) ? Li¨ºn k?t c?ng: 1 li¨ºn k?t c?ng ??n 1 t?p tin (kh?ng t?o ???c v?i th? m?c) l¨¤ 1 t?p tin tr? ??n inode v?t l? c?a t?p tin g?c. N?u x¨®a file g?c th¨¬ d? li?u ho¨¤n to¨¤n kh?ng b? m?t, n¨® ch? m?t khi kh?ng c¨°n li¨ºn k?t n¨¤o ??n inode ?¨® n?a. ? Li¨ºn k?t m?m: 1 li¨ºn k?t m?m ??n 1 t?p tin (th? m?c) l¨¤ 1 t?p tin ch? ch?a th?ng tin c?a t?p tin g?c. Khi x¨®a t?p tin g?c th¨¬ t?p tin li¨ºn k?t kh?ng c¨°n ? ngh?a ?L?nh: ln [tham s?] <ngu?n> <?¨ªch> ?Tham s?: -s: t?o li¨ºn k?t m?m, n?u kh?ng ch? ??nh th¨¬ t?o li¨ºn k?t c?ng 33 H?H Linux
  • 34. L?nh t?o li¨ºn k?t (2) S? li¨ºn k?t ??n inode v?t l? c?a t?p tin /etc/hostname t?ng t? 1, 2, 3 sau khi t?o th¨ºm 2 li¨ºn k?t c?ng. Ch¨² ?: li¨ºn k?t m?m kh?ng t?ng s? li¨ºn k?t ??n inode v?t l? H?H Linux 34
  • 35. L?nh t?o li¨ºn k?t (3) Inode v?t l? c?a t?p tin /etc/hostname v¨¤ inode c?a 2 li¨ºn k?t c?ng hostname.hlink1 v¨¤ hostname.hlink2 ??u l¨¤ 292 H?H Linux 35
  • 36. L?nh t¨¬m chu?i trong t?p tin (1) ? L?nh: grep [tham s?] <'chu?i'> [t¨ºn t?p tin] ? T¨¬m v¨¤ hi?n th? c¨¢c d¨°ng v?n b?n c¨® ch?a 'chu?i' ? Tham s?: -e cho ph¨¦p ch? ??nh nhi?u chu?i t¨¬m ki?m ¡ú t¨¬m ki?m theo ?i?u ki?n OR gi?a c¨¢c chu?i. N?u c¨® nhi?u chu?i t¨¬m ki?m nh?ng kh?ng d¨´ng -e ¡ú ch? t¨¬m theo chu?i ??u ti¨ºn ? N?u kh?ng chir ??nh t¨ºn t?p tin th¨¬ m?c ??nh t¨¬m trong lu?ng nh?p chu?n ¡ú ph?i nh?p n?i dung t? b¨¤n ph¨ªm ¡ú th?c hi?n t¨¬m sau m?i d¨°ng ¡ú d?ng: Ctrl D H?H Linux 36
  • 37. L?nh t¨¬m chu?i trong t?p tin (2) ? VD: Gi? s? c¨® t?p tin abc.txt: H?H Linux 37
  • 38. L?nh t¨¬m chu?i trong t?p tin (3) H?H Linux 38
  • 39. Li?t k¨º t?p tin theo t¨ºn (1) ? L?nh ls li?t k¨º t?p tin/th? m?c trong th? m?c x¨¢c ??nh ? L?nh grep t¨¬m chu?i trong 1 lu?ng nh?p (lu?ng nh?p chu?n, t?p tin, ??u v¨¤o kh¨¢c) ? K? hi?u | (?ng d?n): chuy?n k?t qu? l?nh ??ng tr??c ?ng d?n th¨¤nh ??u v¨¤o c?a l?nh ??ng sau ? => Chuy?n k?t qu? l?nh ls v¨¤o cho l?nh grep H?H Linux 39
  • 40. Li?t k¨º t?p tin theo t¨ºn (2) ? Li?t k¨º c¨¢c t?p tin/th? m?c c¨® t¨ºn ch?a chu?i Dethi, DETHI, DeThi, dethi trong /media/Data1 H?H Linux 40
  • 41. M?t s? l?nh kh¨¢c: ? L?nh ??c n?i dung t?p tin v?n b?n: ? more ? less ? head ? tail H?H Linux 41
  • 42. T¨¬m ki?m t?p tin/th? m?c d¨´ng Nautilus (1) B2: Ch?n c?ng c? ? T?i c?a s? File Browser c?a Nautilus: B1: Ch?n v? tr¨ª c?n t¨¬m trong khung Places H?H Linux 42
  • 43. T¨¬m ki?m t?p tin/th? m?c d¨´ng Nautilus (2) B3: Nh?p t¨ºn file K?t qu? t¨¬m ???c 43
  • 44. T¨¬m ki?m t?p tin/th? m?c d¨´ng l?nh find (1) ? L?nh: find [???ng d?n] [tham s?] ? N?u kh?ng ch? ??nh ???ng d?n ¡ú t¨¬m trong th? m?c hi?n h¨¤nh. N?u kh?ng ch? ??nh tham s? ¡ú li?t k¨º t?t c? ? Tham s?: ? -empty: t¨¬m c¨¢c t?p tin/th? m?c r?ng ? -type <lo?i>: trong ?¨® <lo?i> l¨¤ 1 trong c¨¢c k? t?: ?d: th? m?c ?f: t?p tin ? -user <t¨ºn user>: thu?c s? h?u c?a ng??i d¨´ng <t¨ºn user> ? -group <t¨ºn nh¨®m>: thu?c s? h?u c?a nh¨®m <t¨ºn nh¨®m> H?H Linux 44
  • 45. T¨¬m ki?m t?p tin/th? m?c d¨´ng l?nh find (2) ? -name <m?u>: trong ?¨® <m?u> ???c d¨´ng c¨¢c k? t? ??i di?n: *, ?, []; c¨¢c k? t? n¨¤y ph?i ??t sau k? t? ?find -name b* <=> t¨ºn b?t ??u b?ng ch? b ?find -name bt? <=> t¨ºn c¨® 3 k? t?, b?t ??u b?ng ch? bt ?find -name bt[3..5] <=> t¨ºn b?t ??u b?ng ch? bt, theo sau l¨¤ 1 k? s? 3, 4 ho?c 5 ?find -name b[a..t] <=> t¨ºn b?t ??u b?ng ch? bt, theo sau l¨¤ 1 k? t? trong kho?ng t? ch? a ??n ch? t trong b?ng ch? c¨¢i ?Ch¨² ?: -name <m?u> kh?ng ph?n bi?t ch? hoa, th??ng ? -iname <m?u>: t??ng t? nh? -name nh?ng ph?n bi?t ch? hoa, th??ng H?H Linux 45
  • 46. T¨¬m ki?m t?p tin/th? m?c d¨´ng l?nh find (3) ? -size <n>[cbkMG]: k¨ªch th??c n ??n v?, v?i ??n v? l¨¤: ?b: block (<=> 512 byte) (m?c ??nh) ?c: byte ?k: kilobyte ?M: megabyte ?G: gigabyte ? Ngo¨¤i ra, c¨°n c¨¢c tham s? kh¨¢c li¨ºn quan ??n ng¨¤y c?p nh?t, quy?n h?n, ... H?H Linux 46
  • 47. T¨¬m ki?m t?p tin/th? m?c d¨´ng l?nh locate (1) ? L?nh: locate [tham s?] <m?u> ? T¨¬m ki?m t?p tin/th? m?c c¨® t¨ºn ch?a <m?u> ? Tham s?: ? -b 't¨ºn': t¨¬m ch¨ªnh x¨¢c theo t¨ºn tranmai@tranmai-laptop:~$ locate -b 'passwd' /etc/passwd /etc/pam.d/passwd /usr/bin/passwd /usr/share/doc/passwd /usr/share/lintian/overrides/passwd ? -c (--count): ch? ??m s? t?p tin t¨¬m ???c tranmai@tranmai-laptop:~$ locate -b 'passwd' -c 5 H?H Linux 47
  • 48. T¨¬m ki?m t?p tin/th? m?c d¨´ng l?nh locate (2) ? -i (--ignore-case): kh?ng ph?n bi?t ch? hoa, th??ng tranmai@tranmai-laptop:~$ locate -i passwd /etc/passwd /etc/passwd- /etc/pam.d/chpasswd /etc/pam.d/passwd /etc/security/opasswd /home/tranmai/PAsswd /home/tranmai/passwd Ch¨² ?: l?nh locate t¨¬m ki?m d?a v¨¤o CSDL h? th?ng t?p tin¡ú n?u t?p tin/th? m?c m?i v?a ???c t?o ¡ú ph?i ch?y l?nh: sudo updatedb ?? c?p nh?t CSDL ¡ú l?nh locate m?i t¨¬m th?y th? m?c v?a t?o H?H Linux 48
  • 49. N¨¦n v¨¤ gi?i n¨¦n chu?n gz ? Hai chu?n n¨¦n t?p tin ph? bi?n trong Linux l¨¤ gz v¨¤ bz ? N¨¦n th¨¤nh t?p tin .gz ? N¨¦n: gzip <t¨ºn_t?p_tin> =>n¨¦n v¨¤ ghi ?¨¨ l¨ºn t?p tin ngu?n Ho?c: gzip <t¨ºn_t?p_tin1> <t¨ºn_t?p_tin2> ... =>n¨¦n m?i t?p tin th¨¤nh 1 t?p tin n¨¦n v¨¤ ghi ?¨¨ l¨ºn c¨¢c t?p tin ngu?n ? Gi?i n¨¦n: gunzip <t¨ºn_t?p_tin.gz> Ho?c: gzip -d <t¨ºn_t?p_tin.gz> Ho?c: gunzip <t¨ºn_t?p_tin1> <t¨ºn_t?p_tin2> ... =>gi?i n¨¦n v¨¤ ghi ?¨¨ l¨ºn t?p tin n¨¦n H?H Linux 49
  • 50. N¨¦n v¨¤ gi?i n¨¦n chu?n bz2 ? N¨¦n th¨¤nh t?p tin .bz2 ? N¨¦n: bzip2 <t¨ºn_t?p_tin> =>n¨¦n v¨¤ ghi ?¨¨ l¨ºn t?p tin ngu?n Ho?c: bzip2 <t¨ºn_t?p_tin1> <t¨ºn_t?p_tin2> ... =>n¨¦n m?i t?p tin th¨¤nh 1 t?p tin n¨¦n v¨¤ ghi ?¨¨ l¨ºn c¨¢c t?p tin ngu?n ? Gi?i n¨¦n: bunzip2 <t¨ºn_t?p_tin.gz> Ho?c: bzip -d <t¨ºn_t?p_tin.gz> Ho?c: bunzip2 <t¨ºn_t?p_tin1> <t¨ºn_t?p_tin2> ... =>gi?i n¨¦n v¨¤ ghi ?¨¨ l¨ºn t?p tin n¨¦n H?H Linux 50
  • 51. L?nh tar (1) ? T?o b?n l?u tr? (gom c¨¢c t?p tin/ th? m?c) t?o th¨¤nh t?p tin .tar tar ¨Ccvf <t¨ºn_t?p_tin_?¨ªch> <t¨ºn_c¨¢c_t?p_tin/th?_m?c_ngu?n> VD: tar ¨Ccvf /home/backup.tar /etc/passwd /etc/group ? Bung c¨¢c t?p tin/ th? m?c v¨¤o th? m?c hi?n t?i tar ¨Cxvf <t¨ºn_t?p_tin.tar> VD: tar ¨Cxvf /home/backup.tar ? tar: vi?t t?t t? ¡°tape archive¡± ? M?t t?p tin tar (1 b?n l?u tr?): g?i l¨¤ 1 tarball 51 H?H Linux
  • 52. L?nh tar (2) ? T?o tarball r?i n¨¦n tarball: ? Chu?n gz: tar -zcvf archived.tar.gz file1 file2 file3 ? Chu?n bz2: tar -jcvf archived.tar.bz2 file1 file2 file3 ? Gi?i n¨¦n r?i bung tarball: ? Chu?n gz: tar -zxvf archived.tar.gz file1 file2 file3 ? Chu?n bz2: tar -jxvf archived.tar.bz2 file1 file2 file3 H?H Linux 52
  • 53. L?nh tar (3) ? C¨¢c tham s?: ? c: (--create): t?o m?i file archive ? x: (--extract, --get): bung file archive ? v: (--verbose): li?t k¨º danh s¨¢ch t?p tin (d¨´ng v?i tham s? f) ? f: li?t k¨º danh s¨¢ch t?p tin ? z: n¨¦n ho?c gi?i n¨¦n gz ? j: n¨¦n ho?c gi?i n¨¦n bz2 H?H Linux 53
  • 54. H? th?ng t?p tin N?i dung: I Gi?i thi?u Terminal v¨¤ Shell II M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn h? th?ng t?p tin III Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin III.1. Quy?n h?n tr¨ºn HTTT III.2. Quy?n h?n m?c ??nh II.3. M?t s? thao t¨¢c thay ??i quy?n H?H Linux 54
  • 55. III.1. Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin (1) ? T?t c? c¨¢c t?p tin c?a Linux ??u x¨¢c ??nh ng??i s? h?u v¨¤ quy?n truy c?p ? Xem quy?n h?n => th?c hi?n l?nh ls ¨Cl -rw-r--r-- 1 root root 10326 Apr 12 12 08:42 info-dir 9 k? t? b¨ºn ph?i c?t ??u ti¨ºn ch? ra quy?n h?n tr¨ºn t?p tin ? 9 k? t? chia th¨¤nh 3 nh¨®m quy?n h?n cho l?n l??t 3 d?ng ng??i d¨´ng: ch? s? h?u, nh¨®m s? h?u v¨¤ c¨¢c ng??i d¨´ng kh¨¢c ? M?i nh¨®m 3 k? t? l?n l??t bi?u th? c¨¢c quy?n: read (r), write (w) v¨¤ execute (x). N?u kh?ng c¨® quy?n th¨¬ thay b?ng d?u - H?H Linux 55
  • 56. III.1. Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin (2) ? M?t c¨¢ch kh¨¢c ?? bi?u th? quy?n h?n: Quy?n h?n c?a t?ng d?ng ng??i d¨´ng ???c bi?u th? d??i d?ng s? 3 bit, n?u c¨® quy?n th¨¬ bit ?¨® =1, ng??c l?i =0 ? Ch? c¨® quy?n read: 100 ~ 4 ? Ch? c¨® quy?n write: 010 ~ 2 ? Ch? c¨® quy?n execute: 001 ~ 1 ? Quy?n h?n c?a t?ng d?ng ng??i d¨´ng ???c t¨ªnh b?ng t?ng c¨¢c gi¨¢ tr? s? 4, 2, 1 ? VD: quy?n h?n t?p tin myFile l¨¤ 664 H?H Linux 56
  • 57. III.1. Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin (3) ? Quy?n read: ??c n?i dung t?p tin, chuy?n v¨¤o v¨¤ xem n?i dung th? m?c ? Quy?n write: s?a n?i dung, x¨®a t?p tin. T?o, ??i t¨ºn, x¨®a t?p tin b¨ºn trong th? m?c m¨¤ kh?ng ph? thu?c quy?n h?n tr¨ºn c¨¢c t?p tin ?¨® ? Quy?n execute: th?c thi t?p tin ch??ng tr¨¬nh. Ch? c¨® th? chuy?n v¨¤o b¨ºn trong th? m?c ? Ng??i c¨® quy?n ??c th¨¬ c¨® quy?n copy t?p tin. Khi ?¨®: t?p tin copy ???c s? thu?c s? h?u c?a ng??i copy H?H Linux 57
  • 58. III.1. Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin (4) ? N?u nh¨®m s? h?u c¨® quy?n tr¨ºn 1 t?p tin th¨¬ t?t c? c¨¢c ng??i d¨´ng thu?c nh¨®m ?¨® (tr? ch? s? h?u) c?ng c¨® quy?n t??ng t? tr¨ºn t?p tin ?¨® ? VD: Ng??i d¨´ng tranmai v¨¤ ng??i d¨´ng user01 ??u thu?c nh¨®m tranmai. Ng??i d¨´ng tranmai t?o t?p tin /home/tranmai/TempFile v¨¤ g¨¢n quy?n nh? sau: r¡ªrw-r--. Khi ?¨® ng??i d¨´ng tranmai kh?ng ???c s?a n?i dung c?a TempFile nh?ng ng??i d¨´ng user01 th¨¬ ???c ph¨¦p H?H Linux 58
  • 59. H? th?ng t?p tin N?i dung: I Gi?i thi?u Terminal v¨¤ Shell II M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn h? th?ng t?p tin III Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin III.1. Quy?n h?n tr¨ºn HTTT III.2. Quy?n h?n m?c ??nh II.3. M?t s? thao t¨¢c thay ??i quy?n H?H Linux 59
  • 60. III.2. Quy?n h?n m?c ??nh (1) ? Khi t?o 1 t?p tin ho?c th? m?c th¨¬ c¨¢c quy?n h?n (permission) ???c g¨¢n m?c ??nh: ? T?p tin: rw-r¡ªr-- ? Th? m?c: rwxr-xr-x ? Umask (User-Mask) v¨¤ Base Permission: Khi m?t t?p tin hay th? m?c ???c t?o ra th¨¬ c¨¢c quy?n h?n truy c?p ??i v?i ch¨²ng (read, write, execute) cho c¨¢c ch? th? (owner, group, others) s? ???c x¨¢c ??nh d?a tr¨ºn hai gi¨¢ tr? l¨¤ quy?n truy nh?p c? s? (base permission) v¨¤ m?t n? (mask). H?H Linux 60
  • 61. III.2. Quy?n h?n m?c ??nh (2) Base Permission l¨¤ gi¨¢ tr? ???c thi?t l?p s?n t? tr??c, v¨¤ ta kh?ng th? thay ??i ???c ? T?p tin: base permission l¨¤ 666 (rw-rw-rw-) ? Th? m?c: base permission l¨¤ 777 (rwxrwxrwx) ? Mask l¨¤ gi¨¢ tr? ???c thi?t l?p b?i ng??i d¨´ng b?ng l?nh umask ? Gi¨¢ tr? Mask s? ¡°che ?i¡± m?t s? bit trong Base Permission ?? t?o ra quy?n truy c?p ch¨ªnh th?c cho t?p tin/th? m?c. ? C? th?, quy?n truy c?p ch¨ªnh th?c ???c t¨ªnh b?ng c¨¢ch l?y ¡°gi¨¢ tr? nh? ph?n c?a Base permission ¡±AND¡° d?ng bi?u di?n b¨´ 1 c?a mask¡± H?H Linux 61
  • 62. III.2. Quy?n h?n m?c ??nh (3) ? VD1: V¨¬ Base Permission c?a t?p tin lu?n l¨¤ 666 (t?c 110110110 khi chuy?n sang d?ng nh? ph?n), n¨ºn n?u gi¨¢ tr? mask l¨¤ 022 (c¨® d?ng nh? ph?n l¨¤ 000010010 => d?ng b¨´ 1 c?a n¨® th¨¬ chuy?n 1->0, 0->1 n¨ºn ta ???c 111101101) th¨¬ quy?n truy nh?p ch¨ªnh th?c c?a file s? l¨¤: 110 110 110 AND 111 101 101 = 110 100 100 = 644 (rw-r¨Cr¨C) VD2: T??ng t?, v?i th? m?c: 777 <=> 111 111 111 022 <=> 000 010 010 => b¨´ 1 l¨¤ 111 101 101 111 111 111 AND 111 101 101 = 111 101 101 = 755 (rwxr-xr-x) H?H Linux 62
  • 63. III.2. Quy?n h?n m?c ??nh (4) L?nh umask cho ph¨¦p xem v¨¤ thay ??i m?t n? hi?n t?i Xem m?t n?: umask ho?c umask -S Thay m? n?: umask <gi¨¢ tr? m?t n?> H?H Linux 63
  • 64. H? th?ng t?p tin N?i dung: I Gi?i thi?u Terminal v¨¤ Shell II M?t s? thao t¨¢c tr¨ºn h? th?ng t?p tin III Quy?n h?n tr¨ºn h? th?ng t?p tin III.1. Quy?n h?n tr¨ºn HTTT III.2. Quy?n h?n m?c ??nh II.3. M?t s? thao t¨¢c thay ??i quy?n H?H Linux 64
  • 65. Thay ??i quy?n c?a t?p tin/th? m?c (1) ? Ch? c¨® ch? s? h?u ho?c super user m?i th?c hi?n ???c vi?c n¨¤y ? D?ng tuy?t ??i: chmod <d?ng_ng??i_d¨´ng><thao_t¨¢c> <quy?n_h?n> <t¨ºn_t?p_tin> ? D?ng ng??i d¨´ng: u (ch? s? h?u), g (nh¨®m s? h?u), o (ng??i d¨´ng kh¨¢c), a (t?t c?) ? Thao t¨¢c: + (th¨ºm quy?n), - (x¨®a quy?n), = (ch? th¨ºm quy?n ???c ch? ??nh, c¨¢c quy?n kh¨¢c b? x¨®a) ? Quy?n h?n: r, w, x ? VD1: chmod go-w myFile (x¨®a quy?n write c?a nh¨®m v¨¤ ng??i d¨´ng kh¨¢c) ? VD2: chmod ugo+wxr gom.tar.gz (th¨ºm t?t c? quy?n cho m?i ng??i d¨´ng) ? VD3: chmod ugo=r gom.tar.gz (th¨ºm quy?n read ??ng th?i x¨®a c¨¢c 65 quy?n kh¨¢c cho m?i ng??i d¨´ng) H?H Linux
  • 66. Thay ??i quy?n c?a t?p tin/th? m?c (2) ? Tr??ng h?p m?i d?ng ng??i d¨´ng ???c th¨ºm, b?t quy?n kh¨¢c nhau: d¨´ng d?u ph?y ?? ng?n c¨¢ch (kh?ng c¨® kho?ng tr?ng tr??c ho?c sau d?u ph?y) ? VD4: chmod u-w,o-xr gom.tar.gz (x¨®a quy?n write c?a ch? s? h?u, x¨®a quy?n read v¨¤ excute c?a ng??i d¨´ng kh¨¢c) ? D?ng t??ng ??i: chmod <gi¨¢_tr?_s?_quy?n_h?n> <t¨ºn_t?p_tin> ? VD: chmod 755 myFile (ch? s? h?u c¨® t?t c? quy?n, nh¨®m v¨¤ ng??i d¨´ng kh¨¢c ch? ??c v¨¤ th?c thi) H?H Linux 66
  • 67. Thay ??i ch? s? h?u c?a t?p tin/th? m?c (1) ? Ch? c¨® ch? s? h?u ho?c super user m?i th?c hi?n ???c vi?c n¨¤y ? C¨² ph¨¢p: chown [tham s?] [ch? s? h?u m?i][:nh¨®m s? h?u m?i] <t¨ºn_t?p_tin> ? Tham s?: ? -R, --recursive: thay ??i c? nh¨¢nh th? m?c ? -v, --verbose: li?t k¨º c¨¢c t?p tin th?c hi?n thay ??i ? Ch? s? h?u m?i: t¨ºn ng??i d¨´ng ho?c UID ? Nh¨®m s? h?u m?i: t¨ºn nh¨®m ho?c GID ? N?u ghi d?u : m¨¤ kh?ng ghi t¨ºn nh¨®m th¨¬ m?c ??nh l¨¤ nh¨®m ch¨ªnh c?a ch? s? h?u (login group) ? N?u ghi [:nh¨®m s? h?u] m¨¤ kh?ng ghi t¨ºn ch? s? h?u th¨¬ ch? thay ??i nh¨®m s? h?u (t??ng t? l?nh chgrp) ? Ch¨² ?: tr??c sau d?u hai ch?m kh?ng c¨® kho?ng tr?ng H?H Linux 67
  • 68. Thay ??i ch? s? h?u c?a t?p tin/th? m?c (2) ? VD: ? sudo chown user01 gom.tar.gz (ch? s? h?u m?i l¨¤ user01) ? sudo chown root: gom.tar.gz (ch? s? h?u m?i l¨¤ root, nh¨®m s? h?u m?i l¨¤ nh¨®m root) ? sudo chown tranmai: gom.tar.gz (ch? s? h?u m?i l¨¤ tranmai, nh¨®m s? h?u m?i l¨¤ nh¨®m tranmai) ? sudo chown :admin gom.tar.gz (nh¨®m s? h?u m?i l¨¤ nh¨®m admin) ? Ng??i d¨´ng user01 ???c t?o ra thu?c nh¨®m tranmai: sudo useradd -s /bin/bash -m -g tranmai user01 ? sudo chown user01: gom.tar.gz (ch? s? h?u m?i l¨¤ user01, nh¨®m s? h?u m?i l¨¤ nh¨®m tranmai) H?H Linux 68
  • 69. Thay ??i nh¨®m s? h?u c?a t?p tin/th? m?c ? Ch? c¨® ch? s? h?u ho?c super user m?i th?c hi?n ???c vi?c n¨¤y ? C¨² ph¨¢p: chgrp [tham s?] <nh¨®m s? h?u m?i> <t¨ºn_t?p_tin> ? Tham s?: ? -R, --recursive: thay ??i c? nh¨¢nh th? m?c ? -v, --verbose: li?t k¨º c¨¢c t?p tin th?c hi?n thay ??i ? Nh¨®m s? h?u m?i: t¨ºn nh¨®m ho?c GID ? VD: chgrp admin abc.txt (nh¨®m s? h?u c?a t?p tin abc.txt l¨¤ nh¨®m admin) H?H Linux 69
  • 70. Thay ??i quy?n tr¨ºn giao di?n Ubuntu ? Click ph?i v¨¤o t?p tin/ th? m?c ¡ú Properties ¡ú tab Permissions ? Owner: ch? s? h?u ? Group: nh¨®m s? h?u ? Others: ng??i d¨´ng kh¨¢c => Ch?n c¨¢c quy?n read v¨¤ write trong combo Access ? Execute: n?u check v¨¤o ¡°Allow executing file as program¡± th¨¬ m?i ng??i d¨´ng ??u c¨® quy?n x H?H Linux 70
  • 71. Qu?n l? file v?i Midnight Commander ? C¨¤i g¨®i mc ¡ú v¨¤o terminal g? mc H?H Linux 71