際際滷

際際滷Share a Scribd company logo

Lurraren kanpoko dinamika

Download as PPT, PDF
B
belenlopez68

Meteorizazio kontzeptua eta motak, agente geologikoak eta haiek egindako erlibe formak, higadura, garraioa eta sedimentazioa

1 of 26
Downloaded 29 times
7. GAIA 2. LIBURUKIA
PAISAIA ETA ERLIEBEA PAISAIA lurraren gainazalaren formak Elementu biotikoak (landaredia eta fauna) Elementu antropikoak Fenomeno atmosferikoak ERLIEBEA LURRAREN GAINAZALAREN FORMAK Elementu biotikorik GABE ADIBIDEAK: Mendia Muinoa Terrazak
METEORIZAZIOA ETA HIGADURA
Lurrazala etengabe aldatzen da kanpoko lau prozesu geologikoren ondorioz 1. METEORIZAZIOA Ingurumen agenteek harriak HAUTSI edo DISGREGATU, harrietan TENTSIOAK eragitean edota HARRIEN MINERALAK ALDATZEN dituztelako. 2. HIGADURA Agente geologikoek materialak LEKUTIK eramatean sortzen den modelaketa 3. GARRAIOA Agente geologikoek materialak eramatea da. 4. SEDIMENTAZIOA Materialak eremu beheratuetan METATZEA da, (Arro sedimentarioak deritze eremu horiei) Egin 148.orriaren 3. ariketa
Lurraren kanpoko dinamika
HIGADURA
GARRAIO A
SEDIMENTAZIOA
METEORIZAZIOA BI MODU DAUDE HARRIAK DISGREGATZEKO 1. METEORIZAZIO MEKANIKOA (harriak hautsi mineralak aldatu gabe, tentsioen eraginez) Hiru mota: Gelifrakzioa: ura harrien pitzaduraren barruan sartu, ura izozten bada haren bolumen handitzean harria apurtzen du. Termoklastia: eguzkiak harrien kanpoko azala berotzen du, hau dilatatzen da barruko aldea baino gehiago, beroketa eta dilatazio ezberdinak harria apurtu. Deskonpresioa: Sakonera handian osatu diren harri magmatikoak gainazalera heltzen direnean, hedatu eta pitzatu egiten dira kanpoko presioa txikiagoa delako
Lurraren kanpoko dinamika
Gelifrakzioa
TERMOKLASTIA
DESKONPRESIO A
2. METEORIZAZIO KIMIKOA (Harriak disgregatu harrien mineralak aldaketa kimikoa izaten baitute.) 4 mota: Oxidazioa: Aireko edo ureko OXIGENOAK harrien mineral mota batzuekin erreakzionatu eta oxidatzen ditu, oxidoa errazago apurtzen da. Disoluzioa: Mineral batzuk uretan disolbagarriak dira. Karbonatazioa: Urak daraman CO2 k kaltzitarekin erreakzionatzen du, sortzen den mineral berria uretan disolbagarria da. Hidrolisia: Mineralek erreakzionatzen dute Urak dituen H + eta OH - ioiekin METEORIZAZIO BIOLOGIKOA: kimikoa ala fisikoa izan daitekeen meteorizazioa da baina sortzen duen agentea izakia (organismoa) da
Agente geologikoen modelatze-lana AGENTE GEOLOGIKOA HIGADURA GARRAIOA SEDIMENTAZIOA IBAIA Diapositiva 20 Diapositiba 26 V itxurako harana : goiko ibilbidean agertzen dira Hondo lauko haranak : higatzeko ahalmena galtzean agertu Meandroak : ibaiak egindako bihurguneak Peniordokiak : hainbat haran elkartzen direnean agertzen dira Terrazak : erliebe mailakatua klasto biribilduak hasieran material handiak eraman bukaerako ibilbidean lohia eta buztina Urak energia galdu heinean materialak metatu
AGENTE GEOLOGIKOA HIGADURA GARRAIOA SEDIMENTAZIOA ERREKAK ETA UHARRAK (ur-laster iragankorrak dira, euriaren ondoren agertu) UR BASAK (bideratu gabeko urak) (euri bortitzen ondoren agertu) KARKABAK : lurreko ildo sakonak , materia biguneko, malda gogorreko eta landareri gabeko aldapetan agertu SAKANAK : V itxurako haran sakonak. EURI-BIDEAK : ubide zabalak eta lehorrak. tamaina handiko klastoak eta lokatz jauziak garraioa azkarra eta laburra Deiekzio- konoak: Metaketa txikiak Alubioi-konoak Metaketa zabalak Pedimentuak hainbat alubioi konoak elkartuta HAIZEA fotografiasdesierto fotografiasur basak BASAMORTU HARRITSUA REG Deflazioa (HaizeakDeflazioa (Haizeak eraman material txikiakeraman material txikiak handiak bertan utziz)handiak bertan utziz) PERRETXIKO ITXURAKO HARRIAK HaizearenHaizearen urradura: (Haizeakurradura: (Haizeak garraiatzen duen hareakgarraiatzen duen hareak tamaina xeheen materialak oso gora eraman (troposferaraino) Bertan hilabetetan egon daitezke. DUNAK Harea- metaketak LOESS Hauts-metaketak
A ITSASOA fotografiasmar LABARREN ATZERAPENA Olatuek labarren beheko zatia zulatzen du , ondorioz goiko blokea erortze n da eta labarra atzeratzen da. URRADURA-PLATAFORMA Labarren atzerapenak sortzen duen gainazala . lohia itsas barrura eraman harea kostaldera eraman HONDARTZAK: harea edo legar metaketak dira. TONBOLOAK hareazko lerroa kostarekiko zutak GEZIAK : hareazko lerroak kostarekiko paraleloak GLAZIARRA Izozt masa handiak, poliki- poliki mugitzen direnak likido likatsuen bezala, pisuaren eraginez fotografiasglac iar Gehiegizko indusketako eremuak: Izotza pilatzean sortutako sakonuneak (zirkuak) U itxurako haranak: haran zabal sakonak, profil biribilekoak Glaziar- mihiak: izotza mugitzen dira, haiek sortzen dute U itxurako haranak eta morrenak Morrenak eta Tillak (klasto metaketak)
GEOLOGIKOA KARSTIKOAK gainazaleko ura ta lurpeko ura areharrietan gindako erliebe ldaketa METEORIZAZIO KIMIKOA euriaren urak eta Co2 uretan isolbatuak minerala kaltzita) isolbagarria den atz bihurtu) otografiaskarst LURRAREN GAINAZALEAN: lapiaz (harrietako ildoak). Aurri itxurako paisaiak. trokak edo dolinak: lurreko sakonuneak Kobazulo baten sabaia erortzean agertu LURPEKO HIGADURAK: Leizeak: hodi bertikalak, batzuetan gainazalera heldu. Kobazuloak Meazulo (hodi horizontalak) disoluzioan TRABERTINO (tobak, estalagmitak eta estalaktitak ): gatz disolbatua hauspeatzean agertu Kaltzio karbonatoa + azido karbonikoa+ CO2 + H2O Bikarbonato kaltzikoa
Higadura prozesua baldintzatzen duten faktoreak KLIMA (klimak agente baten eragina areagotzen du) PLAKEN TEKTONIKA (tolesdurak, failak, isostasiaren altxapenak, agenteen eragina berpiz dezakete) LITOLOGIKOAK (Harri motaren arabera higadura ezberdina da) ANTROPIKOAK (gizakien jarduerak alda dezake agente baten higatzeko indarra)
Lurraren kanpoko dinamika
Lurraren kanpoko dinamika
MAPA TOPOGRAFIKOA Zera da? Erliebea adierazteko erabiltzen diren mapak dira, aldez aurretik erabakitako eskala bati jarraituz eta gainazal lau batean adierazita. OSAGAI NAGUSIAK Sestra-kurbak, Distantziakidetza, Kota, Eskala, Legenda, Koordenatuak
Lurraren kanpoko dinamika
MAPEN OSAGAI NAGUSIAK 1. Sestra kurbak: - Desnibela sestra kurben bidez adierazten da. - Errealitatean altuera bera duten puntuak elkartzen dituzten irudimenezko marrak dira. - Ez dute elkar mozten, ez dira bitan banatzen, ez dute bat egiten. MOTAK Ohiko-sestra kurbak: marra marroi jarraikor batez marrazten dira normalean, ez beti. Sestra kurba nagusia: 5 sestra kurbaro beste lodi eta ilunago bat ageri da. Honetan altuera adierazten da. nagusia altuera
Lurraren kanpoko dinamika
MAPEN OSAGAI NAGUSIAK 2. Kota: Puntu bakan bat zenbaki batez lagunduta, zenbakiak itsas-gaineko altuera adierazten du. 3. Distantziakidetza: eskalaren arabera kurben arteko distantzia egonkorra da 4. Eskala: neurri errealaren eta neurri jakin baten arteko proportzioa 1:25000 1:50000 1:40000 5. Legenda: sinbologiaren kodea adierazten du 6. Koordenatu geografikoak (2 zenbaki, longitudea eta latitudea) lekua munduan kokatzen du. longitudea: goiko eta azpiko ertzetan adierazten da, gradu eta minututan Latitudea: ezker eta eskuineko ertzetan

More Related Content

Lurraren kanpoko dinamika

  • 2. PAISAIA ETA ERLIEBEA PAISAIA lurraren gainazalaren formak Elementu biotikoak (landaredia eta fauna) Elementu antropikoak Fenomeno atmosferikoak ERLIEBEA LURRAREN GAINAZALAREN FORMAK Elementu biotikorik GABE ADIBIDEAK: Mendia Muinoa Terrazak
  • 4. Lurrazala etengabe aldatzen da kanpoko lau prozesu geologikoren ondorioz 1. METEORIZAZIOA Ingurumen agenteek harriak HAUTSI edo DISGREGATU, harrietan TENTSIOAK eragitean edota HARRIEN MINERALAK ALDATZEN dituztelako. 2. HIGADURA Agente geologikoek materialak LEKUTIK eramatean sortzen den modelaketa 3. GARRAIOA Agente geologikoek materialak eramatea da. 4. SEDIMENTAZIOA Materialak eremu beheratuetan METATZEA da, (Arro sedimentarioak deritze eremu horiei) Egin 148.orriaren 3. ariketa
  • 9. METEORIZAZIOA BI MODU DAUDE HARRIAK DISGREGATZEKO 1. METEORIZAZIO MEKANIKOA (harriak hautsi mineralak aldatu gabe, tentsioen eraginez) Hiru mota: Gelifrakzioa: ura harrien pitzaduraren barruan sartu, ura izozten bada haren bolumen handitzean harria apurtzen du. Termoklastia: eguzkiak harrien kanpoko azala berotzen du, hau dilatatzen da barruko aldea baino gehiago, beroketa eta dilatazio ezberdinak harria apurtu. Deskonpresioa: Sakonera handian osatu diren harri magmatikoak gainazalera heltzen direnean, hedatu eta pitzatu egiten dira kanpoko presioa txikiagoa delako
  • 14. 2. METEORIZAZIO KIMIKOA (Harriak disgregatu harrien mineralak aldaketa kimikoa izaten baitute.) 4 mota: Oxidazioa: Aireko edo ureko OXIGENOAK harrien mineral mota batzuekin erreakzionatu eta oxidatzen ditu, oxidoa errazago apurtzen da. Disoluzioa: Mineral batzuk uretan disolbagarriak dira. Karbonatazioa: Urak daraman CO2 k kaltzitarekin erreakzionatzen du, sortzen den mineral berria uretan disolbagarria da. Hidrolisia: Mineralek erreakzionatzen dute Urak dituen H + eta OH - ioiekin METEORIZAZIO BIOLOGIKOA: kimikoa ala fisikoa izan daitekeen meteorizazioa da baina sortzen duen agentea izakia (organismoa) da
  • 15. Agente geologikoen modelatze-lana AGENTE GEOLOGIKOA HIGADURA GARRAIOA SEDIMENTAZIOA IBAIA Diapositiva 20 Diapositiba 26 V itxurako harana : goiko ibilbidean agertzen dira Hondo lauko haranak : higatzeko ahalmena galtzean agertu Meandroak : ibaiak egindako bihurguneak Peniordokiak : hainbat haran elkartzen direnean agertzen dira Terrazak : erliebe mailakatua klasto biribilduak hasieran material handiak eraman bukaerako ibilbidean lohia eta buztina Urak energia galdu heinean materialak metatu
  • 16. AGENTE GEOLOGIKOA HIGADURA GARRAIOA SEDIMENTAZIOA ERREKAK ETA UHARRAK (ur-laster iragankorrak dira, euriaren ondoren agertu) UR BASAK (bideratu gabeko urak) (euri bortitzen ondoren agertu) KARKABAK : lurreko ildo sakonak , materia biguneko, malda gogorreko eta landareri gabeko aldapetan agertu SAKANAK : V itxurako haran sakonak. EURI-BIDEAK : ubide zabalak eta lehorrak. tamaina handiko klastoak eta lokatz jauziak garraioa azkarra eta laburra Deiekzio- konoak: Metaketa txikiak Alubioi-konoak Metaketa zabalak Pedimentuak hainbat alubioi konoak elkartuta HAIZEA fotografiasdesierto fotografiasur basak BASAMORTU HARRITSUA REG Deflazioa (HaizeakDeflazioa (Haizeak eraman material txikiakeraman material txikiak handiak bertan utziz)handiak bertan utziz) PERRETXIKO ITXURAKO HARRIAK HaizearenHaizearen urradura: (Haizeakurradura: (Haizeak garraiatzen duen hareakgarraiatzen duen hareak tamaina xeheen materialak oso gora eraman (troposferaraino) Bertan hilabetetan egon daitezke. DUNAK Harea- metaketak LOESS Hauts-metaketak
  • 17. A ITSASOA fotografiasmar LABARREN ATZERAPENA Olatuek labarren beheko zatia zulatzen du , ondorioz goiko blokea erortze n da eta labarra atzeratzen da. URRADURA-PLATAFORMA Labarren atzerapenak sortzen duen gainazala . lohia itsas barrura eraman harea kostaldera eraman HONDARTZAK: harea edo legar metaketak dira. TONBOLOAK hareazko lerroa kostarekiko zutak GEZIAK : hareazko lerroak kostarekiko paraleloak GLAZIARRA Izozt masa handiak, poliki- poliki mugitzen direnak likido likatsuen bezala, pisuaren eraginez fotografiasglac iar Gehiegizko indusketako eremuak: Izotza pilatzean sortutako sakonuneak (zirkuak) U itxurako haranak: haran zabal sakonak, profil biribilekoak Glaziar- mihiak: izotza mugitzen dira, haiek sortzen dute U itxurako haranak eta morrenak Morrenak eta Tillak (klasto metaketak)
  • 18. GEOLOGIKOA KARSTIKOAK gainazaleko ura ta lurpeko ura areharrietan gindako erliebe ldaketa METEORIZAZIO KIMIKOA euriaren urak eta Co2 uretan isolbatuak minerala kaltzita) isolbagarria den atz bihurtu) otografiaskarst LURRAREN GAINAZALEAN: lapiaz (harrietako ildoak). Aurri itxurako paisaiak. trokak edo dolinak: lurreko sakonuneak Kobazulo baten sabaia erortzean agertu LURPEKO HIGADURAK: Leizeak: hodi bertikalak, batzuetan gainazalera heldu. Kobazuloak Meazulo (hodi horizontalak) disoluzioan TRABERTINO (tobak, estalagmitak eta estalaktitak ): gatz disolbatua hauspeatzean agertu Kaltzio karbonatoa + azido karbonikoa+ CO2 + H2O Bikarbonato kaltzikoa
  • 19. Higadura prozesua baldintzatzen duten faktoreak KLIMA (klimak agente baten eragina areagotzen du) PLAKEN TEKTONIKA (tolesdurak, failak, isostasiaren altxapenak, agenteen eragina berpiz dezakete) LITOLOGIKOAK (Harri motaren arabera higadura ezberdina da) ANTROPIKOAK (gizakien jarduerak alda dezake agente baten higatzeko indarra)
  • 22. MAPA TOPOGRAFIKOA Zera da? Erliebea adierazteko erabiltzen diren mapak dira, aldez aurretik erabakitako eskala bati jarraituz eta gainazal lau batean adierazita. OSAGAI NAGUSIAK Sestra-kurbak, Distantziakidetza, Kota, Eskala, Legenda, Koordenatuak
  • 24. MAPEN OSAGAI NAGUSIAK 1. Sestra kurbak: - Desnibela sestra kurben bidez adierazten da. - Errealitatean altuera bera duten puntuak elkartzen dituzten irudimenezko marrak dira. - Ez dute elkar mozten, ez dira bitan banatzen, ez dute bat egiten. MOTAK Ohiko-sestra kurbak: marra marroi jarraikor batez marrazten dira normalean, ez beti. Sestra kurba nagusia: 5 sestra kurbaro beste lodi eta ilunago bat ageri da. Honetan altuera adierazten da. nagusia altuera
  • 26. MAPEN OSAGAI NAGUSIAK 2. Kota: Puntu bakan bat zenbaki batez lagunduta, zenbakiak itsas-gaineko altuera adierazten du. 3. Distantziakidetza: eskalaren arabera kurben arteko distantzia egonkorra da 4. Eskala: neurri errealaren eta neurri jakin baten arteko proportzioa 1:25000 1:50000 1:40000 5. Legenda: sinbologiaren kodea adierazten du 6. Koordenatu geografikoak (2 zenbaki, longitudea eta latitudea) lekua munduan kokatzen du. longitudea: goiko eta azpiko ertzetan adierazten da, gradu eta minututan Latitudea: ezker eta eskuineko ertzetan