1. AKTIVITI PENGAJARAN BERDASARKAN PENGGOLONGAN KATA
(MUHAMMAD ALIFF SHAH B. IDRIS) 911219-14-6571
Pelbagai aktiviti Pengajaran dan Pembelajaran (P&P) yang boleh dilakukan
berdasarkan penggolongan kata. Mula-mula kita lihat apakah yang dikatakan mengenai
penggolongan kata.
GOLONGAN KATA
Definisi penggolongan kata berdasarkan pakar-pakar bahasa Melayu dalam dekad ini.
Kita sudah sedia maklum bahawa semua perkataan bahasa Melayu terbentuk sama
ada melalui proses tunggal, pengimbuhan, pemajmukan atau penggandaan , boleh
digolongkan dalam beberapa golongkan kata yang mempunyai persamaan tertentu.
Menurut Mohd Rain Shaari, Alias Mohd Yatim dan Abdullah Yusof ( 2009) menyatakan
penggolongan kata merupakan penjenisan kata berdasarkan fungsi tatabahasa. Semua
kata perlulah dikelompokkan atau digolongkan dalam kategori tertentu. Dalam bahasa
Melayu terdapat empat golongan kata iaitu kata nama, kata kerja, kata adjektif dan
kata tugas. Seterusnya,t Abdul Hamid Mahmood (2006) menjelaskan dalam bahasa
Melayu terdapat bermacam-macam jenis perkataan. Perkataan-perkataan tersebut kita
gunakan dalam percakapan dan penulisan setiap hari. Selaku pelajar dan penggunan
bahasa Melayu kita perlulah mengetahui perkataan-perkataan tersebut supaya dapat
digunakan dalam ayat yang betul. Di samping itu Tatabahasa Dewan Edisi Ketiga
(2008) menyatakan perkataan dalam sesuatu bahasa dapat digolongkan ke dalam
golongan tertentu berdasarkan kriteria , misalnya kritetia struktur fonologi atau bunyi ,
kriteria struktur morfem, kriteria sintaksis dan kriteria semantik. Selain itu menurut
Ahmad Khair (2012) menyatakan bahawa perkataan digolongkan dalam beberapa
golongan tertentu berdasarkan kriteria struktur fonologi, kriteria struktur morfem, kriteria
sintaksis dan kriteria semantik.Lazimnya perkataan digolongkan dalam kriteria sintaksis
dan kriteria semantik.Penggolongankata boleh juga disebut sebagai kelas kata, kategori
kata dan jenis kata. Kesimpulannnya penggolongan kata merupakan penjenisan kata
berasaskan fungi tatabahasa. Tentunya apabila beribu kata malahan ada yang berjuta
kata mengikut bahasa-bahasa tertentu apabila digolongkan dan dikategorikan akan
menjadikan sistem kata itu lebih sistematik untuk ditutur dan dipelajari.
2. Daripada 4 golongan kata dalam Bahasa Melayu iaitu kata nama, kata kerja, kata
adjektif dan kata tugas. Saya telah memilih kata adjektif untuk dijadikan sebagai bahan
bagi aktiviti pengajaran dan pembelajaran (p&p). kita lihat pula apakah tajuk yang ada
dalam golongan kata adjektif ini.
KATA ADJEKTIF
Kata adjektif atau kata sifat ialah perkataan yang menjadi unsur inti dalam binaan frasa
adjektif. Ia boleh dikenal pasti dan dibezakan dari kata nama atau kata kerja dengan
cirinya yang boleh didahului atau diikuti oleh kata penguat. Kata sifat menceritakan sifat
benda (kata nama) dan sifat perbuatan (kata kerja). Kata sifat alam Bahasa Melayu
dibahagikan kepada sembilan berdasarkan kriteria makna.
1) Kata Sifat Keadaan
- memberi makna keadaan kata nama yang diterangkan.
Contoh : orang jahat, budak pintar
2) Kata Sifat Warna
- membawa makna warna untuk menerangkan kata nama.
Contoh : langit biru, bibir merah.
3) Kata Sifat Ukuran
- menyatakan ukuran kata nama. Contoh : perahu panjang, pokok renek
4) Kata Sifat Bentuk
- menerangkan mengenai bentuk kata nama.
Contoh : jalan bengkok, mata bulat
3. 5) Kata Sifat Jarak
- menerangkan kata nama dari segi ruang.
Contoh : jalan pintas, kawan jauh.
6) Kata Sifat Waktu
- memberi penjelasan konsep masa sebagai unsur keterangan.
Contoh : makanan segera, rumah baru
7) Kata Sifat Cara
- membawa makna keadaan kelakuan atau ragam untuk menerangkan kata nama.
Contoh : air deras, hujan lebat
8) Kata Sifat Perasaan.
- memberi pengertian kepada konsep perasaan yang terkandung dalam sesuatu kata
nama.
Contoh : suka akan, penuh ragu
9) Kata Sifat Pancaindera
- terdiri daripada yang memberi makna rasa, pandang, dengar, bau dan sentuh. Contoh
: makanan lazat (konsep rasa)
4. AKTIVITI PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN BERDASARKAN GOLONGAN
KATA ADJEKTIF
RANCANGAN PENGAJARAN HARIAN
Tarikh : 21 Mac 2013/Khamis Masa: 8.20 -9.20 pagi
Kelas : Tahun 5 Cempaka Bil.murid : 22 orang
Mata pelajaran : Bahasa Melayu
Tajuk : Tanaman Organik
Objektif : Pada akhir mata pelajaran, murid dapat:-
1) Menyenaraikan 20 kata adjektif
2) Mengesan kesalahan ejaan, tanda baca dan struktur ayat yang terdapat
dalam ayat.
Pengalaman : Murid pernah belajar kata adjektif ketika berada dalam Tahun 4.
sedia ada
Konsep : Kata adjektif menerangkan sifat manusia, haiwan, tumbuh-tumbuhan ,benda
Bahan ;Buku teks, buku latihan, bahan maujud(petai,jering,pegaga,ulam raja)
Nilai :Bersyukur
Kemahiran Fokus utama :8.1 Aras 1 (i)Menulis perkataan dan pelbagai jenis ayat.
Fokus sampingan :9.1 Aras 1 (i)Mengeja dan menulis perkataan dan
rangkai kata yang dibacakan.
5. Langkah/ Isi Aktiviti Pengajaran Pembelajaran Catatan
Masa Pelajaran
Aktiviti Guru Aktiviti Murid
Set induksi Tajuk: 1.Guru menunjukkan 1.Murid menamakan ulam
(3 minit) Tanaman ulam-ulaman kepada ulaman yang ditunjuk
Organik murid dan mereka kan oleh guru iaitu petai,
dikehendaki jering,pegaga,ulam raja
menamakannya
2.Guru meminta murid 2.Beberapa orang murid
menceritakan menceritakan Didik Hibur
secara ringkas pengalaman mereka
tentang pengalaman makan ulam-ulaman
mereka makan ulam
ulaman.
Langkah 1 1.Guru mengarahkan 1.Murid membaca
murid membaca petikan bertajuk
(10 minit) petikan bertajuk Misai Kucing
Misai Kucing
2. Guru mengarahkan 2.Beberapa orang murid
murid menyatakan menyatakan maksud
maksud keseluruhan keseluruhan teks
petikan tersebut. menggunakan ayat
sendiri
3. Guru mengarahkan 3.Setiap kumpulan
setiap kumpulan berbincang untuk
mencatatkan mencari kebaikan
kebaikanMisai Misai Kucing pada
Kucingpada kesihatan.
kesihatan.
4.Guru meminta setiap 4.Wakil setiap kumpulan
wakil kumpulan membentangkan
membentangkan hasil dapatan daripada
kebaikan Misai perbincangan tersebut
Kucing iaitu:-
a) Menyingkirkan asid
urik yang berlebihan
dalam badan.
b) Melawaskan
pembuangan air
6. kecil
c) Menguraangkan
kadar kolestrol dan
tekanan darah tinggi
Langkah/ Isi Aktiviti Pengajaran Pembelajaran Catatan
Masa Pelajaran
Aktiviti Guru Aktiviti Murid
Langkah 2 1.Guru mengarahkan 1.Murid memberi pelbagai
(15 minit) murid menyatakan maksud kata adjektif
Kata maksud kata adjektif mengikut pemahaman
adjektif masing-masing.
2.Guru menunjukkan 2.Murid menyatakan
petai dan meminta bahawa rasa petai ada
murid menyatakan lah pahit.
rasa petai tersebut.
3. Guru menjelaskan 3. Murid mendengar
kepada murid penjelasan guru.
bahawa pahit
merupakan kata
adjektif iaitu sifat
sesuatu benda.
4. Guru menyuruh 4. Murid menggaris kata
murid menggariskan adjektif yang terdapat
kata adjektif yang dalam teks iaitu tirus,
terdapat dalam teks tinggi, hijau.
5. Guru mengarahkan 5. Murid menyenaraikan
murid menyenarai 20 kata adjektif.
kan 20 kata adjektif Contoh:-
yang mereka tahu.
- Rendah
- Merah
- Panjang
- Manis
- Comel
- Gelap
- Harum
- Bulat
- Lazat
- Busuk
7. Langkah/ Isi Aktiviti Pengajaran Pembelajaran Catatan
Masa Pelajaran
Aktiviti Guru Aktiviti Murid
Langkah 3 1.Guru mengarahkan 1.Murid membina ayat
(20 minit) murid membina ayat menggunakan kata
Kata menggunakan kata adjektif.
adjektif adjektif.
2.Guru mengarahkan 2.Murid membaca ayat
murid membaca ayat yang telah dibina.
yang telah dibina.
.
3. Guru mengarahkan 3. Murid menulis ayat
murid menulis ayat pada ruangan yang di
yang telah dibina sediakan mengikut
pada ruangan yang kumpulan iaitu
disediakan pada kumpulan cemerlang,
papan tulis. kumpulan sederhana
dan kumpulan potensi.
4. Guru mengarahkan 4.Murid menyemak
murid menyemak jawapan rakan dan
jawapan rakan. mengesan kesalahan
dari segi ejaan,tanda
baca ,struktur ayat.
5. Guru memberi 5.Murid mendengar
ulasan berkaitan penjelasan guru.
dengan
penyemakan
tersebut.
8. Langkah/ Isi Aktiviti Pengajaran Pembelajaran Catatan
Masa Pelajaran
Aktiviti Guru Aktiviti Murid
Langkah 4 Kata 1.Guru mengarahkan 1.Murid membuat
(10 minit) adjektif murid menyenarai tugasan seperti mana
kan 20 kata adjektif yang diarah oleh guru.
dan memilih 6 dari
padanya untuk di
buat ayat.
Penutup 1.Guru meminta murid 1.Murid mencari barangan
(2 minit) Menciri mencari barangan di berbentuk bulat.
dalam kelas yang Contoh:-
berbentuk bulat. -pengasah pensel
-duit syiling
-penutup botol air
-permukaan jam tangan
2. Guru merumus isi 2.Murid mendengar
pelajaran hari ini. penjelasan guru.
Refleksi:-
Murid kumpulan potensi kurang faham tentang kata adjektif.Guru terpaksa menunjukkan
bahan maujud yang ada pada mereka supaya mereka memahaminya. Begitu juga dalam
membina ayat.Mereka berkemampuan membuat ayat yang mengandungi empat patah
perkataan sahaja.Bimbingan individu adalah penting untuk membantu mereka
mengembangkan idea.
9. Jika kita lihat pada set induksi dalam Rancangan Pengajaran Harian(RPH) diatas. Kita
dapat lihat bahawa guru akan membawa bahan bantu mengajar(bbm) iaitu ulam-
ulaman sebenar untuk ditunjukkan kepada murid. Murid akan dapat merasakan sendiri
ciri-ciri atau sifat yang terdapat pada ulam-ulaman tersebut. Murid akan berasa seronok
untuk mencubanya sendiri dengan melihat dan menyentuhnya sendiri. Ini secara tidak
langsung dapat menarik minat murid untuk mempelajari tajuk yang akan diajar pada
hari itu iaitu kata adjektif. Pelajar akan sedar bahawa perkataan-perkataan yang biasa
mereka guna seharian dan sebut tadi merupakan sebahagian daripada kata adjektif itu
sendiri.
Kemudian kita lihat pula pengajaran pada langkah 2. Guru mengarahkan murid untuk
menyatakan maksd kata adjektif itu sendiri berdasarkan apa yang murid itu fahami
sendiri. Dari sini guru akan dapat mengetahui setakat manakah kefahaman murid
mengenai golongan kata adjektif, apa yang mereka tafsirkan sama ada tepat atau tidak.
Kemudian, guru menggunakan bbm petai pula untuk ditunjukkan kepada murid. Kali ini,
murid bukan sekadar melihat dan menyentuh sahaja. Malah, guru meminta murid untuk
merasai petai itu dengan lidah mereka sendiri. Murid akan menyatakan bahawa rasa
petai itu adalah pahit. Selepas itu, guru akan memberitahu bahawa rasa pahit juga
merupakan kata adjektif. Seterusnya, guru akan menerangkan dengan lebih mendalam
mengenai tajuk kata adjektif agar murid faham konsep dan maksud golongan kata
adjektif. Kemudian, guru dengan menggunakan bbm teks petikan Misai Burung guru
meminta murid menggariskan kata adjektif yang terdapat didalam teks. Kerana apabila
mereka sudah faham dengan betul barulah mereka boleh menjawab soalan atau latihan
yang diberikan oleh guru. Setelah itu, sebagai aktiviti pengukuhan lagi guru meminta
murid untuk menyenaraikan 20 lagi kata adjektif yang mereka tahu walaupun tidak
terdapat dalam teks petikan. Ini bukan sahaja dapat mengukuhkan kefahaman dan
ingatan murid. Bahkan, murid juga dapat mengembangkan fikiran mereka, tidak hanya
terkongkong dengan jawapan yang ada di dalam teks petikan sahaja. Ini secara tidak
langsung dapat meluaskan kefahaman mereka mengenai golongan kata adjektif.