ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo
NATURA ZIENTZIAK DBH 3 
3. Gaia: MATERIA: nola ageri den 
1. Materia 
· : Substantzia puruak eta nahasteak 
 Subtantzia puruak: ezin dira prozedura fisikoak erabiliz substantzia 
sinpleagotan deskonposatu. Bi mota: 
1. Konposatuak: prozesu kimiko baten bidez, substantzia sinpleagotan 
deskonposa daitezkeen substantziak puruak 
2. Elementuak: edozein prozedura erabilita ere, substantzia sinpleagotan ezin 
deskonposa daitezkeen substantzia puruak 
 Nahasteak: Substantzia puruak nahastean sortzen den materia da. 
Motak: 
1. Nahaste heterogenoak: osagaiak ikusten dira 
2. Nahaste homogenoak (disoluzioak) : osagaiak ezin dira bereizi 
2. Nahaste bereziak 
· Disoluzioa: nahaste homogeneoa da eta ez du argia sakabanatzen (ura eta gatza) 
· Koloidea: nahaste heterogeneoa da argia sakabanatu egiten du (gelatina (tyndall 
efektua)) 
· Emultsioa: koloide berezia da. Emultsionatzaile izeneko substantziak proportzio 
txikiagotan dagoen substantziaren partikulak sakabanatuta mantendu (maionesa) 
3. Nahasteak banantzea 
Nahasteko substantzia puruak, prozedura fisikoen bidez, banandu daitezke. 
 Prozedura fisikoak 
1. Baheketa: tamaina ezberdineko partikulak dituzten nahaste solidoak 
banatzeko. 
2. Iragazketa: solido disolbaezina eta likidoa banatzeko. 
3. Kristalizazioa: likidoetan disolbaturiko solidoak banatzeko. 
4. Banaketa magnetikoa: nahasketako osagai bat metal ferromagnetikoa 
denean (fe, ni, co) erabiltzen da 
5. Dekantazioa: dentsitate ezberdineko likido nahastezin banatu 
6. Destilazioa: tenperatura ezberdinetan irakiten duten likido nahaskor edo 
likido batean disolbatuta dagoen solido bat banatzeko. 
7. Kromatografia: nahaste homogeneoen osagaiak banandu disolbatzaileekiko 
duten afinitatearen bidez 
4. Disoluzioak: 
Nahaste homogeneoak dira.Bi subtantzia puruz edo gehiagoz osaturiko nahaste 
homogeneoa. Osagaiak dira: 
 Disolbatzailea: proportzio handian dagoen osagaia da 
 Solutua: proportzio txikienean dagoen osagaia.
NATURA ZIENTZIAK DBH 3 
5. Disolbagarritasuna: 
Disolbatzaile jakin batean disolba daitekeen gehieneko solutu kantitatea. 
· Zenbat solutu dagoen kontuan hartuz hiru disoluzio mota daude: 
1. Disoluzio diluitua: solutu gutxi (disolbatzailea kopururekin konparatuz) 
2. Disoluzio kontzentratua: solutu asko 
3. Disoluzio asea: ezin onartu solutu gehiago 
6. Disoluzioetan: kontzentrazioa nola neurtu 
· Kontzentrazioa: zenbat solutu dagoen disoluzio jakin batean. 
1. Masa- ehunekoa 
% masa = (solutu-masa/ disoluzio- masa) x 100 
2. Bolumen- ehunekoa 
% bolumena= (solutu-bolumena/ disoluzio- bolumena) x 100 
3. Masa-kontzentrazioa 
Masa-kontzentrazioa= solutu-masa/disoluzio-bolumena kg/l

More Related Content

2 gaia 3 dbh apunteak

  • 1. NATURA ZIENTZIAK DBH 3 3. Gaia: MATERIA: nola ageri den 1. Materia · : Substantzia puruak eta nahasteak  Subtantzia puruak: ezin dira prozedura fisikoak erabiliz substantzia sinpleagotan deskonposatu. Bi mota: 1. Konposatuak: prozesu kimiko baten bidez, substantzia sinpleagotan deskonposa daitezkeen substantziak puruak 2. Elementuak: edozein prozedura erabilita ere, substantzia sinpleagotan ezin deskonposa daitezkeen substantzia puruak  Nahasteak: Substantzia puruak nahastean sortzen den materia da. Motak: 1. Nahaste heterogenoak: osagaiak ikusten dira 2. Nahaste homogenoak (disoluzioak) : osagaiak ezin dira bereizi 2. Nahaste bereziak · Disoluzioa: nahaste homogeneoa da eta ez du argia sakabanatzen (ura eta gatza) · Koloidea: nahaste heterogeneoa da argia sakabanatu egiten du (gelatina (tyndall efektua)) · Emultsioa: koloide berezia da. Emultsionatzaile izeneko substantziak proportzio txikiagotan dagoen substantziaren partikulak sakabanatuta mantendu (maionesa) 3. Nahasteak banantzea Nahasteko substantzia puruak, prozedura fisikoen bidez, banandu daitezke.  Prozedura fisikoak 1. Baheketa: tamaina ezberdineko partikulak dituzten nahaste solidoak banatzeko. 2. Iragazketa: solido disolbaezina eta likidoa banatzeko. 3. Kristalizazioa: likidoetan disolbaturiko solidoak banatzeko. 4. Banaketa magnetikoa: nahasketako osagai bat metal ferromagnetikoa denean (fe, ni, co) erabiltzen da 5. Dekantazioa: dentsitate ezberdineko likido nahastezin banatu 6. Destilazioa: tenperatura ezberdinetan irakiten duten likido nahaskor edo likido batean disolbatuta dagoen solido bat banatzeko. 7. Kromatografia: nahaste homogeneoen osagaiak banandu disolbatzaileekiko duten afinitatearen bidez 4. Disoluzioak: Nahaste homogeneoak dira.Bi subtantzia puruz edo gehiagoz osaturiko nahaste homogeneoa. Osagaiak dira:  Disolbatzailea: proportzio handian dagoen osagaia da  Solutua: proportzio txikienean dagoen osagaia.
  • 2. NATURA ZIENTZIAK DBH 3 5. Disolbagarritasuna: Disolbatzaile jakin batean disolba daitekeen gehieneko solutu kantitatea. · Zenbat solutu dagoen kontuan hartuz hiru disoluzio mota daude: 1. Disoluzio diluitua: solutu gutxi (disolbatzailea kopururekin konparatuz) 2. Disoluzio kontzentratua: solutu asko 3. Disoluzio asea: ezin onartu solutu gehiago 6. Disoluzioetan: kontzentrazioa nola neurtu · Kontzentrazioa: zenbat solutu dagoen disoluzio jakin batean. 1. Masa- ehunekoa % masa = (solutu-masa/ disoluzio- masa) x 100 2. Bolumen- ehunekoa % bolumena= (solutu-bolumena/ disoluzio- bolumena) x 100 3. Masa-kontzentrazioa Masa-kontzentrazioa= solutu-masa/disoluzio-bolumena kg/l