Voor het aanscherpen van je beleidsplan door het toevoegen van media-educatie!
1 of 9
Download to read offline
More Related Content
Format mediawijs in beleid in pdf
1. Mediawijs in beleid
Door: Maaike Haas
Stap 1:
Ten eerste is het van belang te weten hoe media-wijs jijzelf bent en hoe het is gesteld
met de media-wijsheid van de rest van het team. Je kunt dit doen door een
vragenlijst samen te stellen, door collegas te interviewen of door tijdens een
teamvergadering deze quiz te gaan doen! Je kunt ook een quiz downloaden en
uitprinten via www.blogmeemetpleinc.nl. Hoe je het ook doet: zorg dat je een beeld
krijgt van de huidige situatie!
En is nascholing nodig?
Stap 2:
Inventariseer wat er momenteel met media wordt gedaan op school. Denk vooral ook
buiten het terrein van cultuureducatie: ook bij vakken als rekenen, taal,
aardrijkskunde, geschiedenis, etc. worden media gebruikt. Om een overzichtelijke
inventarisatie te maken kun je de verschillende invalshoeken op rol en functie van
media-educatie gebruiken. Vul eerst de beginsituatie in. Je zou dit voor onderbouw,
middenbouw en bovenbouw kunnen doen. In cursief zijn voorbeelden ingevuld.
huidige situatie gewenste situatie
Media als Een foto maken van een Een foto maken, bewerken en
technologie activiteit toevoegen aan de Flickr-groep
van de klas
Media als leermiddel Een werkstuk maken met Een online werkstuk maken in
mooie plaatjes via Google.nl een Wiki, via wikispaces.com
Media als Leerlingen nemen over wat Leerlingen kijken kritisch,
communicatiemiddel ze vinden op het internet. vergelijken bronnen, kunnen
een eigen mening vormen.
Media als Leerlingen maken een eigen
expressiemiddel videocilp.
Stap 3:
Als ICC-er heb je tijdens de ICC-cursus samen met directie en team een visie op
cultuureducatie ontwikkeld. Deze visie is de onderlegger van het beleidsplan
cultuureducatie. Vaak is dit plan vooral uitgewerkt op het gebied van de disciplines
van kunsteducatie en erfgoededucatie. Bespreek tijdens een teamvergadering hoe
media-educatie een plekje zou moeten krijgen binnen die visie.
Leg uit wat je de afgelopen tijd hebt onderzocht; hoe media-wijs het team zelf is, wat
er in de school al wordt gedaan en welk beeld idee jij als ICC-er voor ogen hebt.
Probeer tot een algemeen gedragen toekomstbeeld te komen. Gebruik hiervoor
2. bijvoorbeeld de oefening Muurtje bouwen, die je tijdens de ICC cursus hebt gedaan.
Kijk op blogmeemetpleinc.nl om de oefening nog eens na te lezen.
Stap 4:
Beslaat jullie visie op cultuureducatie nu ook het onderdeel media-educatie? Dan volgt
de afstemming met directie en een ander heel belangrijk persoon: jouw ICT-collega!
Hoe verhoudt het ICT-beleid zich tot beleid rond media-educatie? Op welke punten
kan het elkaar aanvullen? Waar heeft het elkaar nodig? En: waar juist niet
Stap 5:
Vul de gewenste situatie in.
Stap 6:
Wat heb je nodig om de gewenste situatie te bereiken? In cursief zijn eventuele
mogelijkheden aangegeven.
Lesmateriaal Computers, laptops, I-pads, mobiele telefoons, cameras,
software voor het digibord, beeldbank.
Cultuurmenu Neemt de school een cultuurmenu af en speelt media-educatie
daar een rol in? Denk bijvoorbeeld aan bezoeken aan de
bibliotheek met betrekking tot dit thema.
Media-educatie in Momenteel is er veel aandacht voor media-educatie, zowel de
projecten provincie Noord-Holland als het Fonds voor Cultuurparticipati
hebben subsidieregelingen die je voor media-educatie kunt
inzetten. Dus wil je beginnen met een mooi project om media-
educatie de school in te brengen? Kijk dan vooral naar deze
regelingen.
Media-educatie en Waar liggen kansen voor andere leergebieden als het draait
andere leergebieden om media-educatie? Kortom waar kun je media-educatie
inzetten als het gaat om rekenen, taal, geschiedenis,
aardrijkskunde, lezen? Hoe sla je twee vliegen in een klap;
rekenniveau omhoog en mediawijs? Hoe zet je media effectief
en verantwoord in?
Culturele Denk eens aan de culturele hoogtepunten in het schooljaar
hoogtepunten in het Welke rol speelt media-educatie daarbij? Of: hoe zou je
schooljaar media-educatie hierbij kunnen betrekken? Een videoverslag,
een schoolverslaggever, een krant maken, een promotiefilm
Stap 7:
Budgetteren: je hebt in je beleidsplan een begroting gemaakt voor cultuureducatie.
Media-educatie gaat daar nu ook een onderdeel van worden. Welk budget of welke
budgetten zijn er beschikbaar? Bij media-educatie gaat het niet alleen om
cultuureducatie. Dus de nieuwe computers worden nu niet ineens van het budget voor
cultuureducatie aangeschaft. Bespreek juist met de ICT-er en de directie hoe ook
andere budgetten/ potjes kunnen worden verdeeld en ingezet.
Stap 8:
Met de informatie die je door bovenstaande stappen te doorlopen hebt vergaard kun
je nu je beleidsplan nalopen en up to date maken. Vergeet dan zeker ook de
onderdelen taakverdeling (betrek de ICT-er), actieplan en geldbronnen niet!
3. Media-educatie op school: makkelijker dan je denkt
Hand-out
Door: Josien Stringer en Jeroen v/d Hoek
Bewerkt door: Maaike Haas
Mediawijsheid (doel):
het geheel van kennis, vaardigheden en mentaliteit waarmee burgers zich bewust,
kritisch en actief kunnen bewegen in een complexe, veranderlijke en fundamenteel
gemedialiseerde wereld
(Raad voor Cultuur 2005)
In 1996 gebruikte de Raad voor Cultuur in haar advies aan de regering nog het woord
media-educatie. Media-educatie was gericht op onderwijs, kinderen en jongeren. Het
ging over media-aanbod en -bescherming. In 2005 verbreedde zij dit begrip tot
mediawijsheid. Dat was een verbreding van terrein, van bereik en van kader:
Van terrein: niet alleen onderwijs, maar ook zorg, politiek en veiligheid.
Van bereik: niet alleen jongeren. Iedereen moet mediawijs worden.
Van kader: het gaat niet enkel om het om kunnen gaan met media, maar om het
deelnemen aan media in het maatschappelijk proces. Van consument naar producent.
Kinderen hebben het recht op het ontwikkelen van vaardigheden om mediawijs te
worden. Met deze mediawijsheid zijn zij beter in staat zowel de eigen identiteit te
ontwikkelen als ook zich voor te bereiden op goed burgerschap.
Media-educatie (middel):
Media-educatie gaat over het leren interpreteren van de inhoud van media, het
bepalen door welke belangen of waardesystemen deze worden gestuurd en het
bewust worden van de plaats en rol van media in het persoonlijke en
maatschappelijke leven
De taal van [..] media kenmerkt zich door een combinatie van beelden, geluiden en
geschreven woord. Media-educatie leert je deze symbolentaal te bestuderen en te
gebruiken.
De 4 niveaus bij mediawijsheid die iedereen doorloopt bij het mediawijs
worden
1. Mediabewustzijn: bewust worden van de plaats en rol van media in het
persoonlijke en maatschappelijke leven
Hieronder vallen de volgende aspecten:
- kennis van mediadefinitie en van verschillende mediavormen
- het bewust maken van kinderen van de aanwezigheid en werking van media
- het geven van inzicht in de rol van de media in het leven van mensen
- bewustzijn over eigen mediagedrag
4. - het zoeken naar en het kunnen vinden van mediabronnen en mediaboodschappen
- bewustzijn over de mate waarin iemand afhankelijk is van de media (evt
verslaving)
- inzicht krijgen in de ontwikkeling van de mediavormen door de tijd heen
2. Mediabegrip: het leren interpreteren van de inhoud van media: begrip krijgen hoe
mediaboodschappen tot stand komen, met welk doel ze gemaakt worden en alle trucs
die hierbij worden ingezet. (informeren, entertainen, verkopen, communiceren)
De volgende aspecten kunnen worden onderscheiden:
- begrip van de invloedsfactoren bij het tot stand komen van een mediaboodschap
- kennis over de effecten van deze invloedsfactoren
- kennis van de doelstellingen van mediapartijen en het bedrijfsleven
- begrip over onderscheid publieke en commerci谷le media
De bedoelde invloedsfactoren zijn:
- professionele (keuze producenten en technische factoren)
- culturele invloeden
- sociale invloeden
- economische invloeden
- politieke invloeden
3. Media attitude: het kunnen beoordelen van mediabronnen en
mediaboodschappen op basis van bewustzijn van zowel eigen waarden en normen als
die van de maatschappij
Hieronder vallen de volgende aspecten:
- het kunnen reflecteren over de invloed die de media op jezelf heeft
- het bewustzijn van je eigen cognitieve-, affectieve- en gedragsreacties op media
inhoud
- het kunnen beoordelen van mediabronnen en mediaboodschappen op basis van
bewustzijn van zowel eigen waarden en normen als die van de maatschappij
- bewustzijn van het proces van beeldvorming (bv. wordt de werkelijkheid
weergegeven?)
Het gaat er in deze fase om een mening te vormen, je te realiseren dat er ook andere
meningen kunnen bestaan en je er van bewust te zijn dat de verschillende
mediapartijen en het bedrijfsleven jouw mening ook proberen te sturen.
4. Media gedrag: het verantwoord, veilig en effectief kunnen consumeren en
produceren van media-inhoud
Hieronder vallen de volgende aspecten:
- het verantwoord kunnen consumeren en produceren van media-inhoud
(prosumers)
5. - kennis over hoe media kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van een
verantwoorde realiteitsperceptie
- kennis over consequenties van eigen mediagedrag
In deze fase leren kinderen en jongeren waar zij de juiste informatie kunnen
opzoeken, selecteren, vergelijken, filteren en hoe zij de afzender van de informatie en
de informatie zelf op waarde kunnen schatten. Het gaat hier voornamelijk om het
verantwoord toepassen van de media bij het ontwikkelen van een goede
werkelijkheidszin. Daarnaast is het van belang dat kinderen leren inzien welke invloed
hun eigen mediagedrag op anderen heeft of kan hebben.
Leerlijn mediawijsheid:
De Doorlopende Leerlijn Mediawijsheid integreert mediaonderwijs in het bestaande
curriculum van het basis- en voortgezet onderwijs, biedt een inventarisatie van
activiteiten en materialen voor educatief medewerkers en maakt voor ontwikkelaars
van (les)materiaal duidelijk waar witte vlekken zitten in het aanbod. De gratis
leerlijn, ontwikkeld door o.a. het Nederlands Filminstituut, is uitgewerkt voor 419
kerndoelen en eindtermen van 108 vakken en staat online op www.mediawijsheid.nl.
Doorloop een stappenplan om lesmateriaal en activiteiten te vinden die bijdragen aan
mediawijsheid www.mediawijsheid.nl/doorlopende-leerlijn.
Invalshoeken op rol en functie van media:
- Media als technologie: kinderen leren omgaan met een computer of een camera
- Media als leermiddel: media worden ingezet om lesstof op een ander manier aan
te bieden
- Media als communicatiemiddel: kinderen leren over de werking van media in de
maatschappij
- Media als expressiemiddel, kunstvorm of cultureel erfgoed: : kinderen leren over
media als kunstvorm of cultureel erfgoed en leren zelf films, games, presentaties
of geluidsopnames te maken en zich te uiten.
1. Media als technologie
- www.oefenen.nl/klikentik : oefenprogramma om digitale basisvaardigheden
aan te leren
- www.digitalefotografietips.nl/basiscursus/diafragma/ : fotografie cursus
- http://websitemaker.nl/ : gratis en makkelijk websites maken
2. Media als leermiddel:
- www.ed-it.nu : ED*IT is een educatieve database die toegang biedt tot
tienduizenden originele videos, film- en geluidsfragmenten, artikelen en
fotos uit het Nederlands cultureel erfgoed. Leerkrachten kunnen de
bronnen binnen ED*IT gebruiken om hun lespakket op inspirerende wijze
uit te breiden. Voor leerlingen is ED*IT het perfecte hulpmiddel om
boeiende en mooie werkstukken te cre谷ren.
6. - www.movietrader.nl (teleblik): Spel waarmee leerlingen stempels verdienen
door het volledig bekijken van filmpjes waar een stempel in verborgen zit.
Voordat de leerling de spaarkaart mag verzilveren moet hij of zij nog een
vraag beantwoorden over de stof. Zo weet u dat de informatie uit de
opdracht door de leerling goed opgenomen is.
- www.webquest.nl: Een WebQuest (webkwestie) is een
eenvoudige activiteit om leerlingen zelfstandig informatie te laten
verzamelen en dit te ordenen tot een nieuw product, zoals een werkstuk,
een spreekbeurt, of zelfs een maquette.
- www.wikikids.nl: interactieve Nederlandstalige wiki-encyclopedie voor en
door kinderen.
- www.mijnnaamishaas.nl: interactieve verhalen over haas om de
taalontwikkeling te stimuleren
- www.wepboek.nl : gratis digitale prentenboeken
- www.waag.org/domein/onderwijs : Het Creative Learning Lab onderzoekt en
ontwikkelt innovatief onderwijs met creatieve technologie. (bv.
Monstermedia, zie verderop)
- www.mediacultuur.net:mediawijze kunstlessen (eigenlijk voor VO, maar
wellicht ook voor groep 7/8)
- www.medialessen.nl: overzicht van bestaande medialessen. Van een les
over modellenprogrammas op televisie tot lessen over beeldmanipulatie in
kranten en publiceren op internet.
- www.shop4media.nl/docenten: lessen over media en mediatoepassingen
(voortgezet onderwijs)
3. Media als communicatiemiddel:
Informatievaardigheden (betrouwbaarheid en bruikbaarheid)
- www.webdetective.nl:cursus in het ontwikkelen van kritische
vaardigheden die nodig zijn om de kwaliteit van internetbronnen te
beoordelen.
- www.8-12.info: d竪 startpagina voor kinderen van de basisschool in de leeftijd
van acht tot twaalf jaar om over elk onderwerp snel en makkelijk informatie te
vinden.
- www.schoolbieb.nl voorgeselecteerde websites: betrouwbaar,
kindvriendelijk en onderwijs gerelateerd
- www.davindi.nl : zoekmachine speciaal voor het onderwijs
- www.jeugdkrakercompetie.nl Door mee te doen aan deze wedstrijd leren
kinderen zelfstandig te zoeken op het web en leren ze internet te
gebruiken als informatiebron voor het maken van werkstukken.
Veiligheid, rechten en normen bij mediagebruik
- www.mijnkindonline.nl/1554/mybee.htm: kindvriendelijke browser
waarmee kinderen veilig en zorgeloos kunnen surfen
7. - www.diplomaveiliginternet.nl : lessenserie die zich richt op veilig en
verantwoord internetgebruik, voor groep 5 t/m 8
- www.monstermedia.nl: gratis media-educatief programma in de vorm van
een aantrekkelijke game. MonsterMedia stimuleert het mediabewustzijn
van kinderen. Ze ontwikkelen een kritische houding ten opzichte van
media en leren er tegelijk actief en bovendien verantwoord mee om te
gaan.
Journalistiek en entertainment
- www.hetklokhuis.nl/reportagecursus: hoe maak je een goede reportage
- www.defrisseblik.nl: kritisch bekijken en kritisch maken van beelduitingen
staan centraal. Diverse onderwerpen die te maken hebben met
beeldmanipulatie en beeldvorming komen aan de orde.
- www.weetwatjeziet.nl: lesprogrammas om kinderen bewust te maken van
wat ze zien in de media (kijk ook op youtube voor een clipje: weet wat je
ziet). Ze leren de kracht en macht van media kennen.
Reclame
- www.reklamerakkers.nl: lesmateriaal over de invloed van reklame
4. Media als expressiemiddel:
Media als cultureel erfgoed
- www.filmeducatie.nl: online expertisecentrum voor filmeducatie
- www.cubiss.nl/product/bekijk-t-maar: kinderen lezen in een groepje
een boek en kijken daarna de verfilming. In een nagespeelde Oscaruitreiking
wordt de beste film gekozen.
- www.beeldengeluid.nl: archief en experience, ontwikkeling van de
media door de jaren heen
Media als kunstvorm
- www.medialessen.nl/lessen/cinekidstudio_-_videoclipmaker_ : online
programma waarmee kinderen zelf videoclips kunnen maken. De kinderen
gaan als videoartiest zelf dingen ontwerpen en tekenen voor in hun videoclip.
- www.8-12.info/zelf/maken.html : games, animaties, filmpjes, muziek mixen
etc.
Homo Zappiens: het nieuwe leren
Homo Zappiens Homo Sapiens
Hoge snelheid Gewone snelheid
Multitasking Monotasking
Niet lineair denken Lineaire aanpakken
Beelddenken Lezen eerst
Connected Stand alone
8. Samenwerkend Competitief
Actief Passief
Spelend leren Scheiden spelen en leren
Wil meteen resultaat Geduld
Fantasie Realiteit
Mediawijsheid informatie
- www.mediawijsheid.nl/ : initiatief van het EYE Film Instituut Nederland i.s.m.
Digital Playground, Kunstgebouw en Stichting Leerplan Ontwikkeling)
- www.filmeducatie.nl/ : expertisecentrum voor filmeducatie
- www.medialessen.nl/: stichting Kennisnet, stichting Mijn Kind Online en de
Vereniging Openbare Bibliotheken
- www.mediawijzer.net/: initiatief van de ministeries van Onderwijs, Cultuur en
Wetenschap en Jeugd en Gezin in 2008 opgezet als mediawijsheid
expertisecentrum
- www.mediawijsheidkaart.nl/: deze website geeft een overzicht van de bijna
300 initiatieven van partners van Mediawijzer.net die in Nederland actief zijn
op het gebied van mediawijsheid.
- www.leraar24.nl/ : eraar24 is een online platform van, voor en door leraren,
bedoeld om te ondersteunen bij het uitoefenen van het beroep. Via videos en
dossiers veel praktische info!
Werken aan eigen media vaardigheden:
- http://11dingen.nl/demo/ : alles over weblogs, RSS feeds, netvibes, online
fotos delen met flickr, sociale netwerken, wikis, delicious, youtube en
chatten!
- www.nomc.nl: opleiding om zelf mediacoach te worden
- Informeer bij uw bibliotheek voor aanbod mediawijsheid
- Docenten middagen Beeld en Geluid
Om zelf eens uit te proberen:
- www.pikipimp.com: eenvoudig fotos bewerken
- www.picozone.nl: een picozine is een minitijdschriftje van 16 paginas
- www.wordle.net: woordwolk maken (digitaal woordweb)
- www.picasa.com: fotobewerkingssoftware waarmee je albums kunt
maken, delen, maar ook filmpjes kunt maken door je fotos achterelkaar af
te spelen