1. IMMUNITATE SISTEMA
•Gorputzari arrotz zaizkion molekula eta zelulen eta
tumoreen aurrean garatzen dituen defentsa
mekanismoek osatzen dute.
•Gorputzeko organo eta sistema desberdinek hartzen
dute parte
•Jaio aurretikoa da eta lehenengo urteetan heldu eta
indartzen da.
•Ornodunetan, organismoak bere zelula mota guztiak
ezagutzen ditu eta ondorioz berezkoa eta arrotza
ezagutzeko gaitasuna agertzen da.
•Primate eta gizakietan garapen handiena du
5. MEKANISMO EZ-MEKANISMO EZ-
BERARIAZKOA : HANTURABERARIAZKOA : HANTURA
• Edozein mikroorganismoren erasoari aurre egiten diote
• Mikroorganismoek zaurian sartzea lortzen badute...
• Granulozitoek (globulu zuriak): neutrofilo eta
makrofagoek partek hartuko dute, mikroorganismoak
fagozitatuz eta suntsituz.
Makrofagoa Neutrofiloa
6. Makrofagoaren irudi eskematikoa
Lisosoma
Nukleoa
Makrofagoa ehunetan egoten den fagozito bat da,
eta odolean zirkulatzen duen monozito baten
eraldaketaz eratzen da.
Makrofagoa ehunetan egoten den fagozito bat da,
eta odolean zirkulatzen duen monozito baten
eraldaketaz eratzen da.
Liseri bakuoloa
(fagosoma)
7. Zauriaren inguruan...
• Odol-fluxua handitu eta odol-hodian
handituko dira, fagozitoa errazago igaroko
dira ehuneruntz
• Ingurunean handitu, berotu, gorritu eta
mindu egiten da.
8. Kimiotaktismoz
1. Makrofagoak bakteria
ezagutzen du eta lotzen zaio
Monozitoa: odoletik zirkulatzen
Ehuneko
makrofagoa
Bakterio patogenoa
Ehuna
FAGOZITOSIA
Monozitoak diapedesiz
ateratzen dira
kapilarretako
endotelioko zelulen
artetik
10. Lisosomako entzima litikoek
mikroorganismoa suntsitzen
dute.
Lisosomako entzima litikoek
mikroorganismoa suntsitzen
dute.
Hondakin zelularrak
exozitosiz kanporatzen dira
zelulatik.
Hondakin zelularrak
exozitosiz kanporatzen dira
zelulatik.
11. 1. Ezagutu eta itsatsi 2. Pseudopodoen
eraketa
3. Fagosomaren eraketa
4. Digestio
intrazelularra
5. Hondakinen
exozitosia
FAGOZITOSIA
12. • Prozesuan hildako ehun-zelulek, neutrofilo
hilek, bakterio hilek eta askatutako
substantziek ZORNEA eratzen dute.
• HANTURAZKO ERANTZUNAk erantzun
immunologikoa aktibatzen du, gongoil
linfatikoetan eraginez eta aurre egiteko
nahikoa ez bada, erantzun immunologikoa
martxan jarriko da..
14. MEKANISMO BERARIAZKOAK:MEKANISMO BERARIAZKOAK:
ERANTZUN IMMUNOLOGIKOAERANTZUN IMMUNOLOGIKOA
• Ornodunen babes-sistema da
• Antigeno zehatzen aurkakoa: espezifikoa
• Linfozitoek (leukozito=glubulu zuri batzuk) parte hartzen dute
• Bi erantzun mota gara daiteke, batera eta
koordinaturik gauzatzen direnak:
– Erantzun HUMORALA: B linfozitoen esku
– Erantzun ZELULARRA: B eta T linfozitoen esku
• Hiru propietate ditu:
– Elementu bakarrarekiko ESPEZIFIKOA da
– MEMORIA dauka: elementuarekin bigarren kontaktuan
erantzun sekundarioa azkarra eta irmoa
– TOLERANTZIA: gorputzarenak diren zelulak ezagutu eta
arrotzak bereizteko gaitasuna
15. ANTIGENOAKANTIGENOAK
• Erantzun immunologikoa eragin dezakeen
edozein substantzia da: antigorputzen
ekoizpena eraginez.
• Barne-medioan aske edo zelula baten
estalkiaren/mintzaren osagai gisa egon
daiteke.
• Linfozitoaren errezeptoreari lotzen zaion
antigeno zatia da antigorputzen ekoizpena
eragiten duen zatia: determinatzaile
antigenikoa edo epitopoa.
16. Organo
linfoideoak
Organo
linfoideoak
Primarioak
Immunologi
sistemako
zelulen sorrera,
garapena eta
heltzea.
Primarioak
Immunologi
sistemako
zelulen sorrera,
garapena eta
heltzea.
Hezur-
muina
Immunologia
sisemaren
zelulak bertan
sortzen dira eta
B linfozitoak
heldu.
Hezur-
muina
Immunologia
sisemaren
zelulak bertan
sortzen dira eta
B linfozitoak
heldu.
Timoa
Bertan T linfozitoak
heltzen eta
bereizten dira (fetu
eta haurregan)
Bertan T linfozitoen
hautespena ematen
da
Timoa
Bertan T linfozitoak
heltzen eta
bereizten dira (fetu
eta haurregan)
Bertan T linfozitoen
hautespena ematen
da
Sekundarioak
Bertan antigenoek
immunolia zelula
helduak aktibatzen
dituzte.
Sekundarioak
Bertan antigenoek
immunolia zelula
helduak aktibatzen
dituzte.
Adenoidea,
amigdalak
eta
hesteetako
Peyer plakak
Antigenoek
linfozitoak
aktibatzen
dituzte
Adenoidea,
amigdalak
eta
hesteetako
Peyer plakak
Antigenoek
linfozitoak
aktibatzen
dituzte
Gongoil
linfatikoak eta
barea
B eta T linfozitoen
aktibazioa.
Makrofago eta
neutrofiloen
fagozitosia
Gongoil
linfatikoak eta
barea
B eta T linfozitoen
aktibazioa.
Makrofago eta
neutrofiloen
fagozitosia
IMMUNOLOGI SISTEMAIMMUNOLOGI SISTEMA
17. • Zirkulazio-sistemak
eta sistema linfatikoak
organo guztiak
komunikatzen dituzte
• Makrofagoek eta
linfozitoek hartzen
dute parte.
• 2·1012
linfozito inguru
daude
18. Funtzio immunologikoa duten zelulakFuntzio immunologikoa duten zelulak
• MAKROFAGOAK:
– Gorputzeko organo eta ehunetan daude
– Funtzioa:
• Fagozitatzea (hanturazko erantzunean)
• Antigenoen aurkezpena linfozitoei
• Interleuzinak sintetizatu eta jariatu linfozitoak
aktibatzeko
19. • LINFOZITOAK:
– Gibelean (fetua) eta hezur-muinean
(heldutan) eratzen dira
– Bi mota daude: B eta T linfozitoak
• B linfozitoak:hezur-muinean heltzen dira
• T linfozitoak: timoan heltzen dira.
– T linfozitoen hautespena (tolerantzia):Jaio aurretik
gorputzeko antigenoen presentzia jasan behar dute.
Antigeno propioekin erreakzionatzen ez dutenak soilik
iraungo dute, beste guztiak suntsituko dira
Funtzio immunologikoa duten zelulakFuntzio immunologikoa duten zelulak
20. ANTIGORPUTZAKANTIGORPUTZAK
• B linfozitoek sintetizatzen dituzte
• Glikoproteinak dira = immunoglobulinak
• Antigenoari lotzen zaizkio espezifikoki
• 5 mota nagusi daude: IgA, IgD, IgE,IgG,IgM
• Lau katea proteikoz eratuak Y itxuradunak. Bi
katea astun (H) eta beste bi arin (L). Bi zati
bereizten dira: zati aldakorra (V) eta zati
iraunkor edo konstantea (C)
• Odol eta linfa zirkulazioan aske edo B linfozitoen
mintzan itsatsirik (zati iraunkorretik) aurki
daitezke
22. ANTIGORPUTZ MOTAK
– IgA: Muki-mintzen jariakinetan: malko,listu,
liseri eta arnas estalduran, amaren esnean
eta horitzan
– IgD: B linfozitoen gainaldean, antigenoen
errezeptore gisa
– IgE: Erantzun alergikoarekin erlazionatuta.
– IgG: Erantzun sekundarioan odolean libre.
Luze irauten du
– IgM: Erantzun primarioan odolean libre
23. Ig M Ig G Ig A Ig D Ig E
* (% 6)
*Produzitzen
diren
lehenengoak
*Mota
guztietako
infekzioetan
*Osagarri-
sistema
aktibatzene
dute
*Pentamerotan
*Ugarienak (%
80)
*Gamma-
globulinak
izenekoak
*Mota
guztietako
infekzioetan
*Karena
zeharkatzen
du fetua
babesteko
* (% 13)
*Listuan,
esnean
*Jaio
berrienganak
o babesa
*Mukosetako
infekzioetan
*Dimerotan
* (% 1)
*B
Linfozitoak
aktibatzen
ditu
* (% 0’002)
*Alergietan
*Parasitoe
n
(zizareen)
bidezko
infekzioeta
n
24. MEKANISMO BERARIAZKOAK: ERANTZUNMEKANISMO BERARIAZKOAK: ERANTZUN
HUMORALAHUMORALA
• B linfozitoek eragiten dute
• B linfozitoek antigorputzak sintetizatzen dituzte.
• B linfozitoak heltzean, mintzean antigenoak (globulua
bera sintetizatzeko gai den antigorputzak bezalakoak
(errezeptoreak) lotzen zaizkio, mota bakarra
bakoitzari.ïƒ Determinatzaile geniko mota bakarra
ezagutuko du
• Mota bereko B linfozitoek KLONAK eratzen dituzte. 10
milioi klon desberdin ditugu.
• Antigorputzek, odolean eta linfan antigenoa
neutralizatuko dute
• B linfozito helduek antigenoa ezaugutu eta erantzun
humorala eragingo dute
25. • Hiru fase ditu: Hautespen-aktibazioa,
Ugalketa eta Efektorea
– Hautespen eta aktibazio fasea:
• Antigenoak linfozito klon bat hautatuko du (bere
mintzeko errezeptorearekin bat datozenak)
• Linfozito hautatuak aktibatzen dira: antigorputzak
ekoizten hasiko dira. Organo linfoide
sekundarioetan
– Aktibatzeko: Makrofago eta T4 linfozitoen laguntza
» Makrofagoek: fagozitatutako antigenoa beren
mintzan jarri etaT4 linfozitoei aurkezten diete
» T4 linfozitoek interleuzina sintetizatu eta askatzen
dituzte. Hauek B linfozitoen erantzun humorala
garatzeko bigarren seinalea dira
MEKANISMO BERARIAZKOAK: ERANTZUN HUMORALAMEKANISMO BERARIAZKOAK: ERANTZUN HUMORALA
26. Antigenoa (Ag)
LB 2-ko klonaLB 2-ko klona
LB 1 LB 2 LB 3
Mitosiaren bidez ...Mitosiaren bidez ...
Ezagupena
LB 1 eta LB 3 ez
dira hautatzen
antigenoarekiko
errezeptoreak ez
dituztelako
LB 1 eta LB 3 ez
dira hautatzen
antigenoarekiko
errezeptoreak ez
dituztelako
27. Makrofagoak antigenoa barneratu eta
determinatzaile antigenikoa erakusten
(histobateragarritasun konplexuari
loturik)
B linfozito klonaren hautespena
T4 linfozitoen aktibazioa eta
interleuzinen askapena: erantzun
humorala martxan hasteko
B linfozitoak ugaldu eta zelula
plasmatikoak eratzen dituzte, hauek
antigorputzen sintesia burutuz
28. LB 2-ko KlonaLB 2-ko Klona
Batzuk desberdintzen dira
plasmozitotan
Batzuk desberdintzen dira
plasmozitotan
Beste batzuk Oroimen-zeluletanBeste batzuk Oroimen-zeluletan
30. Erretikulu endoplasmatiko
bikortsua (EEB)
Erribosoma
Nukleoa
Erretikulu endoplasmatiko bikortsu ugari duen zelulaErretikulu endoplasmatiko bikortsu ugari duen zelula
Antigorputzak izeneko proteinak fabrikatzekoAntigorputzak izeneko proteinak fabrikatzeko
Plasmozito batek 5 000 antigorputz fabrikatu
ahal ditu ... segunduro!
Plasmozito batek 5 000 antigorputz fabrikatu
ahal ditu ... segunduro!
31. Erantzun humoralaErantzun humorala
• Ugalketa fasea: Hautatu eta aktibatutako B
linfozito klona ugaldu egingo da bi zelula mota
emanez:
• Zelula plasmatikoak: antigorputzak sintetizatu.
Antigorputzak libreki zirkulatuko dute odolean, linfan
eta organo linfatiko sekundarioetan, aukitzen dituzten
antigenoak neutralizatuz
• Oroimen zelulak: barne-medioan luze iraungo
dutenak (baita urteak ere). Berriro antigeno bera
aurkeztuz gero, erantzun immunologikoa zuzenean
aktibatuko dute.
32. • Fase efektorea:
• Antigenoaren suntsiketa
• Osagarria (proteina litiko multzoa) eta makrofagoek
burutzen dute.
• Antigorputzek antigenoarekin erreakzionatu eta modu
desberdinean eragin daiteke suntsiketa:
– Prezipitazioz edo aglutinazioz: tamaina handiko konplexua
eratzen dira antigenoa inmobilizatuz.
– Makrofagoen fagozitosia eraginez
– Osagarria antigorputzei lotu eta beraiekin batera jarduten
badu, azkenean PERFORINAK eratzen dira. Entzima hauek
zelula arrotzaren lisia eragiten dute.
Erantzun humoralaErantzun humorala
36. • T linfozitoen parte hartze zuzena
• Heltzean errezeptore proteikoak eta beste
proteina batzuk ezartzen dituzte mintzan
• Proteinen arabera T4 (laguntzaileak) eta
T8(zitotoxikoak) bereizten dira
• Errezeptore proteiko hauek, gorputzeko zenbait
zelulek mintzean dituzten determinatzaile
genikoak (MHC) ezagutuko dituzte soilik:
– Makrofagoenak
– Zelula eraldatuenak (kanzerosoak, birusek
erasandakoak…)
– Zelula arrotzenak
MEKANISMO BERARIAZKOAK: ERANTZUNMEKANISMO BERARIAZKOAK: ERANTZUN
ZELULARRAZELULARRA
37. MHC (Main Histocompatibility complex) :Histobateragarritasunaren
konplexu nagusia.
• Gene multzo bat da
• Mintzeko proteina errezeptoreak kodetzen
dituzte
• T linfozitoek antigenoak ezagutzeko,
zelulek proteina horietan aurkeztu behar
dizkiote
• Pertsona bakoitzean desberdinak dira
• Txertaketetan errefusaren erantzule
nagusiak dira
39. MEKANISMO BERARIAZKOAK: ERANTZUNMEKANISMO BERARIAZKOAK: ERANTZUN
ZELULARRAZELULARRA
• Makrofagoek antigenoaren determinatzaile antigenikoa
aurkezten diote MCH-ko proteinetan loturik T4 linfozitoari
(laguntzaileari), klon egokia hautatuz.
• Minbizi zelulek, birusak infektatutako zelulek edo zelula
arrotzek, modu berean hautatuko dute T8 linfozito
zitotoxiko klon egokia
HAUTESPEN ETA AKTIBAZIO FASEA
MHC-II-Antigenoa
hartzailea
Makrofagoa T4 linfozitoa
40. • T4 linfozitoek interleuzinak sintetizatu eta
bere kloneko T4 eta T8 linfozitoak
aktibatuko dituzte.
• Interleuzinek makrofagoen fagozitosia
indartuko dute.
Infektatutako
zelula
BirusaMakrofago
aktibatua
Aktibatutako T4
linfozitoa
41. • Hautatutako klonak mitosiz ugalduko dira:
• T4 laguntzaileak aktibatzean:
• Memoriako T4 laguntzaileak eratu
• Interleuzinak sintetizatuko dituzten T4 laguntzaile
berriak eratu
• Interleuzinak T8 zitotoxikoak aktibatuko ditu
• T8 zitotoxikoak aktibatzean:
• Memoriako T8 zitotoxikoak eratu
• T8 efektoreak eratu
MEKANISMO BERARIAZKOAK: ERANTZUNMEKANISMO BERARIAZKOAK: ERANTZUN
ZELULARRAZELULARRA
UGALKETA FASEA
42. MEKANISMO BERARIAZKOAK: ERANTZUNMEKANISMO BERARIAZKOAK: ERANTZUN
ZELULARRAZELULARRA
FASE EFEKTOREA EDO LITIKOA
• T8 zitotoxikoek zelula arrotzen LISIA eragiten dute.
• Perforinak isurtzen dituzte eta hauek erasotutako
zelulen mintzan poroak eragiten dituzte, ondoren ura
sartuko da eta osmosiz suntsituko da zelula
• Ezinbestekoa da T4 laguntzaileen jarduera T8
zitotoxikoek jardun dezaten
50. IMMUNOLOGI SISTEMARENTZAT LAGUNTZAK
Organismoek immunitate izan dezakete antigeno jakin batzuen kontra, hainbat
mekanismo edo bideren bitartez.
a) Inmunitate naturala edo jaiotzetikoa: gizakia ez da hegaztien izurriaz
gaixotzen, ezta behi-izurriaz edo tabako landarearen mosaikoaz ere.
b) Lortutako inmunitatea: Bi eratakoa izan daiteke:
• Aktiboa: organismoak antigorputzak ekoizten dituenean :
Naturala: behin pairatutako gaixotasunak berriro ez ditugunean
jasango(elgorria, nafarreria…) oroimen-zelulak direla eta.
Artifizialak: txertoen bidez lortzen dena.
• Pasiboa: organismoak ez dituenean antigorputzik ekoizten.
Naturala: amak fetuari inmunoglobulinak transmitituz, karenaren bidez, edo
haurrak edoskitzerakoan lorutakoa.
Artifiziala: sueroen bidez lortzen dena
51. Arriskutsuak ez
diren anduiak
(cepa) edo
barianteak
Patogeno
motelduak, hau
da
kaltegarritasuna
ezabatuta dutenak
mutazio baten
bidez
Hildako agente patogenoak
Lortutako immunitate aktibo artifiziala: SISTEMA-
INMUNEaren ERANTZUNA ... OROIMEN ZELULEKIN
53. SUEROTERAPIA: Tetanos gaixotasunaren kontra, sendabide prebentibo
moduan antigorputzak txertatzen dira, eta inmunitatea antigorputzek irauten
duten bitartean mantentzen da, oroimen zelulak ez daudelako.
PASIBOA da