Üniter Devlet İlkesi, Federal Devlet ve Demokratik Konfederalizm İbrahim TİPİ
•
0 likes•2,690 views
Türkiye çok kritik bir süreçten geçiyor. Terörist başının çizgisini teorik bir açıklamaya, felsefik bir temele, politik bir anlayışa oturtma çabası her zamanki gibi devam ediyor. TBMM çatısı altında faaliyetlerine devam eden BDP ise İmralı’nın sözcüsü konumunda. Demokratik Cumhuriyet, Demokratik Uygarlık, Demokratik Ekolojik Toplum Paradigması, Demokratik Komünalizm Demokratik Özerklik... Bu kavramların hiçbiri tatmin edici bulunmadı ve Kürt Sorunu için daha kapsayıcı daha evrensel bir ideolojik tanım aranmaya başlandı. Son zamanlarda terörist başının bulduğu bir kavram “Demokratik Konfederalizm”. İbrahim Tipi
Üniter Devlet İlkesi, Federal Devlet ve Demokratik Konfederalizm İbrahim TİPİ
- 1. 1 Üniter Devlet lkesi, Federal Devlet Ve Demokratik Konfederalizm brahim T P * * Kırıkkale Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü Öğrencisidir. Türkiye çok kritik bir süreçten geçiyor. Terörist başının çizgisini teorik bir açıklamaya, felsefik bir temele, politik bir anlayışa oturtma çabası her zamanki gibi devam ediyor. TBMM çatısı altında faaliyetlerine devam eden BDP ise mralı’nın sözcüsü konumunda. Demokratik Cumhuriyet, Demokratik Uygarlık, Demokratik Ekolojik Toplum Paradigması, Demokratik Komünalizm Demokratik Özerklik... Bu kavramların hiçbiri tatmin edici bulunmadı ve Kürt Sorunu için daha kapsayıcı daha evrensel bir ideolojik tanım aranmaya başlandı. Son zamanlarda terörist başının bulduğu bir kavram “Demokratik Konfederalizm”. Terörist başının son dönemlerde avukatları aracılığı gönderdiği mesajlarda üzerinde ağırlıklı olarak durduğu konu, Demokratik Konfederalizm’dir. Bu konunun üzerinde durulmasını, bunun kendisinin ulaştığı düşünsel zirve, Ortadoğu'da ve Kürt sorununda yaşanan temel sorunların çözüm anahtarı olduğunu, bundan dolayı önemli olduğunu ve Nevruz'da ilan edilmesini, kendisinin de bunun önderliği olarak açıklanmasını istemişti. Demokratik Konfederalizmi ilan edip kendisini bunun önderi ilan ediyor terörist başı. Peki, nedir bu Demokratik Konfederalizm? Demokrasi, tüm üye veya vatandaşların, organizasyon veya devlet politikasını şekillendirmede eşit hakka sahip olduğu bir yönetim biçimidir. Ortak çıkar ve ortak yapılan işlerde ortak bir irade ortaya çıkar. Bu ortak irade de demokratik içerikte, birinin diğeri üzerinde egemen olmadığı biçimde gerçekleşir ve Türkiye Kürt meselesine çözüm bulamazsa, büyük hatta orta devlet olma şansını kaybedecektir. Turgut ÖZAL, 1992
- 2. 2 uygulamaya geçer. Bu ilişki biçimi konfederasyon biçiminde ifade edilir. Demokratik Konfederalizm düşüncesinin kaynağı ise toplumsal ekoloji hareketinin kurucusu Murray Bookchin’dir. Bookchin'e göre konfederalizm kavramı, ekolojik bilinç karakteri kazanarak, gerçek katılımcı demokrasinin sınırlarının özgürleştirilmiş bireylerin bilinçli katılımı ile gerçekleştirilen siyasal ve sosyal düzen şeklinde özetlenebilir. Belirtmek gerekir ki Bookchin, ulusa, ulus - devlete, milliyetçiliğe ve ulusal hareketlere karşıdır. Terörist başının kendi ifadelerine göre ise “Kürdistan Demokratik Konfederalizmi bir devlet sistemi değil, halkın devlet olmayan demokratik sistemidir. Başta kadınlar ve gençler olmak üzere halkın tüm kesimlerinin kendi demokratik örgütlenmesini yarattığı, politikayı doğrudan ve özgür-eşit konfederasyon yurttaşlığı temelinde, yerelde kendi özgür yurttaşlık meclislerinde yaptığı bir sistemdir. Dolayısıyla öz güç ve öz yeterlilik ilkesine dayanır. Gücünü halktan alır ve ekonomi de dahil her alanda öz yeterliliğe ulaşmayı benimser. Kürdistan Demokratik Konfederalizm’i gücünü toplumsal tarihin derinliklerinden ve Mezopotamya'nın tarihten gelen zengin kültürel birikiminden alır. Klan sisteminden ve aşiret konfederasyonlarından günümüze kadar uygarlık tarihi boyunca devletçi toplum merkezileşmesine girmek istemeyen doğal toplumun demokratik komünal yapısına dayanır. Yakın tarih açısından, PKK' nın başta zindanlar ve dağlar olmak üzere bütün alanlarda otuz yılı aşkın süre binlerce şehit vererek yürüttüğü mücadele içinde yarattığı yurtsever halk gerçeğine, özgür yaşama ve demokratik örgüt birikim ve tecrübesine dayanır. Demokratik Konfederalizm tüm kültürel varlıkların tanınması, korunması ve kendini ifade özgürlüğünü esas alır. Bu temelde Kürt sorununun demokratik çözümünü, Kürt kimliğinin her düzeyde kabulünü, Kürt dilinin ve kültürünün geliştirilmesini sağlamayı temel görev bilir." Terörist başı bunları söylerken Kürdistan Demokratik Konfederasyonu’ nun ilkelerini de belirtiyor. Bu ilkelere bakılırsa; ulus-devlet sisteminin toplumsal gelişmenin, demokrasi ve özgürlüklerin önünde en ciddi engel olduğunu, bu engelin ulus-devlete göre gelişen küresellik değil, tamamen halka dayanan ve gücünü tabandan alan Demokratik Konfederatif sistemle ortadan kaldırılabilineceği söylüyor. Ayrıca bu sistemin toplumsal temelde etnik, dini ve sınıfsal farklılıkları gözeten bir sistem olduğunu da ekliyor. Yani Türkiye Cumhuriyeti Devletinin ulus- millet anlayışı hedef nokta olarak görülüyor. Üniter Devlet lkesi Devlet, ülke, millet ve egemenlik unsurlarından oluştuğuna göre, üniter devlette, tek ülke, tek millet ve tek egemenlik vardır. Diğer bir ifadeyle üniter devlet, tek bir ülke üzerinde, tek bir milletin, tek bir egemenliğe tâbi olmasıdır. Bu nedenle, üniter devlette, devleti oluşturan unsurlar bölünmez bir bütündür. Şöyle ki: a) Üniter devlette, devletin ülkesi bölünmez bir bütündür. Şüphesiz ki, üniter devletin ülkesi de “il” ve “ilçe” gibi idarî bölümlere ayrılabilir. Ancak bunlar, basit idarî bölümlemelerdir. Bunların sadece idarî yetkileri vardır. Yasama ve yargı
- 3. 3 yetkileri yoktur. Bunların hepsi aynı egemenliğe tâbidir. Bunların hepsinde aynı anayasa ve aynı kanunlar, kısacası aynı hukuk uygulanır. b) Diğer yandan üniter devlette, millet unsuru da bölünmez bir bütündür. Milleti teşkil eden insanların millet unsurunu oluşturmalarında din, dil, etnik grup vb. bakımlardan ayrım yapılamaz. Üniter devlette “toplum”lar veya “cemaatler” temelinde egemenlik yetkilerinin kullanılmasında farklılık yaratılamaz. Üniter devlet sadece yer bakımından federalizme değil, cemaatler bakımından federalizmi yani “korporatif federalizm”i de reddeder. (Korporatif Federalizm örn. 1974 öncesi Kıbrıs) c) Nihayet üniter devlette egemenlik de tektir ve bölünmez bir bütündür. Tek olan egemenliğin sahası bütün ülkedir. Bu egemenliğe tâbi olan da bütün millettir. Egemenliğin kaynağı bakımından da ayrım yapılamaz. Anayasa hukukunun genel teorisinde, yapısına göre devlet şekilleri, “üniter (tek) devlet ” ve “karma devlet” olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Karma devletler de kendi içinde konfederal devlet ve federal devlet olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Günümüzde konfederal devletlerin ortadan kalkmasıyla ortada sadece karma devlet olarak federal devletler kalmıştır. Federal Devlet - Üniter Devlet Federal devlet, federe devletlerden (eyaletlerden) oluşmuş bir devlettir. Federalizm, federal devlet ile federe devletlerarasında anayasayla güvence altına alınmış yerel düzeyde bir iktidar paylaşımı olarak tanımlanmaktadır. Federal devlet sisteminde, federal devlet ve federe devletler olmak üzere iki tür devlet vardır. Federe devletler de haliyle birden fazladır. Üniter devlet sisteminde ise tek devlet vardır. Federal devlet sisteminde, gerek federal devletin, gerekse federe devletlerden her birinin kendine has bir anayasası ve hukuk düzeni vardır. Üniter devlette ise tek anayasa, tek hukuk düzeni vardır. Federal devlet sisteminde gerek federal devletin, gerekse federe devletlerden her birinin, kendine has bir yasama, yürütme ve yargı organları vardır. Üniter devlette ise devleti oluşturan birimlerin (bölge, il, vs.) sadece idarî organları vardır. Federal devlet sisteminde federe devletler kendi içişlerinde bağımsızdırlar. Üniter devlette ise devleti oluşturan birimlerin içişlerinde bağımsızlığı diye bir şey söz konusu değildir. Böyle bir sistemde devlet iktidarı, federal devlet ile federe devletler arasında federal anayasa ile paylaştırılmıştır. Türkiye Devletinin Üniter Niteliği Anayasamızın 3’üncü maddesine göre, “Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür”. Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütün olması onun “üniter devlet ” olması demektir. Dolayısıyla Türkiye’de federal devlet şeklinin kurulması Anayasaya aykırı olur. 1. Ülkenin Bölünmez Bütünlüğü “Ülke” devletin üç unsurundan biridir. “Ülke, bir insan topluluğunun üzerinde yerleşmiş olduğu üç boyutlu maddî çevre” olarak tanımlanmaktadır. Anayasamızın 3’üncü maddesinde, “Türkiye Devleti, ülkesi... ile bölünmez bir bütündür” denilerek ülkenin bölünmez bütünlüğü ilân edilmektedir. Bu hükümle kanımızca şu üç şey yasaklanmaktadır:
- 4. 4 a) Ülkenin bir parçası, yabancı bir devlete verilemez. Yani devletin, ülkeyi oluşturan toprakları terk etme, devretme yetkisi yoktur. Açıkçası, Türkiye Devleti ülkesini oluşturan bir toprak parçasını başka bir devlete bırakamaz. b) Devletin ülkesini oluşturan toprakların da devletten ayrılma hakları yoktur. c) Ülke parçalanıp üzerinde birden fazla devlet kurulamaz. Şüphesiz üniter devlette de ülke birden fazla bölümlere ayrılmıştır. Ancak bunlar basit idarî bölümlerdir. Bunların basit idarî yetkileri vardır. Ayrı bir egemenlikleri yoktur. d) Bu ilke, ülkenin kendi içinde parçalanmamakla birlikte bütünüyle başka bir devletin ülkesi haline gelmesini de yasaklamaktadır. Anayasamız işgale de, iltihaka da kapalıdır. Türkiye Devleti işgal edilmeyi kabul edemeyeceği gibi, kendisi de bir başka devlete iltihak edemez. e) Devletin ülkesiyle bölünmez bütünlüğü federalizmi yasaklamaktadır. Bu yasak mutlaktır. (1) Türkiye’de kendi içinde bölünmek suretiyle federal devlet kurulamaz. (2) Türkiye başka devletlerle bir araya gelip bir federal devlet kuramaz. (3) Türkiye bir federasyona katılamaz. Avrupa Birliğinin gelişim seyri federal devlet olma yolundadır. Eğer Avrupa Birliği bir federal devlet niteliğine bürünürse, kanımızca, Türkiye Cumhuriyetinin bu federal devlete katılmasına Anayasamızın değiştirilemeyecek maddeleri arasında yer alan 3’üncü maddesinde bulunan “ülkenin bölünmez bütünlüğü” ilkesi engel teşkil eder. 2. Milletin Bölünmez Bütünlüğü “Millet” devletin üç unsurundan biridir. Milleti, devletin ülkesi üzerinde yaşayan ve devletin egemenliğine tâbi olan insan topluluğu şeklinde tanımlayabiliriz. Anayasamız 3’üncü maddesinde, “Türkiye Devleti milletiyle bölünmez bir bütündür” diyerek milletin bölünmez bütünlüğü ilân edilmektedir. Buna göre, milleti teşkil eden insanlar, aralarında din, dil, etnik grup vb. bakımlardan ayrım yapılmaksızın aynı egemenliğe tâbidir. Keza devlet yönetimine katılmak bakımından milleti oluşturan insanlar arasında bir ayrım yapılamaz. Türkiye’de etnik gruplar, dilsel topluluklar veya dinî cemaatler temelinde egemenlik yetkilerinin kullanılmasında farklılık yaratılamaz. Türkiye’de sadece yer bakımından federalizm değil, etnik gruplar, cemaatler veya toplumlar temelinde federalizm, yani “korporatif federalizm ” de kurulamaz. Sonuç Mustafa Kemal ATATÜRK Türk Milleti’ni "Türkiye Cumhuriyeti'ni kuran Türkiye Halkı'na Türk Milleti denir" şeklinde açıklamaktadır. Türk Milleti kavramını ırk seviyesinde anlamak ve anlatmak yanlıştır. Bundan dolayıdır ki Türkiye’de Türk-Kürt ayrımı yapılması söz konusu bile değildir. Ayrım yapılacaksa tek bir kesime yapılabilir ki bu kesim ngiliz Mandasını savunanlarla aynı kefeye konur ve Kürtçü olarak adlandırılır. Öyle ki bu kesim Kürt Halkını şerefli Türk tarihinden koparmaya çalışacak kadar gaflet ve ihanet içerisindedirler.
- 5. 5 Kendini Kürtlerin temsilcisi olarak nitelendiren Kürtçüler, bağımsızlık konusunda önlerindeki engelleri görerek "bütünden parçaya" çözümü yerine "parçadan bütüne" ulaşan bir çözüm yöntemi denemeye çalışıyorlar. Ulusal devlet ilkesi çok uluslu devlet anlayışına olanak vermediği gibi böyle düzende federatif yapıya da olanak yoktur. Federatif sistemde federe devletler tarafından kullanılan egemenlikler söz konusudur. Tekil devlet sisteminde ise birden çok egemenlik yoktur. Egemenlik ve devlet kavramlarının ‘ulus’ kavramıyla bütünleşmesi, devletin herhangi bir etnik kökenden gelenlerle ya da herhangi bir toplumsal sınıfla özdeşleştirilmesine engeldir. "Türkiye beni yanlış anlamasın. Üniter devlete bir itirazım yok… Kürt- Türk ayrımı da yapmıyorum. Bütün halk toplulukları için geçerlidir…. Biz devlet istemiyoruz… Üniter yapıyla sorunumuz yok.” diyor terörist başı ama üniter devlet hukukunu tanıdığınızda, konfederal hukukun kendisi anlamsızlaşır. Tunceli'de katıldığı bir panelde önerilerini açıklayan ve, "Türk bayrağının yanında Kürt bayrağı, Türk Meclisi'nin yanında Kürt meclisi, Türkçe resmi dilin yanında Kürtçe resmi dil olsun" diyen Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir’in söylemleri de konfederasyona doğru bir istemi göstermektedir. Kendini Kürt kökenli vatandaşlarımızın temsilcisi olarak gören, Kürt Halkı’nın çıkarları için mücadele ettiğini öne süren PKK’nın -oysaki gerçekte PKK’nın savunduğunu iddia ettiği emekçi ve ezilen halkla hiçbir ilişkisi yoktur- tasfiye süreci başlamıştır. Terör örgütünün ve destekçilerinin Türkiye Cumhuriyeti Devleti sınırları içerisinde kardeşçe yaşayan halkın huzurunu bozmaktan, güvenliğini tehdit etmekten, Büyük Türkiye’nin gelişmesine engel teşkil etmekten başka hiçbir vasfı da yoktur. Terörist başının tezleri, geliştirdiği stratejiler, bölücü kesimdeki çözülmeleri de beraberinde getiriyor. Terör örgütünün ve mralı mahkûmunun bu son direnişleri de yersiz ve boşunadır. Kaynakça 1. BOOKCHIN Murray - 1999, Kentsiz Kentleşme, Ayrıntı Yayınları 2. BOOKCHIN Murray, Özgürlüğün Ekolojisi 3. BOOKCHIN Murray, Kominalist Karar Anı 4. BOOKCHIN Murray, Konfederalizmin Anlamı 1990 5. Türk Anayasa Hukuku, Kemal GÖZLER, Bursa, Ekin Kitabevi Yayınları, 2000 s.115-119 6. UYGUN, Oktay-1996 Federal Devlet, Temel lkeler, Kurumlar ve Uygulama" talik Yayınları 7. Anayasa Mahkemesi 14 Temmuz 1993 tarih ve K.1993/1 sayılı Halkın Emek Partisi’nin kapatılmasına ilişkin kararı 8. mralı Görüşme Notları, mralı