Oμήρου Ιλιαδα
- 2. Θζςη τησ Ιλιάδασ ςτην ευρωπαϊκή λογοτεχνία • Μαηί με τθν Οδφςςεια είναι τα αρχαιότερα ζπθ τθσ ευρωπαϊκισ λογοτεχνίασ. • Χρόνοσ ςφνθεςησ: βϋ μιςό του 8ου αι. π.Χ. (750 π.Χ.) • Ζκταςη: 15.693 ςτίχοι ςε 24 ραψωδίεσ, που δθλϊνονται με τα κεφαλαία γράμματα του ελλθνικοφ αλφάβθτου.
- 3. • Χαρακτήρασ: θρωικόσ. • Χρόνοσ ςφνθεςησ: βϋ μιςό 8ου αι π.Χ. → Γεωμετρικι εποχι. • Χρόνοσ αναφοράσ: τζλοσ Μυκθναϊκισ εποχισ ( 12οσ αι.). • Κόςμοσ Ιλιάδασ: πλαςτή πραγματικότητα λόγω: α) πολλϊν αναχρονιςμϊν ( ςυνικειεσ, αντιλιψεισ, κεςμοί, υλικά αναφζρονται ςτθ γεωμετρικι εποχι και όχι ςτθ μυκθναϊκι, που είναι μακρινι για τον ποιθτι). β) ςτοιχείων φανταςτικϊν και εξωπραγματικϊν. • υμπζραςμα: Η Ιλιάδα δε μπορεί να χρθςιμοποιθκεί ωσ ιςτορικι πθγι για τθ Μυκθναϊκι εποχι.
- 4. • Οφτε για τθ Γεωμετρικι εποχι αποτελεί ιςτορικι πθγι, αν και χρθςιμοποιεί ωσ πρϊτθ φλθ τθν ιςτορία, γιατί το ζργο είναι κυρίωσ ποίηςη, δθλ. ςκοπόσ του ποιθτι ιταν να τζρψει το ακροατιριό του και όχι να το πλθροφοριςει για τα ιςτορικά και κοινωνικά δεδομζνα τθσ εποχισ. • υμπζραςμα: Η Ιλιάδα χρθςιμοποιεί τθν ιςτορία ωσ πηγή ζμπνευςησ και ωσ χρονικό πλαίςιο, αλλά δεν είναι ιςτορικό ςφγγραμμα.
- 5. • Θζμα: θ μῆνισ (= οργι, κυμόσ) του Αχιλλζα κατά του Αγαμζμνονα με αφορμι τθ μοιραςιά των λαφφρων. • Πρωτοτυπία Ομήρου: με αφορμι τθν μῆνιν, ζνα γεγονόσ του δζκατου χρόνου του πολζμου, περιγράφει όλο τον Σρωϊκό πόλεμο. • Περιεχόμενο: ο δεκάχρονοσ αγϊνασ των Ελλινων γφρω από το Ίλιον (Τροία). • Χρονικό παρόν: οι 51 θμζρεσ πριν τθν άλωςθ τθσ Τροίασ. Συνυπάρχουν αναδρομζσ ςτο παρελκόν, εγκιβωτιςμοί και προαναγγελίεσ για το μζλλον. • υμπζραςμα: το περιεχόμενο του ζπουσ είναι ευρφτερο χρονικά και κεματολογικά από το κζμα του.
- 6. • Η μῆνισ του Αχιλλζα διατρζχει όλο το ζποσ , ζχει μεγάλη ςημαςία για τη ςφνθεςή του και την εξζλιξη των πολεμικϊν επιχειρήςεων. Αυτό φαίνεται και από τθ ςυχνότητα με τθν οποία εμφανίηεται το κζμα αυτό τόςο ςε ςχζςθ με τουσ θνητοφσ, όςο και ςε ςχζςθ με τουσ αθανάτουσ. • Η Ιλιάδα τελειϊνει με το θάνατο και την ταφή του Ζκτορα. • Η ςυνζχεια (άλωςθ Τροίασ, αιχμαλωςία βαςιλικισ οικογζνειασ κ.λπ.) παρουςιάηεται ςε άλλα ζπθ.
- 7. ΔΙΑΦΟΡΕ ΟΔΤΕΙΑ - ΙΛΙΑΔΑ • ΔΙΑΦΟΡΕ ΣΟ ΤΦΟ: Ιλιάδα → δραματική πυκνότητα → νεαρι θλικία Ομιρου. Οδφςςεια → αφηγηματικό φφοσ → ωριμότθτα Ομιρου. Οι διαφορζσ εκτόσ από τθ χρονολόγηςη οφείλονται και ςτο διαφορετικό θζμα κάκε ζργου.
- 8. • ΔΙΑΦΟΡΕ ΣΟΝ ΚΟΜΟ ΣΩΝ ΔΤΟ ΕΡΓΩΝ: 1.Οδφςςεια → ναυτικό παραμφκι ςε παράξενουσ τόπουσ με εξωπραγματικά όντα ( Κφκλωπεσ, Σειρινεσ κ.α.). Ιλιάδα → θρωικι δράςθ αλλά ςε πραγματικό κόςμο χωρίσ τζρατα και φανταςτικζσ περιπζτειεσ. Ακόμα και οι θεοί ςτην Ιλιάδα ζχουν ανθρϊπινεσ διαςτάςεισ και θ ςυμπεριφορά τουσ λίγο διαφζρει από των ανκρϊπων.
- 9. 2. Οδφςςεια → κοινωνικά νεότερη εποχή → παρακμή θεςμοφ βαςιλείασ, περιοριςμόσ απόλυτθσ εξουςίασ με δθμιουργία αντιπροςωπευτικϊν πολιτικϊν ςωμάτων ( ςυνζλευςθ γερόντων ςτουσ Φαίακεσ, άτυπθ ςυνζλευςθ λαοφ ςτθν Ικάκθ). Ιλιάδα → παλαιότερη κοινωνικά εποχή → ακμή θεςμοφ βαςιλείασ. 3. Ιλιάδα→ αντίληψη κλειςτήσ αριςτοκρατικήσ τάξησ. Οδφςςεια→ ήρωεσ όλων των κοινωνικϊν ςτρωμάτων, ζκφραςθ πόκων και πεποικιςεων κατϊτερων τάξεων
- 10. 4. Οδφςςεια → κεοί με πάκθ και αδυναμίεσ ανκρϊπινεσ. Ιλιάδα → κεοί πιο άδικοι και εγωιςτζσ, με πιο ζντονα πάκθ και αδυναμίεσ. 5. Διαφορζσ κεντρικϊν ηρϊων: Αχιλλζασ → ορμθτικότθτα, ζλλειψθ μζτρου, μυϊκι δφναμθ. Οδυςςζασ → εξυπνάδα, εφευρετικότθτα νου, επιμονι, καρτερικότθτα. υμπζραςμα: Ιλιάδα → πολεμικόσ χαρακτήρασ → νεανικι θλικία Ομιρου. Οδφςςεια → ήρεμοσ, ειρηνικόσ χαρακτήρασ → ωριμότθτα Ομιρου.