2. Feromony pci * Zwizki uwalniane przez samice owad坦w w celu: przycignicia samca z du甜ej odlegoci zachcenie samca do kopulacji, kiedy ju甜 znajdzie si w bliskiej odlegoci * Zwizki wytwarzane przez samca i wpywajce podniecajco na samic
3. U Lepidoptera feromony zidentyfikowano u ponad 500gatunk坦w, a nowe zwizki okrywane s niemal甜e ka甜dego dnia Najprostszym pod wzgldem budowy chemicznej atraktantem pciowym jest kwas walerianowy wydzielany przez samice p ilnicznika ( Limonius californicus )
4. Wikszo feromon坦w to dugoacuchowe alkohole nienasycone, octany czy kwasy karboksylowe Takie typy substancji feromonowych posiada ok.77% gatunk坦w Lepidoptera kwas 9-keto-2-decenowy substancja matki pszczelej przycigajca trutnie podczas lotu godowego
5. Cykliczne feromony kornik坦w sosny piran zapach poziomek lub ananas坦w R-melleina - wydzielana z gruczo坦w parzystoskrzydowych samc坦w jednego gatunku omacnicowatych- my ( Aphomia sociella ) 甜erujcej na wosku trzmieli Ten feromon pochodzi od grzyba ( Aspergillus ochraceous )
6. nepetalakton W wydzielinach koczyn samicy mszycy Myoura viciae 甜erujcej na wykach To silny atraktant dla kot坦w!!! Feromony !!! W bardzo maych st甜eniach...aby wyodrbni i zidentyfikowa trzeba zebra wiele osobnik坦w owada Rzpicowate 甜erujce na daglezji zielonej w odwoku ok.40ng feromonu; 6000 owad坦w aby mo甜na byo scharakteryzowa feromon Skonik bawenowy ok. miliona samic 1,5 mg feromonu
7. Podobne zestawy feromon坦w !!! Zwojk坦wki: Clepis spectrana i Adoxophyes orana wytwarzaj octany: (Z)-9- i (Z)-11-tetradecenylu Clepis spectrana 1:3 Adoxophyes orana 3:1
8. Cakowicie nie spokrewnione zwizki= ten sam sygna !!! samiec Przybyszki amerykaskiej ( Periplaneta americana ) Pobudzenie: zwizki wystpujce w ekstrakcie rolinnym naturalny feromon samicy Roliny okrytozal甜kowe wydzielaj zw.lotne, kt坦re oddziauj jak feromony na karaluchy
9. Wpyw rolin w chemizmie zachowa pciowych owad坦w, kt坦re na nich 甜eruj much坦wki owad s坦wka ( Heliothis zea )
10. Feromony antyafrodyzjakalne (abstiony) !!!muchy tse-tse( Glossina morsitans morsitans ) St甜enie u samca 1-2 袖 g St甜enie 2-4 袖 g => czstotliwo podejmowania pr坦b kopulacji o 80%
11. Wykorzystanie: do zwalczania szkodnik坦w 2 sposoby: -puapki uwalniajce feromony 甜eskie (chwytaj samce) -puapki uwalniajce mao specyficzne zwizki lotne maskujce dziaanie feromonu i zak坦cajce odbi坦r sygna坦w chemicznych
14. Feromony znakowania szlaku - owady 甜yjce w spoecznociach: mr坦wki pszczoy termity Pozostawienie zapachu na cie甜ce, kt坦r inne osobniki tego samego gatunku pod甜aj z gniazda do 添r坦da pokarmu i z powrotem
15. Mr坦wka tnca licie (Atta texana) 0,33mg 4-metylopirolo-2-karboksylanu metylu wystarczy na wyznaczenie szlaku wok坦 kuli ziemskiej !!!
18. Feromony alarmowe Wytwarzane i wyzwalane z : gruczo坦w 甜uchwowych gruczo坦w odbytowych aparatu 甜dlcego W walce pomidzy owadami 甜yjcymi grupowo zawarto gruczo坦w 甜uchwowych jest uwalniana przez 甜uwaczk na napastnika, kt坦ry zostaje oznakowany jako agresor. Sygna alarmowy jest przenoszony do innych osobnik坦w grupy poprzez dyfuzj par feromonu w powietrzu !!!
23. SUBSTANCJE OBRONNE Dobrze znany mechanizm dziaajcy jako form ochrony wielu 噛敬庄艶姻噛岳 przed napastnikami. Rozpoznano wiele mechanizm坦w obronnych i zidentyfikowano wiele substancji chemicznych biorcych udzia w tych procesach.
29. Terpenoidy To grupa zwizk坦w organicznych, bdcych pochodnymi terpen坦w zawierajce dodatkowe grupy funkcyjne, np. grup karboksylow, karbonylow czy te甜 karboksylow.
31. 纏ywica sosny i wydzielina owada zawieraj t sam mieszanin mono- i dipterpenoid坦w. Wystpuja takie zwizki jak: 留 - i 硫 -pinen, kwas pinifoliowy, kwas pimarynowy, kwas palustrykowy, kwasdehydrobietynowy, kwas abietynowy, kwas neoabietynowy.