Սուրբ Ծնունդը Հայաստանում
Download as PPTX, PDF0 likes282 views
Միխիթար Սեբաստացի կրթահամալիր
More Related Content
What's hot (18)
Viewers also liked (18)
Սուրբ Ծնունդը Հայաստանում
- 2. Սուրբ Ծնունդը Հայաստանում Տոնի կարևորագույն «Տարի հաց», «Կրկենի», «Դովլաթ կրկենի», «Կլոճ» և այլ անուններով հայտնի ծիսական հացը գուշակության գլխավոր միջոցն էր։ «Տարի հացը» կարող էր լինել գաթա, բաղարջ, կլոր, ձվաձև և այլն, գլխավորն այն էր, որ նրա մեջ թխվելուց առաջ որևէ նշան էր դրվում կորիզ, լոբի, դրամ...։ «Տարի հացը» կտրում էին կես գիշերին կամ արշալույսին, տան անդամների թվի համեմատ, հաճախ բաժին հանելով նաև տան կենդանիներին, արտին, հանդին... Ում բաժնի միջից դուրս գար նշանը, այդ տարի նրան երջանկություն էր սպասվում կամ ընտանիքի հաջողությունը նրանից պիտի գար։ Բարին ապահովող ծեսերից և գուշակություններից զատ խիստ ընդհանրա ցած էին չարխափան միջոցները, ինչպես ալյուրով կամ մեղրով խաչեր գծել տան պատերին, գոմի դռանը, պայտ խփել դռան շեմին և այլն։
- 3. Սուրբ Ծնդյան Ավանդույթները Նոր տարվա տոնահանդեսի համահայկական սովորություններից առանձնանում է նախորդ օրն ու գիշերը 10-12 տարեկան տղաների խմբերի շրջայցերով տոնը շնորհավորելու ավանդույթը։ Այս խմբերը երգելով շրջում էին տնետուն կամ երդիկից դատարկ տոպրակ իջեցնելով՝ իրենք ծպտված մնում տանիքում։ Տանտիկինները կախված տոպրակի մեջ դնում էին մրգեր, հատուկ այդ նպատակով թխված խմորեղեն, ընդեղեն, չամիչ և այլն։ Երգերում ավետվում էին հին տարվա ավարտը, Նոր տարվա գալուստը, հնչում բարեմաղթություններ։ Չնայած բովանդակային մեծ ընդհանրությանը այդ երգերը բավական տարբերվում էին միմյանցից։ դրանք կատարվում էին տեղական բարբառներով, երգերում հիշատակվող ուտելիքների թվարկումից, ըստ էության, կարելի է պատկերացնել տվյալ վայրի Նոր տարվա անհրաժեշտ մթերքների առարկայական ցանկը, ապահով, բարեկեցիկ կյանքի վերաբերյալ տեղական պատկերացումները և այլն.
- 4. Օրինակ՝ -Ասօր Կախ է, վաղն է Կաղանդ, Կախանն յո՞ր է, վաղն է Կաղանդ Շարոց, բաստեղ, չիր ու հեվեք, Գոգնոց բացեք, գոգով տվեք, Տուն ու երդիք լիք են շարքով, Բարով Կաղանդ, բարկ արևով, Ճոլոտ մամուն՝ ճըմուռ, քաղցու, Ջոջիկ պապան բաղարջ, բլիթ, Ճիժ-պիժերուս՝ շարան-շարան, Շարոց, բաստեղ, անոյշ կաբա, Ափով բաժնենք, ծափով ուտենք...
- 5. Ծննդյան պասը Նոր տարվա նախընթաց երեկոյի ընթրիքը կատարվում էր կեսգիշերին, ընտանիքի բոլոր անդամների պարտադիր ներկայությամբ։ Ընթրիքը բաղկա ցած էր լինում գլխավորապես անուշեղենից, խմորեղենից, մրգերից թարմ ու չոր, ընդեղեններից, աղանձից և այլն։ Ուշագրավ է, որ հունվարի 1-ից սկսվում էր Ծննդյան պասը, և որպես պաս օր Նոր տարվա ուտեստեղենի շարքում իսպառ բացակայում էին կենդանական ծագում ունեցող մթերքները։
- 6. Նյութը պատրաստել է Աննա Թադևոսյանը Միջին դպրոց 7-1 դասարան