Pi2m Verkenning serialisatie in de voedingsindustrie
- 1. Verkenning serialisatie in de voedingsindustrie In de farmacie is men al enige tijd bezig om serialisatie te implementeren. Serialisatie gaat verder dan track & trace. Met de eerste interesses vanuit de voedingsindustrie voor serisalisatie is het tijd om een verkenning te maken van de WHITEPAPER I Verkenning serialisatie in de voedingsindustrie I by Ger Dersjant serisalisatie is het tijd om een verkenning te maken van de mogelijkheden en de hordes die genomen moeten worden. Serialisatie is in de farmacie al uitvoerig beschreven. Omdat het voor de voedingsindustrie relatief nieuw is bestaat het whitepaper uit een beknopte kennismaking. Copyright © 2013 Pi2m BV, All rights reserved. www.pi2m.com
- 2. Introductie Het zal je maar overkomen, de totale voorraad ter waarde van €50 miljoen euro aanwezig in China wordt vernietigd na het constateren van fraude, daarnaast wordt je merk permanent verbannen, of dat je het liefst gisteren nog wist welke producten besmet waren om erger te voorkomen, of dat derden je product zo goed weten te imiteren dat zij een lucratieve omzet van 1,2 miljoen euro weten te genereren die je liever zelf had gehad. Serialisatie biedt mogelijkheden om ketenfraude tegen te gaan. In de farmaceutische industrie is serialisatie al enige tijd ‘hot’. In 2017 moet binnen Europa de gehele farmaceutische industrie voldoen aan de richtlijn ‘vervalste medicijnen’ 2011/62/EU. Daarnaast spelen er wereldwijd diverse ontwikkelingen op dit vlak. De tabaksindustrie zet serialisatie al in tegen grootschalige fraude en inmiddels zien we de eerste toepassingen binnen de voedingsindustrie. 10% van het voedsel in de ontwikkelde landen is frauduleus.1 Fraude kost de voedingsindustrie wereldwijd naar schatting 10 tot 15 miljard dollar per jaar.2 1. Shaun Kennedy in Counterfeit Food More Widespread Than Suspected, New York Times, 2013 2. Consumer product fraud: deterrence and detection, Grocery Manufacturers Association and A.T. Kearney, 2010
- 3. Is serialisatie nu hetzelfde als track & trace? Nee, hoewel veel mensen de termen door elkaar gebruiken is er een wezenlijk verschil. Serialisatie komt uit de informatica en maakt het mogelijk om gegevens als productbeschrijving, lotnummer, batchnummer, landnummer, houdbaarheidsdatum etc. snel samen te brengen in één object waaraan een uniek traceerbaar nummer gekoppeld is. Dit nummer wordt vervolgens geprint in bijvoorbeeld een 2D code op de betreffende verpakking (primair, secundair, tertiair). De betreffende data wordt vanaf het laagste naar het hoogste niveau geaggregeerd. Daarmee is op ieder moment in de goederenketen te achterhalen wat de inhoud van een fles, omdoos, container zou moeten zijn, of het product verkocht is, vervalst etc.. Ieder product krijgt in dit proces een uniek nummer waarmee ook de validatie van het afzonderlijke product mogelijk wordt. Serialisatie versus track & trace een uniek nummer waarmee ook de validatie van het afzonderlijke product mogelijk wordt.
- 4. Het ‘traceren’ van producten geeft zicht op welke route het product in de keten heeft afgelegd. Dit is gebaseerd op historische informatie en laat zien op welke locacties het product is geweest en welke partijen er bij betrokken zijn. Met ‘tracken’ weten we waar het product nu in de keten is en waar het naar toe gaat. Of de keten juist functioneert, weten we door track & trace te combineren. Deze combinatie vertelt ons echter niets over de eigenschappen van het product en of deze verkocht kan worden. Idealiter combineren we dus serialisatie met track & trace. Wanneer we in het vervolg over serialisatie praten is dit in combinatie met track & trace. Serialisatie versus track & trace • Lotnummer • Productomschrijving • Landnummer • T.H.T. • … • Validatie op unieke productgegevens • Plek en bestemming product • Afgelegde route product Track & TraceAuthenticatie Serialisatie
- 5. Serialisatie zou tenminste het volgende moeten bewerkstelligen1: • Het voorkomen van vervalste, ondermaatse, onjuist gebrande, versneden of verlopen producten; • Het faciliteren van het identificeren van vervalste, ondermaatse, onjuist gebrande, versneden of verlopen producten; • Verantwoordelijkheid voor het verplaatsen van Nut serialisatie • Verantwoordelijkheid voor het verplaatsen van goederen door de supply chain komt bij de deelnemers; • Het verbeteren van efficiency en effectiviteit bij recalls. Deze doelen moeten in ieder geval leiden tot betere bescherming van het merk en beter recall management. Daarnaast kan serialisatie, door de gedetailleerde informatie, bijdragen aan het verbeteren van forecasting & planning, distributie processen en voorraadbeheer. 2 1. Vrij geïnterpreteerd naar: FDA Track and Trace Public Workshop, Determination of System Attributes for tracking and Tracing of Prescription Drugs: http://www.fda.gov/downloads/drugs/newsevents/ucm245540.pdf (accessed 2 augustus 2013) 2. Serialization & Traceability: Where are you? Pharmaceutical Industry Survey: Executive Summery, Michal Stewart, 2011
- 6. Laten we per doel bekijken wat de toegevoegde waarde kan zijn voor de voedingsindustrie en wat enkele voorwaarden voor succes zijn. • Het voorkomen van vervalste, ondermaatse, onjuist gebrande, versneden of verlopen producten. Een voordeel van het unieke nummer wat is toegekend is dat afwijkende leveringen of verkopen in de keten direct worden opgemerkt. Is een code dan ook een garantie voor het voorkomen van ondermaatse of versneden producten? Neen, de kwaliteit van de verpakking bepaalt in hoeverre het unieke nummer ook daadwerkelijk gekoppeld is aan het product. Stel, ik heb een pallet met whisky met op iedere fles keurig een 2D code met daarin versleuteld alle relevante informatie. Ik kan de doppen zonder Voorwaarden en toegevoegde waarde keurig een 2D code met daarin versleuteld alle relevante informatie. Ik kan de doppen zonder beschadiging verwijderen, haal de whisky uit de fles en vul deze met water en kleurstof. Het product wordt vervolgens verkocht. Ik krijg keurig een signaal dat het product is verkocht maar ik weet (nog) niet dat er mee gesjoemeld is. Indien e.a. wordt opgemerkt is dit uiteraard te traceren naar de ‘slechte’ partij flessen. Echter het kwaad is al geschied. Met een uniek nummer ben je er nog niet. Wil je serialisatie werkelijk van toegevoegde waarde laten zijn dan stelt dit ook eisen aan de ‘veiligheid, van de verpakking! • Het faciliteren van het identificeren van vervalste, ondermaatse, onjuist gebrande, versneden of verlopen producten. Serialisatie biedt de mogelijkheden om de gewenste gegevens uit te wisselen. Dit maakt dat bijvoorbeeld de verkopende partij waar ook ter wereld kan zien welke flessen bij welke dozen en pallets horen en of deze al dan niet verkocht zijn of dat er iets mis is. Het is echter aan de keten om te bepalen hoe dit wordt georganiseerd.
- 7. Er zijn grofweg 2 smaken. 1) Iedere deelnemer heeft zijn eigen database met gegevens en via een communicatiehub zijn de gegevens te benaderen. 2) Er is een centrale database waar de deelnemers in de keten hun data naar toe sturen en waar deze data te benaderen is. In de farmaceutische industrie kent men beide modellen. Wat wil de voedingsproducent en wie gaat dit organiseren? Bij de eerste initiatieven in de voedingsindustrie zien we dat de producent de data van zijn deel in de keten beschikbaar stelt en dat het aan de rest van de keten is om hier iets mee te doen. De kwaliteit en daarmee de volledigheid van het faciliteren is dus een wezenlijke schakel. Voorwaarden en toegevoegde waarde • Verantwoordelijkheid voor het verplaatsen van goederen door de supply chain komt bij de deelnemers. Met het inzichtelijk maken van de keten kunnen deelnemers zich niet meer onttrekken aan de verantwoordelijkheid die zij voor de producten hebben. De keten wordt dusdanig transparant dat afwijkingen direct te herleiden zijn. Zeker bij export met meerdere schakels levert serialisatie toegevoegde waarde op. Voorwaarde is wel dat alle deelnemers in de keten hun verantwoordelijkheid nemen. In de farmaceutische industrie is wetgeving een sterke drijver voor serialisatie en is er geen sprake van vrijwillige deelname. Het is de vraag welke drijvers de voedingsindustrie kent om serialisatie te realiseren met alle deelnemers.
- 8. • Het verbeteren van efficiency en effectiviteit bij recalls. Wanneer alles naar behoren is ingericht wordt een product recall kinderspel. Tot op itemniveau is alles te traceren. Recalls kunnen in de toekomst veel gerichter plaatsvinden. Niet meer complete weekproducties terugroepen maar alleen die batch waarmee iets mis is. Uiteraard verondersteld dit dat ook de juiste productiedata is gekoppeld aan het unieke nummer. En dit is juist de zwakke schakel. Wanneer serialisatie als afzonderlijk proces wordt gezien, is koppeling met productiedata feitelijk niet noodzakelijk. Het gaat er ten slotte om dat een product in de ‘supply chain’ te traceren is en niet in de voorafgaande productieketen. De ware efficiency en effectiviteit wordt pas bereikt als ook de productiedata is gekoppeld aan het unieke nummer. Voorwaarden en toegevoegde waarde aan het unieke nummer. Serialisatie levert weldegelijk iets op. Voorwaarde is wel dat het op de juiste manier is ingericht. De betrokkenen moeten bij dit inrichten wel een goed beeld hebben wat het doel is wat zij voor ogen hebben. Dit is bepalend voor de eisen die gesteld moeten worden aan het productieproces, verpakking en informatiemanagement.
- 9. Hoe ziet serialisatie voor de organisatie er uit? Afhankelijk van de doelstellingen zijn er verschillende smaken mogelijk. We beperken ons hier tot een vereenvoudigde schematische weergave om het concept toe te lichten. Grofweg kan serialisatie voor een producent als volgt worden weergegeven: Serialisatie voor de organisatie
- 10. Een productieorder wordt vanuit een ERP systeem naar het lijnmanagementsysteem gestuurd. Hier worden de benodigde gegevens verzameld en tijdens de productie worden de unieke codes gegenereerd en op de producten aangebracht. Eventuele onleesbare of onjuiste codes worden uitgestoten. De overgebleven producten worden vervolgens in omdozen gepakt. Hier worden de gegevens van de afzonderlijke producten gekoppeld aan het unieke nummer van de omdoos. De eerste aggregatie van gegevens. Vervolgens worden de dozen na controle op een pallet geplaatst. De unieke codes van de dozen worden gekoppeld aan de unieke code van het palletlabel, de tweede aggregatie van gegevens. De gegevens worden ten slotte beschikbaar gesteld via het platform, al dan niet in eigen beheer. Vanaf dat moment is het voor de deelnemers in de keten mogelijk om bij het scannen van het palletlabel te controleren of de juiste dozen en producten aanwezig zijn Serialisatie voor de organisatie mogelijk om bij het scannen van het palletlabel te controleren of de juiste dozen en producten aanwezig zijn Ieder niveau in het productieproces vraagt afzonderlijke maatregelen om een betrouwbaar serialisatieproces te realiseren. In het proces kan veel mis gaan. Wat gebeurt er met rework? Hoe wordt er omgegaan met stilstanden in het productieproces en hoe zorgen we er voor dat de controle op de nummers vlekkeloos verloopt. Er dient zich een heus continuïteitsvraagstuk aan. Immers iedere afwijking in het reguliere proces vraagt extra aandacht.
- 11. In de keten is het proces van serialisatie als volgt weer te geven: Serialisatie voor de keten In de keten wordt de aangeleverde track & trace data van de producent bij iedere deelnemer gecontroleerd. De geprinte unieke code wordt gescand, de inhoud gecontroleerd en na akkoord vervolgen de goederen hun weg in de keten. Het is geen verrassing dat de inrichting van het platform, de lay- out en inhoud van de code door iedere deelnemer hetzelfde geïnterpreteerd moet worden. Daarnaast moet het voor iedere deelnemer duidelijk zijn hoe men met afwijkende situaties moet omgaan. Afstemming tussen de deelnemers is dus cruciaal.
- 12. De hamvraag is of serialisatie een strategische bijdrage levert. Mijn inziens is serialisatie in eerste instantie voor fraude gevoelige producten en afzetmarkten nuttig. Het is niet voor niks dat de farmaceutische industrie momenteel de overstap maakt naar serialisatie van de keten. Uiteraard kan serialisatie ook voor andere producten en markten van toepassing zijn maar ik voorzie hier de komende tijd geen grote ontwikkelingen tenzij wet- en regelgeving op dit vlak een stimulans gaan vormen. Betekenis voor producent Wat organiseer ik als producent en een stimulans gaan vormen. Wanneer men kiest voor serialisatie dient men duidelijke doelstellingen te formuleren. Wat willen we met serialisatie bereiken? Het antwoord hierop bepaalt in belangrijke mate de aanpassingen aan het (gehele) productieproces, informatiemanagement en supply chain management. Vanuit de doelstellingen kan de huidige situatie vergeleken worden met de gewenste situatie. Wat organiseer ik als producent en wat de keten? Is mijn bestaande productieproces geschikt voor serialisatie?
- 13. Deze gewenste situatie heeft meer impact op de organisatie dan dat de meeste mensen denken. Een kleine, niet limitatieve opsomming van aandachtspunten: • Hoe, waar en wie genereert de unieke codes? • Welke informatie moet gekoppeld worden aan de unieke code? • Maken we gebruik van de GS1 standaard of wijken we hier van af? • Waar en wanneer in het productieproces worden de codes geprint? • Welke printmethode is geschikt voor het aanbrengen van codes? Betekenis voor producent • Welke printmethode is geschikt voor het aanbrengen van codes? • Vragen de codes aanpassingen aan het verpakkingsmateriaal? • Welke eisen stelt men aan het productieproces (lay-out, werkprocedures, etc.) wanneer serialisatie wordt uitgevoerd? • Hoe borgen we de continuïteit van het productieproces? • Op welke wijze moet de informatie beschikbaar gesteld worden? • Hoe worden ketenpartners gefaciliteerd? • Hoe zorgen we er voor dat de informatie veilig wordt opgeslagen? • Wat is de impact van de aanpassingen op de OEE? • …
- 14. Dit whitepaper is slechts een eerste kennismaking met serialisatie in de voedingsindustrie. Veel is kort aangestipt ter kennisgeving maar is een wereld op zich. Denk hierbij aan de informatie die aan codes gekoppeld moeten worden of aan de toegankelijkheid van de systemen door deelnemers in de keten. Hoe snel zal het gaan? Ik denk dat vooral macro-economische factoren de adoptiesnelheid van serialisatie bepalen. Daarnaast spelen de individuele organisatie doelstellingen een rol in het wel of niet Serialisatie en de toekomst organisatie doelstellingen een rol in het wel of niet toepassen van serialisatie. Mocht serialisatie de komende jaren een belangrijk onderdeel worden van de voedingsindustrie dan kunnen we nog veel leren van de farmaceutische industrie. Zij hebben al diverse hordes genomen en dat maakt dat we het wiel niet nogmaals hoeven uit te vinden. In de komende periode publiceert Pi2m meerdere artikels rondom serialisatie. Hierbij gaan we dieper in op de afzonderlijke onderdelen van serialisatie.
- 15. Pi2m levert automatisering oplossingen en diensten voor de verpakkende voedingsindustrie. Onze oplossingen richten zich op 3 belangrijke bestuurlijke aandachtspunten: Pi2m Effectiveness & efficiency Information management Door de samenwerking van Pro-Fa Automation en VMEngineering combineert Pi2m het beste uit de wereld van automatisering en process & packaging engineering. Contactinformatie: Telefoon: 073-7009234 Website: www.pi2m.com Email: info@pi2m.com Food safety, environment and legislation