ภูมิสถาปȨก
- 1. ภูมิสถาปȨก- Landscape-Architect ภูมิสถาปัตยกรรมคืออะไร งานของภูมิสถาปȨกอาจครอบคลุมตั้งแต่การสรรค์สร้างสวนสาธารณะและถนนอุทยานไปจนถึงการวางผัง บริ เวณกลุ่มอาคารสานักงาน จากการออกแบบที่พกอาศัยไปจนถึงการออกแบบโครงสร้างพื้นฐานของเมือง ั และการจัดการพื้นที่ธรรมชาติขนาดใหญ่ หรื อการฟื้ นฟูภูมิทศน์ที่เสี ยหาย เช่น เหมืองแร่ เก่า บริ เวณฝังกลบ ั ขยะ ภูมิสถาปั ตยกรรมทับซ้อนกับการจัดสวน ก็จริ ง แต่จะเป็ นงานวิชาชีพที่มีปัจจัยพิจารณาในการออกแบบ และมีขอบเขตกว้างขวางกว่า นิยามอาชีพ ผูปฏิบติงานภูมิสถาปȨก-Landscape-Architectทาหน้าที่ วางแผนงาน เตรี ยมการเขียนแบบ และ ้ ั ควบคุมการตกแต่งพื้นที่ และวางแปลนจัดสถานที่ต่างๆ เช่น พื้นที่สีเขียว (Green Area) ทั้งใน และนอก อาคารใน สถานประกอบกิจการ สนามกอล์ฟ และสวนสาธารณะ ศึกษาสภาพของสถานที่ โดยคานึงถึงการ ่ ระบายน้ า ลักษณะของผิวดิน ต้นไม้ หิ น และสิ่ งก่อสร้างต่างๆ ที่มีอยูในบริ เวณพื้นที่ ลักษณะของงานที่ทา
- 2. ผู้ปฏิบัตงานภูมิสถาปȨก-Landscape-Architectจะต้ องทางานหลัก ดังนี้ ิ 1. เขียนแบบร่ างแสดงภาพแผนผัง (Perspective) โดยใช้มาตราส่ วนที่เหมาะสมกับพื้นที่น้ น แสดงให้เห็น ั ่ ถนน ทางเท้า ตึกรามบ้านช่อง สะพาน รั้ว ท่อระบายน้ าโสโครก แนะนาชนิดของต้นไม้ ไม้พุม และไม้ดอก ให้ปลูกตามที่ต่างๆ ให้เหมาะสมกับลักษณะที่ดินและกลมกลืนกับสถาปั ตยกรรมที่มีอยูแล้ว ร่ วมกับ ่ สถาปนิก มัฑณากร นาเสนอให้ลูกค้าพิจารณา 2. เตรี ยมรายละเอียดและประมาณการราคา ควบคุมรายละเอียดของแบบแปลน 3. ควบคุมการทางานอย่างใกล้ชิด และต้องออกภาคสนามเพื่อตรวจดูงาน และแก้ไข ให้เป็ นไปตามข้อตกลง สภาพการจ้ างงาน ผูปฏิบติงานอาชีพภูมิสถาปȨกที่รับราชการจะได้รับเงิ นเดือนตามวุฒิการศึกษา สถาปนิกที่ทางาน ้ ั ่ ่ ั กับภาคเอกชนจะได้รับเงินเดือน ขั้นต้นอยูระหว่าง 7,000 -8,000 บาท ขึ้นอยูกบฝี มือ และประสบการณ์ใน การฝึ กงานขณะที่กาลังศึกษาอยู่ โดยเฉพาะผูที่มีความสามารถวาดภาพแสดงแผนผัง (Perspective) ได้ดี ้ อาจจะได้ค่าตอบแทนการทางานเป็ นเงินเดือนขั้นต้นประมาณ 10,000 บาท และมีสวัสดิการตามกฎหมาย ่ ั แรงงาน และผลประโยชน์อย่างอื่น เช่น โบนัสขึ้นอยูกบ โครงการงานแต่ละโครงการเมื่อโครงการเสร็ จสิ้ น ลง ผูประกอบภูมิสถาปȨก-Landscape-Architectจะได้รับโบนัส เป็ น 2-3 เท่าของเงินเดือนและมีโบนัสสิ้ นปี ้ ่ อีกต่างหากการ ขึ้นเงินเดือนประจาปี จะประเมินการขึ้นอยูในระดับ 10% ของเงินเดือนที่ได้ในปั จจุบน ั ถ้าผูสนใจประกอบภูมิสถาปȨก-Landscape-Architectประกอบธุ รกิจส่ วนตัวเอง ก็จะต้องออกแบบนาเสนอ ้ ลูกค้าพร้อมจัดหาวัสดุให้ครบ ส่ วนมากรายได้ของผูประกอบอาชีพของตนเองจะได้จากการรับเหมาทั้ง ้ ออกแบบและจัดตกแต่งให้อีกเป็ นเงินประมาณ 10 % ของราคาค่าก่อสร้างบ้าน หรื ออาคารทั้งหมด เช่น ถ้า สถาปนิกออกแบบ และสร้างบ้านราคาประมาณ 5 ล้านบาท จะเป็ นค่าออกแบบและตกแต่งสวนประมาณ 5 แสนบาท กาหนดเวลาการทางานของผูประกอบภูมิสถาปȨก-Landscape-Architectไม่แน่นอน เพราะงานที่ทาเป็ น ้ ลักษณะงานโครงการจึงมุ่งผลสาเร็ จของงานมากกว่าการทางานที่ข้ ึนอยูกบชัวโมงทางาน ่ ั ่
- 3. สภาพการทางาน ปฏิบติงานในสานักงานของฝ่ ายออกแบบสร้างสรรค์ ที่มีอุปกรณ์เครื่ องมือเครื่ องใช้ในการออกแบบ ั พร้อมและออกนอกพื้นที่ หรื อออกภาคสนามเพื่อตรวจดูงานให้ตรงกับงานที่ออกแบบไว้ คุณสมบัติของผู้ประกอบอาชี พ 1. มีคุณวุฒิการศึกษาระดับปริ ญญาตรี สาขาภูมิสถาปัตย์ 2. มีความคิดสร้างสรรค์ เป็ นคนมีความละเอียดรอบคอบ และถี่ถวน ้ 3. ต้องเป็ นผูที่มีความสามารถวาดภาพรวม (perspective) ในการนาเสนอได้ดี ้ 4. เป็ นผูมีความสามารถในการคานวณราคาประมาณการ และจัดทา Bill Quantity ได้ ้ 5. อาจมีทกษะในการใช้คอมพิวเตอร์ โปรแกรมในการช่วยออกแบบ ั 6. มีมนุษยสัมพันธ์ดี ให้ความร่ วมมือกับทีมงานดี ่ 7. เป็ นผูมีวสัยทัศน์ และปรับปรุ งความรู ้ความสามารถอยูตลอดเวลา ้ ิ 8. สามารถเดินทางไปทางานต่างจังหวัดและต่างประเทศได้ ผูที่จะประกอบภูมิสถาปȨก-Landscape-Architect ควรเตรี ยมความพร้อมดังต่อไปนี้คือ: ต้องเข้ารับการศึกษา ้ สาขา ภูมิสถาปั ตย์ ภาควิชาสถาปั ตยกรรม ในสถาบันอุดมศึกษา ซึ่ งจะเป็ นสาขาที่เรี ยน เกี่ยวกับการออกแบบ จัด ผังเมือง วางระบบการสร้างอาคารบ้านเรื อนน้นความสะอาดใช้กรรมวิธีทางภูมิสถาปั ตย์ช่วยปกปิ ดพราง ทัศนียภาพที่ไม่สวยงามในที่สาธารณ เช่นห้องน้ า ที่เก็บขยะ ถังขยะ เพื่อให้ ถูกสุ ขลักษณะ สะอาดสวยงาม และการใช้ประโยชน์สูงสุ ด โอกาสในการมีงานทา ปัจจุบน อาชีพภูมิสถาปȨกกลับดานินไปได้ดีในขณะที่สภาพเศรษฐกิจในวงการก่อสร้าง และ ั อสังหาริ มทรัพย์ได้รับผลกระทบมาก ดังนั้นเมื่อเจ้าของสถานประกอบกิจการไม่สามารถขยายการ ก่อสร้าง อาคารเพิ่มเติมได้ จึงหันมาให้ความสาคัญกับจัดการตกแต่งพื้นที่สีเขียวบริ เวณสถานประกอบกิจการให้ดู
- 4. สะอาด และช่วยส่ งเสริ มภาพลักษณ์ของสถานประกอบกิจการมากขึ้น อีกทั้งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการวาง ผังเมือง ในประเทศไทยได้ให้ความสนใจเพิมและขยายพื้นที่สีเขียวเพื่อให้เป็ นปอดของชาวเมืองทัวทุก ่ ่ จังหวัดมากขึ้น โดยจัดให้มีการขยายสวนสาธารณะ สวนสุ ขภาพเพื่อให้ประชาชนได้มาใช้พกผ่อน และออก ั กาลังกาย นักภูมิสถาปȨกที่ทางานกับธุ รกิจภาคเอกชน เมื่อทางานไปได้สักระยะหนึ่ง จะออกมาประกอบกิจการ ของ ตนเอง โดยรับเหมาออกแบบ และบริ การจัดหาวัสดุมาตกแต่งสวน หรื อสถานที่อย่างครบวงจร เพราะมี รายได้ดี ดังนั้น ภูมิสถาปȨกยังเป็ นที่ตองการของตลาดแรงงานระดับปานกลางถึงมากในช่วงนี้ ้ ภูมิสถาปȨกทางานในพื้นที่ภายนอกอาคารเกือบทุกชนิ ดและพื้นบางส่ วนภายในหรื อบนดาดฟ้ าอาคาร ทั้ง ใหญ่และเล็ก ในเมืองและชนบท ทั้งด้วยวัสดุ “แข็ง” (hardscape) / “นุ่ม” (softscape) ภูมิสถาปȨกทางาน ครอบคลุม: „ รู ปทรง ขนาดส่ วนและการวางผังโครงการใหม่ „ งานที่พกอาศัยส่ วนบุคคลและงานสาธารณะ ั „ การออกแบบผังบริ เวณโรงเรี ยน มหาวิทยาลัยและโรงแรม „ สวนสาธารณะ สนามกอล์ฟ สวนสนุกและสนามเล่นกีฬาต่างๆ „ บริ เวณโครงการเคหะ นิคมอุตสาหกรรมและโครงการเชิงการค้า „ ทางหลวง โครงสร้างทางการขนส่ ง สะพานและทางผ่าน „ ลานเมืองและลานชุมชนและระบบทางเดินเท้า „ โครงการฟื้ นฟูชุมชนเมืองขนาดเล็กและใหญ่ „ ป่ า แหล่งท่องเที่ยว ภูมิทศน์ประวัติศาสตร์ และการประเมินทางภูมิทศน์หรื อการศึกษาด้านการ ั ั อนุรักษ์ „ ภูมิทศน์วฒนธรรม (Cultural Landscape) ั ั
- 5. „ อ่างเก็บน้ า เขื่อน สถานีไฟฟ้ า บ่อขุดวัสดุทางอุตสาหกรรมหรื อโครงการทางอุตสาหกรรมขนาด ใหญ่ รวมทั้งบริ เวณบริ การนักท่องเที่ยวในอุทยานแห่งชาติ „ การประเมินสภาพแวดล้อม การให้คาปรึ กษางานวางแผนภูมิทศน์และการทาข้อเสนอในการจัดการ ั ผืนแผ่นดิน „ โครงการพัฒนาพื้นที่ชายฝั่งและเกาะ วิชาชี พภูมิสถาปัตยกรรม ภูมิสถาปȨกถือว่าเป็ นนักวิชาชีพในลักษณะเดียวกันกับแพทย์และนักกฎหมายนื่องจากบุคคลเหล่านี้ จะต้อง ได้รับการศึกษาเป็ นการพิเศษเฉพาะและจะต้องมีใบอนุ ญาตประกอบวิชาชีพเช่นเดียวกับผูประกอบวิชาชีพ ้ อื่น ในสหรัฐฯ และที่อื่นๆ การเข้าสู่ สายวิชาชีพจะต้องผ่านการศึกษาเล่าเรี ยนขั้นสู ง ผ่านการฝึ กหัดงานและผ่าน การสอบรับใบอนุญาต ทั้งนี้ เพื่อเป็ นการปกป้ องประโยชน์แห่งสาธารณชนจากความเสี ยหายที่อาจได้รับจาก ผูไม่มีความรู ้ความสามารถและไม่มีจรรยาบรรณ ผูปฏิบติวชาชีพภูมิสถาปั ตยกรรมจะรวมตัวกันตั้งสมาคม ้ ้ ั ิ ั วิชาชีพขึ้นเพื่อร่ วมกันจรรโลงสาขาวิชาชีพแห่งตนให้เข้มแข็ง ในสหรัฐฯ คือสมาคมภูมิสถาปȨกอเมริ กน (American Society of Landscape Architects - ASLA) ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2442 นับเป็ นสมาคมวิชาชีพภูมิ สถาปั ตยกรรมแห่งแรกของโลก ประเทศไทยได้ก่อตั้ง “สมาคมภูมิสถาปȨกประเทศไทย” Thai Association of Landscape Architects-TALA เมื่อ พ.ศ. 2530 หลังสหรัฐฯ 88 ปี การควบคุมวิชาชีพกระทาโดยใช้กฎหมายบังคับให้ผปฏิบติวชาชีพภูมิ ู้ ั ิ สถาปัตยกรรมต้องมีใบอนุญาตประกอบวิชาชีพ อาจกล่าวได้วชาชีพภูมิสถาปั ตยกรรมสมัยใหม่ในประเทศไทยที่มีการออกแบบเฉพาะโดยภูมิสถาปȨก ิ โดยตรง และมีการแยกสัญญาจากงานสถาปั ตยกรรมเริ่ มเมื่อประมาณ พ.ศ. 2515 โดยข้อกาหนดของ ธนาคารโลกในโครงการเงินกูเ้ พื่อพัฒนาวิทยาเขตใหม่ของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ที่บ่งให้ใช้ภูมิสถาปȨก
- 6. ปั จจุบน ประเทศไทยมีสานักงานภูมิสถาปȨกมากกว่า 30 แห่ง วิชาชีพภูมิสถาปั ตยกรรมของประเทศไทยอยู่ ั ภายใต้การควบคุมของสภาสถาปนิกตาม พระราชบัญญัติสถาปนิก พ.ศ. 2543 ซึ่งใช้แทนพระราชบัญญัติ ควบคุมวิชาชีพสถาปัตยกรรม พ.ศ. 2508 ภูมิสถาปั ตยกรรมคืออะไร งานของภูมิสถาปȨกอาจครอบคลุมตังแต่การสรรค์สร้ างสวนสาธารณะและถนนอุทยานไปจนถึงการวางผังบริ เวณกลุม ้ ่ อาคารสานักงาน จากการออกแบบที่พกอาศัยไปจนถึงการออกแบบโครงสร้ างพื ้นฐานของเมืองและการจัดการพื ้นที่ ั ธรรมชาติขนาดใหญ่ หรื อการฟื นฟูภมิทศน์ที่เสียหาย เช่น เหมืองแร่เก่า บริ เวณฝั งกลบขยะ ภูมิสถาปั ตยกรรมทับซ้ อนกับ ้ ู ั การจัดสวน ก็จริง แต่จะเป็ นงานวิชาชีพที่มีปัจจัยพิจารณาในการออกแบบและมีขอบเขตกว้ างขวางกว่า ภูมิสถาปั ตยกรรมคืออะไร งานของภูมิสถาปȨกอาจครอบคลุมตังแต่การสรรค์สร้ างสวนสาธารณะและถนนอุทยานไปจนถึงการวางผังบริ เวณกลุม ้ ่ อาคารสานักงาน จากการออกแบบที่พกอาศัยไปจนถึงการออกแบบโครงสร้ างพื ้นฐานของเมืองและการจัดการพื ้นที่ ั ธรรมชาติขนาดใหญ่ หรื อการฟื นฟูภมิทศน์ที่เสียหาย เช่น เหมืองแร่เก่า บริ เวณฝั งกลบขยะ ภูมิสถาปั ตยกรรมทับซ้ อนกับ ้ ู ั การจัดสวน ก็จริง แต่จะเป็ นงานวิชาชีพที่มีปัจจัยพิจารณาในการออกแบบและมีขอบเขตกว้ างขวางกว่า
- 7. เอกสารอ้างอิง วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี .”ภูมิสภาปนิก,”ภูมิสถาปิ ก.28 เมษายน 2553 <http://th.wikipedia.org/wiki>.25 กรกฎาคม 2554.