1. Eva Derous PP09 26/08/2014
Wifi hotel (free)
#hyho2014
2. Eva Derous PP09 26/08/2014
ENESER 2014
Werving en Selectie
Hypes & Hopes
Wat zeg het onderzoek ?
Eva Derous
Vakgroep Personeelsbeleid, Arbeids- en Organisatiepsychologie
UGent
3. Eva Derous PP09
Op de proef gesteld
26/08/2014
de selectiepsycholoog van vandaag
lijkt nog maar weinig
op de vindingrijke psychotechnicus
of diep-doordringende psycho-diagnosticus
van weleer
4. Eva Derous PP09
Van Boe-Boe tot Sociale Media
W&S op de Sofa
26/08/2014
Kloof ?
Mythes ?
Hypes & Hopes?
5. Eva Derous PP09
1. Algemene kennis (stellingen)
2. Testgebruik, validiteit, sollicitant, strategie
3. Kennis nieuwere gebruiken en uitdagingen
4. Informatiebronnen en attitudes t.a.v. wetenschap
5. Achtergrondkenmerken
26/08/2014
Vragenlijst Hypes & Hopes
Kaarsjestest bij de PTT
7. Eva Derous PP09
Evidentie voor Kloof ?
26/08/2014
Professionals
VL US NL
8. Eva Derous PP09
Evidentie voor Kloof ?
26/08/2014
Professionals
VL US NL
37.7% 38% 43%
9. Eva Derous PP09 26/08/2014
18 Sollicitanten voelen zich sterker aangetrokken tot organisaties wanneer de
rekruteerder warm/vriendelijk overkomt
96.20 %
(3.8%)
19 Sollicitanten die zich slecht behandeld voelen tijdens een selectieprocedure, zullen
minder producten en/of diensten van die organisatie afnemen
84.18 %
(14.56 %)
10 Het zelfwaardegevoel van een sollicitant wordt in sterkere mate bepaald door het
behaalde testresultaat dan door de wijze waarop de sollicitant zich behandeld
voelde tijdens de selectieprocedure
X
72.96 %
(14.47 %)
10. Eva Derous PP09 26/08/2014
18 Sollicitanten voelen zich sterker aangetrokken tot organisaties wanneer de
rekruteerder warm/vriendelijk overkomt
96.20 %
(3.8%)
19 Sollicitanten die zich slecht behandeld voelen tijdens een selectieprocedure, zullen
minder producten en/of diensten van die organisatie afnemen
84.18 %
(14.56 %)
10 Het zelfwaardegevoel van een sollicitant wordt in sterkere mate bepaald door het
behaalde testresultaat dan door de wijze waarop de sollicitant zich behandeld
voelde tijdens de selectieprocedure
X
72.96 %
(14.47 %)
1 Gepersonaliseerde interviews zijn betrouwbaarder dan gestandaardiseerde
interviews
X
52.76 %
(8.58 %)
11. Eva Derous PP09 26/08/2014
18 Sollicitanten voelen zich sterker aangetrokken tot organisaties wanneer de
rekruteerder warm/vriendelijk overkomt
96.20 %
(3.8%)
19 Sollicitanten die zich slecht behandeld voelen tijdens een selectieprocedure, zullen
minder producten en/of diensten van die organisatie afnemen
84.18 %
(14.56 %)
10 Het zelfwaardegevoel van een sollicitant wordt in sterkere mate bepaald door het
behaalde testresultaat dan door de wijze waarop de sollicitant zich behandeld
voelde tijdens de selectieprocedure
X
72.96 %
(14.47 %)
1 Gepersonaliseerde interviews zijn betrouwbaarder dan gestandaardiseerde
interviews
X
52.76 %
(8.58 %)
8 Gemiddeld genomen is nauwgezetheid een betere voorspeller van werkprestaties
dan intelligentie
X
50.63 %
(25.63 %)
12. Eva Derous PP09 26/08/2014
18 Sollicitanten voelen zich sterker aangetrokken tot organisaties wanneer de
rekruteerder warm/vriendelijk overkomt
96.20 %
(3.8%)
19 Sollicitanten die zich slecht behandeld voelen tijdens een selectieprocedure, zullen
minder producten en/of diensten van die organisatie afnemen
84.18 %
(14.56 %)
10 Het zelfwaardegevoel van een sollicitant wordt in sterkere mate bepaald door het
behaalde testresultaat dan door de wijze waarop de sollicitant zich behandeld
voelde tijdens de selectieprocedure
X
72.96 %
(14.47 %)
1 Gepersonaliseerde interviews zijn betrouwbaarder dan gestandaardiseerde
interviews
X
52.76 %
(8.58 %)
8 Gemiddeld genomen is nauwgezetheid een betere voorspeller van werkprestaties
dan intelligentie
X
50.63 %
(25.63 %)
20 Informatie die men via sociale media en netwerksites over kandidaten verzamelt,
blijkt een goede/valide voorspeller van toekomstige werkprestaties te zijn
X
50.63 %
(38.61 %)
13. Eva Derous PP09 26/08/2014
17 Interviews waarin situationele/hypothetische vragen gesteld worden (bv. Wat zou u
doen als?) zijn minder valide dan interviews waarin ervaring-gebaseerde vragen
gesteld worden (bv. Hoe heeft u gereageerd ..?)
X
6.96 %
(3.80 %)
14. Eva Derous PP09 26/08/2014
17 Interviews waarin situationele/hypothetische vragen gesteld worden (bv. Wat zou u
doen als?) zijn minder valide dan interviews waarin ervaring-gebaseerde vragen
gesteld worden (bv. Hoe heeft u gereageerd ..?)
X
6.96 %
(3.80 %)
13 In vergelijking met mannen scoren vrouwen gemiddeld genomen hoger op
integriteitstesten
11.39 %
(66.56 %)
15. Eva Derous PP09 26/08/2014
17 Interviews waarin situationele/hypothetische vragen gesteld worden (bv. Wat zou u
doen als?) zijn minder valide dan interviews waarin ervaring-gebaseerde vragen
gesteld worden (bv. Hoe heeft u gereageerd ..?)
X
6.96 %
(3.80 %)
13 In vergelijking met mannen scoren vrouwen gemiddeld genomen hoger op
integriteitstesten
11.39 %
(66.56 %)
9 Bedrijven die werknemers tijdens de selectiefase beoordeelden op basis van de fit
met de cultuur/waarden van het bedrijf, doen het beter dan bedrijven die
sollicitanten beoordeelden op hun intelligentie
X
13.13 %
(12.50 %)
16. Eva Derous PP09 26/08/2014
17 Interviews waarin situationele/hypothetische vragen gesteld worden (bv. Wat zou u
doen als?) zijn minder valide dan interviews waarin ervaring-gebaseerde vragen
gesteld worden (bv. Hoe heeft u gereageerd ..?)
X
6.96 %
(3.80 %)
13 In vergelijking met mannen scoren vrouwen gemiddeld genomen hoger op
integriteitstesten
11.39 %
(66.56 %)
9 Bedrijven die werknemers tijdens de selectiefase beoordeelden op basis van de fit
met de cultuur/waarden van het bedrijf, doen het beter dan bedrijven die
sollicitanten beoordeelden op hun intelligentie
X
13.13 %
(12.50 %)
21 Het anonimiseren van de CVs (bv. door het schrappen van persoonlijke elementen
zoals de naam en de geboorteplaats van een kandidaat) verhoogt de kansen op
een job voor sollicitanten met een migratie-achtergrond (ook allochtone kandidaten
genoemd)
?
15.19 %
(---)
17. Eva Derous PP09 26/08/2014
17 Interviews waarin situationele/hypothetische vragen gesteld worden (bv. Wat zou u
doen als?) zijn minder valide dan interviews waarin ervaring-gebaseerde vragen
gesteld worden (bv. Hoe heeft u gereageerd ..?)
X
6.96 %
(3.80 %)
13 In vergelijking met mannen scoren vrouwen gemiddeld genomen hoger op
integriteitstesten
11.39 %
(66.56 %)
9 Bedrijven die werknemers tijdens de selectiefase beoordeelden op basis van de fit
met de cultuur/waarden van het bedrijf, doen het beter dan bedrijven die
sollicitanten beoordeelden op hun intelligentie
X
13.13 %
(12.50 %)
21 Het anonimiseren van de CVs (bv. door het schrappen van persoonlijke elementen
zoals de naam en de geboorteplaats van een kandidaat) verhoogt de kansen op
een job voor sollicitanten met een migratie-achtergrond (ook allochtone kandidaten
genoemd)
?
15.19 %
(---)
15 Algemene intelligentie voorspelt de werkprestaties van managers en ingenieurs
gemiddeld genomen beter dan die van bedienden
19.62 %
(34.81 %)
18. Eva Derous PP09 26/08/2014
17 Interviews waarin situationele/hypothetische vragen gesteld worden (bv. Wat zou u
doen als?) zijn minder valide dan interviews waarin ervaring-gebaseerde vragen
gesteld worden (bv. Hoe heeft u gereageerd ..?)
X
6.96 %
(3.80 %)
13 In vergelijking met mannen scoren vrouwen gemiddeld genomen hoger op
integriteitstesten
11.39 %
(66.56 %)
9 Bedrijven die werknemers tijdens de selectiefase beoordeelden op basis van de fit
met de cultuur/waarden van het bedrijf, doen het beter dan bedrijven die
sollicitanten beoordeelden op hun intelligentie
X
13.13 %
(12.50 %)
21 Het anonimiseren van de CVs (bv. door het schrappen van persoonlijke elementen
zoals de naam en de geboorteplaats van een kandidaat) verhoogt de kansen op
een job voor sollicitanten met een migratie-achtergrond (ook allochtone kandidaten
genoemd)
?
15.19 %
(---)
15 Algemene intelligentie voorspelt de werkprestaties van managers en ingenieurs
gemiddeld genomen beter dan die van bedienden
19.62 %
(34.81 %)
19. Eva Derous PP09
Hoe begrijpen ?
Evidentie voor Kloof
26/08/2014
Professionals Academici
21. Eva Derous PP09
Wat aan doen?
Evidentie voor Kloof
26/08/2014
Professionals Academici
Stellingen Nieuwe praktijken
Validiteit
Reacties
Sollicitant
Kennis
Academisch lezen
Niet-Academisch
lezen
.16
.34**
.27**
22. Eva Derous PP09
Wat aan doen?
Lezen loont, maar
Evidentie voor Kloof
26/08/2014
Professionals Academici
73.5
16.5
10
20.5
36
43.5
0
20
40
60
80
Nooit Soms Frequent
% Professionals
Academisch Gedrag & Organisatie
Journal of Applied Psychology
Personnel Psychology
International Journal of Selection and
Assessment
Kranten
HR Magazine
HR Square
Tijdschrift voor HRM
23. Eva Derous PP09
Wat aan doen?
Evidentie voor Kloof
26/08/2014
Professionals Academici
Kennis
Internet .18
Collegas .21*
-.20*
Externe W&S
consultant
.29**
Unifs
.16
.34**
.36*
Test-
Leverancier
.27**
.24**
.34**
Nieuwe praktijkenStellingen
Validiteit
Reacties
Sollicitant
24. Eva Derous PP09
Wat aan doen?
Netwerken loont, maar
Evidentie voor Kloof
26/08/2014
Professionals Academici
0.0
20.0
40.0
60.0
80.0
100.0
% Professionals Zelden
of nooit
% Professionals Zeer
frequent
25. Eva Derous PP09
Hoe begrijpen ?
Evidentie voor Kloof
26/08/2014
Professionals Academici
26. Eva Derous PP09
Hoe begrijpen ?
Evidentie voor Kloof
26/08/2014
Professionals Academici
7
27. Eva Derous PP09
Evidentie voor Kloof
26/08/2014
1963-2007
Cascio & Aguinis (JAP,
2008)
28. Eva Derous PP09
Wat aan doen?
Specialisatie loont
Evidentie voor Kloof
26/08/2014
Professionals Academici
Stellingen Nieuwe praktijken
Validiteit
Reacties
Sollicitant
Kennis
Ervaring HR .20*
Psycho-logie
.21**
.31**
.21**
Ervaring W&S
29. Eva Derous PP09
Wat aan doen?
Scientist-Practitioner model
Evidentie voor Kloof
26/08/2014
Professionals Academici
Zedeck & Goldstein (2000)
Op een bewuste, expliciete, en oordeelkundige manier gebruik maken van vier
soorten info: (1) oordeel en expertise van de professional, (2) data uit de context, (3)
het best beschikbare wetenschappelijke onderzoek, en (4) perspectieven van de
stakeholders
Briner, Denyer, & Rousseau (2009)
30. Eva Derous PP09
Zijn er nog Mythes ?
26/08/2014
PROFESSIONALS
M Sd n
Validiteit 4.30 .77 143
Adverse impact 3.77 .96 143
Reacties van sollicitanten
3.32 .86 143
Populariteit 2.97 .82 143
38. Wat is Adverse Impact (AI)?
Selectieratio = % weerhouden kandidaten uit een
demografische (sub)groep obv bestudeerde test
AI = Selectieratio meerderhedengroepen significant groter dan
selectieratio minderhedengroepen
Ongewenste Impact discriminatie
Gelijke behandeling van kandidaten toch differentieel effect
tussen minderheids- en meerderheidsgroepen
Zelfselectie = Kandidaten beslissen zelf om deelname te
stoppen
39. Opzet studie AI
Onderzochte minderheidsgroepen:
Geslacht
Leeftijd
Etnische afkomst
Verschillende selectieprocedures
onderzocht
Soorten bias:
Test- of itembias
Ware verschillen
Beoordelingsbias
Toeval
40. Conclusie studie AI
Relatief weinig Adverse Impact naar Leeftijd en
Geslacht
Opvallend meer Adverse Impact in het nadeel van
etnische minderheden
Vooral AI etniciteit in vroege stadia van selectie
(preselectie en praktische, schriftelijke of capacitaire
proeven)
Psychotechnische Tests doorgaans minder AI voor
etniciteit (behalve voor niveau E), geslacht en leeftijd
Komt overeen met bevindingen wetenschappelijke
literatuur
41. Conclusie zelfselectie
Opvallend groot zelfselectiepercentage
Weinig verschillen op het vlak van zelfselectie op
basis van de factor (etnische) origine
Vooral geslacht en in mindere mate leeftijd blijken
meer invloed te hebben op verzakingen
Verzakingen doen zich vooral voor in de fase
tussen de kandidatuurstelling en de 1e
selectieproef
42. Oorzakenanalyse AI etnische
origine
Vermoedelijke hoofdoorzaak AI:
1. Test- of Itembias
aangezien AI voorvalt tijdens meest gestandaardiseerde selectiefasen, waarbij weinig
ruimte is voor interpretatie van de resultaten
2. Ware verschillen
taal? Begrip van testinstructies en opdrachten?
redenen zelfselectie
Afstand te groot
De functie is obv de proeven toch niets voor mij
Procedure duurt te lang
Datum vergeten
Ander aanbod
Kan me niet vrijmaken
Maak weinig kans
43. Zelfselectie verminderen
Ondersteunen van vacature dmv audiovisueel materiaal
concreet: voor de vacature van plaveier werd gebruik gemaakt van
een beroepenfilmpje van de VDAB
Organiseren van infosessies voor potenti谷le kandidaten
Kortere doorlooptijd en beperking van het aantal
selectiemomenten:
Vroeger
Selectie in 4 stappen
PSP->PP->PT->MP
Gemiddelde
doorlooptijd: 8
weken
Nu
2 stappen
PSP->PP+MP
Gemiddelde
doorlooptijd: 3
weken
44. AI etnische origine verminderen
werken op ware verschillen in taal
Screening testinstrumentarium door cel Diversiteit
van Ugent (tip:
http://www.klaretaalrendeert.be/op_het_werk/tip
s_taalgebruik)
AI verminderen (algemeen) werken op
beoordelingsbias:
Bewustmaking juryleden van beoordelaarseffecten
AI verminderen (algemeen)
AI opnemen als vereiste in bestek bij keuze
testleverancier
45. Vraagstelling visualiseren
Vroeger
Stel dat je een boom wil
omzagen, met welke
machine doe je dit?
A. Een slijpschijf
B. Een heggeschaar
C. Een kettingzaag
D. Een handzaag
Nu
U moet deze boom omzagen:
Met welke machine? Duid het juiste antwoord aan met
A=. B=..
C= D= .
46. Effecten & overwegingen
Verzakingspercentage blijft hoog
Nood aan diepgaande oorzakenanalyse van verzakingen
Hoe ver moeten we gaan met onze rekruteringsinspanningen
Ingrepen in testinstructies en testformat hebben
gunstig effect op AI etnische origine, maar nog niet
volledig weggewerkt
Persoonlijkheidstesten en capacitaire testen
aanbieden in taal naar keuze van de kandidaat?
accuraatheid van de informatie over kandidaat
48. Context en problematiek
Jaarlijks worden er in Belgi谷 60.000
vacatures niet ingevuld
Ook voelbaar binnen Stad Gent (o.a.
technische knelpuntberoepen (plaveier,
tuinier, ..))
Inspanningen brengen kwantitatieve
instroom, maar onvoldoende kwalitatieve
instroom ondanks geleverde inspanningen
Weinig opleidingen zijn afgestemd op de
professionele nood
Veel potentieel, maar gebrek aan technische
expertise
49. Context en problematiek
Sterke focus vanuit business op
onmiddellijke inzetbaarheid kandidaat
gevolg:
Zeer laag slaagpercentage kandidaten
Continue onderbezetting binnen diensten
Realisatie doelstellingen onder druk
Er was nood aan een andere aanpak
binnen het reglementair kader met oog
voor de noden van de diensten!
Bewuste beleidsmatige keuze ifv
beschikbaar maar onbenut
arbeidsmarktpotentieel
50. Aanpak
Aantrekken, selecteren en aanwerven van
kandidaten met potentieel (=
basiscompetenties, attitude, leerpotentieel,
leerbereidheid)
Opleiden tot volwaardige medewerkers
dmv een opleiding en stagetraject
Coaching op de werkvloer
Continue opvolging
Inzetten op modern 辿n sociaal
werkgeverschap
51. Meerwaarde
kansen geven
investeren in mensen
geen tekorten in bezetting -> ontlasten van de
huidige medewerkers en bereiken van de
dienstdoelstellingen
tijdsinvestering van diensten in selectietrajecten
evenredig met output van traject
person-organisation fit: eindselectie o.b.v.
functioneren op de werkvloer
medewerkers kunnen zich bewijzen op de
werkvloer
52. Rekrutering
Geijkte kanalen (intranet, internet, VDAB,
allochtone verenigingen, streekkrant..)
Infosessies voor interne medewerkers
Wijkgerichte jobbeurzen inclusief
infosessies in wijken met hoogste werkdruk
Doel: een goed beeld geven van de functie-
inhoud, interesse opwekken, meet en greet met
de dienst, inschrijvingsmogelijkheid
53. Selectieprocedure
Verleden
1. Eliminerende
Praktische proef
(as is)
2. Niet
eliminerende
Psychotechnische
proeven
3. Eliminerende
Mondelinge proef
Heden -
vakmanschap
1. Eliminerend
vaardigheid en
inzicht deel
2. Eliminerend
mondeling
inclusief praktisch
deel (potentieel)
54. Detail van een selectie: Plaveier
Eliminerend vaardigheids- en inzichtsdeel
Video based situationele oordeelsvormingstest
Redeneerproef afgestemd op de functie
Doel: invloed taal minimaliseren, kandidaten met goed
basiscompetenties en goed leervermogen detecteren
Mondeling deel inclusief praktisch onderdeel
Praktische proef: kandidaten dienden een stukje voetpad te
leggen door een werkfiche met fotos te volgen IKEA-
handleiding
Mondelinge proef: bevraging functierelevante
competenties die reeds ontwikkeld dienen te zijn
56. Video based situationele
oordeelsvormingstest (vervolg)
multiple choice: geen gedwongen keuze,
maar beoordeling ieder
antwoordalternatief
antwoordformat: in welke mate vind je
dit antwoord gepast
59. Opleidings- en stagetraject
Opleiding
Voltijdse basisopleiding op maat
7 dagen
Stage 1
Toepassen van geleerde op de werkvloer obv duidelijke doelstellingen
Mentorship
16 dagen
Vervolg-
opleiding
Specialisatiemodules
7 dagen
Stage 2
Toepassen van geleerde op de werkvloer obv duidelijke doelstellingen
Mentorship
16 dagen
60. Evaluatie
Business was moeilijk te overtuigen om
project op te starten
Slaagpercentage kandidaten verdrievoudigd
90% kandidaten slagen in de opleiding
Business en kandidaten waren na het
project zeer tevreden over het verloop &
resultaat
ze kennen de basistechnieken, de rest is een
groeiproces (ploegbaas)
je ziet de mensen iedere dag beter worden (peter)
hij leert, kijkt en steelt met zn ogen (ploegbaas)
we krijgen eindelijk de kans om een vak te leren
(kandidaat)
61. Evaluatie
SJT:
resultaat benadert normaalverdeling
hoge interne consistentie (0,830) (gemiddeld 0,6 voor SJT)
moeilijkheid = voldoende
test leervermogen:
genormeerde scores
goede interne consistentie (0,746)
items ge谷valueerd op moeilijkheid en discriminerend vermogen
5 items verwijderd
AI ratio (0,8 = geen AI)
origine: 0,73% (vorige procedures: 0,53)
leeftijd: 0,86
geslacht: geen vrouwen
63. Audit wetenschappelijk comit辿
Wie?
Prof. Dr. Frederik Anseel UGent
Prof. Dr. Em. Karel De Witte KULeuven
Prof. Dr. Roland Pepermans - VUB
Waarom?
Zijn onze selecties wel voldoende betrouwbaar en
valide?
Discussies over sommige selectieresultaten
64. Audit wetenschappelijk comit辿
Sterktes
Hoge mate aan professionaliteit
Garantie validiteit en betrouwbaarheid in
selectietraject
Processen met oog voor kwaliteit en effici谷ntie
Inspanningen diversiteit
Verbeterpunten
Psychotechnisch deel: eliminerend
Meest predictieve waarde
Geen gewichten toekennen aan competenties
Competenties scoren na alle selectieonderdelen
Telefonische screening: vooral voor het bevragen van
65. Audit wetenschappelijk comit辿
Meerwaarde
Externe wetenschappelijke blik = inhoudelijk
verrijking
Inspiratie om nieuwe zaken te introduceren
Focus in de discussie over wat beter kan, zonder dat
kind met het badwater wordt weggegooid
66. Contact
Stefan Vanbroeckhoven
Dienst Rekrutering en Selectie -
Departement HR - Stad Gent
Bezoekadres: Keizer Karelstraat 1, 9000
Gent
Postadres: Stadhuis, Botermarkt 1, 9000
Gent
Tel. 09 266 75 60
selex.vanbroeckhoven@gent.be