ДНХ- ийн нийлэгжилт
•Download as PPTX, PDF•
8 likes•21,784 views
ЕБС-ийн сурагчидад зориулав Ном зүй: "Биологи" Мөнхийн үсэг. УБ.2008 Редактор: Профессор А.Гүрбадам
ДНХ- ийн нийлэгжилт
- 2. • ДНХ-ийн нийлэгжил нь эсийн хуваагдлын интерфазын S үед явагдана. Удамшлын мэдээлэл ДНХ-ийн нийлэгжлийн үед ДНХ-ээс ДНХ-д дамждаг. Бусад ямарч молекулд илрээгүй өөрөө хоёрчлогдох чанар ДНХ-д байдаг. • Ж.Д.Уотсон, Ф.Крик нар ДНХ бие биеэ ороож тогтсон мушгиа бүтэцтэй гэсэн загварыг гаргасан нь ДНХ яаж нийлэгждэг тухай тайлбарлах боломжыг олгосон. Днх-ийн нийлэгжил нь ферментийн тусламжтайгаар молекулын түвшинд явагддаг процесс юм. • ДНХ-ийн шинэ молекул нийлэгжихийн тулд ДНХ-ийн гинж маш их эрчлэгдэнэ. Топоизомераза фермент ДНХ-ийн хоймсон мушгианы эрчийг хариулах үүрэгтэй. Хеликаза фермент нь ДНХ-ийн голоор явж азотлиг сууриудыг холбосон устөрөгчийн холбоонуудыг тасалж хоёр гинжийг салгах маягаар ДНХ-ийн 2 сэрээ үүснэ. Үүнийг өөрөөр репликацийн сэрээ гэдэг.
- 3. • SSB уураг гэдэг фермент ДНХ-ийн сэрээг цагаасаа өмнө дахин эрчлэгдэхээс мөн бөөмийн шингэн доторх чөлөөт азотлиг сууриуд ирж бэхлэгдэхээс сэргийлнэ. • ДНХ-ийн 2 гинж антипараллель учраас 1 гинжний нийлэгжил 5`төгсгөлөөс 3` төгсгөлрүү явж байхад нөгөө гинжний нийлэгжил 3`төгсгөлөөс 5` төгсгөлрүү явж байдаг. ДНХ нийлэгжихэд ДНХ полимераза чухал үүрэгтэй. • Гэхдээ ДНХ полимераза нь 5` төгсгөлөөс 3` төгсгөлрүү тасралтгүй ажилладаг тул энэ гинжний нийлэгжилт түрүүлж явагддаг учир түрүүлэгч гэнэ. 2 дахь гинжний нийлэгжил 3` төгсгөлөөс 5` төгсгөлрүү явагдахдаа түрүүлэгч гинжнээс хоцорч өвөрмөцөөр явагддаг учир хоцрогч гинж гэнэ. • Хоцрогч гинжинд РНХ праймаз ферментийн нөлөөгөөр 10 нуклеотид орчим урттай РНХ өдөөгч үүснэ. Дараа нь РНХ өдөөгч болгоны байранд ДНХ-ийн тасархайнууд үүснэ. ДНХ-ийн ийм хэсгийг “Оказакийн хэрчим” гэнэ. Оказакийн хэрчим 100-200 нуклеотид орчим урттай. Оказакийн хэрчимийг ДНХ лигаза фермент оёж залгаж өгнө. Үүний үр дүнд 2 шинэ ДНХ- ийн гинж үүсдэг.