2. TÃœRK HAMAMI NEDÄ°R
• Yabancılara, Türkiye veya Osmanlı deyince
akıllarına ilk olarak neyin geldiği sorulsa,
çoğunluk "Türk hamamı" cevabını verecektir.
• Günümüzde artık sayıları parmakla sayılacak
kadar azalan hamamlar, yüzyıllarca Osmanlı ve
Türkiye kültürünün en önemli ve renkli
öğelerinden biri olarak varlığını korudu.
4. • Bir tepsi börek, zeytinyağlı dolma; çeşit çeşit meyve,
tatlı, reçel, şerbet ve göbek taşına oturmuş şarkı
söyleyen etli butlu kadınlar...
• Doğaldır ki hemen zihinlerimizde kadınlar hamamı
canlanıyor.
6. • Yine yakın zamana kadar İstanbul'da rastladığımız
ayı oynatıcıları, ayıları geriye yatırarak yaptırdıkları
hareketi, "Hadi göster bakalım, hamamda
kocakarılar nasıl bayılır?" komutuyla başlatırlardı.
9. • Türk Hamamının tarihine bakıldığında, öncelikle
belirtilmesi gereken şey, Türkiye'deki pek çok şey
gibi, hamamların da saf "Türk" olmayıp, sadece
erken dönem Yunan ve Roma örneklerinden
kopyalanmış ya da yeniden inşa edilmiş eski Bizans
hamamları olduklarıdır.
• Ancak , sosyal hayatın "olmazsa olmaz" bir parçası
haline gelmesi Osmanlılar sayesindedir.
11. • Hamamların Osmanlı Kültüründe bu denli önemli
bir yer tutmasının en temel nedeni din'di.Kur'an'a
göre temizlik dindarlığın önemli değil, "asli" bir
parçasıydı.
• Zira, özellikle kapalı kapılar ardında yaşamını
sürdürmek zorunda olan Osmanlı kadınının
sosyalleşebildiği tek yer burasıydı.
• Varlıklı kadınlar bile evlerinde özel hamamları
bulunmasına rağmen, haftada en az bir kez mahalle
hamamına giderlerdi.
14. • Anadolu Selçukluları'ndan günümüze ulaşan
hamamların sayısı oldukça az…
• Bir Danişment yapısı olan, Kayseri ilimizdeki Kölük
Hamamı'nın 1210 yılında tamir edildiği biliniyor.
• Beylikler döneminde de bu toprakların pek çok
yöresinde küçük boyutlu hamamlar yapılmıştı.
17. OSMANLI DÖNEMİ HAMAMLARI
• Osmanlı hamamlarının belli başlı karakteristik
özellikleri şu şekilde özetlenebilir:
• işlevsellik ve sadelik mimaride dikkat çekicidir,
özellikle mukarnaslı geçişler, mermer ve alçı
süslemelerle zenginleştirilen iç mekânlar
18. MÄ°MAR SÄ°NAN HAMAMLARI
• Klasik dönem hamam yapılarında bakışık
düzende çifte hamam planı egemendir.
• Bu yapılar kübit gövdeli, yalın mimarilerinin
yanı sıra bezemeleri ve örtü düzenleriyle de
ilgi çeker.
20. • Hamam 1556 yılında Mimar Sinan tarafından yapıldı.
• Hamam 1910 yılına kadar aktif olarak kullanıldı.
• Restorasyona 2008 yılında başlandı.
• Restorasyonda 1300 metrekare Marmara Mermeri
kullanıldı.
• Tek sıra üzerinde 2 kubbeli tek hamamdır.
• Soğukluk bölümü kubbe yüksekliği 26 metredir.
• Göbek taşı sıcaklığı 42 derece, halvet sıcaklığı 48
derecedir.
• Misafir kullanımı için altın kaplama 160 adet hamam
tası yaptırıldı.
• Hamam ve banket alanları bünyesinde toplam 130
çalışan hizmet vermektedir.
27. • Türk hamam mimarisinde kadınlar ve erkekler
kısmının aynı eksen üzerinde çift kubbenin yer aldığı
tek yapı olma özelliğine sahip.
• Umut ederim ki, zamanın sonuna ve kıyamete dek
yaptıklarıma göz gezdirecek temiz yürekli dostlar,
çabamdaki ciddiyet ve gayreti öğrendiklerinde;
insaflı bir gözle bakıp, beni hayır dualarıyla yad
ederler, inÅŸallah.
• Mimar Sinan