ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo

Prawne aspekty otwartego dostępu

•
•
Platforma Otwartej Nauki
Platforma Otwartej Nauki

Prawne aspekty otwartego dostępu Krzysztof Siewicz Webinarium "Prawne aspekty publikowania otwartych monografii” organizowane przez Platformę Otwartej Nauki i Komisję ds. Wydawnictw Naukowych przy KRASP. 15 grudnia 2022

1 of 15
Download to read offline
Prawne aspekty otwartego dostępu dr Krzysztof Siewicz
Ustawa o otwartych danych • wdrożenie Dyrektywy 2019/1024 • weszła w życie w grudniu 2021 r. • Polityka otwartego dostępu do danych badawczych finansowanych ze środków publicznych (+18 miesięcy, MEIN) • uchylenie ustawy o ponownym wykorzystaniu ISP (ale przejęcie wielu rozwiązań tamtej ustawy) • obejmuje m.in. zasoby bibliotek naukowych, ale ponowne wykorzystanie ograniczone tam, gdzie prawa przysługują osobom trzecim ● obowiązek bezpłatnego udostępniania do reuse danych badawczych, jako otwarte dane jeżeli to możliwe (o ile są już udostępniane) ● „otwarte dane – informacje sektora publicznego udostępniane lub przekazywane w postaci elektronicznej, bezwarunkowo lub z uwzględnieniem warunków, o których mowa w rozdziale 3, kompletne, aktualne, w wersji źródłowej, w otwartym i niezastrzeżonym formacie przeznaczonym do odczytu maszynowego, które są przeznaczone do bezpłatnego ponownego wykorzystywania na tych samych zasadach dla każdego użytkownika, bez konieczności potwierdzania tożsamości przez użytkownika”
Horyzont Europe – modelowa umowa grantowa (Aneks nr 5) ● The beneficiaries must ensure open access to peer-reviewed scientific publications relating to their results. In particular, they must ensure that: – at the latest at the time of publication, a machine-readable electronic copy of the published version or the final peer-reviewed manuscript accepted for publication, is deposited in a trusted repository for scientific publications – immediate open access is provided to the deposited publication via the repository, under the latest available version of the Creative Commons Attribution International Public Licence (CC BY) or a licence with equivalent rights; for monographs and other long-text formats, the licence may exclude commercial uses and derivative works (e.g. CC BY-NC, CC BY-ND) and – information is given via the repository about any research output or any other tools and instruments needed to validate the conclusions of the scientific publication. ● Beneficiaries (or authors) must retain sufficient intellectual property rights to comply with the open access requirements
Prawne aspekty otwartego dostępu
Prawne aspekty otwartego dostępu
Kierunki rozwoju otwartego dostępu do publikacji i wyników badań naukowych w Polsce (2015 r., MNiSW) https://www.gov.pl/documents/1068557/10 69061/20180413_Kierunki_rozwoju_OD_w ersja_ostateczna.pdf 2018-2021 “Wsparcie dla czasopism naukowych” (Program MNiSW), którego jednym z wymogów było publikowanie wyników badań naukowych w otwartym dostępie.
dostęp zamknięty dostęp gratis dostęp libre odbiorca materiału nie uzyskuje uprawnień do korzystania z praw autorskich ani praw pokrewnych swoboda korzystania ograniczona do ustawowego dozwolonego użytku odbiorca materiału nie uzyskuje uprawnień do korzystania z praw autorskich ani praw pokrewnych swoboda korzystania ograniczona do ustawowego dozwolonego użytku odbiorca materiału uzyskuje wolną licencję na korzystanie z praw autorskich i praw pokrewnych do danego materiału
Prawne aspekty otwartego dostępu
Zakomunikowanie zamiaru udostępniania publikacji na licencji CC autorom (zwłaszcza, gdy odformalizowane zawieranie umowy) Wpisanie licencji CC do umowy, nabycie uprawnień wystarczających do ich udzielania Wyraźne i spójne informowanie o licencji czytelników
przeniesienie praw (pełna lista pól eksploatacji) przeniesienie praw (niektóre pola) licencja wyłączna licencja niewyłączna sublicencja
rodzaj umowy z autorem możliwości wydawcy możliwości twórcy przeniesienie praw przenoszenie praw (!), udzielanie licencji, udostępnianie dozwolony użytek licencja (niewyłączna) z prawem do sublicencjonowania udzielanie (sub)licencji, udostępnianie przenoszenie praw (!), udzielanie licencji, udostępnianie licencja (niewyłączna) bez prawa sublicencjonowania udostępnianie przenoszenie praw (!), udzielanie licencji, udostępnianie
1. nabywanie uprawnień i licencja zwrotna dla autora (preprinty i ew. też postprinty) 2. nabywanie licencji niewyłącznej z prawem do udzielania sublicencji (zgodnej z wzorcem CC), w tym serwisom takim jak bazy publikacji naukowych 3. uzyskiwanie wyłącznie licencji CC
https://www.elsevier.com/about/open-science/open-access - archiwalny zrzut ekranu (strona została zmieniona) https://www.elsevier.com/about/policies/sharing - aktualna wersja polityki
Podstawowe zasady formułowania umów • obowiązek wymienienia pól eksploatacji • zakaz rozporządzania na nieznanych polach eksploatacji • „domniemanie” prawa do wynagrodzenia • „domniemanie” zachowania prawa do zezwalania na wykonywanie prawa zależnego oraz zakaz czynienia zmian • forma pisemna pod rygorem nieważności dla przeniesienia praw • brak wyraźnego postanowienia o przeniesieniu to udzielenie licencji • „domniemanie” udzielenia licencji na 5 lat; konsekwencje udzielenia licencji na czas określony dłuższy niż 5 lat
Dziękuję za uwagę

More Related Content

Prawne aspekty otwartego dostępu

  • 1. Prawne aspekty otwartego dostępu dr Krzysztof Siewicz
  • 2. Ustawa o otwartych danych • wdrożenie Dyrektywy 2019/1024 • weszła w życie w grudniu 2021 r. • Polityka otwartego dostępu do danych badawczych finansowanych ze środków publicznych (+18 miesięcy, MEIN) • uchylenie ustawy o ponownym wykorzystaniu ISP (ale przejęcie wielu rozwiązań tamtej ustawy) • obejmuje m.in. zasoby bibliotek naukowych, ale ponowne wykorzystanie ograniczone tam, gdzie prawa przysługują osobom trzecim ● obowiązek bezpłatnego udostępniania do reuse danych badawczych, jako otwarte dane jeżeli to możliwe (o ile są już udostępniane) ● „otwarte dane – informacje sektora publicznego udostępniane lub przekazywane w postaci elektronicznej, bezwarunkowo lub z uwzględnieniem warunków, o których mowa w rozdziale 3, kompletne, aktualne, w wersji źródłowej, w otwartym i niezastrzeżonym formacie przeznaczonym do odczytu maszynowego, które są przeznaczone do bezpłatnego ponownego wykorzystywania na tych samych zasadach dla każdego użytkownika, bez konieczności potwierdzania tożsamości przez użytkownika”
  • 3. Horyzont Europe – modelowa umowa grantowa (Aneks nr 5) ● The beneficiaries must ensure open access to peer-reviewed scientific publications relating to their results. In particular, they must ensure that: – at the latest at the time of publication, a machine-readable electronic copy of the published version or the final peer-reviewed manuscript accepted for publication, is deposited in a trusted repository for scientific publications – immediate open access is provided to the deposited publication via the repository, under the latest available version of the Creative Commons Attribution International Public Licence (CC BY) or a licence with equivalent rights; for monographs and other long-text formats, the licence may exclude commercial uses and derivative works (e.g. CC BY-NC, CC BY-ND) and – information is given via the repository about any research output or any other tools and instruments needed to validate the conclusions of the scientific publication. ● Beneficiaries (or authors) must retain sufficient intellectual property rights to comply with the open access requirements
  • 6. Kierunki rozwoju otwartego dostępu do publikacji i wyników badań naukowych w Polsce (2015 r., MNiSW) https://www.gov.pl/documents/1068557/10 69061/20180413_Kierunki_rozwoju_OD_w ersja_ostateczna.pdf 2018-2021 “Wsparcie dla czasopism naukowych” (Program MNiSW), którego jednym z wymogów było publikowanie wyników badań naukowych w otwartym dostępie.
  • 7. dostęp zamknięty dostęp gratis dostęp libre odbiorca materiału nie uzyskuje uprawnień do korzystania z praw autorskich ani praw pokrewnych swoboda korzystania ograniczona do ustawowego dozwolonego użytku odbiorca materiału nie uzyskuje uprawnień do korzystania z praw autorskich ani praw pokrewnych swoboda korzystania ograniczona do ustawowego dozwolonego użytku odbiorca materiału uzyskuje wolną licencję na korzystanie z praw autorskich i praw pokrewnych do danego materiału
  • 9. Zakomunikowanie zamiaru udostępniania publikacji na licencji CC autorom (zwłaszcza, gdy odformalizowane zawieranie umowy) Wpisanie licencji CC do umowy, nabycie uprawnień wystarczających do ich udzielania Wyraźne i spójne informowanie o licencji czytelników
  • 10. przeniesienie praw (pełna lista pól eksploatacji) przeniesienie praw (niektóre pola) licencja wyłączna licencja niewyłączna sublicencja
  • 11. rodzaj umowy z autorem możliwości wydawcy możliwości twórcy przeniesienie praw przenoszenie praw (!), udzielanie licencji, udostępnianie dozwolony użytek licencja (niewyłączna) z prawem do sublicencjonowania udzielanie (sub)licencji, udostępnianie przenoszenie praw (!), udzielanie licencji, udostępnianie licencja (niewyłączna) bez prawa sublicencjonowania udostępnianie przenoszenie praw (!), udzielanie licencji, udostępnianie
  • 12. 1. nabywanie uprawnień i licencja zwrotna dla autora (preprinty i ew. też postprinty) 2. nabywanie licencji niewyłącznej z prawem do udzielania sublicencji (zgodnej z wzorcem CC), w tym serwisom takim jak bazy publikacji naukowych 3. uzyskiwanie wyłącznie licencji CC
  • 13. https://www.elsevier.com/about/open-science/open-access - archiwalny zrzut ekranu (strona została zmieniona) https://www.elsevier.com/about/policies/sharing - aktualna wersja polityki
  • 14. Podstawowe zasady formułowania umów • obowiązek wymienienia pól eksploatacji • zakaz rozporządzania na nieznanych polach eksploatacji • „domniemanie” prawa do wynagrodzenia • „domniemanie” zachowania prawa do zezwalania na wykonywanie prawa zależnego oraz zakaz czynienia zmian • forma pisemna pod rygorem nieważności dla przeniesienia praw • brak wyraźnego postanowienia o przeniesieniu to udzielenie licencji • „domniemanie” udzielenia licencji na 5 lat; konsekwencje udzielenia licencji na czas określony dłuższy niż 5 lat