際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
Psychofarmaca in de dagelijkse praktijk  evidence based medicine? Rob Heerdink
Rob Heerdink Pharmacoepidemiology & Pharmacotherapy Utrecht Institute for Pharmaceutical Sciences Universiteit Utrecht The Netherlands www.pharm.uu.nl/epithera
油
Suzette 16 jaar, LVB Sinds kort opgenomen in sglvg Jarenlang, zelfmoordpogingen, oppositioneel gedrag, risicovol gedrag loverboycircuit Cisordinol, Risperdal, Prozac, Seresta, Valium, Depakine
Gebruikt Suzette veel? Wat is er over prevalentie bekend? Eerste studie in 1970: 50% Overzichten: 20-40% en 40-60% Vooral antipsychotica Polyfarmacie  Vaak jarenlang gebruik Geen inzicht in diagnose / reden / effect
100,000 mensen met een verstandelijke beperking 25 - 50 % psychofarmaca 10% meer dan 3 middelen tegelijk Stolker et al 2001
Sedatie, slaapproblemen, obstipatie, maagklachten Gewichtstoename, metabool syndroom, diabetes Cardiovasculair risico?
油
evidence based medicine ?
Drug development discovery Discovery & screening Proof of Concept first administration to man registration & launch approx.  10-12 years 10,000 Pre-clinical development 15-30 Fase I/IIa 10-15 Fase IIb/III 1 5 preclinical clinical (I-III) phase IV
油
油
油
Science 2005; 307: 196-8.
A numbers game Clinical trials Market
Sample size requirement in RCT baseline risk  number required  side effect  in each group in control group 50%   14 25%   77 10%   266 5%   582 1%  (liver dysfunction)   3,104 0.1%  (hepatitis)   31,483 0.01% (cholestatic jaundice)  315,268
Too  short
Herald Tribune 30-09-96
 It was easy money during the first trial, but that spinal tap really hurt. Herald Tribune 30-09-96
油
Echte pati 谷 nten Leeftijd
Echte pati 谷 nten Leeftijd Kinetiek
Echte pati 谷 nten Leeftijd Kinetiek Therapietrouw
Echte pati 谷 nten Leeftijd Kinetiek Therapietrouw Comorbiditeit Nemesis: geen 1 >1
Echte pati 谷 nten Leeftijd Kinetiek Therapietrouw Comorbiditeit Comedicatie
Are Subjects in Pharmacological Treatment Trials of Depression Representative of Patients in Routine Clinical Practice? Mark Zimmerman, M.D.,  Jill I. Mattia, Ph.D., and  Michael A. Posternak, M.D Am J Psychiatry 159:469-473, March 2002  Of 346 patients with major depression only 14% are eligible according to inclusion criteria for trials with antidepressants
Tussen 1969 en 2008 zijn er 101 trials gedaan naar het effect van antipsychotica op gedragsproblemen Totaal 12,926 deelnemers  1165 (9%) verstandelijke beperking 873 (7%) kinderen/jeugd Cave: kleine trials (n=57)  onduidelijke diagnose onduidelijke maat VB onduidelijke uitkomstmaat korte followup A Scheifes et al 2009
comparator Heres et al. Am J Psych, Feb 2006  sponsored drug olanzapine risperidon clozapine ziprasidone ami sulpiride Olanzapine (Lilly) 5  / 0 2  / 1  2  / 0 1  / 0
comparator Heres et al. Am J Psych, Feb 2006  sponsored drug olanzapine risperidon clozapine ziprasidone ami sulpiride Olanzapine (Lilly) 5  / 0 2  / 1  2  / 0 1  / 0 Risperidon (Janssen) 3  / 1 1  / 0
comparator Heres et al. Am J Psych, Feb 2006  sponsored drug olanzapine risperidon clozapine ziprasidone ami sulpiride Olanzapine (Lilly) 5  / 0 2  / 1  2  / 0 1  / 0 Risperidon (Janssen) 3  / 1 1  / 0  Clozapine (Novartis) 1  / 0 1  / 0
comparator Heres et al. Am J Psych, Feb 2006  sponsored drug olanzapine risperidon clozapine ziprasidone ami sulpiride Olanzapine (Lilly) 5  / 0 2  / 1  2  / 0 1  / 0 Risperidon (Janssen) 3  / 1 1  / 0  Clozapine (Novartis) 1  / 0 1  / 0 Ziprasidone (Pfizer) 1  / 1 Amisulpiride (Sanofi) 1  / 0
RCTs Geselecteerde pati 谷nten Niet de klinische relevante vragen! There is a lack of well-designed trials into the effect of drugs in the management of aggression in psychiatric patients Goedhard et al, J Clin Psych 2006
evidence based medicine ?
medicine based evidence  Heerdink et al Br J Psychiatry 2004
Geregistreerde indicaties bij kinderen Benzodiazepinen - Antidepressiva - Antipsychotica - Stimulantia 6+
www.kenniscentrum-kjp.nl
Stimulantia Methylfenidaat (Ritalin / Concerta)  Atomoxetine (Strattera)
Stimulantia Methylfenidaat (Ritalin / Concerta)  Atomoxetine (Strattera)  6+ met ADHD Toxiciteit/ bijwerkingen Meerdere doseringen/dag vs slow release/1 dd Lange termijn effecten Werkzaamheid bij verstandelijke beperking?
Antipsychotica
Antipsychotica Kalverdijk et al Psych Serv 2008
Antipsychotica Risperidon (Risperdal), Haloperidol (Haldol) best onderzocht bij kinderen Olanzapine, pimozide, quetiapine, clozapine, pipamperon! Gedragsproblemen (ADHD, ASS), tics, psychose, manie Dosering? Bijwerkingen: gewichtstoename/diabetes, prolactine  , sedatie, cardiale problemen Werkzaamheid?
Antidepressiva
Antidepressiva SSRIs  fluoxetine, citalopram, fluvoxamine, paroxetine, sertraline, venlafaxine Depressie, Angst, OCS Gebruik onder de 18 wordt ontraden (CBG) Werkzaamheid?  Bijwerkingen: suicidaliteit, gedragsactivatie, agitatie, tics?
Anxiolytica/hypnotica Benzodiazepinen Niet bij kinderen Bijwerkingen: sedatie (!), concentratieproblemen, tolerantie/afhankelijkheid, disinhibitie (!) Werkzaamheid Misbruik
油
油
Voorgesteld beleid Wetenschappelijke onderbouwing: onvolledig Onderliggend lijden behandelen Indien farmacotherapie Agressie meten  Lang genoeg behandelen  Geen effect: stop
Welk middel? Middel  Effectief Atypische antipsychotica Clozapine: therapieresistente schizofrenie Risperidone: vermindering vijandigheid  Olanzapine: BPD Antidepressiva Schizofrenie, autisme, cluster B phs Anticonvulsiva Valproaat: cluster B phs B竪tablokkers Schizofrenie
Presque tous les hommes meurent de leurs rem竪des, et non pas de leurs maladies. Moliere, Le Malade Imaginaire (1673), Act III, sc. iii
Risk assessment
油
Medicatie zonder goede start en zonder zicht op een duidelijk einde is slechte therapie email: e.r.heerdink@uu.nl twitter: @robheerdink www.slideshare.net/robheerdink

More Related Content

College Forensische Jeugdpsychiatrie - 7 januari 2011

  • 1. Psychofarmaca in de dagelijkse praktijk evidence based medicine? Rob Heerdink
  • 2. Rob Heerdink Pharmacoepidemiology & Pharmacotherapy Utrecht Institute for Pharmaceutical Sciences Universiteit Utrecht The Netherlands www.pharm.uu.nl/epithera
  • 3.
  • 4. Suzette 16 jaar, LVB Sinds kort opgenomen in sglvg Jarenlang, zelfmoordpogingen, oppositioneel gedrag, risicovol gedrag loverboycircuit Cisordinol, Risperdal, Prozac, Seresta, Valium, Depakine
  • 5. Gebruikt Suzette veel? Wat is er over prevalentie bekend? Eerste studie in 1970: 50% Overzichten: 20-40% en 40-60% Vooral antipsychotica Polyfarmacie Vaak jarenlang gebruik Geen inzicht in diagnose / reden / effect
  • 6. 100,000 mensen met een verstandelijke beperking 25 - 50 % psychofarmaca 10% meer dan 3 middelen tegelijk Stolker et al 2001
  • 7. Sedatie, slaapproblemen, obstipatie, maagklachten Gewichtstoename, metabool syndroom, diabetes Cardiovasculair risico?
  • 8.
  • 10. Drug development discovery Discovery & screening Proof of Concept first administration to man registration & launch approx. 10-12 years 10,000 Pre-clinical development 15-30 Fase I/IIa 10-15 Fase IIb/III 1 5 preclinical clinical (I-III) phase IV
  • 11.
  • 12.
  • 13.
  • 15. A numbers game Clinical trials Market
  • 16. Sample size requirement in RCT baseline risk number required side effect in each group in control group 50% 14 25% 77 10% 266 5% 582 1% (liver dysfunction) 3,104 0.1% (hepatitis) 31,483 0.01% (cholestatic jaundice) 315,268
  • 19. It was easy money during the first trial, but that spinal tap really hurt. Herald Tribune 30-09-96
  • 20.
  • 21. Echte pati 谷 nten Leeftijd
  • 22. Echte pati 谷 nten Leeftijd Kinetiek
  • 23. Echte pati 谷 nten Leeftijd Kinetiek Therapietrouw
  • 24. Echte pati 谷 nten Leeftijd Kinetiek Therapietrouw Comorbiditeit Nemesis: geen 1 >1
  • 25. Echte pati 谷 nten Leeftijd Kinetiek Therapietrouw Comorbiditeit Comedicatie
  • 26. Are Subjects in Pharmacological Treatment Trials of Depression Representative of Patients in Routine Clinical Practice? Mark Zimmerman, M.D., Jill I. Mattia, Ph.D., and Michael A. Posternak, M.D Am J Psychiatry 159:469-473, March 2002 Of 346 patients with major depression only 14% are eligible according to inclusion criteria for trials with antidepressants
  • 27. Tussen 1969 en 2008 zijn er 101 trials gedaan naar het effect van antipsychotica op gedragsproblemen Totaal 12,926 deelnemers 1165 (9%) verstandelijke beperking 873 (7%) kinderen/jeugd Cave: kleine trials (n=57) onduidelijke diagnose onduidelijke maat VB onduidelijke uitkomstmaat korte followup A Scheifes et al 2009
  • 28. comparator Heres et al. Am J Psych, Feb 2006 sponsored drug olanzapine risperidon clozapine ziprasidone ami sulpiride Olanzapine (Lilly) 5 / 0 2 / 1 2 / 0 1 / 0
  • 29. comparator Heres et al. Am J Psych, Feb 2006 sponsored drug olanzapine risperidon clozapine ziprasidone ami sulpiride Olanzapine (Lilly) 5 / 0 2 / 1 2 / 0 1 / 0 Risperidon (Janssen) 3 / 1 1 / 0
  • 30. comparator Heres et al. Am J Psych, Feb 2006 sponsored drug olanzapine risperidon clozapine ziprasidone ami sulpiride Olanzapine (Lilly) 5 / 0 2 / 1 2 / 0 1 / 0 Risperidon (Janssen) 3 / 1 1 / 0 Clozapine (Novartis) 1 / 0 1 / 0
  • 31. comparator Heres et al. Am J Psych, Feb 2006 sponsored drug olanzapine risperidon clozapine ziprasidone ami sulpiride Olanzapine (Lilly) 5 / 0 2 / 1 2 / 0 1 / 0 Risperidon (Janssen) 3 / 1 1 / 0 Clozapine (Novartis) 1 / 0 1 / 0 Ziprasidone (Pfizer) 1 / 1 Amisulpiride (Sanofi) 1 / 0
  • 32. RCTs Geselecteerde pati 谷nten Niet de klinische relevante vragen! There is a lack of well-designed trials into the effect of drugs in the management of aggression in psychiatric patients Goedhard et al, J Clin Psych 2006
  • 34. medicine based evidence Heerdink et al Br J Psychiatry 2004
  • 35. Geregistreerde indicaties bij kinderen Benzodiazepinen - Antidepressiva - Antipsychotica - Stimulantia 6+
  • 37. Stimulantia Methylfenidaat (Ritalin / Concerta) Atomoxetine (Strattera)
  • 38. Stimulantia Methylfenidaat (Ritalin / Concerta) Atomoxetine (Strattera) 6+ met ADHD Toxiciteit/ bijwerkingen Meerdere doseringen/dag vs slow release/1 dd Lange termijn effecten Werkzaamheid bij verstandelijke beperking?
  • 40. Antipsychotica Kalverdijk et al Psych Serv 2008
  • 41. Antipsychotica Risperidon (Risperdal), Haloperidol (Haldol) best onderzocht bij kinderen Olanzapine, pimozide, quetiapine, clozapine, pipamperon! Gedragsproblemen (ADHD, ASS), tics, psychose, manie Dosering? Bijwerkingen: gewichtstoename/diabetes, prolactine , sedatie, cardiale problemen Werkzaamheid?
  • 43. Antidepressiva SSRIs fluoxetine, citalopram, fluvoxamine, paroxetine, sertraline, venlafaxine Depressie, Angst, OCS Gebruik onder de 18 wordt ontraden (CBG) Werkzaamheid? Bijwerkingen: suicidaliteit, gedragsactivatie, agitatie, tics?
  • 44. Anxiolytica/hypnotica Benzodiazepinen Niet bij kinderen Bijwerkingen: sedatie (!), concentratieproblemen, tolerantie/afhankelijkheid, disinhibitie (!) Werkzaamheid Misbruik
  • 45.
  • 46.
  • 47. Voorgesteld beleid Wetenschappelijke onderbouwing: onvolledig Onderliggend lijden behandelen Indien farmacotherapie Agressie meten Lang genoeg behandelen Geen effect: stop
  • 48. Welk middel? Middel Effectief Atypische antipsychotica Clozapine: therapieresistente schizofrenie Risperidone: vermindering vijandigheid Olanzapine: BPD Antidepressiva Schizofrenie, autisme, cluster B phs Anticonvulsiva Valproaat: cluster B phs B竪tablokkers Schizofrenie
  • 49. Presque tous les hommes meurent de leurs rem竪des, et non pas de leurs maladies. Moliere, Le Malade Imaginaire (1673), Act III, sc. iii
  • 51.
  • 52. Medicatie zonder goede start en zonder zicht op een duidelijk einde is slechte therapie email: e.r.heerdink@uu.nl twitter: @robheerdink www.slideshare.net/robheerdink