2. ΚΙΝΗΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ
Ο κινητικός έλεγχος είναι
η σταθεροποίηση του σώματος στο χώρο (έλεγχος στάσης και ισορροπίας) και
η κίνηση του σώματος στο χώρο.
Η κίνηση αρχίζει από την αλληλεπίδραση πολλαπλών διαδικασιών συμπεριλαμβανομένης της αντιληπτικής, γνωστικής και κινητικής πορείας.
3. ΘΕΩΡΙΕΣ ΤΟΥ ΚΙΝΗΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ
παρέχουν:
Ένα πλαίσιο ερμηνείας της κινητικής συμπεριφοράς.
Έναν οδηγό για την κλινική πράξη.
Καινούργιες ιδέες
Υποθέσεις εργασίας για την αξιολόγηση και την θεραπεία
4. 1.ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΩΝ
2.ΙΕΡΑΡΧΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ
3.ΘΕΩΡΙΑ ΝΕΥΡΟΩΡΙΜΑΝΣΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
4.ΘΕΩΡΙΕΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ
5.ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ
6. Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ
7.ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΔΥΝΑΜΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ
8.ΘΕΩΡΙΕΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΕΝΕΣ ΣΤΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
9.ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ
•
5. ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΩΝ
Για τον Sherrington τα αντανακλαστικά ήταν τα δομικά συστατικά της πολύπλοκης συμπεριφοράς, τα οποία δούλευαν μαζί ή συνεργαζόταν για να επιτευχθεί ένας κοινός σκοπός.
Καθώς το νευρικό σύστημα ως σύνολο είναι ακέραιο, με την αντίδραση των διαφόρων τμημάτων αυτού του συστήματος, τα απλά αντανακλαστικά συνδυάζονται σε συνθετες/πολυπλοκες δραστηριοποιήσεις που συντελούν στη συμπεριφορά ενός ατόμου ως σύνολο.
6. ………ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΩΝ
..επομένως
Η κινητική συμπεριφορά ενός ασθενούς θα πρέπει να ερμηνεύεται με όρους: παρουσίας ή απουσίας των αντανακλαστικών που την ελέγχουν.
Η επανεκπαίδευση του κινητικού ελέγχου, για λειτουργικές δεξιότητες, θα εστιάζεται στην αύξηση ή ελάττωση της επίδρασης των διαφόρων αντανακλαστικών κατά τη διάρκεια των κινητικών δραστηριοτήτων.
7. ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ
Αν οι αυθόρμητες και εκούσιες κινήσεις αναγνωρίζονται ως αποδεκτές κατηγορίες της συμπεριφοράς, το αντανακλαστικό δεν μπορεί να θεωρηθεί ως βασική μονάδα της συμπεριφοράς, αφού πρέπει να ενεργοποιηθεί από έναν εξωτερικό παράγοντα.
Η θεωρία αυτή δεν εξηγεί επαρκώς και δεν προβλέπει κινήσεις που γίνονται ενώ απουσιάζει το αισθητικό ερέθισμα.
Δεν εξηγεί γρήγορες κινήσεις, δηλαδή αλληλουχία κινήσεων που γίνονται τόσο γρήγορα, ώστε να μην επιτρέπουν αισθητική ανατροφοδότηση από την κίνηση που προηγείται προκειμένου να διεγείρει την επόμενη κίνηση.
8. ΙΕΡΑΡΧΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ
Ο Magnus υποστήριξε ότι τα αντανακλαστικά είναι μέρος μιας ιεραρχίας του κινητικού ελέγχου, τα ανώτερα κέντρα της οποίας αναχαιτίζουν, σε φυσιολογικές συνθήκες, τα κατώτερα αυτά αντανακλαστικά κέντρα.
Ο Schaltenbrand περιέγραψε την εξέλιξη της ανθρώπινης κινητικότητας με όρους: εμφάνισης και εξαφάνισης μιας προοδευτικής πορείας αντανακλαστικών. ότι η πλήρης κατανόηση όλων των αντανακλαστικών θα επέτρεπε τον καθορισμό της νευρικής ηλικίας ενός παιδιού ή ασθενούς.
9. ………… ΙΕΡΑΡΧΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ
Ο Weisz περίγραψε την ωρίμανση των ισορροπιστικών αντιδράσεων στο φυσιολογικά αναπτυσσόμενο παιδί και πρότεινε ένα συσχετισμό μεταξύ της ωρίμανσης αυτών των αντανακλαστικών και της ικανότητας του παιδιού να κάθεται, να στέκεται όρθιο και να περπατά.
10. ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΗ – ΙΕΡΑΡΧΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ
Ο κινητικός έλεγχος πηγάζει από αντανακλαστικά που βρίσκονται σε ιεραρχικά οργανωμένα επίπεδα στο κεντρικό νευρικό σύστημα
11. ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ:
Με βάση την αντανακλαστική – ιεραρχική θεωρία του κινητικού ελέγχου έχει αναπτυχθεί ένας αριθμός αντανακλαστικών δοκιμασιών ως μέρος της κλινικής αξιολόγησης ασθενών με νευρολογικές βλάβες.
Αυτά τα προφίλ αξιολόγησης των αντανακλαστικών χρησιμοποιούνται για να εκτιμηθεί το επίπεδο της νευρικής ωρίμανσης και για να προβλεφθεί η λειτουργική ικανότητα.
12. ΘΕΩΡΙΑ ΝΕΥΡΟΩΡΙΜΑΝΣΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Η ωρίμανση του Κ.Ν.Σ. είναι ο κύριος παράγοντας για αλλαγή στην ανάπτυξη και ελαχιστοποιεί τη σημασία των άλλων παραγόντων όπως τις μυοσκελετικές αλλαγές κατά την ανάπτυξη.
Ο Gesell και η MacGraw πρόσφεραν λεπτομερείς περιγραφές της βρεφικής ωρίμανσης. Η φυσιολογική κινητική ανάπτυξη αποδόθηκε στη μυελινoποίηση του Κ.Ν.Σ, η οποία καταλήγει στην εμφάνιση ανωτέρων επιπέδων ελέγχου στα κατώτερα επίπεδα αντανακλαστικών.
13. ΘΕΩΡΙΕΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ
θεωρίες αυτές απομακρύνθηκαν τις απόψεις που θεωρούσαν το Κ.Ν.Σ. ως ένα αντιδραστικό σύστημα και άρχισαν Ερευνούν τη φυσιολογία των δράσεων παρά των αντιδράσεων.
Η ιδέα ενός κεντρικού κινητικού προτύπου, είναι πιο ελαστική από την ιδέα του αντανακλαστικού, επειδή μπορεί να ενεργοποιηθεί τόσο από αισθητικά ερεθίσματα όσο και από κεντρικές διαδικασίες.
14. …………ΘΕΩΡΙΕΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ
•όρος κινητικός προγραμματισμός μπορεί να χρησιμοποιηθεί ώστε να οριστεί ένα κεντρικό γενετήσιο πρότυπο (Central Patter Generator), δηλαδή ένα συγκεκριμένο ειδικό νευρικό κύκλωμα, όπως εκείνο που προκαλεί το «εγγενές περπάτημα».
• αντιπροσωπεύει νευρικές συνδέσεις που είναι στερεοτυπικές και «καλωδιωμένες».
• ο όρος κινητικό πρόγραμμα χρησιμοποιείται επίσης για να περιγράψει το ανώτερο επίπεδο κινητικών προγραμμάτων, που αντιπροσωπεύουν δράσεις-κινήσεις με πιο αφηρημένους όρους.
15. ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ
Ερμηνεύει την εκτέλεση της κίνησης με βάση τα κινητικά προγράμματα στο κεντρικό νευρικό σύστημα
Μερικά συστήματα είναι έμφυτα (αναπνοή – «κλώτσημα») ενώ τα περισσότερα απαιτούν εκπαίδευση.
Κάθε πρόγραμμα διαθέτει
1.αμετάβλητα χαρακτηριστικά τα οποία παραμένουν σταθερά και
2.μεταβλητά χαρακτηριστικά τα οποία προσαρμόζονται στην ιδιαίτερη δεξιότητα.
16. ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ:
Η ιδέα του κεντρικού γενετήσιου προτύπου ποτέ δεν αποπειράθηκε να αντικαταστήσει την ιδέα της σπουδαιότητας της «αισθητικής εισόδου» για τον έλεγχο της κίνησης.
Διεύρυνε την κατανόησή μας για την προσαρμογή του νευρικού συστήματος στη δημιουργία κινήσεων, συμπεριλαμβανομένης και της ικανότητας να δημιουργήσει κινήσεις απομονώνοντας την ανατροφοδότηση.
17. Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ
Ο Bernstein παρατήρησε όλο το σώμα σαν ένα μηχανικό σύστημα με μάζα και αντίσταση τόσο στις εξωτερικές δυνάμεις (π.χ. βαρύτητα), όσο και στις εσωτερικές δυνάμεις. (Αυτές που εξαρτώνται από την αδράνεια και την κίνηση).
Έδειξε έτσι ότι η ίδια κεντρική εντολή θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα αρκετά διαφορετικές κινήσεις, λόγω της αμοιβαίας επίδρασης μεταξύ εξωτερικών δυνάμεων και ποικιλομορφιών στους αρχικούς παράγοντες. Για τον ίδιο λόγο διαφορετικές εντολές θα μπορούσαν να καταλήξουν στην ίδια κίνηση.
18. …………..Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ
Ο Bernstein υποστήριξε επίσης ότι ο έλεγχος της ολοκληρωμένης κίνησης μοιράζεται σε πολλά αλληλεπιδρώντα συστήματα που συνεργάζονται προκειμένου να επιτευχθεί κίνηση.
Αυτό δημιούργησε την ιδέα ενός κατανεμημένου μοντέλου κινητικού ελέγχου.
Περιγράφοντας το σώμα ως μηχανικό σύστημα παρατήρησε ότι έχουμε πολλούς βαθμούς ελευθερίας που πρέπει να ελεγχθούν.
«Ο συντονισμός της κίνησης είναι διαδικασία καθοδήγησης των βαθμών ελευθερίας».
19. ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΔΥΝΑΜΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ
Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία ο έλεγχος των κινήσεων είναι αποτέλεσμα της δυναμικής συνεργασίας πολλών συστημάτων.
Η (ΘΔΣ) προτείνει μια περισσότερο ολιστική άποψη του κινητικού ελέγχου.
20. ...“the interaction of many elements or subsystems : biology, cognition, social, structural, skeletal, sensory, environmental, arousal and nervous systems - that self- organize to perform a specific task”. ESTHER THELEN AND COLLEAGUES
Σύμφωνα με την ΘΔΣ,η κινητική συμπεριφορά ορίζεται ως:
η αλληλεπίδραση πολλών στοιχείων ή υποσυστημάτων :
βιολογικό, διανοητικό, κοινωνικό, δομικό, σκελετικό, αισθητηριακό, περιβαλλοντικό, νευρικό και επίπεδο εγρήγορσης οποία ξαναοργανώνονται στην εκτέλεση συγκεκριμένης δεξιότητας.
21. ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΔΥΝΑΜΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ (ΘΔΣ)
Σύμφωνα με την (ΘΔΣ):
κανένας από τους παράγοντες δεν έχει μεγαλύτερη επίδραση από τον άλλο, αλλά όλα τα υποσυστήματα αλληλοεπιδρούν κατά τέτοιο τρόπο ώστε η κινητική συμπεριφορά να φαίνεται ότι δεν εξαρτάται αποκλειστικά από ένα υποσύστημα.
22. ΘΕΩΡΙΕΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΕΝΕΣ ΣΤΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
Ο Green διατύπωσε ότι στόχος του κινητικού ελέγχου είναι ο έλεγχος της κίνησης για την ολοκλήρωση μιας συγκεκριμένης δραστηριότητας.
Επίσης υποθέτει ότι:
ο έλεγχος της κίνησης οργανώνεται γύρω από λειτουργικές συμπεριφορές όπως η βάδιση ή η ομιλία.
23. ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ
Ο Gibson εξερεύνησε τον τρόπο με τον οποίο τα κινητικά μας συστήματα μας επιτρέπουν να αλληλοεπιδρούμε πιο αποτελεσματικά με το περιβάλλον, προκειμένου να επιτευχθεί ο προσανατολισμένος στη συμπεριφορά στόχος.
Η αντίληψη εστιάζεται στην έρευνα της πληροφορίας στο περιβάλλον, που θα υποστηρίξει τις απαραίτητες για την επίτευξη του στόχου δράσεις.