Biblioteki cyfrowe jako źródła wielomedialnej informacji dla ludzi i innych systemów komputerowych
•
0 likes•9 views
aut. remigiusz Lis, pwystąpienie na konferencji "Wykorzystanie i potencjał Dzó cyfrowych", WBP w Olsztynie, 21 listopada 2023 r.
Biblioteki cyfrowe jako źródła wielomedialnej informacji dla ludzi i innych systemów komputerowych
- 1. Biblioteki cyfrowe jako źródła wielomedialnej informacji dla ludzi i innych systemów komputerowych - na przykładzie Śląskiej Biblioteki Cyfrowej. Remigiusz Lis - Biblioteka Śląska / Śląska Biblioteka Cyfrowa
- 2. Konwergencja mediów Możliwość użytkowania na jednej cyfrowej platformie wielu treści / obiektów kultury, które do tej pory były prezentowane w ramach różnych systemów medialnych. Tekst - druki/biblioteka Dźwięki- mowa, muzyka / teatr, opera etc. Film - kino/TV Treści kultury = bity Internet = panmedium
- 3. ŚBC - zasób źródeł Profesjonalny cel regionalnych BC: Gromadzenie i prezentacja regionalnego universum dokumentów: - tematycznie regionalnych - dotyczących regionu, - wytworzonych w regionie, - uniwersalnych (o znaczeniu ponadregionalnym) zachowanych w regionie. Dokument to także film, nagranie dźwiękowe, obiekt 3D. Biblioteki stają się producentami treści.
- 4. Nisze regionalnych BC Niezależnie od digitalizacji Dzó własnych: A. Docieranie do rozproszonych Dzó (zasoby małych bibliotek, społeczności zaangażowane w digitalizację dziedzictwa lokalnego, osoby prywatne). B. Kooperacja z małymi bibliotekami i NGO (amatorzy, regionaliści, historycy - cenni kooperanci). C. BC jako archiwum prasowe lokalnych redakcji. D. Zasoby akademickie - wydawnictwa.
- 5. Lokalizacja Uczestników ŚBC Biblioteki publiczne (gminne, miejskie, wojewódzka). Biblioteki akademickie (także prywatne) i pedagogiczne. Muzea, opera, teatr. Archiwa. Wydawnictwa. Stowarzyszenia. Pozabiblioteczne instytucje kultury i nauki. Związek wyznaniowy. Wkład osób prywatnych. 68 uczestników-instytucji.
- 6. ŚBC - pozyskiwanie Dzó
- 7. Kolekcje
- 8. Użytkownicy ŚBC Użytkownicy BC - Persony: Użytkownik publiczny Hobbysta (regionalista, genealog) Student Pracownik Naukowy (źródła, publikacje własne) Wydawca (reprinty na podstawie materiałów BC) Dziennikarz Pisarz (realia epoki) Instytucja kultury (wystawy)
- 9. Zbiory ŚBC - zachowanie, dostęp, ponowny użytek Ponad 1200 tytułów czasopism (także współczesnych) 47 tytułów wydawnictw urzędowych
- 12. Zbiory ŚBC Kompletna produkcja wydawnicza urzędów statystycznych: śląskiego, opolskiego, dolnośląskiego i małopolskiego (ok. 8 tys. publikacji).
- 13. Zbiory ŚBC Zbiory stowarzyszeń, prywatne … siła kolekcji i agnostycyzm biblioteczny Projekt dot. katowickich kronik szkolnych BG ZG Kolekcja prywatna grafiki (2. w Europie) Współczesna prasa lokalna Stow. Rodzina Policyjna 1939 Zbiory ŚZCHiO
- 14. Najpopularniejsze w RBC Czasopisma (dzienniki). Ikonografia (grafiki, pocztówki, fotografie). Księgi adresowe. Kartografia (plany miast, mapy regionu). Przewodniki. Utwory współczesne (np. naukowe). Źródła historyczne (statystyki, spisy, opisy).
- 15. Produkcja BŚ 9 stanowisk skanujących Studio foto 3D Studio AV
- 17. Filmy Śląska Biblioteka Portretów Mówionych https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/7 89180/edition/738175 Rejestracja osób, które wniosły wkład w kulturę, naukę edukację, sport etc. regionu, m.in.: Sławomir Pietras Roman Kalarus Joanna Wnuk-Nazarowa Krzysztof Wielicki Damian Zimoń Dorota Simonides Jerzy Szymik Jan Miodek Andrzej Wyglenda Wiesław Banyś Stanisław Nicieja Tadeusz Sławek
- 18. Filmy Spuścizna Eugeniusza Kosmały (regionalista, radiowiec, pisarz) https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/6 48554/edition/610145 Spuścizny zdigitalizowane i cyfrowe nowym obszarem działania BC!
- 19. Dorobek filmowy Józefa Kłyka (pisarz, malarz, filmowiec)
- 20. Obiekty multimedialne Spuścizna Adolfa Dygacza https://www.sbc.org.pl/dlibra/public ation/439626
- 21. Nowe możliwości wyszukiwawcze ŚBC (dLibra 7.0) https://www.sbc.org.pl/dlibra/results?action=A dvancedSearchAction&type=-3&val1=q:%22 Adrianna+Walendziak%22&qf1=availability:A vailable
- 22. Projekt "Śląskie Digitarium" Śląska Biblioteka Cyfrowa Katalog OPAC Encyklopedia Województwa Śląskiego Bibliografia regionalna Podręcznik edukacji regionalnej Serwis audiowizualny Agregator ● indeksowanie metadanych i tekstów, ● fasety, stemming, lematyzacja, ● edytor ścieżek edukacyjnych, ● transkrypcja tekstów ● wolumeny czasoprzestrzenne, BC Opery Śląskiej
- 23. https://www.ariadna.bs.katowice.pl Regionalny agregator informacyjny "Ariadna" Intencję włączenia wyraziły: BC Uniwersytetu Wrocławskiego Zielonogórska BC Cyfrowy Dolny Śląsk BC Politechniki Śląskiej
- 24. Nowa pasjonująca możliwość - sztuczna inteligencja, czyli … znów tekst Z ChatGPT korzysta aż 100 milionów osób tygodniowo. Nowy GPT-4 Turbo może przyjąć w jednym zapytaniu do 128 tysięcy tokenów, co pod względem objętości daje 300-stronicową książkę. Wiedza, z której ma korzystać model, została zaktualizowana i sięga teraz do kwietnia 2023 roku. Funkcja text-to-speech, a więc zamiany tekst na mowę. Bez znajomości kodowania będzie można w prosty sposób stworzyć własnego bota, zapisać go i wykorzystywać do zaprojektowanych celów (oraz sprzedawać w sklepie Chat-botów) - np. „kumpel do żartowania”, „mistrz pokera”, czy … "bibliotekarz" lub "historyk regionalny".