�ݺ�ߣ

Hispania romana 4. Hispania, provincia romana 3. A conquista romana de Hispania 2. Os pobos prerromanos: iberos e celtas 1. Invasións e colonizacións 13 5. O legado de Roma

Introduci ón A presenza romana na Pen ínsula Ibérica iniciouse a finais do século III a.C. e durou ata comezos do século V d.C . Durante este longo período, Hispania foi unha provincia do Imperio Romano e adoptou as estruturas sociais e económicas do mundo romano ( romanización ) . 13

Introducción Hispania Lugar misterioso de lendarias riquezas Pobos da península ibérica e primeiros colonizadores Variada gama étnica resultado dun proceso milenario Pobos mediterráneos (sur, levante): Íberos urbanos, dedicados á agricultura, gandeiría e pesca, metalurxia e ouriveiría e ó comercio. Pobos indoeuropeos (celtas) (norte, oeste e meseta) + illados, + primitivos; organizados en tribos, dedicados á agricultura e o pastoreo Primeiros colonizadores: fenicios (sur), gregos (nordeste), cartaxineses (levante) vivían en cidades, novas técnicas de cultivo e industrialización, escritura, moeda, pesos e medidas, + comercio

Os pobos prerromanos: iberos e celtas Os iberos: Os celtas Os colonizadores 13

Os iberos Os iberos eran os pobos que ocupaban as terras do Leste [y Sur] peninsular. Estes pobos tiñan fortes influencias dos pobos colonizadores, cos que mantiñan intercambios comerciais . 13 A súa econom ía baseábase na agricultura (cereais, oliveiras, vides e legumes), aínda que tamén se dedicaban á gandaría (cabras, ovellas… ). Coñecían a metalurxia e elaboraban tecidos ; tamén acuñaban moeda e tiñan escrita de seu.

Reconstruci ón dunha casa ibera 13

Os celtas As rexións do centro, Oeste e Norte da Pen ínsula estaban habitadas, antes da chegada dos romanos, por pobos aos que coñecemos co nome de celtas e celtiberos . Os celtas eran gandeiros nómades e agricultores que coñecían a metalurxia do ferro . 13 Parece ser que descoñecían a escritura e as súas manifestacións artísticas eran escasas . Os celtas vivían en pequenos poboados, coñecidos coma castros .

Reconstruci ón dunha casa celta 13

Diferencias entre os dous pobos

As colonizacións A comezos do I milenio a.C., unha serie de pobos do Mediterráneo interesados na riqueza mineira da Península, chegaron ás costas do Leste e do Sur peninsular e estableceron colonias . Os fenicios , provenientes do actual Líbano, estableceron colonias no Sur, como Gadir (Cádiz) e Malaca (Málaga). Os gregos fundaron na Península diversas colonias: Rhode , Emporion , Hemeroscopieion , Heraclia.. . A partir do século VI, Cartago , unha colonia fenicia convertida en potencia marítima e comercial, substituíu os fenicios na súa expansión. 13

As guerras entre Roma e Cartago As guerras entre Roma e Cartago polo dominio do Mediterr áneo Occidental ( Guerras Púnicas ) foron a orixe da ocupación romana da Península Ibérica. No ano 238 a.C., os cartaxineses, ao mando do xeneral Am ílcar Barca , desembarcaron en Gadir (Cádiz) e en poucos anos conseguiron conquistar a poboación do Sueste peninsular (fundación de Cartago Nova ) . 13

As guerras entre Roma e Cartago No ano 220 a.C., An íbal , fillo de Amílcar, planeou a conquista de Roma cunha expedición de elefantes. Os romanos enviaron os seus exércitos á Península para combater aos cartaxineses, aos que derrotaron e expulsaron no ano 202 a.C. 13

A conquista romana da Pen ínsula Ibérica A conquista romana da Pen ínsula tivo lugar en catro fases: A primeira fase (218-202 a.C.) de expansión romana en Hispania, significou o dominio da costa mediterránea da Península. Na segunda fase (202-154 a.C.) dominaron a zona oriental da Península. A terceira fase (154-133 a.C.) caracterizouse polas guerras contra os pobos da Meseta (toma de Numancia ). Na cuarta fase (29 a 19 a.C.), foron sometidas as tribos de galaicos , cántabros, ástures e vascóns , dándose por rematada a conquista da Península. 13

A conquista de Hispania 13 1. Conquistas romanas do ano 218 ao 202 a.C.

Hispania, provincia romana : As provincias Para administrar mellor os territorios conquistados, os romanos dividían os territorios conquistados en provincias , á fronte das cales se atopaba un gobernador . Nos tempos de Diocleciano establecéronse cinco provincias : Tarraconensis , Gallaecia, Carthaginensis, Baetica e Lusitania . 13

197 a.C A Hispania de Augusto s.I a.C. Finais s. III. Fases da provincialización

As riquezas de Hispania Os romanos integraron a economía de Hispania dentro dos circuítos comerciais do Imperio. A produción agrícola aumentou de forma considerable grazas á introdución de avances, coma o arado, o trillo de rodas, os fertilizantes e o barbeito . A actividade artesanal , centrada nas cidades, coñeceu un gran desenvolvemento: armas, tecidos, salgaduras.. . Tamén se explotou a riqueza mineira de Hispania (prata, ouro, mercurio, cobre...) e se melloraron os sistemas de extracción. 13

Actividade comercial Intensa actividade comercial Aceite da Baetica Lá e cabalos de Celtiberia Ouro do Bierzo Prata de Castulo (Linares) Salazóns e garum de Gades Obras de arte, cerámica, xoias, perfumes que chegaban de Roma...

As calzadas As cidades de Hispania estaban unidas, entre si e co resto do Imperio, por unha extensa rede de comunicacións: calzadas . 13 Entre as calzadas máis importantes atopábanse a Vía Augusta e a Vía da Prata .

O legado de Roma O patrimonio artístico A romanización 13

O patrimonio artístico Os romanos foron grandes construtores e exportaron o seu modelo de cidade a todo o Imperio. En España, na actualidade, consérvanse aínda bos exemplos destas construcións romanas: acuedutos , teatros , anfiteatros , murallas , pontes e termas . Ademais, construíronse outras obras de carácter conmemorativo, como arcos , templos e monumentos funerarios . Tamén se conservan restos de mosaicos , que adornaban as casas e vilas rurais, e abundantes esculturas . 13

Detalle do Acueducto de Segovia. s. II. Segovia.

Pontes Ponte romano de Mérida Ponte de Salamanca

PONTES Ponte romano de Alcántara © Mario del Río González

Ponte do Bibei. S. II. Pobra de Trives, Ourense.

TEATROS Teatro romano de Mérida Vista aérea del teatro romano de Mérida

Vista da cavea e do Scenae frons do Teatro de Mérida. Iniciado no s. I a.C., Badaxoz.

ANFITEATROS Anfiteatro de Itálica (Sevilla) Anfiteatro de Mérida

Arco de Bará 102 – 107. Tarragona.

Muralla de Lugo. Esquerda: zona da Mosqueira. Dereita: Porta Miñá. S. II, Lugo.

Fragmento das Termas de Lugo. S. II. Lugo.

Interior de Sta. Baia de Bóveda. Ss. III – IV. Lugo. (DETALLE)

A romanización A romanización é a inclusión do territorio hispano no espazo cultural romano. Este proceso foi longo e significou a similaci ón, por parte dos pobos indíxenas, das institucións romanas , a relixión , o dereito e a súa lingua (o latín ). 13

Hispania aportou tamén : Hispania tamén aportou personaxes célebres: Emperadores: Traxano, Adriano e Teodosio. Intelectuales e artístas: Séneca, Lucano e Marcial

�ݺ�ߣ

Tema XIII A Hispania Romana

More Related Content

Tema XIII A Hispania Romana