ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
1
Prof.Dr. rer.nat.D. Ali Ercan
“Temiz ve Adil Seçim” Paneli
26.1.2014, Ankara
DEMOKRASİ NEDİR ?
Grekçe δῆμος (halk) ve κρατος (Kuvvet, iktidar)
kelimelerinden “halkın halk tarafından yönetimi”
(halkçılık) anlamına gelen Demokrasi’nin temel
evrensel karakteristikleri
“eşitlik” ve “özgürlük” tür.
Eşitlik ilkesi gereğince, seçimlerde
her yurttaşın eşit ağırlıklı bir oyu vardır !?
Seçmen sayısı : 41,4 milyon % 100,0
Katılım : 32,8 milyon % 79
Geçerli oylar : 31,5 milyon % 96
Baraj : % 10 ( d’Hondt )
Temsil edilen oy : 17,3 milyon % 41
2002 TÜRKİYE GENEL MİLLETVEKİLİ SEÇİMİ
DÜNYANIN EN ANTİDEMOKRATİK SEÇİMİ
4
% 27
2002 SEÇİM MACERASI
AKP ‘NİN OY ORANI
5
% 27
KATILMAYAN
% 21
2002 SEÇİM MACERASI
AKP ‘NİN OY ORANI
6
% 34
2002 SEÇİM MACERASI
AKP ‘NİN SEÇİM OY ORANI
7
% 34
2002 SEÇİM MACERASI
AKP ‘NİN SEÇİM OY ORANI
Baraj altında kalanlar
% 45
8
% 66
365 Milletvekili
2002 SEÇİM MACERASI
AKP ‘NİN TBMM DEKİ TEMSİL ORANI
9
2002 SEÇİM MACERASI
AKP ‘NİN TBMM DEKİ TEMSİL ORANI
+140
225
10
2002 GENEL SEÇİM SONUÇLARI (İLÇELER)
365 177 8
SEÇİMLERE KATILIM ORANLARI
Kasım 2002 Genel Seçim ..................% 79
Temmuz 2007 Genel Seçim ...............% 84 ?
Mart 2009 Yerel yönetim Seçimi .......% 85 ?
Eylül 2010 Anayasa Referandumu.....% 74
Haziran 2011 Genel Seçim .................% 83 ?!
Ortalama katılım ................................% 77
* YSK rakamları
ANAYASA OYLAMASI
KATILMAYAN  % 26
% 57,9 EVET  0,579 x 0,74  % 43
% 42,1 HAYIR  0,421 x 0,74  % 31
MEVCUT ANAYASA HALKIN SADECE YÜZDE 43’ ünün
‘EVET’ DEDİĞİ BİR ANAYASADIR !!
KÜRT BOYKOTU SÖZ KONUSU DEĞİL; AĞRI, BATMAN, BİNGÖL, HAKKARİ, SİİRT.. % 95 ‘EVET’
12
Düşük Eğitimli ve Düşük Gelirli Toplumlarda
Demokrasi düzgün işlemez ;
Gelir (G) , Eğitim (E) , Katılım (K) ve Sosyal Adalet (g) belirteçleriyle
Demokrasi Faktörü F = G x E x (K-0,5) / g  Demokrasi Katsayısı
13
Düşük Eğitimli ve Düşük Gelirli Toplumlarda
Demokrasi düzgün işlemez ;
Gelir (G) , Eğitim (E) , Katılım (K) ve Sosyal Adalet (g) belirteçleriyle
Demokrasi Faktörü F = G x E x (K-0,5) / g  Demokrasi Katsayısı
D
F
14
Düşük Eğitimli ve Düşük Gelirli Toplumlarda
Demokrasi düzgün işlemez ;
Gelir (G) , Eğitim (E) , Katılım (K) ve Sosyal Adalet (g) belirteçleriyle
Demokrasi Faktörü F = G x E x (K-0,5) / g  Demokrasi Katsayısı
D
F
50
100
%
2 4 6 8 10
D= 1- exp(-F/4)
15
Düşük Eğitimli ve Düşük Gelirli Toplumlarda
Demokrasi düzgün işlemez ;
Gelir (G) , Eğitim (E) , Katılım (K) ve Sosyal Adalet (g) belirteçleriyle
F = 0,9 x 6,3 x 0,265 /0,41=3,66  D= 0,60
D
F
50
100
%
2 4 6 8 10
Türkiye
Türkiye’de ~100 bin Dernekte ~7,5 milyon üye var…
“Örgütlülük oranı ” %10… Avrupa’da %40-50
İsveç
16
DEMOGRAFİ
• Nüfus,
• Yaş Dağılımı,
• Ortalama Yaş,
• Ortalama Yaşam Süresi,
Yaşam Beklentisi,
• Kadın Başına çocuk sayısı,
Doğurganlık (fertility),
• Yıllık Nüfus artış hızı
• Yıllık Ölüm, Doğum ve Göç oranı
Seçmen
Sayısı
TC resmi nüfus sayım sonuçları:
1927 13,65 milyon
... ...
1960 27,75
1965 31,39
1970 35,61
1975 40,35
1980 44,74*
1985 50,66
1990 56,47
2000 67,80
[DİE2012 sayfa 8]
18
1990 56,5
2000 67,8
2007 70,6
2008 71,5
2009 72,6
2010 73,7
2011 74,7
2012 75,6
TUIK
DIE
?
5 milyon Vatandaş kayıttan nasıl düşüldü ?
Yılda 1,0 milyon !?
Yılda 1,0 milyon !
19
75,2
70,6
TUIK Nüfusa kayıtlı (Vatandaşlık numarası olan)
Toplam 81 milyon kadar Türk Vatandaşının bulunduğunu ve
bunların 5 milyon kadarının Yurt dışında yaşadığını,
dolayısıyla 2013 Türkiye Nüfusunun 76 milyondan
daha fazla olamayacağını söylüyor.
82,1
77,3
2007 2014
TUIK NÜFUS HAREKETİ
2000
c ≈
d – 2
y
Yıllık nüfus artış hızı
Kadın başına
ömür boyunca ortalama çocuk sayısı
Ortalama yaşam süresi (yıl)
,05
21
c =
yk
d - 1 - (fe.yk ) / (fk.ye)
1,03
2,83 - 1 - (0,505x66,3)/(0,495x65,8)
= 0,012
66,3
22
2050
1950 2000
10
20
(‰)
c
+
+
+
+
TÜRKİYE NÜFUS ARTIŞ HIZI
23
2050
1950 2000
10
20
(‰)
c
+
+
+
+
TÜRKİYE NÜFUS ARTIŞ HIZI
2014 Nüfusu 1,21 x 2000 Nüfusu
1,21 x 67,8 = 82 milyon
‰ 16,5
24
DÜNYA NÜFUS ARTIŞ HIZI
25
2050
1950 2000
10
20
(‰)
c
+
+
+
+
TÜRKİYE NÜFUS ARTIŞ HIZI
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110
YAŞ
YAŞ DAĞILIMI
2023
1990
%
Ort. yaş = ∫ y. f(y). dy / ∫ f(y). dy
Ort. ömür = ∫ y. (∂f/∂y) . dy / ∫ (∂f/∂y) . dy
f (y)
18+ SEÇMEN SAYISI
Ortalama ömür 51,4
0,00
0,50
1,00
1,50
2,00
2,50
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
SAYIM
FİT
TÜRKİYE'DE 1990 YAŞ DAĞILIMI
YAŞ
%
ORTALAMA
YAŞ
26,2
ORTALAMA
ÖMÜR
51,4
*
(*) DEVLET İSTATİSTİK ENSTİTÜSÜ 1993 VERİLERİ
=
< X > =
ORTALAMA ÖMÜR
ORTALAMA YAŞ
 = = 51,4
= 26,2
a0 = 1,932E-02 a1 = 1,240E-03
a2 = -9,591E-05 a3 = 2,302E-06
a4 = -2,407E-08 a5 = 9,266E-11
29
f (x)
Y a ş
x
a b
h
y
Populasyonun ortalama yaşam süresi
X ≈ [(y+h)a+hb]/2y)
y = h  X ≈ a+ b/2
30
f (x)
Y a ş
x
a b
h
y
Populasyonun ortalama yaşı
< x > ≈ { (2h+y)a2 +h(b2+3ab) } /3[(h+y)a+hb)]
3a2 + b2 + 3a.b
3 (2a + b)
< x > ≈

h ≈ y
31
E
R
K
E
K
K
A
D
I
N
TUIK 2012
32
E
R
K
E
K
K
A
D
I
N
Ort. Ömür ~ 65,8
Ort. Yaş ~ 34,0
a = 34 b = 58
Ort. Ömür ~ 66,3
Ort. Yaş ~ 34,1
33
1990 2000
80
70
60
2030
2020
2010
+
TÜRKİYE’DE ORTALAMA YAŞAM SÜRESİ
yıl
+
+
+
+
+
51,4+ 48,6 x (1-exp(-0,01624x(yıl-1990)))
34
ORTALAMA YAŞAM SÜRESİ ve
ORTALAMA YAŞAM BEKLENTİSİ
450
yıl
β(t)
ω(t)
t
35
2050
2000
1950
100
TÜRKİYE’DE NÜFUSUN GELİŞİMİ
N = 122,988/(1 + 31,56652297 x exp( -0,03649257317 x (X-1900)))
Fit hatası ± % 1,0
milyon
Y ı l l a r
82
2014
+
+
+
+
+
36
2050
2000
1950
100
TÜRKİYE’DE NÜFUSUN GELİŞİMİ (TUIK)
milyon
Y ı l l a r
+
37
2050
2000
1950
100
TÜRKİYE’DE NÜFUSUN GELİŞİMİ
milyon
Y ı l l a r
38
%
Ortalama Yaşam Süresi ( y )
40
100
18 YAŞ ÜZERİ SEÇMEN SAYISININ
NÜFUSA ORANI
YIL
+
+
+
60
80
60 90
80
70
39
Yıl
Ortalama
Yaşam
Süresi
Seçmen
Orantısı
%
Nüfus
(milyon)
Seçmen
(milyon)
2007 63,1 68,3 70,6 48,2
2011 65,5 69,6 74,7 52,0
BİR SKANDAL
YSK SEÇMEN SAYISI
2002 : 41,4 milyon (seçmen yaşı 20 ! ) 41,4*
FARK 1,4 milyon  5,4 milyon düşülmüş !
2007 : 42,8 milyon (seçmen yaşı 18 ! ) 48,2*
FARK 9,7 milyon  5,9 milyon eklenmiş !
2011 : 52,5 milyon 52,0*
* TUIK verilerinden hesaplanan seçmen sayısı (milyon)
41
DEMOKRASİMİZ
ŞEYTAN ÜÇGENİNDE
D’ HONDT YÖNTEMİ
Rusya............................................ % 7
Almanya, Belçika, Macaristan,
Polonya, Slovakya........................ % 5
Avusturya, Bulgaristan, İtalya,
Norveç, Slovenya, İsveç................ % 4
İspanya,Yunanistan, Romanya,
Ukrayna………………………………….. % 3
Danimarka…................................... % 2
……………
Hollanda, Finlandiya, İrlanda, İzlanda ---
BARAJ PROBLEMİ
MUĞLA..........850 BİN  6 MV 110
ORDU........... 740 BİN  6 MV
AFYON………..704 BİN  5 MV 130
KÜTAHYA…….573 BİN  5 MV
ELAZIĞ..........563 BİN  4 MV 150
MUŞ...............413 BİN  4 MV
EDİRNE........ 400 BİN  3 MV 137
BİNGÖL ........263 BİN  3 MV
KARAMAN......235 BİN  2 MV 150
TUNCELİ..........85 BİN  2 MV
BASAMAK PROBLEMİ
2 MV
5 MV
4 MV
3 MV
NÜFUS SIRALAMASIYLA İLLER
BAYBURT
KARAMAN
BİNGÖL
EDİRNE
BASAMAK PROBLEMİ
MUŞ
NÜFUS SIRALAMASIYLA İLLER
BAYBURT
KARAMAN
BİNGÖL
EDİRNE
BASAMAK PROBLEMİ
MUŞ
(½ x100 bin)x 70 vilayet ≈ 3,5 milyon oy
Siirt,
Nevşehir,
Kırıkkale,
Bolu, Hakkari,
Bingöl, Burdur, Karaman,
Kırşehir, Karabük, Erzincan,
Yalova, Bilecik, Sinop,
Bartın, Çankırı, Kars, Iğdır,
Artvin, Gümüşhane, Kilis,
Ardahan, Tunceli Bayburt
32 MİLLETVEKİLİ 55 MİLLETVEKİLİ
5 milyon 5 milyon
31+1
31+24
+ 1 KONTENJAN PROBLEMİ
49
81 VİLAYETİN HER BİRİNE PEŞİNEN
1 KONTENJAN MİLLETVEKİLİ
VERİLDİKTEN SONRA GERİ KALAN
NÜFUSA ORANTILI DAĞITILIYOR.
Örn. Nüfusu 5 milyon Ankara’ya 5/75 x 469 = 31
Milletvekili düşüyor. Sonuçta Ankara 32 Milletvekili
alırken, Nüfusları toplamı 5 milyon olan 24 vilayet 55
Milletvekili çıkarıyor.
Bu durumda Ankara’daki seçmenlerin 23/55 (%42)
kadarının Oyları, (yaklaşık 1,4 milyon oy)
“sandıkta boşa giden” oylardır.
+ 1 KONTENJAN PROBLEMİ
50
Ankara, İstanbul ve İzmir’de toplam
5,5 milyon Oy
“ +1 Vilayet Kontenjanı”
düzenlemesinin kurbanı !
+ 1 KONTENJAN PROBLEMİ
“Basamak yöntemi” ve “ +1 kontenjan”
uygulamasından kaynaklanan,
görüntüde sandığa giren ama
sonuca eşit yansımayan, etkili olmayan
yaklaşık 9 milyon oy (%16)
“Eşitsizlik Kurbanı” oylardır.
Victor d'Hondt
1841-1901
Arjantin
Avusturya
Belçika
Bulgaristan
Çekya
Doğu Timor
Ekvador
Finlandiya
Galler
Hırvatistan
Hollanda
İskoçya
İsrail
İzlanda
Japonya
Kolombiya
Macaristan
Makedonya
Paraguay
Polonya
Portekiz
Romanya
Sırbistan
Slovenya
Şili
Türkiye
Bir seçimde Partilerin
aldıkları Oy sayısına göre
milletvekili sayısını
belirleyen Yöntem.
Birinci konumdaki partiyi
diğerlerine göre avantajlı
konuma taşıyan ve
“Temsilde adalet”
sağlamayan bu yöntem,
“Yönetimde istikrar”
İlkesini ön planda tutan 27
ülkede uygulanmaktadır.
3 - d‘HONDT YÖNTEMİ
Örnek : 1000 GEÇERLİ OYDA 10 MİLLETVEKİLİNİN
D’HONDT YÖNTEMİYLE BÖLÜŞÜMÜ
/1 /2 /3 /4 /5
______________________________________________________
A : 400 400,01 200,03 133,36 100,09 80,010
B : 300 300,02 150,05 100,08 75,0 60,0
C : 150 150,04 75,0 50,0 37,5 30,0
D : 100 100,07 50,0 33,3 25,0 20,0
Diğer : 50 baraj altındaki partiler
______________________________________________________
A  5 MV % 50
B  3 MV % 30
C  1 MV % 10
D  1 MV % 10
D’Hondt yönteminde birinci konumdaki partinin
kazanç faktörü en az % 15 tir !
3- d‘HONDT YÖNTEMİ
PARTİLER OY SAYISI % MİLLETVEKİLİ
milyon
____________________________________________
AKP 21,47 % 41,3 326 MV* % 60
CHP 11,15 % 21,4 135 MV
MHP 5,58 % 10,7 53 MV
BDP 2,60 % 5,0 36 MV % 6
DİĞER 2,11 % 4,1
GEÇERSİZ 0,94 % 1,8
KATILMAYAN 8,15 % 15,7
____________________________________________
T O P L A M 52,00 % 100,0 550 MV
2011 GENEL SEÇİM SONUCU (katılım % 84 !)
% 34
* nedeniyle toplamda AKP 50 MV fazladan aldı.
54
• Seçim barajı % 5' e indirilir.
• Milletvekili gelirinin fert başına milli gelire eşitlenmesi,
• Partilere devlet yardımının kaldırılması ve
• Milletvekili dokunulmazlığının sınırlandırılması koşuluyla!
• Milletvekili sayısı M= 800 ‘e çıkartılır.
• Toplam geçerli oyların % 5’inden fazlasını alan Partilerin
• aldıkları oylar ile Bağımsız adayların aldıkları geçerli
• oyların toplamından (S), Bir (bağımsız) adayın milletvekili
• seçilebilmesi için gerekli minimum oy belirlenir:
• B=1+ S/(M+1)
• Bağımsızlar belirlendikten sonra, kalan milletvekillikleri için
• %5 barajı aşan partilerin aldıkları oy oranına karşılık gelen
• Milletvekili sayıları belirlenir.
• Baraj üzerindeki partilerin aldıkları toplam geçerli oy sayısının,
• bağımsızlar dışındaki Milletvekili sayısına bölümü ile bir
• (parti) Milletvekili için gerekli oy sayısı (P) bulunur.
• Bölgelerde partilerin aldıkları geçerli oylar P ile bölünerek
• Partilerin “tam sayılı” bölge milletvekilleri belirlenir.
• Arta kalan kesirlerden Partilerin “kontenjan” milletvekilleri
• belirlenir.
MİLLİ BAKİYELİ ORANSAL TEMSİL !
55
2011 Genel Seçim Sonucu
2015
seçimi
55 milyon seçmen ne yapacak ?!
John F. Nash
58
59
SEÇİM YASASI
SEÇSİS
60
2011 Genel Seçiminde
AKP nin aldığı Oy Yüzdeleri
61
2011 Genel Seçiminde
CHP nin aldığı Oy Yüzdeleri
TR.12/5
62
Etnik-Dinsel temelde
Arkaik (feodal) Toplum
Laik Toplum
Milli Devlet
Laik Cumhuriyet
% 2
ÖZGÜRLÜK
GÜVENLİK
63
Etnik-Dinsel temelde
Arkaik (feodal) Toplum
Laik Toplum
Milli Devlet
Laik Cumhuriyet
ÖZGÜRLÜK
GÜVENLİK
64
• Buna göre, Kürt popülasyon 1927-2000
arasında yıllık ortalama % 3,3 artış
kaydetmiştir; ortalama yaşam süresi
y ≈ 65 yıl alındığında kadın başına
ortalama çocuk sayısı d ≈ 4 demektir..
• ‘kadın başına ortalama 4 çocuk’ ve yıllık
% 3 artışla, Kürt nüfus
2010 da 17 milyon ( %21 )
2020 de 23 milyon ( %25 )
2030 da 31 milyon ( %30 ) olacaktır..
• 20.10.1927 sayımında Türkiye’nin Nüfusu
13,65 milyon ve “anadili kürtçe/zazaca”
olanların sayısı 1,1 milyon idi.. ( % 8,7 )
• 2000 yılında Prof. Şaban Kuzgun
başkanlığında Erciyes, İnönü, Fırat
Üniversitelerinden bir araştırma grubunun
bulgusuna göre Kürt nüfus 12,6 milyon
( % 18,6 )

More Related Content

Şeytan Üçgeninde Demokrasi Oyunu - Prof.Dr. Ali Ercan

  • 1. 1 Prof.Dr. rer.nat.D. Ali Ercan “Temiz ve Adil Seçim” Paneli 26.1.2014, Ankara
  • 2. DEMOKRASİ NEDİR ? Grekçe δῆμος (halk) ve κρατος (Kuvvet, iktidar) kelimelerinden “halkın halk tarafından yönetimi” (halkçılık) anlamına gelen Demokrasi’nin temel evrensel karakteristikleri “eşitlik” ve “özgürlük” tür. Eşitlik ilkesi gereğince, seçimlerde her yurttaşın eşit ağırlıklı bir oyu vardır !?
  • 3. Seçmen sayısı : 41,4 milyon % 100,0 Katılım : 32,8 milyon % 79 Geçerli oylar : 31,5 milyon % 96 Baraj : % 10 ( d’Hondt ) Temsil edilen oy : 17,3 milyon % 41 2002 TÜRKİYE GENEL MİLLETVEKİLİ SEÇİMİ DÜNYANIN EN ANTİDEMOKRATİK SEÇİMİ
  • 4. 4 % 27 2002 SEÇİM MACERASI AKP ‘NİN OY ORANI
  • 5. 5 % 27 KATILMAYAN % 21 2002 SEÇİM MACERASI AKP ‘NİN OY ORANI
  • 6. 6 % 34 2002 SEÇİM MACERASI AKP ‘NİN SEÇİM OY ORANI
  • 7. 7 % 34 2002 SEÇİM MACERASI AKP ‘NİN SEÇİM OY ORANI Baraj altında kalanlar % 45
  • 8. 8 % 66 365 Milletvekili 2002 SEÇİM MACERASI AKP ‘NİN TBMM DEKİ TEMSİL ORANI
  • 9. 9 2002 SEÇİM MACERASI AKP ‘NİN TBMM DEKİ TEMSİL ORANI +140 225
  • 10. 10 2002 GENEL SEÇİM SONUÇLARI (İLÇELER) 365 177 8
  • 11. SEÇİMLERE KATILIM ORANLARI Kasım 2002 Genel Seçim ..................% 79 Temmuz 2007 Genel Seçim ...............% 84 ? Mart 2009 Yerel yönetim Seçimi .......% 85 ? Eylül 2010 Anayasa Referandumu.....% 74 Haziran 2011 Genel Seçim .................% 83 ?! Ortalama katılım ................................% 77 * YSK rakamları ANAYASA OYLAMASI KATILMAYAN  % 26 % 57,9 EVET  0,579 x 0,74  % 43 % 42,1 HAYIR  0,421 x 0,74  % 31 MEVCUT ANAYASA HALKIN SADECE YÜZDE 43’ ünün ‘EVET’ DEDİĞİ BİR ANAYASADIR !! KÜRT BOYKOTU SÖZ KONUSU DEĞİL; AĞRI, BATMAN, BİNGÖL, HAKKARİ, SİİRT.. % 95 ‘EVET’
  • 12. 12 Düşük Eğitimli ve Düşük Gelirli Toplumlarda Demokrasi düzgün işlemez ; Gelir (G) , Eğitim (E) , Katılım (K) ve Sosyal Adalet (g) belirteçleriyle Demokrasi Faktörü F = G x E x (K-0,5) / g  Demokrasi Katsayısı
  • 13. 13 Düşük Eğitimli ve Düşük Gelirli Toplumlarda Demokrasi düzgün işlemez ; Gelir (G) , Eğitim (E) , Katılım (K) ve Sosyal Adalet (g) belirteçleriyle Demokrasi Faktörü F = G x E x (K-0,5) / g  Demokrasi Katsayısı D F
  • 14. 14 Düşük Eğitimli ve Düşük Gelirli Toplumlarda Demokrasi düzgün işlemez ; Gelir (G) , Eğitim (E) , Katılım (K) ve Sosyal Adalet (g) belirteçleriyle Demokrasi Faktörü F = G x E x (K-0,5) / g  Demokrasi Katsayısı D F 50 100 % 2 4 6 8 10 D= 1- exp(-F/4)
  • 15. 15 Düşük Eğitimli ve Düşük Gelirli Toplumlarda Demokrasi düzgün işlemez ; Gelir (G) , Eğitim (E) , Katılım (K) ve Sosyal Adalet (g) belirteçleriyle F = 0,9 x 6,3 x 0,265 /0,41=3,66  D= 0,60 D F 50 100 % 2 4 6 8 10 Türkiye Türkiye’de ~100 bin Dernekte ~7,5 milyon üye var… “Örgütlülük oranı ” %10… Avrupa’da %40-50 İsveç
  • 16. 16 DEMOGRAFİ • Nüfus, • Yaş Dağılımı, • Ortalama Yaş, • Ortalama Yaşam Süresi, Yaşam Beklentisi, • Kadın Başına çocuk sayısı, Doğurganlık (fertility), • Yıllık Nüfus artış hızı • Yıllık Ölüm, Doğum ve Göç oranı Seçmen Sayısı
  • 17. TC resmi nüfus sayım sonuçları: 1927 13,65 milyon ... ... 1960 27,75 1965 31,39 1970 35,61 1975 40,35 1980 44,74* 1985 50,66 1990 56,47 2000 67,80 [DİE2012 sayfa 8]
  • 18. 18 1990 56,5 2000 67,8 2007 70,6 2008 71,5 2009 72,6 2010 73,7 2011 74,7 2012 75,6 TUIK DIE ? 5 milyon Vatandaş kayıttan nasıl düşüldü ? Yılda 1,0 milyon !? Yılda 1,0 milyon !
  • 19. 19 75,2 70,6 TUIK Nüfusa kayıtlı (Vatandaşlık numarası olan) Toplam 81 milyon kadar Türk Vatandaşının bulunduğunu ve bunların 5 milyon kadarının Yurt dışında yaşadığını, dolayısıyla 2013 Türkiye Nüfusunun 76 milyondan daha fazla olamayacağını söylüyor. 82,1 77,3 2007 2014 TUIK NÜFUS HAREKETİ 2000
  • 20. c ≈ d – 2 y Yıllık nüfus artış hızı Kadın başına ömür boyunca ortalama çocuk sayısı Ortalama yaşam süresi (yıl) ,05
  • 21. 21 c = yk d - 1 - (fe.yk ) / (fk.ye) 1,03 2,83 - 1 - (0,505x66,3)/(0,495x65,8) = 0,012 66,3
  • 23. 23 2050 1950 2000 10 20 (‰) c + + + + TÜRKİYE NÜFUS ARTIŞ HIZI 2014 Nüfusu 1,21 x 2000 Nüfusu 1,21 x 67,8 = 82 milyon ‰ 16,5
  • 26. 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 YAŞ YAŞ DAĞILIMI 2023 1990 % Ort. yaş = ∫ y. f(y). dy / ∫ f(y). dy Ort. ömür = ∫ y. (∂f/∂y) . dy / ∫ (∂f/∂y) . dy f (y) 18+ SEÇMEN SAYISI Ortalama ömür 51,4
  • 27. 0,00 0,50 1,00 1,50 2,00 2,50 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 SAYIM FİT TÜRKİYE'DE 1990 YAŞ DAĞILIMI YAŞ % ORTALAMA YAŞ 26,2 ORTALAMA ÖMÜR 51,4 * (*) DEVLET İSTATİSTİK ENSTİTÜSÜ 1993 VERİLERİ
  • 28. = < X > = ORTALAMA ÖMÜR ORTALAMA YAŞ  = = 51,4 = 26,2 a0 = 1,932E-02 a1 = 1,240E-03 a2 = -9,591E-05 a3 = 2,302E-06 a4 = -2,407E-08 a5 = 9,266E-11
  • 29. 29 f (x) Y a ş x a b h y Populasyonun ortalama yaşam süresi X ≈ [(y+h)a+hb]/2y) y = h  X ≈ a+ b/2
  • 30. 30 f (x) Y a ş x a b h y Populasyonun ortalama yaşı < x > ≈ { (2h+y)a2 +h(b2+3ab) } /3[(h+y)a+hb)] 3a2 + b2 + 3a.b 3 (2a + b) < x > ≈  h ≈ y
  • 32. 32 E R K E K K A D I N Ort. Ömür ~ 65,8 Ort. Yaş ~ 34,0 a = 34 b = 58 Ort. Ömür ~ 66,3 Ort. Yaş ~ 34,1
  • 33. 33 1990 2000 80 70 60 2030 2020 2010 + TÜRKİYE’DE ORTALAMA YAŞAM SÜRESİ yıl + + + + + 51,4+ 48,6 x (1-exp(-0,01624x(yıl-1990)))
  • 34. 34 ORTALAMA YAŞAM SÜRESİ ve ORTALAMA YAŞAM BEKLENTİSİ 450 yıl β(t) ω(t) t
  • 35. 35 2050 2000 1950 100 TÜRKİYE’DE NÜFUSUN GELİŞİMİ N = 122,988/(1 + 31,56652297 x exp( -0,03649257317 x (X-1900))) Fit hatası ± % 1,0 milyon Y ı l l a r 82 2014 + + + + +
  • 38. 38 % Ortalama Yaşam Süresi ( y ) 40 100 18 YAŞ ÜZERİ SEÇMEN SAYISININ NÜFUSA ORANI YIL + + + 60 80 60 90 80 70
  • 40. BİR SKANDAL YSK SEÇMEN SAYISI 2002 : 41,4 milyon (seçmen yaşı 20 ! ) 41,4* FARK 1,4 milyon  5,4 milyon düşülmüş ! 2007 : 42,8 milyon (seçmen yaşı 18 ! ) 48,2* FARK 9,7 milyon  5,9 milyon eklenmiş ! 2011 : 52,5 milyon 52,0* * TUIK verilerinden hesaplanan seçmen sayısı (milyon)
  • 41. 41
  • 44. Rusya............................................ % 7 Almanya, Belçika, Macaristan, Polonya, Slovakya........................ % 5 Avusturya, Bulgaristan, İtalya, Norveç, Slovenya, İsveç................ % 4 İspanya,Yunanistan, Romanya, Ukrayna………………………………….. % 3 Danimarka…................................... % 2 …………… Hollanda, Finlandiya, İrlanda, İzlanda --- BARAJ PROBLEMİ
  • 45. MUĞLA..........850 BİN  6 MV 110 ORDU........... 740 BİN  6 MV AFYON………..704 BİN  5 MV 130 KÜTAHYA…….573 BİN  5 MV ELAZIĞ..........563 BİN  4 MV 150 MUŞ...............413 BİN  4 MV EDİRNE........ 400 BİN  3 MV 137 BİNGÖL ........263 BİN  3 MV KARAMAN......235 BİN  2 MV 150 TUNCELİ..........85 BİN  2 MV BASAMAK PROBLEMİ
  • 46. 2 MV 5 MV 4 MV 3 MV NÜFUS SIRALAMASIYLA İLLER BAYBURT KARAMAN BİNGÖL EDİRNE BASAMAK PROBLEMİ MUŞ
  • 47. NÜFUS SIRALAMASIYLA İLLER BAYBURT KARAMAN BİNGÖL EDİRNE BASAMAK PROBLEMİ MUŞ (½ x100 bin)x 70 vilayet ≈ 3,5 milyon oy
  • 48. Siirt, Nevşehir, Kırıkkale, Bolu, Hakkari, Bingöl, Burdur, Karaman, Kırşehir, Karabük, Erzincan, Yalova, Bilecik, Sinop, Bartın, Çankırı, Kars, Iğdır, Artvin, Gümüşhane, Kilis, Ardahan, Tunceli Bayburt 32 MİLLETVEKİLİ 55 MİLLETVEKİLİ 5 milyon 5 milyon 31+1 31+24 + 1 KONTENJAN PROBLEMİ
  • 49. 49 81 VİLAYETİN HER BİRİNE PEŞİNEN 1 KONTENJAN MİLLETVEKİLİ VERİLDİKTEN SONRA GERİ KALAN NÜFUSA ORANTILI DAĞITILIYOR. Örn. Nüfusu 5 milyon Ankara’ya 5/75 x 469 = 31 Milletvekili düşüyor. Sonuçta Ankara 32 Milletvekili alırken, Nüfusları toplamı 5 milyon olan 24 vilayet 55 Milletvekili çıkarıyor. Bu durumda Ankara’daki seçmenlerin 23/55 (%42) kadarının Oyları, (yaklaşık 1,4 milyon oy) “sandıkta boşa giden” oylardır. + 1 KONTENJAN PROBLEMİ
  • 50. 50 Ankara, İstanbul ve İzmir’de toplam 5,5 milyon Oy “ +1 Vilayet Kontenjanı” düzenlemesinin kurbanı ! + 1 KONTENJAN PROBLEMİ “Basamak yöntemi” ve “ +1 kontenjan” uygulamasından kaynaklanan, görüntüde sandığa giren ama sonuca eşit yansımayan, etkili olmayan yaklaşık 9 milyon oy (%16) “Eşitsizlik Kurbanı” oylardır.
  • 51. Victor d'Hondt 1841-1901 Arjantin Avusturya Belçika Bulgaristan Çekya Doğu Timor Ekvador Finlandiya Galler Hırvatistan Hollanda İskoçya İsrail İzlanda Japonya Kolombiya Macaristan Makedonya Paraguay Polonya Portekiz Romanya Sırbistan Slovenya Şili Türkiye Bir seçimde Partilerin aldıkları Oy sayısına göre milletvekili sayısını belirleyen Yöntem. Birinci konumdaki partiyi diğerlerine göre avantajlı konuma taşıyan ve “Temsilde adalet” sağlamayan bu yöntem, “Yönetimde istikrar” İlkesini ön planda tutan 27 ülkede uygulanmaktadır. 3 - d‘HONDT YÖNTEMİ
  • 52. Örnek : 1000 GEÇERLİ OYDA 10 MİLLETVEKİLİNİN D’HONDT YÖNTEMİYLE BÖLÜŞÜMÜ /1 /2 /3 /4 /5 ______________________________________________________ A : 400 400,01 200,03 133,36 100,09 80,010 B : 300 300,02 150,05 100,08 75,0 60,0 C : 150 150,04 75,0 50,0 37,5 30,0 D : 100 100,07 50,0 33,3 25,0 20,0 Diğer : 50 baraj altındaki partiler ______________________________________________________ A  5 MV % 50 B  3 MV % 30 C  1 MV % 10 D  1 MV % 10 D’Hondt yönteminde birinci konumdaki partinin kazanç faktörü en az % 15 tir ! 3- d‘HONDT YÖNTEMİ
  • 53. PARTİLER OY SAYISI % MİLLETVEKİLİ milyon ____________________________________________ AKP 21,47 % 41,3 326 MV* % 60 CHP 11,15 % 21,4 135 MV MHP 5,58 % 10,7 53 MV BDP 2,60 % 5,0 36 MV % 6 DİĞER 2,11 % 4,1 GEÇERSİZ 0,94 % 1,8 KATILMAYAN 8,15 % 15,7 ____________________________________________ T O P L A M 52,00 % 100,0 550 MV 2011 GENEL SEÇİM SONUCU (katılım % 84 !) % 34 * nedeniyle toplamda AKP 50 MV fazladan aldı.
  • 54. 54 • Seçim barajı % 5' e indirilir. • Milletvekili gelirinin fert başına milli gelire eşitlenmesi, • Partilere devlet yardımının kaldırılması ve • Milletvekili dokunulmazlığının sınırlandırılması koşuluyla! • Milletvekili sayısı M= 800 ‘e çıkartılır. • Toplam geçerli oyların % 5’inden fazlasını alan Partilerin • aldıkları oylar ile Bağımsız adayların aldıkları geçerli • oyların toplamından (S), Bir (bağımsız) adayın milletvekili • seçilebilmesi için gerekli minimum oy belirlenir: • B=1+ S/(M+1) • Bağımsızlar belirlendikten sonra, kalan milletvekillikleri için • %5 barajı aşan partilerin aldıkları oy oranına karşılık gelen • Milletvekili sayıları belirlenir. • Baraj üzerindeki partilerin aldıkları toplam geçerli oy sayısının, • bağımsızlar dışındaki Milletvekili sayısına bölümü ile bir • (parti) Milletvekili için gerekli oy sayısı (P) bulunur. • Bölgelerde partilerin aldıkları geçerli oylar P ile bölünerek • Partilerin “tam sayılı” bölge milletvekilleri belirlenir. • Arta kalan kesirlerden Partilerin “kontenjan” milletvekilleri • belirlenir. MİLLİ BAKİYELİ ORANSAL TEMSİL !
  • 58. 58
  • 60. 60 2011 Genel Seçiminde AKP nin aldığı Oy Yüzdeleri
  • 61. 61 2011 Genel Seçiminde CHP nin aldığı Oy Yüzdeleri TR.12/5
  • 62. 62 Etnik-Dinsel temelde Arkaik (feodal) Toplum Laik Toplum Milli Devlet Laik Cumhuriyet % 2 ÖZGÜRLÜK GÜVENLİK
  • 63. 63 Etnik-Dinsel temelde Arkaik (feodal) Toplum Laik Toplum Milli Devlet Laik Cumhuriyet ÖZGÜRLÜK GÜVENLİK
  • 64. 64 • Buna göre, Kürt popülasyon 1927-2000 arasında yıllık ortalama % 3,3 artış kaydetmiştir; ortalama yaşam süresi y ≈ 65 yıl alındığında kadın başına ortalama çocuk sayısı d ≈ 4 demektir.. • ‘kadın başına ortalama 4 çocuk’ ve yıllık % 3 artışla, Kürt nüfus 2010 da 17 milyon ( %21 ) 2020 de 23 milyon ( %25 ) 2030 da 31 milyon ( %30 ) olacaktır..
  • 65. • 20.10.1927 sayımında Türkiye’nin Nüfusu 13,65 milyon ve “anadili kürtçe/zazaca” olanların sayısı 1,1 milyon idi.. ( % 8,7 ) • 2000 yılında Prof. Şaban Kuzgun başkanlığında Erciyes, İnönü, Fırat Üniversitelerinden bir araştırma grubunun bulgusuna göre Kürt nüfus 12,6 milyon ( % 18,6 )

Editor's Notes

  • #2: Sayın Başkan, değerli katılımcılar, Bu sunumda kısaca Türkiye’de halen yürürlükte olan seçim yasasının çarpık mantığından kaynaklanan adaletsizliğe değineceğim.
  • #3: Demokrasi kelimesi eski grekçede halk anlamına gelen demos ve güç, kuvvet anlamına gelen kratos kelimelerinden türetilmiştir. Halkın halk tarafından yönetimi anlamına gelir. M. Kemal Atatürk buna kısaca “halkçılık” demişti. Demokrasinin temel evrensel karakteristikleri eşitlik ve özgürlüktür. Seçim Demokrasinin vazgeçilmez koşuludur. Eşitlik ilkesi gereğince seçimlerde her yurttaşın eşit ağırlıklı bir oyu vardır. Sorgulamak gerekir; Ülkemizdeki demokrasi uygulamasında gerçekten öyle mi?
  • #4: Dikkatinizi çekmek istediğim ikinci nokta 2002 yılındaki genel seçimdir. Tamamen tesadüfler zinciri ile oluşamayacak kadar olasılık dışı görünen, çok derin bir toplum mühendisliği planlaması olduğunu düşündüğüm bu seçimde, Türkiye uzun yıllar geçse de etkilerini üzerinden kolay kolay atamayacağı siyasal bir şok yaşamıştır. YSK rakamlarıyla 41,4 milyon seçmenin % 21inin katılmadığı bu seçimde, oyların büyük bir kısmı %10 barajına takılmış, ve sonuçta seçmen kitlesinin % 60 kadarının oyları Meclise yansımamıştır. Bu nasıl oldu, ona bakalım;
  • #5: AKP nin oyları tüm seçmen oylarının sadece % 27 si kadardı… (AKP kökeni Refah % 18 civarında oy alıyordu) 9k
  • #6: Ancak seçmenlerin %21 kadarı, yani yaklaşık AKP seçmeni kadar büyük bir seçmen kitlesi yaz tatil dönemi olmadığı halde seçime katılmadı. Normal koşullarda seçmenlerin %15 kadarının seçimlere katılmayışı makul sayılabilir. Dolayısıyla seçmenlerin en az 2 milyon kadarını seçimlerden uzak tutacak psikolojik etkinlik sağlanabilmişti.
  • #7: AKP nin %27 lik oyu katılımın %79 olduğu seçimde 27/79= %34 değerine ulaşmış oldu. Ancak mecliste %34 ün karşılığına gelen 0,34 x 550 = 187 sandalyeden çok daha fazlasını elde etti. Çünkü Başta DYP olmak üzere 16 Parti %10 barajı altında kalmış ve dolayısıyla katılım içerisindeki oylar %45 eksilmişti.. Bu seçimde dikkati çeken en ilginç olay bir evvelki seçimde %22,2 oy alan DSP nin bu seçimde %1,2 ile 20 puvan birden kaybetmesi adeta yok oluşuydu. APO’nun yakalanışında halkın Sempatisini kazanan Ecevit, Merwe olayındaki taktik açıdan yanlış tutumunun bedelini ödemek durumunda kaldı. (açıklanacak) CHP+DSP 1999 da toplam %31 oy almışlardı; 2002 de toplamda 10 puvan kaybederek, ancak %21 alabildiler. 1999 da her iki Partiye oy veren seçmenlerin yaklaşık üçte biri bu sefer seçime katılmadılar; ve dolaylı olarak AKP yi desteklediler.
  • #8: Böylece AKP nin %34 lük geçerli oy oranı kalan %55 içerisinde 34/55 = %63’ üne karşılık geldi; ancak yine de Meclisteki sandalyelerin %63’ünü değil,
  • #9: %66,4 ünü yani 365 milletvekilliği kazanmış oldu.
  • #10: AKP bir yandan demokratik görevini ihmal eden seçmenlerin seçime katılmayışları diğer yandan seçim yasasının çarpık mantığından kaynaklanan adaletsizlikle Meclisteki sandalyelerin nerdeyse 2/3 üne sahip oldu. yani Anayasayı değiştirmek için gerekli mutlak çoğunluk oranı 367 sayısına 2 eksik kaldı. Oysa seçim barajı %5 olsaydı, “her İl ‘ e otomatik +1 milletvekili” kuralı olmasaydı ve “d’Hondt sayım sistemi” yerine “oransal temsil” usulü uygulansaydı AKP ancak 225 milletvekili çıkarabilirdi.. AKP’nin hak ettiğinden 140 milletvekili fazladan çıkarmasının gerçek nedeni halk tarafından anlaşılmadı ve (haklı veya haksız) oyların çalındığı, sahtekarlık yapıldığı yönünde söylentiler yayılmaya başladı…
  • #11: Bu haritada 2002 seçim sonucunun ilçeler bazında ağırlıklı Parti oylarının dağılımı gösteriliyor.Trakya’da ve Ege-Akdeniz kıyı şeridinde CHP nin Güney-Doğu Anadolu’da DEHAP’ın ve geri kalan yerlerde AKP nin kazandığını görüyoruz. (Orta Anadolu’da DEHAP’ın kazandığı tek ilçe Cihanbeyli)
  • #12: Son 12 yılda yapılan seçimlere katılım oranı ortalama % 78 olmuştur. 2011 yılında yapılan seçimde rekor katılım oranı %83 belirgin bir şekilde bu ortalamanın üzerindedir; Bu fark yaklaşık 3 milyon ilave seçmen demektir. 2007 ve 2009 seçimlerinde katılımın yüksek görünmesinin nedeni ysk tarafından Seçmen sayısının olduğundan 5 milyon düşük gösterilmesidir. Anayasa Referandumunda ise Anayasa değişikliğine %58 evet oyu çıkmıştır; ancak katılımın %74 oluşu göz önüne alınırsa, Mevcut Anayasa halkın sadece % 43 ünün “Evet” dediği bir Anayasadır.
  • #13: Düşük eğitimli ve düşük gelirli toplumlarda Demokrasinin tüm kurum ve kurallarıyla ve düzgün bir şekilde işleyemeyeceğini ifade ederler sosyal bilimciler ve tüm kural ve kurumlarıyla demokratik işleyişi test eden 10 kadar belirteç sayarlar. Ben bu belirteçlerden en önemli ve olan dördünü, Gelir, Sosyal adalet, Eğitim ve katılımı içeren demokrasi faktörünün (F) bir fonksiyonu olarak Demokrasi katsayısı (D) tanımlamak istiyorum.
  • #14: Demokrasi Faktörü büyüdükçe Toplumun demokratik olgunluk düzeyini gösteren ve D=1-exp(-F/4) şeklinde üssel olarak artan Demokrasi katsayısı da doğal olarak yükselecektir.
  • #16: Türkiye’de fert başına ortalama gelir Dünya ortalamasının yaklaşık 0,9 kadarıdır. ( yaklaşık 9 bin dolar) Toplumda gelir dağılım adaletini gösteren Gini-katsayısı 0,40 tır. (ki gelişmiş, Uygar Ülkelerde bu katsayının 0,25-0,35 arasında olduğunu biliyoruz) Türkiye’de Seçmenlerin ortalama eğitim düzeyleri 6,3 yıl ve seçimlere katılım oranı ortalama %78 dir. Bu değerlerle Türkiye’nin Demokrasi katsayısını 0,60 olarak buluyoruz; bir başka ifade ile, “Türkiye’nin demokrasi notu 100 üzerinden 60 tır” diyebiliriz. Birinci sıradaki İsveç’in Demokrasi katsayısının 0,99 olduğu, İsveç’le Türkiye arasında 40 kadar Ülkenin bulunduğu göz önüne alındığında Demokrasimizin henüz “ileri Demokrasi” olmadığını söyleyebiliriz.
  • #17: Şimdi gelelim Seçmen sayısının belirlenmesine… Bunun için Nüfus ve Yaş Dağılımı, Ortalama Yaşam süresi gibi demografik parametrelerin bilinmesi gerekir.
  • #18: Türkiye’nin Nüfusu, ilk defa 1927 de yapılan ve her 5 yılda bir tekrarlanan Genel Nüfus sayımları ile belirleniyordu.. 2000 yılından sonra bu güvenilir usul terk edilerek adrese dayalı Nüfus kayıt sistemi temelinde nüfus tahminleri yapılmaya başlandı. 1960 yılında yaklaşık 28 milyon olan Nüfus 200 yılında 68 milyona erişmişti. Bir başka ifade ile, nüfusumuz 40 yılda 40 milyon, yani yılda ortalama 1 milyon artmıştı.
  • #19: Nüfus gelişim analizlerinden elde edilen sonuçlara göre, 2007 de 75,4 milyon olması beklenen nüfus TUIK tarafından 70,6 milyon olarak beyan edildi ve takip eden yıllarda da, eskiden olduğu gibi, yılda bir kabaca 1 milyon artırılarak 2012 sonu itibariyle 75,6 milyon rakamına gelindi; Oysa 2013 yılı nüfusumuz 13 yılda en az 13 milyon artmış olarak 81 milyonu aşmış olması beklenirdi. (Avrupa ve Amerika’daki bazı resmi kurumlar da bu yönde tahminlerde bulunmuştur) yaklaşık 5 milyon Yurttaşın kayıt dışına alınmış görüntüsü veren bir durumla karşı karşıyayız.
  • #20: TUIK nüfusa kayıtlı, yani vatandaşlık numarası olan toplam 81 milyon kadar Türk vatandaşının bulunduğunu ve bunların 5 milyon kadarının yurt dışında yaşadığını, dolayısıyla Türkiye nüfusunun 76 milyondan daha fazla olamayacağını söylüyor. Ve 2007 den geriye doğru 1980 lere kadar eski verilerin düzeltilmesi gerektiğini beyan ediyor.
  • #21: Yıllık Nüfus artış hızını kadın başına çocuk sayısı ve toplumdaki ortalama yaşam süresi belirler. Kadın başına çocuk sayısı 2 olduğunda nüfus artış hızı sıfır olacak ve Nüfus sabit kalacak demektir. 2 den büyük olduğunda Nüfus azalacak, 2 den küçük olduğunda azalacaktır. Ancak kadınların ve erkeklerin toplam nüfus içerisindeki sayısal oranı ve ortalama yaşam süreleri aynı olmadığından bu eşitlikte 2 yerine yaklaşık 2,05 alınır.
  • #22: Türkiye’de kadın/erkek nüfus oranı fe/fk=0,505/0,495 tir… (Yani her 51 erkeğe karşı 50 kadın var) Ortalama yaşam süreleri de 2013 yılında kadınlar için yk=66,3 yıl erkekler için ye=65,8 yıldır; bu verilerle 2 yerine 2,03 rakamı elde ediliyor. Sonuçta Türkiye’nin şu andaki nüfus artış hızının binde 12 olduğunu ve her gün nüfusumuzun en az 2500 arttığını söyleyebiliriz.
  • #23: 2000 yılı öncesi yapılan sayımlardan yıllık nüfus artış hızını da belirlemek mümkündür. Buna göre 1950 lerde binde 30 düzeyine kadar yükselmiş olan nüfus artış hızı 1960 sonrası inişe geçmiş ve 2000 de binde 16,5 olmuştur. Bu iniş trendinin devam ederek 2050 lerde binde 5 düzeyinin altına ineceği tahmin ediliyor.
  • #24: 2000-2012 arasındaki 12 yıllık nüfus artış hızlarının çarpımından 2013 yılı (yıl sonu) nüfusumuzun 2000 yılına göre % 20 kadar arttığını, dolayısıyla 81 milyon civarında olacağını tahmin edebiliriz. Zaten düz hesapla da yani 13 yılda 13 milyon artışla 68 milyondan 81 milyon üzerine çıkılacağını öngörmek de çok yanlış bir tahmin olmazdı.
  • #25: Bu arada Türkiye’deki nüfus artışının gidişatını kıyaslamak için Dünya Nüfus artış hızına bakalım. Dünyada “Elektronik Çağ” diye adlandırılan bu dönemde, 1950-2000 arası nüfus patlamasının yaşandığı dönem oldu. Dünya tarihinde insanlığın nüfus artış hızı hiç bu kadar yüksek olmamıştı. (Grafikte 1960 yılında ilk defa piyasaya sürülen doğum kontrol haplarının ani etkisi de görülüyor.)
  • #26: Bu dönemde Dünya ortalaması binde 22 leri gördü. Türkiye’de ise belirgin bir şekilde daha yüksek bir artış hızı gözlemlendi. Özellikle Güney Doğu Anadolu’da belli bir halk kesimi siyasal amaçlı güdülenmiş yerel nüfus politikasının etkisiyle binde 30 civarındaki artış hızını sürdürdü. (açıkla)
  • #27: Seçmen sayısını hesaplayabilmek için sadece nüfusu bilmek yetmez. Aynı nüfusta olan iki populasyonun seçmen sayısı ortalama yaşam sürelerine göre farklı olabilir. Öncelikle yaş dağılım fonksiyonunun bilinmesi gerekir. Normal olarak yaş dağılım fonksiyonu 5 veya 6 parametreyle gösterilebilen bir polinom şeklindedir. Burada gösterildiği gibi ortalama yaş ve ortalama yaşam süresi matematik yolla belirlenebilir. Örneğin 1990 yılında Türkiye’de ortalama yaşam süresi 51,4 yıl ve ortalama yaş ise 26,4 olarak bulunmuştur. Seçmen sayısının tüm nüfusa oranı % 57 dir. İleriki yıllarda örneğin 2023 te bu oran % 72 olacaktır.
  • #30: Nüfus dağılımını bu şekilde basit bir modele indirgersek, ortalama yaş ve ortalama yaşam süreleri basit formüllerle ifade edilebilir. Bu modelde Ortalama yaşam süresi X ≈ [(y+h)a+hb]/2y) ve Ortalama Yaş x≈{ (2h+y)a2 +h(b2+3ab) } /3[(h+y)a+hb)] dir. y=h olduğunda; Ortalama yaşam süresi X=a+b/2 ve Ortalama yaş x=(3a2+b2+3a.b)/(6a + 3b) oluyor.
  • #32: Örneğin TUIK tarafından yayınlanan 2012 yaş dağılım grafiğinden Ortalama yaşam süresi 66 yıl, ortalama yaş 34 olarak bulunmaktadır. 18 yaş ve üzeri Seçmen sayısının tüm nüfusa oranı da % 70 tir. (Nüfusun % 30 u 18 yaş altı gençlik)
  • #33: Örneğin TUIK tarafından yayınlanan 2012 yaş dağılım grafiğinden Ortalama yaşam süresi 66 yıl, ortalama yaş 34 olarak bulunmaktadır. 18 yaş ve üzeri Seçmen sayısının tüm nüfusa oranı da % 70 tir. (Nüfusun % 30 u 18 yaş altı gençlik)
  • #34: 2000 yılı öncesi yapılan sayımlardan yıllık nüfus artış hızını da belirlemek mümkündür. Buna göre1970 e kadar % 25 lere kadar yükselen nüfus artış hızı 1970 sonrası inişe geçmiş ve 2000 de % 1,65 değerine inmiştir. Bu trendin devam ederek nüfus artış hızımızın 2050 lerde binde 5 düzeyinin altına ineceği tahmin ediliyor. Ortalama yaşam süresi 2014 te ~ 67 yıl ve 2015 te ~ 68 yıl olacak.
  • #35: Eğer ortalama yaşam süresinin gidişatı güvenilir bir doğrulukla biliniyorsa ileriye doğru yaşam beklentisi de hesaplanabilir; Bu grafikte gösterildiği gibi t zamanındaki değer ortalama yaşam süresi, t noktasından 45 derecelik eğimle geçen doğrunun eğriyi kestiği nokta ise o yıl doğanlar için beklenen ortalama ömür olacaktır.
  • #36: Türkiyenin Nüfus gelişimine gelince; DİE tarafından yayınlanan 1960-2000 yılları arasındaki lojistik bir eğri (S-Curve) bize 2103 için 81,4 milyon değerini veriyor.
  • #37: TUIK tarafından verilen “düzeltilmiş” değerler ise 1980 den itibaren farklılık gösteriyor.
  • #38: Örneğin 2014 yılı nüfusu eski DİE değerleri temelinde hesaplandığında 82,4 milyon, yeni TUIK verilerine göre 77,3 milyondur. Arada 5,1 milyonluk fark var. Seçmen sayısında da 3,6 milyon fark demektir. Bu farkın geriye doğru eritilerek düzeltilmesi gerektiğini savunuyor TUIK yetkilileri.
  • #39: Bu grafikte 18 yaş üzeri Seçmen sayısının Nüfusa oranı (S%) Ortalama yaşam süresinin bir fonksiyonu olarak veriliyor. Ortalama yaşam süresinin ~68 yıl olması beklenen 2015 te, ~ 55 milyon olur. Eski DİE verilerine göre hesapladığımızda ~ 59 milyon buluyoruz. Arada kabaca 4 milyonluk bir fark var. Özetle şunu söyleyebiliriz. Ortalama yaşam süresini veya Yaş dağılımını biliyorsak Seçmen/Nüfus orantısını bulabiliriz. Nüfus da biliniyorsa, buradan seçmen sayısını hesaplamak kolaydır..
  • #41: 2007 yılında YSK seçmen sayısını 42,8 milyon olarak ilan etti ve sonuçları bu seçmen sayısı üzerinden verdi. Oysa TUIK in verilerinden gördüğümüz kadarıyla seçmen sayısı en az 48,4 milyondu. 2002-2007 arasında ~ 7 milyonluk bir fark olması gerekirken YSK 1,4 milyonluk bir artış yaptı; 5,6 milyon seçmen kayıtlardan buharlaşmış göründü. 2001 seçiminde ise ~10 milyonluk bir artışla seçmen sayısı 52,5 milyon olarak verildi. Bu sefer de 5,9 milyon seçmenin kayıtlara (seçmen kütüklerine) girdiği anlaşıldı. (fark 300 bin ?!) Sonuçta bir düzeltmeden bahsedilse de kafa karıştırıcı bu işlemler haklı manipülasyon söylentilerine yol açtı.
  • #43: Değerli arkadaşlar buraya kadar ağırlıklı olarak demografik durumdan, Nüfus ve Seçmen sayısındaki tutarsızlıklarlardan bahsettik. TUIK ve YSK gibi önemli kurumların verdikleri rakamların güvenirliği maalesef tartışmalı hale gelmiştir. Zaten kör-topal yürüyen bir Demokrasi uygulamasının Devlet kurumlarının ciddiyetle bağdaşmayan verileri nedeniyle gölgelenmesi yanında özgür seçmen iradesinin gerçekleşmesini engelleyen çarpık mantıklı 12 Eylül ürünü seçim yasasından kaynaklanan adaletsiz temsil kıskacını “şeytan üçgeni” olarak betimlemek istedim.
  • #44: Eşit ve özgür olarak kullandığımızı sandığımız oylarımız üç yönden kısıt altına sokulmuştur. 1- %10 Ülke Barajı 2-Her ile nüfustan bağımsız, otomatik +1 milletvekili tahsisi 3-Oyların sayımında d’Hondt Yöntemi Bunları kısaca gözden geçirelim;
  • #45: Avrupa Ülkelerinde % 10 baraj uygulayan bir Ülke yok. Nüfusu 140 milyon olan Rusya’da bile Ülke barajı %7 olarak belirlenmiş. Nüfusu yaklaşık Türkiye Nüfusu kadar olan Almanya’da Baraj %5 tir. Ülkelerin nüfusları küçüldükçe baraj oranının da küçüldüğünü görüyoruz. Nüfusu 10 milyon altındaki Ülkelerde baraj hemen tamamen kaldırılmış durumdadır. Komşumuz Yunanistan’da %3 Demokrasi örneği diyebileceğimiz İsveç’te %4 uygulanmaktadır. Herhalde Türkiye için en uygunu % 5 tir.
  • #46: Oylarımızın eşit temsili önündeki bir başka engel Milletvekili kontenjanının belirlenmesinde başvurulan “basamak sisteminin” doğurduğu adaletsizliktir. Bu tabloda 2, 3, 4, 5, ve 6 milletvekili kontenjan sınırlarındaki iller ve nüfusları gösteriliyor. (Seçmen sayısı nüfusa orantılı) Örneğin Elazığ 563 binlik nüfusu ile 4 mv. Basamağına alınmış. Aynı basamağın en altındaki Muştan tam 150 fazla olmasına rağmen her iki ilden de 4 er Milletvekili seçiliyor. Bir başka ifade ile Elazığ’ın 150 binlik fazlası (~100 bin seçmen fazlası) hiçbir fark getirmiyor. Öte yandan nüfusu Elazığdan sadece 10 bin fazla olan Kütahya 5 milletvekili çıkarıyor.
  • #47: Bu adaletsizlik bir milletvekili için gerekli oy sayısı aralığında illerin nüfuslarına göre basamaklara ayrılması ve böylece her ilin milletvekili kontenjanını belirlemek usulünden kaynaklanıyor.
  • #48: Basamak sınırları arasında kalan fazlalık oylar sandıklara atılmış olsa da aslında İlin temsili açısından etkin bir değer taşımıyor. Türkiye genelinde “basamak kurbanı” diyebileceğimiz oy sayısı yaklaşık 3,5 milyondur.
  • #49: Basamak probleminden daha büyük haksızlık kaynağı ise Her ile otomatik +1 Milletvekili tahsisidir. Aslına bakılırsa illere nüfuslarına ve seçimdeki katılım oranlarına bakılmaksızın peşinen bir milletvekili tahsis edilişi “İl” leri “Eyalet” olarak görmek mantığından başka bir şey değil. +1 Milletvekili kontenjan uygulamasından en büyük haksızlığa uğrayanlar 3 büyük kentte İstanbul, Ankara ve İzmir’de oturan yurttaşlarımızdır.
  • #50: Bunu Ankara örneğinde açıklamak istiyorum; 81 vilayetin her birine peşinen 1 kontenjan milletvekili verildikten sonra geri kalan 469 milletvekili nüfusa orantılı dağıtılıyor. Nüfusu 5 milyon olan Ankara’ya 5/75 x 469 = 31 Milletvekili düşüyor. Sonuçta Ankara 32 Milletvekili alırken, Nüfusları toplamı 5 milyon olan 24 küçük il 55 Milletvekili çıkarıyor. Bu durumda Ankara’daki seçmenlerin 23/55 (%42) kadarının Oyları, (yaklaşık 1,4 milyon oy) “sandıkta boşa giden” oylardır.
  • #51: Böylece Ankara, İstanbul ve İzmir’de toplam 5,5 milyon Oy “ +1 Vilayet Kontenjanı” düzenlemesinin kurbanı oluyor! Basamaklardan kaybedilen oylarla birlikte yaklaşık 9 milyon oy, ki Tüm seçmenlerin 6 da 1 i demektir, “Eşitsizlik Kurbanı” oylardır. Ankara’da katılımın %80 Muş’ta %60 olduğunu düşünelim.Bu durumda Ankara’da 1 milletvekili 87500 oyla seçilirken, Muş’ta 43365 seçmen 1 Milletvekili seçmiş olacak. Bir başka ifade ile, Ankara’da ki bir seçmen Muş’taki bir seçmenin yarı değerindedir. Peki nerede kaldı Demokraside eşitlik ilkesi??
  • #52: Şeytan üçgeni dediğim kısıtların sonuncusu d’Hondt sayım yöntemidir. Bir seçimde Partilerin aldıkları Oy sayısına göre milletvekili sayısını belirleyen bir Yöntem. Birinci konumdaki partiyi diğerlerine göre avantajlı konuma taşıyan ve “Temsilde adalet” ten çok, “Yönetimde istikrar” İlkesini ön planda tutan bu sistem bugün 27 ülkede uygulanmaktadır. Ancak geçen yüzyıl Belçikalı matematikçi ve hukukçu Victor d’Hondt (1841-1901) tarafından önerilen bu sistem ayrıca baraj ve her ile +1 Milletvekili kurallarını öngörmemişti.
  • #53: Bu tabloda bir seçim bölgesinde kullanılan oyların d’Hondt sayım tekniği ile değerlendirilmesine bir örnek gösteriliyor. Alınan oylar 1,2,3,… ile bölündükten sonra bölümler içerisinde en büyük sayıdan küçüğe doğru o bölgeden çıkacak MV sayısına kadar işaretleniyor; böylece Partilerin çıkaracakları MV sayıları belli oluyor. Bu örnekte %40 oy alan A Partisinin sonuçta Milletvekillerinin yarısını çıkardığını görüyoruz. Yani %25 “bonus” kazanmış oluyor birinci konumdaki parti. Ülke genelinde ortalama %15 tir birinci konumdaki Partinin kazanç faktörü.
  • #54: İşte bu şeytan üçgeni dediğim kısıtlar arasında geçen 2011 seçim sonuçları tabloda gösteriliyor. Katılımın %84 gibi rekor düzeyde olduğu bu seçimde Ülke genelinde oyları %41,3 olan AKP, geçerli oyların %50 sini almış oldu ve Meclisteki sandalyelerin %60 ına sahip oldu . Kazanç faktörü %20
  • #55: Adil bir Seçim Sistemi için Öneri; MİLLİ BAKİYELİ ORANSAL TEMSİL Seçim barajı % 5' e indirilir. Her ile otomatik +1 Milletvekili Kuralı kaldırılır. Milletvekili gelirinin fert başına milli gelire eşitlenmesi, Partilere devlet yardımının kaldırılması ve Milletvekili dokunulmazlığının sınırlandırılması koşuluyla! Milletvekili sayısı M= 800 ‘e çıkartılır. İllerin Milletvekili aday sayısı Türkiye genelindeki seçmen sayısına orantılı olarak (kesirler üst tam sayıya eşit sayıda) geçici olarak belirlenir. (İli temsil edecek gerçek MV sayısı, katılım durumuna göre, Seçim sonucunda belli olacak. Katılım oranına göre ± 1 farklı olabilir.) Toplam geçerli oyların % 5’inden fazlasını alan Partilerin aldıkları oylar ile Bağımsız adayları aldıkları geçerli oyların toplamından (S), Bir (bağımsız) adayın milletvekili seçilebilmesi için gerekli minimum oy belirlenir: B=1+ S/(M+1) Bağımsızlar belirlendikten sonra, kalan milletvekillikleri için %5 barajı aşan partilerin aldıkları geçerli oy oranına karşılık gelen Milletvekili sayıları belirlenir. Baraj üzerindeki partilerin aldıkları toplam geçerli oy sayısının,bağımsızlar dışındaki Milletvekili sayısına bölümü ile bir (parti) Milletvekilliği için gerekli oy sayısı (P) bulunur. Bölgelerde partilerin aldıkları geçerli oylar P ile bölünerek Partilerin “tam sayılı” bölge milletvekilleri belirlenir. Arta kalan kesirlerden Partilerin “kontenjan” milletvekilleri belirlenir.
  • #56: 2011 seçiminde Partilerin kazandıkları seçim bölgelerini ilçeler bazında düzenlediğimizde AKP nin hemen bütün Türkiye’yi kapsadığını görüyoruz. Yaklaşık bin kadar ilçenin Güneydoğuda bulunan 50 sinde BDP, Trakya ve Ege kıyılarındaki 100 kadar ilçede de CHP kazanmış; geri kalan bölgelerde AKP kazanmış durumdadır.
  • #57: 2015 seçiminde ne olur, şimdiden kesin bir şey söylemek zor. Tahminim katılımın %80 düzeyinde olacağıdır. BDP yine % 5 civarında 30 bağımsız Milletvekili kazanabilir. AKP nin %40 sınırı altına ineceğini, CHP nin %30 çizgisini aşacağını tahmin ediyorum. MHP %15 i aşarsa ve iki parti aralarında anlaşabilirlerse, Ulusal çizgide kurulacak CHP+MHP koalisyonu ile AKP iktidarına son verilebilir. Bu seçimde Kilit konumdaki Parti MHP dir. Çünkü İslami çizgide kurulacak bir AKP+MHP koalisyonu da mümkün.