際際滷

際際滷Share a Scribd company logo

Awdl 24 - Aneirin - Cymraeg Lefel A

Download as PPTX, PDF
adolygu
adolygu
1 of 25
Downloaded 18 times
Awdl 24 - Aneirin - Cymraeg Lefel A
AWDL 24 Arwr, ardwy ysgwyd o dan ei dalfrith, ac ail tuth orwyddan. bu trydar yn aerfre, bu t但n, bu ehud ei waywawr, bu huan, bu bwyd brain, bu budd i fr但n. a chyn edewid yn rhydon, gan wlith, eryr tuth tirion! Ac o du gwasgar gwaneg tu bron. Beirdd byd barnant w天r o galon. Diebyrth ei gerth ei gynghyr, difa oedd ei gynrhain gan w天r; A chyn ei olo o dan Eleirch Fre- ydoedd wryd yn ei arch gorgolches ei grau ei seirch, Buddfan fab Bleiddfan, dihafarch.
CEFNDIR Y GODODDIN = CYFRES O TUA 100 O AWDLAU + 4 GORCHAN CERDDI DYRYS IAWN ANEIRIN = BARDD TEULU IS NA TALIESIN OEDD YN BENCERDD Y GODODDIN = ENWR TEULU ANEIRIN YN HWYRACH NA TALIESIN CEISIO ENNILL CATRAETH YN OL WEDI EI GOLLI IR SAESON.
CEFNDIR MYNYDDOG MWYNFAWR BRENIN TEYRNAS Y GODODDIN CASGLU 300 O FILWYR DETHOL AU HYFFORDDI AM FLWYDDYN YN EIDYN (CAEREDIN) CYN MYND AR GYRCH I GATRAETH DYLETSWYDD MM FEL PENNAETH = BWYDOR MILWYR AM GYFNOD CYN Y FRWYDR TALU MEDD (GLASFEDD EU HANCWYN) AR MILWYR YN RHOI EU BYWYDAU YN Y FRWYDR FEL TAL ANSICRWYDD BELLACH AM NIFER Y MILWYR TRICHANT = 300? 3000?
CEFNDIR ANEIRIN YN ADNABOD Y GWYR MAEN CANU IDDYNT YN Y CERDDI WEDI TREULIO BLWYDDYN GYDA NHW. DYMA UN RHESWM FOD Y CERDDI YN FWY PERSONOL/ANFFURFIOL NA CHANU TALIESIN ANEIRIN, YN OL TRADDODIAD, OEDD YR UNIG UN I DDYCHWELYD OR FRWYDR DIOLCH I ANEIRIN MAE TEULU MYNYDDOG YN DAL YN FYW YN Y COF FELLY
CEFNDIR AWDLAU GWAHANOL YN CANU I FOLI: UNIGOLION GRWPIAU O ARWYR YR OSGORDD GYFAN MOLI AELODAUR OSGORDD AM EU PARODRWYDD I FARW DROS MM CLODFORI HYN YN AWDL 24 I BUDDFAN FAB BLEIDDFAN.
ARDDULL MESUR AWDL GYDAR MESUR AR ODL YN AMRYWIO YN BENNAF CEIR LLINELLAU TRIPHLYG OR UN HYD TAIR ACEN A DWY ORFFWYSFA
ARDDULL ODL YN CYSYLLTU LLINELLAU PWYSLEISIO PWYSIGRWYDD GEIRIAU. RHAI LLINELLAU HEFO ODLAU MEWNOL E.E. bu trydar yn aerfre, bu t但n, bu ehud ei waywawr, bu huan, bu bwyd brain, bu budd i fr但n. Arwr, ardwy ysgwyd o dan ei dalfrith, ac ail tuth orwyddan.
ARDDULL CYSEINEDD CYDIO GEIRIAU YNGHYD O FEWN YR UN LLINELL CYFLYTHRENNU AMLWG CLYMU GEIRIAU UNSILL AT EU GILYDD B YN LYTHYREN SYDD FEL PETAIN CYFLEU Y BRAIN YN PIGO AR GORFF BUDDFAN bu bwyd brain, bu budd i fr但n.
ARDDULL TROSIADAU bu ehud ei waywawr, bu huan, gan wlith, eryr tuth tirion! Tuth orwyddan Troi gwaywffyn Buddfan yn haul efallai mai fflachio yn yr haul y maent, ond maent yn haul uwchben y frwydr. Tebyg i Marwnad Owain ab Urien gan Taliesin disgrifio gwaywffyn Owain fel adennydd y frwydr. Aderyn grymus symbol o bwer Dweud fod cerddediad Buddfan fel cerddediad ceffyl bychan, dewr pwysleisio dewrder a ieuenctid yn yr un linell
ARDDULL SYMBOL BRAIN DELWEDD YR UN FATH YNG NGHERDDI TALIESIN SYMBOL O FARWOLAETH
ARDDULL GEIRIAU SYN PWYSLEISIO DEWRDER: DIHAFARCH, GWYR O GALON DISGRIFIADOL SUT/LLE LLADDWYD YR ARWYR? DELWEDD Y RHYD YN CREU TRISTWCH GADAEL YN ATGOFFA GWYN THOMAS O ENGLYNION COFFA RWP I HEDD WYN
ARDDULL SANGIAD YDOEDD WRYDYN EI ARCH TORRI AR LIF Y GERDD, BRON FEL PETAI ANEIRIN YN DAL I GEISIO GWNEUD I NI GREDU YN EI DDEWRDER, ER EI FOD WEDI GWNEUD HYNNY YN BAROD GWRTHGYFERBYNNU DELWEDDAU OHONO YN GELAIN YN CYFERBYNNU AI WYCHDER MEWN BYWYD YR ERYR YDOEDD GYNT. DYFAIS SYN GYFFREDIN YNG NGWAITH TALIESIN HEFYD.
ARDDULL CADW ENWR ARWR TAN Y LINELL OLAF PEINTIOR DDELWEDD I GYD CYN RHOI ENW IDDI. CHWARAE AR AIR BUDD I FRAN > BUDDFAN ROEDD BUDDFAN YN LLYTHRENNOL YN FUDD I FRAN TRWY FARW
ARWR ARDWY YSGWYD O DAN EI DALFRITH ARDWY = Amddiffyn YSGWYD = Tarian darlun traddodiadol o arwr dim cyfeiriad at farwolaeth DAN EI DALFRITH = Ansicr o ystyr talfrith rhai syniadau: Talcen Wyneb Bogel Tarian Talfrith Syr Ifor Williams/Gwyn Thomas yn ansicr or ystyr hefyd. Agor yn drawiadol Arwr sefydlu arwriaeth Buddfan fab Bleiddfan delwedd o filwr hyderus, grymus, yn amddiffyn ei osgordd hefo tarian (Arwr yn amddiffyn a tharian o dan ei dalfrith)
AC AIL TUTH ORWYDDAN AIL Tebyg ir dywediad heb ei ail TUTH cerddediad / ffordd o fyw (distaw duth RWP) GORWYDDAN Ceffyl bychan / merlen gair cyfansawdd gorwydd ac an. Gorwydd = march symbol o wrywdod/ffrwythlondeb An = bachigyn syn anwylo ei wneud yn fach ac yn annwyl. Gorwyddan yn cyfleu dewrder ac arwriaeth ond hefyd yn pwysleisio ieuenctid, a chwithdod o darwolaeth mor ddewr yn dod i un mor ifanc. DELWEDD Y CEFFYL Symbol o wrywdod / frwythloneb mewn llenyddiaeth ers cyn cof celfyddyd celtaidd/chwedlau canoloesol e.e. Culhwch yn mynd i lysArthur gorwyd penlluchlwyd. Matholwch yn cael ei sarhau yn chwedl Branwen pan mae Efnisien yn mynd ir afael ai feirch (hefo cerddediad tebyg i geffyl bach)
BU TRYDAR YN AERFRE, BU TN TRYDAR = Twrw cyfeirio maen debyg at weiddi bygythiol yr arwr wrth ymosod Aneirin yn cyfeirio yn aml at dwrwr frwydr ar tawelwch wedyn yn ei awdlau e.e. a gwedi elwch tawelwch tu AWDL 1 AERFRE= Bryn y frwydr BU TN= Efallai yn cyfeirio at wreichion wrth ir cleddyfau daro eu gilydd. Tan hefyd = dinistr/lladd trosiad efallai o allu Buddfan ar faes y frwydr. (Bun dwrw ar fryn y frwydr, bun d但n) Cael ein gosod yng nghanol twrwr frwydr gan y bardd.
BU EHYD EI WAYWAWR, BU HUAN EHUD = parod GWAYWAWR = Gwaywffyn HUAN = Haul Moli gallu Buddfan i drin arfau ehud = agwedd fentrus a pharod milwr mentro popeth i geisio ennill brwydr. Ysgrifennu synhwyrus defnydd or haul creu delwedd gofiadwy o waywffyn yn sgleinio yng ngolaur haul wrth i Buddfan eu pledu tuar gelyn. (bun rhyfygus ei waywffon, buont yn [fflachio fel] haul)
BU BWYD BRAIN, BU BUDD I FRN BUDD o ddefnydd y brain yn elwa ohono Cyflythrennu yn bwysig yn y linell hon geiriau unsill yn cael eu clymu rhythm = cyfleu y ddelwedd afiach or brain yn darnio corff yr Arwr syn dangos ei arwriaeth eithaf wrth farw yn y frwydr. Cyflythrennur b yn ein hatgoffa or enw Buddfan fab Bleiddfan. Delwedd gyffredin yn yr Hengerdd Taliesin, Gwaith Argoed Llwyfain rhuddai frain rhag rhyfel wyr. Ymfalchio mewn aberth. Gair bu sydd yn clymu 3 llinell = gwychter y gorffennol. Efallai tinc o hiraeth nad yw BapB yma bellach. Ailadrodd = pwysleisio ei fod wedi mynd. Darlunio gorchestion maes y gad yn y gorffennol i gynhyrfu teimlad o hiraeth/balchder. (bun fwyd i frain, bu elw i fran) B = pigo
A CHYN EDWID YN RHYDON Cyn EDWID Cyn iddo gael ei adael RHYDON Mannau lle gellid croesi afon lle roedd dwr yn fas dros y cerrig (a chyn iddo gael ei adael yn y rhydau)
GAN WLITH, ERYR TUTH TIRION! (dan y gwlith [bun] eryr tirion ei symudiad) Syr I.W. yn cynnig mai ei ddisgrifio fel milwr sydd yma eto milwr hyfryd ei symudiadau, pendefig cyflym ei ruthr. Cyfosod y gorffennol/presennol eto hefo ll. 6 a 7 BapB yn cael ei adael yn y rhydau/dan y gwlith wedir frwydr ond eto maen cadw yn fyw ar ffurf yr eryr. Eryr = symbol grymus/pwerus yn yr Hengerdd/llen canoloesol. e.e. Culhwch ac Olwen Eryr Gwernabwy yn arwain marchogion Arthur at Eog Llyn Lliw.
AC O DU GWASGAR GWANEG TU BRON (ac or ochr gorchuddia ton ochr ei fron) Tu = ochr Gwasgar = gorchuddio Gwaneg = ton Corff Buddfan wedi ei adael ger rhyd dros afon. MM yn ceisio ailfeddiannu y man strategol yma yn y frwydr. Delwedd drist or corff yn cael ei olchin ysgafn gan donnaur afon - terfynnoldeb llonnydd. Dwr syn tasgu arno fel petai natur yn ei alw yn ol i orweddfa dragwyddol.
BEIRDD BYD BARNANT WYR O GALON (Beirdd byd ddyfarnant [pwy syn] wyr dewr) I.W yn awgrymu mai yma dylair awdl orffen byddair brifodl n wedyn yn rhedeg ar hyd yr awdl, ar gerdd yn gorffen yn draddodiadol mewn mawl ir arwr. Llinell bwysig = crynhoi pwrpas/swyddogaeth beirdd y cyfnod eu geiriau yn cael eu defnyddio fel propaganda. Pwer geiriol y bardd yma. Canmol a moli MM a byddin y Gododdin yn cynnal ysbryd/hyder y llwyth i sicrhau ffyddlondeb/unoliaeth y bobl. Aneirin = Bardd teulu MM a thrwy ei eiriau ef mae Buddfan a milwyr y Gododdin yn aros yn fyw UN O LINELLAU ENWOCAFY GODODDIN
DIEBYRTH EI GERTH EI GYNGYR DIFA OEDD EI GYNRHAIN GAN WYR Diebyrth = tlododd colli allan(marw) Certh = gwirionedd dymuniad Buddfan i fod yn ffyddlon i MM ffyddlondeb hyd at farwolaeth Cynghyr = cyn Difa = distrywio Cynrhain = milwyr dethol / prif ryfelwyr (Fei tlododd ei hun trwy ei wirionedd, a thrwy ei gyngor Difethwyd ei brif ryfelwyr gan wyr [y gelyn]) Moliant or arwr am iddo aberthui hun dros ei wlad ai arglwydd fodlon marw dros y gwirionedd h.y. achub Catraeth yn ol i feddiant y Brythoniaid. Son am y rhyfelwyr roedd Buddfan yn eu harwain, ac iddynt farw oherwydd ei gyngor o, ond nid yw Aneirin yn beio yma. Llythyren d sydd yn clymu popeth yma tynnu sylw at y geiriau pwysig = diebyrth, difa. Odl fewnol = erth cryfhau/pwysleisior cysylltiad rhwng y weithred o hunan aberth a ffyddlondeb Buddfan i Fynyddog Mwynfawr.
A CHYN EI OLO O DAN ELEIRCH FRE YDOEDD WRYD YN EI ARCH GORGOLCHES EI GRAU EI SEIRCH: (A chyn ei gladdu o dan Eleirch Fryn roedd dewrder yn ei fynwes Golchodd ei waed ei arfwisg) golo = claddu Eleirch Fre = enw lle Gwryd= dewrder Arch = mynwes/bron Gorgolches = golchodd Crau = gwaed Seirch = arfwisg Sangiad ydoedd wryd yn ei arch yn torri ar brif gymal clo yr awdl pwysleisio terfynnoldeb marwolaeth on eto Aneirin yn ein hatgoffa oi ddewrder hyd yn oed yn ei arch. Cloi yr awdl gyda ddelwedd gignoeth arfwisg Buddfan yn wlyb o waed cyn ei gladdu. Gorffen gydar linell: Buddfanfab Bleiddfan dihafarch Dihafarch = cadarn Defnyddio enw personol = creu chwithdod Aneirin colli milwyr roedd wedi treulio blwyddyn yn eu cwmni. (Awdl 1 Owain fab Maro hefyd)

More Related Content

Awdl 24 - Aneirin - Cymraeg Lefel A

  • 2. AWDL 24 Arwr, ardwy ysgwyd o dan ei dalfrith, ac ail tuth orwyddan. bu trydar yn aerfre, bu t但n, bu ehud ei waywawr, bu huan, bu bwyd brain, bu budd i fr但n. a chyn edewid yn rhydon, gan wlith, eryr tuth tirion! Ac o du gwasgar gwaneg tu bron. Beirdd byd barnant w天r o galon. Diebyrth ei gerth ei gynghyr, difa oedd ei gynrhain gan w天r; A chyn ei olo o dan Eleirch Fre- ydoedd wryd yn ei arch gorgolches ei grau ei seirch, Buddfan fab Bleiddfan, dihafarch.
  • 3. CEFNDIR Y GODODDIN = CYFRES O TUA 100 O AWDLAU + 4 GORCHAN CERDDI DYRYS IAWN ANEIRIN = BARDD TEULU IS NA TALIESIN OEDD YN BENCERDD Y GODODDIN = ENWR TEULU ANEIRIN YN HWYRACH NA TALIESIN CEISIO ENNILL CATRAETH YN OL WEDI EI GOLLI IR SAESON.
  • 4. CEFNDIR MYNYDDOG MWYNFAWR BRENIN TEYRNAS Y GODODDIN CASGLU 300 O FILWYR DETHOL AU HYFFORDDI AM FLWYDDYN YN EIDYN (CAEREDIN) CYN MYND AR GYRCH I GATRAETH DYLETSWYDD MM FEL PENNAETH = BWYDOR MILWYR AM GYFNOD CYN Y FRWYDR TALU MEDD (GLASFEDD EU HANCWYN) AR MILWYR YN RHOI EU BYWYDAU YN Y FRWYDR FEL TAL ANSICRWYDD BELLACH AM NIFER Y MILWYR TRICHANT = 300? 3000?
  • 5. CEFNDIR ANEIRIN YN ADNABOD Y GWYR MAEN CANU IDDYNT YN Y CERDDI WEDI TREULIO BLWYDDYN GYDA NHW. DYMA UN RHESWM FOD Y CERDDI YN FWY PERSONOL/ANFFURFIOL NA CHANU TALIESIN ANEIRIN, YN OL TRADDODIAD, OEDD YR UNIG UN I DDYCHWELYD OR FRWYDR DIOLCH I ANEIRIN MAE TEULU MYNYDDOG YN DAL YN FYW YN Y COF FELLY
  • 6. CEFNDIR AWDLAU GWAHANOL YN CANU I FOLI: UNIGOLION GRWPIAU O ARWYR YR OSGORDD GYFAN MOLI AELODAUR OSGORDD AM EU PARODRWYDD I FARW DROS MM CLODFORI HYN YN AWDL 24 I BUDDFAN FAB BLEIDDFAN.
  • 7. ARDDULL MESUR AWDL GYDAR MESUR AR ODL YN AMRYWIO YN BENNAF CEIR LLINELLAU TRIPHLYG OR UN HYD TAIR ACEN A DWY ORFFWYSFA
  • 8. ARDDULL ODL YN CYSYLLTU LLINELLAU PWYSLEISIO PWYSIGRWYDD GEIRIAU. RHAI LLINELLAU HEFO ODLAU MEWNOL E.E. bu trydar yn aerfre, bu t但n, bu ehud ei waywawr, bu huan, bu bwyd brain, bu budd i fr但n. Arwr, ardwy ysgwyd o dan ei dalfrith, ac ail tuth orwyddan.
  • 9. ARDDULL CYSEINEDD CYDIO GEIRIAU YNGHYD O FEWN YR UN LLINELL CYFLYTHRENNU AMLWG CLYMU GEIRIAU UNSILL AT EU GILYDD B YN LYTHYREN SYDD FEL PETAIN CYFLEU Y BRAIN YN PIGO AR GORFF BUDDFAN bu bwyd brain, bu budd i fr但n.
  • 10. ARDDULL TROSIADAU bu ehud ei waywawr, bu huan, gan wlith, eryr tuth tirion! Tuth orwyddan Troi gwaywffyn Buddfan yn haul efallai mai fflachio yn yr haul y maent, ond maent yn haul uwchben y frwydr. Tebyg i Marwnad Owain ab Urien gan Taliesin disgrifio gwaywffyn Owain fel adennydd y frwydr. Aderyn grymus symbol o bwer Dweud fod cerddediad Buddfan fel cerddediad ceffyl bychan, dewr pwysleisio dewrder a ieuenctid yn yr un linell
  • 11. ARDDULL SYMBOL BRAIN DELWEDD YR UN FATH YNG NGHERDDI TALIESIN SYMBOL O FARWOLAETH
  • 12. ARDDULL GEIRIAU SYN PWYSLEISIO DEWRDER: DIHAFARCH, GWYR O GALON DISGRIFIADOL SUT/LLE LLADDWYD YR ARWYR? DELWEDD Y RHYD YN CREU TRISTWCH GADAEL YN ATGOFFA GWYN THOMAS O ENGLYNION COFFA RWP I HEDD WYN
  • 13. ARDDULL SANGIAD YDOEDD WRYDYN EI ARCH TORRI AR LIF Y GERDD, BRON FEL PETAI ANEIRIN YN DAL I GEISIO GWNEUD I NI GREDU YN EI DDEWRDER, ER EI FOD WEDI GWNEUD HYNNY YN BAROD GWRTHGYFERBYNNU DELWEDDAU OHONO YN GELAIN YN CYFERBYNNU AI WYCHDER MEWN BYWYD YR ERYR YDOEDD GYNT. DYFAIS SYN GYFFREDIN YNG NGWAITH TALIESIN HEFYD.
  • 14. ARDDULL CADW ENWR ARWR TAN Y LINELL OLAF PEINTIOR DDELWEDD I GYD CYN RHOI ENW IDDI. CHWARAE AR AIR BUDD I FRAN > BUDDFAN ROEDD BUDDFAN YN LLYTHRENNOL YN FUDD I FRAN TRWY FARW
  • 15. ARWR ARDWY YSGWYD O DAN EI DALFRITH ARDWY = Amddiffyn YSGWYD = Tarian darlun traddodiadol o arwr dim cyfeiriad at farwolaeth DAN EI DALFRITH = Ansicr o ystyr talfrith rhai syniadau: Talcen Wyneb Bogel Tarian Talfrith Syr Ifor Williams/Gwyn Thomas yn ansicr or ystyr hefyd. Agor yn drawiadol Arwr sefydlu arwriaeth Buddfan fab Bleiddfan delwedd o filwr hyderus, grymus, yn amddiffyn ei osgordd hefo tarian (Arwr yn amddiffyn a tharian o dan ei dalfrith)
  • 16. AC AIL TUTH ORWYDDAN AIL Tebyg ir dywediad heb ei ail TUTH cerddediad / ffordd o fyw (distaw duth RWP) GORWYDDAN Ceffyl bychan / merlen gair cyfansawdd gorwydd ac an. Gorwydd = march symbol o wrywdod/ffrwythlondeb An = bachigyn syn anwylo ei wneud yn fach ac yn annwyl. Gorwyddan yn cyfleu dewrder ac arwriaeth ond hefyd yn pwysleisio ieuenctid, a chwithdod o darwolaeth mor ddewr yn dod i un mor ifanc. DELWEDD Y CEFFYL Symbol o wrywdod / frwythloneb mewn llenyddiaeth ers cyn cof celfyddyd celtaidd/chwedlau canoloesol e.e. Culhwch yn mynd i lysArthur gorwyd penlluchlwyd. Matholwch yn cael ei sarhau yn chwedl Branwen pan mae Efnisien yn mynd ir afael ai feirch (hefo cerddediad tebyg i geffyl bach)
  • 17. BU TRYDAR YN AERFRE, BU TN TRYDAR = Twrw cyfeirio maen debyg at weiddi bygythiol yr arwr wrth ymosod Aneirin yn cyfeirio yn aml at dwrwr frwydr ar tawelwch wedyn yn ei awdlau e.e. a gwedi elwch tawelwch tu AWDL 1 AERFRE= Bryn y frwydr BU TN= Efallai yn cyfeirio at wreichion wrth ir cleddyfau daro eu gilydd. Tan hefyd = dinistr/lladd trosiad efallai o allu Buddfan ar faes y frwydr. (Bun dwrw ar fryn y frwydr, bun d但n) Cael ein gosod yng nghanol twrwr frwydr gan y bardd.
  • 18. BU EHYD EI WAYWAWR, BU HUAN EHUD = parod GWAYWAWR = Gwaywffyn HUAN = Haul Moli gallu Buddfan i drin arfau ehud = agwedd fentrus a pharod milwr mentro popeth i geisio ennill brwydr. Ysgrifennu synhwyrus defnydd or haul creu delwedd gofiadwy o waywffyn yn sgleinio yng ngolaur haul wrth i Buddfan eu pledu tuar gelyn. (bun rhyfygus ei waywffon, buont yn [fflachio fel] haul)
  • 19. BU BWYD BRAIN, BU BUDD I FRN BUDD o ddefnydd y brain yn elwa ohono Cyflythrennu yn bwysig yn y linell hon geiriau unsill yn cael eu clymu rhythm = cyfleu y ddelwedd afiach or brain yn darnio corff yr Arwr syn dangos ei arwriaeth eithaf wrth farw yn y frwydr. Cyflythrennur b yn ein hatgoffa or enw Buddfan fab Bleiddfan. Delwedd gyffredin yn yr Hengerdd Taliesin, Gwaith Argoed Llwyfain rhuddai frain rhag rhyfel wyr. Ymfalchio mewn aberth. Gair bu sydd yn clymu 3 llinell = gwychter y gorffennol. Efallai tinc o hiraeth nad yw BapB yma bellach. Ailadrodd = pwysleisio ei fod wedi mynd. Darlunio gorchestion maes y gad yn y gorffennol i gynhyrfu teimlad o hiraeth/balchder. (bun fwyd i frain, bu elw i fran) B = pigo
  • 20. A CHYN EDWID YN RHYDON Cyn EDWID Cyn iddo gael ei adael RHYDON Mannau lle gellid croesi afon lle roedd dwr yn fas dros y cerrig (a chyn iddo gael ei adael yn y rhydau)
  • 21. GAN WLITH, ERYR TUTH TIRION! (dan y gwlith [bun] eryr tirion ei symudiad) Syr I.W. yn cynnig mai ei ddisgrifio fel milwr sydd yma eto milwr hyfryd ei symudiadau, pendefig cyflym ei ruthr. Cyfosod y gorffennol/presennol eto hefo ll. 6 a 7 BapB yn cael ei adael yn y rhydau/dan y gwlith wedir frwydr ond eto maen cadw yn fyw ar ffurf yr eryr. Eryr = symbol grymus/pwerus yn yr Hengerdd/llen canoloesol. e.e. Culhwch ac Olwen Eryr Gwernabwy yn arwain marchogion Arthur at Eog Llyn Lliw.
  • 22. AC O DU GWASGAR GWANEG TU BRON (ac or ochr gorchuddia ton ochr ei fron) Tu = ochr Gwasgar = gorchuddio Gwaneg = ton Corff Buddfan wedi ei adael ger rhyd dros afon. MM yn ceisio ailfeddiannu y man strategol yma yn y frwydr. Delwedd drist or corff yn cael ei olchin ysgafn gan donnaur afon - terfynnoldeb llonnydd. Dwr syn tasgu arno fel petai natur yn ei alw yn ol i orweddfa dragwyddol.
  • 23. BEIRDD BYD BARNANT WYR O GALON (Beirdd byd ddyfarnant [pwy syn] wyr dewr) I.W yn awgrymu mai yma dylair awdl orffen byddair brifodl n wedyn yn rhedeg ar hyd yr awdl, ar gerdd yn gorffen yn draddodiadol mewn mawl ir arwr. Llinell bwysig = crynhoi pwrpas/swyddogaeth beirdd y cyfnod eu geiriau yn cael eu defnyddio fel propaganda. Pwer geiriol y bardd yma. Canmol a moli MM a byddin y Gododdin yn cynnal ysbryd/hyder y llwyth i sicrhau ffyddlondeb/unoliaeth y bobl. Aneirin = Bardd teulu MM a thrwy ei eiriau ef mae Buddfan a milwyr y Gododdin yn aros yn fyw UN O LINELLAU ENWOCAFY GODODDIN
  • 24. DIEBYRTH EI GERTH EI GYNGYR DIFA OEDD EI GYNRHAIN GAN WYR Diebyrth = tlododd colli allan(marw) Certh = gwirionedd dymuniad Buddfan i fod yn ffyddlon i MM ffyddlondeb hyd at farwolaeth Cynghyr = cyn Difa = distrywio Cynrhain = milwyr dethol / prif ryfelwyr (Fei tlododd ei hun trwy ei wirionedd, a thrwy ei gyngor Difethwyd ei brif ryfelwyr gan wyr [y gelyn]) Moliant or arwr am iddo aberthui hun dros ei wlad ai arglwydd fodlon marw dros y gwirionedd h.y. achub Catraeth yn ol i feddiant y Brythoniaid. Son am y rhyfelwyr roedd Buddfan yn eu harwain, ac iddynt farw oherwydd ei gyngor o, ond nid yw Aneirin yn beio yma. Llythyren d sydd yn clymu popeth yma tynnu sylw at y geiriau pwysig = diebyrth, difa. Odl fewnol = erth cryfhau/pwysleisior cysylltiad rhwng y weithred o hunan aberth a ffyddlondeb Buddfan i Fynyddog Mwynfawr.
  • 25. A CHYN EI OLO O DAN ELEIRCH FRE YDOEDD WRYD YN EI ARCH GORGOLCHES EI GRAU EI SEIRCH: (A chyn ei gladdu o dan Eleirch Fryn roedd dewrder yn ei fynwes Golchodd ei waed ei arfwisg) golo = claddu Eleirch Fre = enw lle Gwryd= dewrder Arch = mynwes/bron Gorgolches = golchodd Crau = gwaed Seirch = arfwisg Sangiad ydoedd wryd yn ei arch yn torri ar brif gymal clo yr awdl pwysleisio terfynnoldeb marwolaeth on eto Aneirin yn ein hatgoffa oi ddewrder hyd yn oed yn ei arch. Cloi yr awdl gyda ddelwedd gignoeth arfwisg Buddfan yn wlyb o waed cyn ei gladdu. Gorffen gydar linell: Buddfanfab Bleiddfan dihafarch Dihafarch = cadarn Defnyddio enw personol = creu chwithdod Aneirin colli milwyr roedd wedi treulio blwyddyn yn eu cwmni. (Awdl 1 Owain fab Maro hefyd)