際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
Cemeg 2 Uned 1
Adweithiau metelau alcaliaidd a
halogenau
ADOLYGU
Copyright息 Iestyn Tyne 2013
Adweithiau metelau grwp 1
OCSIGEN yn yr aer
Sodiwm
4 Na
Ocsigen
O2
+
Sodiwm Ocsid
2 Na2O
 Llosgi yn dda wrth gael ei wresogi
 Colli eu sglein wrth eu gadael yn yr aer
 Cynnyrch = powdr gwyn _______ Ocsid
D鉄R OER
Disgrifiadau cyffredinol
 Sio
 Ymdoddi a diflannu
 Symud yn gyflymach wrth fynd I lawr y grwp
Sodiwm
2 Na
D典r
2H2O+
Sodiwm Hydrocsid
2 Na2O
Hydrogen
H2
+
Copyright息 Iestyn Tyne 2013
Adweithiau metelau grwp 1
Clorin ac ELFENNAU GRP. 7
Sodiwm
2 Na
Clorin
Cl2
+
Sodiwm Clorid
2 NaCl
 Halogenau
 Anfetelau
 7 Electron allanol
 Llai adweithiol I lawr y grwp
TUEDD
Disgrifiadau cyffredinol
Adweithedd metelau grp. 1
Mwy adweithiol I lawr y grwp.
Copyright息 Iestyn Tyne 2013
 Adnabod cyfansoddion syn cynnwys metelau Grp.1
PRAWF FFLAM
Cyfansoddyn
syn cynnwys
LITHIWM SODIWM POTASIWM
Lliw Fflam Coch Melyn-Oren Lelog
 DISGRIFIAD
 Glanhau a gwlychu eiren platinwm / meicrom mewn Asid Hydroclorig.
 Rhoir weiren mewn cyfansoddyn Iw brofi.
 Cyfansoddyn yn glynnu Ir weiren.
 Dal y cyfansoddyn yn y fflam.
Copyright息 Iestyn Tyne 2013
Adweithiau halogenau grwp 7
 HAEARN
 Haearn yn gloywi
 Mwg lliw yn ffurfio
 Disgrifiadau cyffredinol
Adweithedd metelau grp. 7
Llai adweithiol I lawr y grwp.
Haearn
2 Fe
Clorin
3Cl2
+
Haearn Clorid
2 FeCl3
Copyright息 Iestyn Tyne 2013
 Adnabod yr halidau (cyfansoddion yn cynnwys clorid/bromid/iodid)
PRAWF ARIAN NITRAD
Cyfansoddyn
syn cynnwys
CLORID BROMID IODID
Lliw Gwaddod Gwyn Hufen Melyn
 DISGRIFIAD
 Hydoddi powdr mewn dwr I greu hydoddiant
 Ychwanegu hydoddiant arian nitrad
 Profi wrth arsylwi y lliw
Copyright息 Iestyn Tyne 2013
 Gwahanu Olew yn ffracsiynau llai
DISTYLLU FFRACSIYNNOL
 Gwresogi olew fel bod yr hydrocarbonau yn anweddu
 Anwedd yn symud trwyr golofn ac yn oeri wrth godi
 Os caiff ei oeri o dan ei ferwbwynt  cyddwyso yn ol yn hylif a gellir ei gasgluo
wahanol rannau or golofn.
 DISGRIFIAD
Olew Crai
Gwresogydd
Nwy Petroliwm (<40C) C1 i C3
Gasoline(40 - 200C) C4 i C12
Kerosene, tanwydd jet(200-250C) C12 i C16
Olew gwresogi(250 - 300C) C15 i C18
Olew iro(300 - 370C) >C19
Gwaddod >C25
Y GOLOFN DDISTYLLU
FFRACSIYNOL
Copyright息 Iestyn Tyne 2013
 ALCANAU
 Cyfansoddion yn cynnwys yr elfennau Hydrogen a Carbon
HYDROCARBONAU
BOND Sengl cofalent ADWEITHEDD Dim ond yn llosgi
ENWAU Methan Ethan Propan Bwtan Pentan
FFORMIWLA CH4 C2 H6 C3 H8 C4 H10 C5 H12
FFORMIWLA
ADEILEDDOL
Copyright息 Iestyn Tyne 2013
 Cyfansoddion yn cynnwys yr elfennau Hydrogen a Carbon
HYDROCARBONAU
 ALCENAU
BOND Dwbl cofalent ADWEITHEDD Adweithiol iawn
ENWAU Ethen Propen
FFORMIWLA C2H4 C3 H6
FFORMIWLA
ADEILEDDOL
 Prawf alcenau: Dwr bromin yn cadw lliw efo alcenau ond yn colli lliw efo alcanau.
Copyright息 Iestyn Tyne 2013
 Monomer: Moleciwl bach adweithiol yn cynnwys bond dwbl
 Polymer: Cadwyn hir o fonomerau wedi eu uno
 Y broses o droi monomerau yn gadwyn hir o bolymer
POLYMERIAD ADIO
 Mewn polymeriad adio mae monomerau yn cael eu
troi yn bolymerau.
 AMODAU: Gwres a gwasgedd uchel
n
n = nifer y monomerau Polymer = n uned o hyd
Neu gellir ei
ddangos fel:
Copyright息 Iestyn Tyne 2013
 ENGREIFFTIAU
POLYMERIAD ADIO
ENWR
MONOMER
Ethen Cloroethen Tetrafflworeth
en
Propen
FFORMIWLA
ADEILEDDOL
ENWR
POLYMER
Polyethen Polycloroethe
n
Polytetrafflwo
rethen
Polypropen
FFORMIWLA
ADEILEDDOL
Copyright息 Iestyn Tyne 2013
MATHAU O BLASTIGION
ENWR MATH THERMOPLASTIG THERMOSET
Diagram or adeiledd
Effaith gwres a pham Mowldio
Heb groesgysylltau felly
yn llithro heibio eu
gilydd
Dim Effaith
Croegysylltau yn
cryfhau yr adeiledd
Defnydd posib Powlenni Socedi trydan
Copyright息 Iestyn Tyne 2013
DEFNYDDIAU CLYFAR (SMART)
Enwr
Defnydd
Paent
thermocro
mig
Paent
ffotocromi
g
Aloi cofio
siap
Polymer
cofio siap
Hydrogel
Pa
briodwedd
syn
newid?
Lliw Lliw Cof cadw
siap  ffug
elastigedd
Siap Amsugno
Dwr
Pa newid
amgylche
ddol?
Gwres Golau Siap Gwres Tymheredd
neu pH
Defnydd
Posib
Crysau T
Tymheredd
corff
Sbectols
haul 
tywyllu
mewn
golau haul
Ffram
sbectol
Cyrff ceir
plastig 
trwsio tolc
Cyhyrau
artiffisial

More Related Content

GCSE Chemistry 2 Unit 1 - Cemeg 2 Uned 2 (Welsh Version / Fersiwn Gymraeg)

  • 1. Cemeg 2 Uned 1 Adweithiau metelau alcaliaidd a halogenau ADOLYGU
  • 2. Copyright息 Iestyn Tyne 2013 Adweithiau metelau grwp 1 OCSIGEN yn yr aer Sodiwm 4 Na Ocsigen O2 + Sodiwm Ocsid 2 Na2O Llosgi yn dda wrth gael ei wresogi Colli eu sglein wrth eu gadael yn yr aer Cynnyrch = powdr gwyn _______ Ocsid D鉄R OER Disgrifiadau cyffredinol Sio Ymdoddi a diflannu Symud yn gyflymach wrth fynd I lawr y grwp Sodiwm 2 Na D典r 2H2O+ Sodiwm Hydrocsid 2 Na2O Hydrogen H2 +
  • 3. Copyright息 Iestyn Tyne 2013 Adweithiau metelau grwp 1 Clorin ac ELFENNAU GRP. 7 Sodiwm 2 Na Clorin Cl2 + Sodiwm Clorid 2 NaCl Halogenau Anfetelau 7 Electron allanol Llai adweithiol I lawr y grwp TUEDD Disgrifiadau cyffredinol Adweithedd metelau grp. 1 Mwy adweithiol I lawr y grwp.
  • 4. Copyright息 Iestyn Tyne 2013 Adnabod cyfansoddion syn cynnwys metelau Grp.1 PRAWF FFLAM Cyfansoddyn syn cynnwys LITHIWM SODIWM POTASIWM Lliw Fflam Coch Melyn-Oren Lelog DISGRIFIAD Glanhau a gwlychu eiren platinwm / meicrom mewn Asid Hydroclorig. Rhoir weiren mewn cyfansoddyn Iw brofi. Cyfansoddyn yn glynnu Ir weiren. Dal y cyfansoddyn yn y fflam.
  • 5. Copyright息 Iestyn Tyne 2013 Adweithiau halogenau grwp 7 HAEARN Haearn yn gloywi Mwg lliw yn ffurfio Disgrifiadau cyffredinol Adweithedd metelau grp. 7 Llai adweithiol I lawr y grwp. Haearn 2 Fe Clorin 3Cl2 + Haearn Clorid 2 FeCl3
  • 6. Copyright息 Iestyn Tyne 2013 Adnabod yr halidau (cyfansoddion yn cynnwys clorid/bromid/iodid) PRAWF ARIAN NITRAD Cyfansoddyn syn cynnwys CLORID BROMID IODID Lliw Gwaddod Gwyn Hufen Melyn DISGRIFIAD Hydoddi powdr mewn dwr I greu hydoddiant Ychwanegu hydoddiant arian nitrad Profi wrth arsylwi y lliw
  • 7. Copyright息 Iestyn Tyne 2013 Gwahanu Olew yn ffracsiynau llai DISTYLLU FFRACSIYNNOL Gwresogi olew fel bod yr hydrocarbonau yn anweddu Anwedd yn symud trwyr golofn ac yn oeri wrth godi Os caiff ei oeri o dan ei ferwbwynt cyddwyso yn ol yn hylif a gellir ei gasgluo wahanol rannau or golofn. DISGRIFIAD Olew Crai Gwresogydd Nwy Petroliwm (<40C) C1 i C3 Gasoline(40 - 200C) C4 i C12 Kerosene, tanwydd jet(200-250C) C12 i C16 Olew gwresogi(250 - 300C) C15 i C18 Olew iro(300 - 370C) >C19 Gwaddod >C25 Y GOLOFN DDISTYLLU FFRACSIYNOL
  • 8. Copyright息 Iestyn Tyne 2013 ALCANAU Cyfansoddion yn cynnwys yr elfennau Hydrogen a Carbon HYDROCARBONAU BOND Sengl cofalent ADWEITHEDD Dim ond yn llosgi ENWAU Methan Ethan Propan Bwtan Pentan FFORMIWLA CH4 C2 H6 C3 H8 C4 H10 C5 H12 FFORMIWLA ADEILEDDOL
  • 9. Copyright息 Iestyn Tyne 2013 Cyfansoddion yn cynnwys yr elfennau Hydrogen a Carbon HYDROCARBONAU ALCENAU BOND Dwbl cofalent ADWEITHEDD Adweithiol iawn ENWAU Ethen Propen FFORMIWLA C2H4 C3 H6 FFORMIWLA ADEILEDDOL Prawf alcenau: Dwr bromin yn cadw lliw efo alcenau ond yn colli lliw efo alcanau.
  • 10. Copyright息 Iestyn Tyne 2013 Monomer: Moleciwl bach adweithiol yn cynnwys bond dwbl Polymer: Cadwyn hir o fonomerau wedi eu uno Y broses o droi monomerau yn gadwyn hir o bolymer POLYMERIAD ADIO Mewn polymeriad adio mae monomerau yn cael eu troi yn bolymerau. AMODAU: Gwres a gwasgedd uchel n n = nifer y monomerau Polymer = n uned o hyd Neu gellir ei ddangos fel:
  • 11. Copyright息 Iestyn Tyne 2013 ENGREIFFTIAU POLYMERIAD ADIO ENWR MONOMER Ethen Cloroethen Tetrafflworeth en Propen FFORMIWLA ADEILEDDOL ENWR POLYMER Polyethen Polycloroethe n Polytetrafflwo rethen Polypropen FFORMIWLA ADEILEDDOL
  • 12. Copyright息 Iestyn Tyne 2013 MATHAU O BLASTIGION ENWR MATH THERMOPLASTIG THERMOSET Diagram or adeiledd Effaith gwres a pham Mowldio Heb groesgysylltau felly yn llithro heibio eu gilydd Dim Effaith Croegysylltau yn cryfhau yr adeiledd Defnydd posib Powlenni Socedi trydan
  • 13. Copyright息 Iestyn Tyne 2013 DEFNYDDIAU CLYFAR (SMART) Enwr Defnydd Paent thermocro mig Paent ffotocromi g Aloi cofio siap Polymer cofio siap Hydrogel Pa briodwedd syn newid? Lliw Lliw Cof cadw siap ffug elastigedd Siap Amsugno Dwr Pa newid amgylche ddol? Gwres Golau Siap Gwres Tymheredd neu pH Defnydd Posib Crysau T Tymheredd corff Sbectols haul tywyllu mewn golau haul Ffram sbectol Cyrff ceir plastig trwsio tolc Cyhyrau artiffisial