Put rimskih imperatora
- 1. Put rimskih imperatora Rimska nalazi邸ta u Srbiji
- 2. Put rimskih careva, kulturnoistorijskoturistika ruta Na na邸em tlu je roeno 17 imperatora Rimskog carstva. Ideja da se mesta s arheolo邸kim nalazi邸tima iz rimskog doba pove転u u jednu rutu promovisana je 2004.godine, u Narodnom muzeju Zajearu, dok je kao master plan Ekonomskog fakulteta promovisana 2006 godine. Put rimskih careva, kulturnoistorijsko-turistika ruta duga 600 kilometara koja bi povezala sva mesta rimskog naslea u Srbiji Ruta zapoinje od Sirmijuma (Sremska Mitrovica), Singidunuma (Beograd), Viminacijuma (Kostolac), Trajanove table, mosta, Dijane (Kladovo), Feliks Romulijane (Zajear), Naisus - Medijana (Ni邸), Justinijane Prime (Cariin grad, Lebane). Povezana, mesta u kojima su 転iveli Decije, Klaudije Gotski, Prob, Aurelijan, Galerije, Daja, Konstantin Veliki i drugi carevi, pria o usponu i padu Rimskog carstva, konkretno o vremenu kad je prestonica Istonog carstva bio Sirmijum.
- 3. Sirmijum. Sremska Mitrovica Dana邸nja Sremska Mitrovica ispod svojih ulica i kua krije tragove nekada rasko邸nog i monog rimskog grada Sirmijuma. Njegova istorija se mo転e pratiti od vremena Augustovog pohoda na Ilirik (35.-33. pre .n.e), pa sve do 582. godine kada grad pada pod avarsku vlast. Rimljani su verovatno zauzeli Sirmijum u vreme Tiberijevih ratova u Panoniji (13.-9. pre n.e), a za vreme flavijevske dinastije Sirmijum je dobio status kolonije (Colonia Flavia). Veoma esto je kori邸en kao vojna baza za pohode protiv varvara koji su neumorno ugro転avali granicu ovog dela Carstva. Od nastanka kolonije, pa sve do kraja IV veka, istorijski izvori pominju Sirmijum kao povremeno boravi邸te mnogih rimskih careva. Iz istorijskih izvora znamo da su u periodu od I do III veka u Sirmijumu du転e ili krae boravili mnogi rimski imperatori U gradu i njegovoj okolini roeno 5 rimskih careva: Decije Trajan, Aurelijan, Prob, Maksimijan Herkulije i Gracijan. Grad do転ivljava najvei procvat krajem III i tokom IV veka, kada postaje jedna od prestonica Rimskog carstva i povremeno sedi邸te rimskih imperatora Dioklecijana, Licinija, Konstantina Velikog, Konstancije II, Juliana, Valentinijana I, Gracijana i Teodosija.
- 4. Sirmium Prilikom arheolo邸kih istra転ivanja Sirmijuma pored Carske palate sa rimskim cirkusom, otkrivene su i druge monumentalne javne gradjevine kao 邸to su tzv. Licinijeve terme, 転itnica (horreum), trgovake i zanatske etvrti. Pronaene su luksuzne gradske vile, ali i vi邸espratne stambene zgrade, zvane insulae, u kojima je 転ivelo siroma邸nije stanovni邸tvo. Grad je bio za邸tien monim bedemima, a snabdevao se vodom preko akvadukta sa izvora fru邸kogorskog potoka Vranja邸a. Ulice su imale portike, kanalizaciju i bile su poploane kamenom. U gradu je tada radila kovnica novca, radionice za izradu raznih predmeta od plemenitih metala, stakla, keramike, a proizvodile su se i opeke. Poznati rimski pisac iz IV veka Amijan Marcelin naziva ga slavna i mnogoljudna majka gradova http://www.carskapalata.rs/carskapalata.html
- 5. Viminacijum . Kostolac Rimski vojni logor i grad nastao je u I i trajao do poetka VII veka. Nakon najezde varvara (Avara i Huna) pod vostvom Atile grad je razoren 441. godine. Obnovljen je kao pogranino vojno utvrenje za vreme vladavine cara Justinijana I (527.--565.) Bio je jedan od najznaajnijih legijskih logora na Dunavu, a izvesno vreme i glavni grad rimske provincije Gornje Mezije.Prvo je je imao status municipija, a zatim u III. veku dobio status kolonije odn. grada sa punom autonomijom, sa pravom kovanja novca Pored grada nalazi se legijski logor castrum, Porta Praetoria, terme, mauzolej, grobnice i kripta sa sauvanim fresko slikarstvom . Zatim su nedaleko otkriveni ostaci trikonhalne crkve i akvadukta, dok je nedavno otkriven mamut
- 6. Viminacium Zahvaljujui svojem polo転aju Viminacijum postaje centar zanatskih i umetnikih radionica. Upravo u tim radionicama, tokom IV veka nastaju neka od najznaajnijih dela fresko-oslikanih grobnica kasnoantikog perioda Sonta転na i probna istra転ivanja na gradskom tkivu i na legijskom logoru pokazala su ouvanost bedema, ulica, trgova, hramova, amfiteatra u visini od nekoliko metara, posebno ukoliko se ima u vidu da se veina antikih gradova nalaze ispod savremenih gradova, aViminacijum ispod oranice Viminacijum se prostire na oko 450 h, i prema povr邸inskom kopu Drmno, na tom mestu nalazi se akvadukt, ostaci ranohri邸anske bazilike i domusi http://www.viminacium.org.rs/index_html?language=srpski
- 7. Kulturno naslee Dunava Trajanova Tabla, Most i Tvrava Dijana Rimski obalski put du転 Dunava 仂b亠zb亠亠n v亠im ili m舒njim v仂nim p仂l仂転舒im舒 i v仂n仂-t亠hnikim inst舒l舒ci舒m舒, striktno s亠 dr転ao (desne) obale reke i u njegovim klisurama, G仂rnj仂 i D仂nj仂 klisuri Gv仂zd亠n舒 vr舒t舒/亠rd舒p. Rimski put najvi邸e 2 m 邸irine gradili su 丐ib亠rie, Kl舒udie i Fl舒vi亠vci, i n舒z舒d 丐r舒舒n i njegova uloga je bila prvenstveno da bi se za邸titio limes (granica), dok je Trajan svoje arhitektonske poduhvate izveo pre svega zbog svog pohoda na Daane. Rimske snage su ovaj put uvale sve do VII veka Sauvane su komemorativni natpisi na Gornjoj klisuri-Gospoina stena i Donje klisure gde je pronaena uvena Tabula Traiana http://virtuelnimuzejdunava.rs/srbija/kulturno-nasledje/arheoloskamapa-dunava/trajanov-put-trajanov-kanal-trajanov-most--viatraiana-.77.html
- 8. Trajanov most, stub i forum O Trajanovom mostu, njegovom izgledu i t亠hnikim p仂亠din仂stim舒, ostali su sauvani n亠ki podaci iz literarnih izvor舒 , a pre svega na metopi Trajanovog stuba, na Trajanovom forumu u Rimu. Trajanov stub (29, 78 m), forum i most delo su uvenog arhitekte Apolodora iz Damaska. Ceo poduhvat podignut je oko 106-113 u slavu pobede cara Trajana u vojnom pohodu protiv Daana. Reljefni niz u vidu spirale propoveda o dva pohoda. U stopi stuba nalazi se urna cara Trajana, dok se na vrhu prvobitno nalazila njegova statua koja je, kasnije zamenjena statuom S. Petra. Trajanov forum je dovr邸en ne邸to kasnije i sme邸ten je izmeu Augostovog i Cezarovog foruma http://www.rastko.rs/rastko/delo/13195
- 9. Trajanov stub i forum
- 10. Tvrava Dijana, Karata邸 Diana je stari utvreni grad na obali Dunava Nalazi se u Karata邸u, ispod same HE erdap I. Tvrava je podignuta kao jedna od baza za Dake ratove i obezbeivanje plovidbe Dunavom. Danas ima ostataka utvrenja, a unutar samog lokaliteta se sprovode arheolo邸ka istra転ivanja Utvrda je podignuta krajem I veka za vladavine cara Trajana, tokom njegovih priprema za osvajanje Dakije (tzv. Daki ratovi). Pored toga tvrava je obezbeivala kanale kojima je omoguena plovidba Dunavom. Svoju prvu obnovu je do転ivela u III veku, dok je poetkom IV veka dobila dva nova bedema koji su se spu邸tali do Dunava Tvrava ima osnovu zaobljenog pravougaonika u kome su ju転na i severna strana krae i sa kulama postavljenim u njegovama temenima. Posedovala je etiri kapije (na svakoj strani po jednu) ojaane polukru転nim kulama, osim kapije na severnoj strani (okrenutoj ka Dunavu), koju su uvale dve obine trostrane kvadratne kule.
- 11. Felix Romuliana. Gamzigrad Galerije, potonji car i bog, roen je oko 250. g u jednom mestu u Probalnoj Dakiji, podigao je na mestu svog roenja velelepnu palatu i utvrenje. Najnovijim istra転ivanjima utvreno je da je rodno mesto bilo veliko urbano naselje sa luksuynim javnim i privatnim graevinama. Pod uticajem majke koja je bila protiv hri邸ana, Galerije je uticao na Dioklecijana da donese etvrti po redu edikt protiv hri邸ana. Malo je poznato da je sam Galerije, kasnije, aprila 311 izdao u Nikomediji edikt kojim se obustavlja progon hri邸ana Dvorski kompleks opasan je odbrambenim sistemom: dvostruki bedem oformljen je od ostataka starijeg utvrenja. Pilastar sa predstavom tetrarha u medaljonima svedoi da je 305. g zapoeta izgradanja, dok je ceo kompleks yavr邸en do proslave dvadesetogodi邸njice Galerijeve vladavine. Zbog bolesti profana izgradnja usmerena je ka sakralnom u Maguri.
- 12. Ikonografsko tumaenje Felix Romuliane Ikonografija ukrasa, ali i samih graevina svedoi o idejnopolitikoj koncepciji tetrarhije. Posebno mesto u Galerijevoj ideologiji zauzima Dionis. Celokupan ukras Romulijane, ako i careve prestone palate u Solunu, u znaku su ovog veno mladog boga koji iznova vaskrsava. Na Maguri svetom brdu koje se nalazi tano u osi u odnosu na glavnu kapiju utvrenja, udaljenom tano 1 km, izvedena je poslednja apoteoza rimskog cara i njegove majke. Poput Dionisa i njegove majke Semele, koji su se pridu転ili bogovima na Olimpu, nakon Dionisove trijumfalne ekspedicije u Indiju, Galerije-Novi Dionis i njegova majka Romula, uzdigli su se u nebo sa vrha Magure. http://www.muzejzajecar.org/, http://www.gamzigrad.com/history.aspx? id=3016&grid=3002&page=1 , http://www.youtube.com/watch? v=cGSWyb4caak
- 13. Galerijeva palata i slavoluk u Solunu
- 14. Dioklecijanova palata u Splitu