際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
PROFESSIONELE
ZELFONTHULLINGEN
Voordelen en valkuilen van het
inzetten van persoonlijke
ervaringen als hulpverlener
ElsVerheyen en Mara Reynders
Studiedag De kracht van de ervaringswerker 2019
SOCIAAL.NET, 21/8/2018
VOLWAARDIGE CLINTPARTICIPATIE IS NIET EVIDENT
MAKEN HULPVERLENERS RUIMTEVOOR FUNDAMENTELE INSPRAAK?
Kunnen we de notie van ervaringsdeskundigheid ook omkeren? Moeten
professionele hulpverleners niet vaker hun eigen kwetsbaarheid, anders-zijn,
afhankelijkheid leren uitspreken en integreren in het hulpverleningsproces?
Ligt ook daar geen vorm van ervaringsdelen braak?
OEFENING
 In welke mate durf jij (je kwetsbaarheden) delen met collegas?
SITUERING
 Voor zover wij weten: geen richtlijnen voor het inzetten van herstelde
therapeuten (wel vb. voor het werken met ervaringsdeskundigen:
discrepantie!)
 Nochtans
 75 tot 87% van de therapeuten heeft zelf een therapeutische ervaring
(Norcross & Conner, 2005; Orlinsky, Schofield, Schroder, & Kazantzis,
2011)
 domein van eetstoornissen: 24% tot 47% van de therapeuten heeft zelf
ervaring
(Barbarich, 2002)
 In zekere zin ervaart iedereen doorheen zijn leven wel pijnlijke ervaringen,
tegenslagen, of fysiek of emotioneel lijden (dat ingezet kan worden).
Voordelen? Nadelen?
Kan een hulpverlener die hersteld is wel
mensen met een zelfde problematiek
behandelen?
VOORDELEN
 Verhoogde empathie en expertise van de therapeut: sneller patronen of
onderliggende issues opmerken
 Therapeut als rolmodel
 Een meer gelijkwaardige therapeutische relatie
 Meer begrip van relationele processen
 Meer begrip of kennis van de therapeut over de ziekte en het
herstelproces
 Een positief vooruitzicht (hoopvol) over de pati谷nt en de
behandeluitkomst
Johnston, et al. (2005); Warren, et al. (2013); Costin &
Johnson (2002); deVos, Netten & Noordenbos (2015)
VOORDELEN (2)
 Positieve emoties binnenbrengen bij pati谷nten, zoals hoop, veiligheid en begrepen
worden
 Voor ptn: meer gevoelens van hoop op herstel, motivatie voor verandering,
vertrouwen en veiligheid in therapie, voelt zich meer begrepen en meer open en
eerlijk, en minder ervaren van schaamte
 Hv: kan meer authentiek zijn
 Een dieper begrip van pijnlijke ervaringen en van hoe moeilijk therapie kan zijn.
 Langere verdraagzaamheid wanneer het therapeutisch proces traag gaat en meer
vertrouwen in het therapeutisch proces. Je hebt zelf ervaren dat verandering veel
tijd nodig heeft en dat stilstand onderdeel is van het proces.
Johnston, et al. (2005); Warren, et al. (2013); Costin &
Johnson (2002); deVos, Netten & Noordenbos (2015)
Gelso & Hayes (2007); Gilroy, Carroll & Murra, (2001)
NADELEN
 Risico op tegenoverdrachtsprocessen
 Over-identificatie hv met cli谷nt (assumpties obv eigen ervaringen)
 Cli谷nt maakt negatieve vergelijking met hv
 Te betrokken zijn op cli谷nt (te hard werken, verantwoordelijk voelen,)
 Te persoonlijk, familiair worden
 Emotioneel getriggerd worden
 Te weinig objectiviteit in de therapie
Costin & Johnson (2002); deVos, Netten &
Noordenbos (2015)
NADELEN (2)
 Risico op herval
 Blijvende negatieve temperamentstrekken (vb. kritisch zijn, ongeduld,
oordelend,)
 Blinde vlekken bij hv 竪 hoe dan herkennen bij cl?
 Wounded healers are more vulnerable than other therapists to being
traumatized by the clinical work itself
(Pearlman, 1995; Salston & Figley, 2003)
Costin & Johnson (2002); deVos, Netten & Noordenbos
(2015); Pearlman (1995); Salston & Figley (2003)
THE DILEMMA OF THE WOUNDED HEALER
AMERICAN PSYCHOLOGICAL ASSOCIATION 2012
ZERABUVEL, N. & ODOUGHERTY WRIGHT, M.
Importantly, being wounded in itself does not produce the potential to heal; rather,
healing potential is generated through the process of recovery. Thus the more
healers can understand their wounds and journey of recovery, the better position
they are in to guide others through such a process, while recognizing that each
persons journey is unique.
HOE?
 Kort je eigen ervaring toelichten en aangeven dat je die ervaringskennis
ook mee in je rugzak hebt zitten (self-disclosure)
竪 vb. vertellen over ondergewicht of eetbuien gehad hebben, zonder
specifieke details
 Voorbeelden geven van hoe je zelf met bepaalde dingen bent omgegaan,
hoe je iets hebt opgelost of hoe iets juist niet voor je werkte (self-
disclosure)
竪 aanpassen aan de cl die voor je zit! (Wie, hoe, wanneer, waarom?)
 Informatie, tips en advies geven
OEFENING:
HOE STUKJESVAN JEZELF INZETTEN?
1) Iemand die voor de 1ste keer op gesprek komt of in opname gaat
2) Cli谷nt die zegt Jij bent zo zelfzeker, ik vraag mij af hoe dat bij mij ooit
gaat lukken? of
Jij hebt gemakkelijk praten, bij jou loopt alles prima!
3) Cli谷nt die zich afvraagt Ga ik hier ooit nog wel uitkomen?
WAT NODIG?
 Zelfinzicht en zelfzorg
 Gepaste training, opleiding en intervisie of supervisie
 Enkel aan zelfonthulling doen indien in het belang van cl en doelbewust:
 Inzicht geven in de problematiek 辿n in herstelproces
 Therapeutische werkrelatie verbeteren
 Motivatie voor verandering aanmoedigen
 Veilige werkomgeving (hoe authentiek kan jij met je collegas zijn?)
 Voldoende goed en lang hersteld zijn
IEDEREEN HEEFT KWETSUREN:
DURF ZE TE INTEGREREN IN JE BEGELEIDING
HARTELIJK
BEDANKT!
www.voedselvoordeziel.be
info@voedselvoordeziel.be
ElsVerheyen en Mara Reynders
Studiedag De kracht van de ervaringswerker 2019

More Related Content

Voedsel voor de Ziel - Professionele zelfonthullingen

  • 1. PROFESSIONELE ZELFONTHULLINGEN Voordelen en valkuilen van het inzetten van persoonlijke ervaringen als hulpverlener ElsVerheyen en Mara Reynders Studiedag De kracht van de ervaringswerker 2019
  • 2. SOCIAAL.NET, 21/8/2018 VOLWAARDIGE CLINTPARTICIPATIE IS NIET EVIDENT MAKEN HULPVERLENERS RUIMTEVOOR FUNDAMENTELE INSPRAAK? Kunnen we de notie van ervaringsdeskundigheid ook omkeren? Moeten professionele hulpverleners niet vaker hun eigen kwetsbaarheid, anders-zijn, afhankelijkheid leren uitspreken en integreren in het hulpverleningsproces? Ligt ook daar geen vorm van ervaringsdelen braak?
  • 3. OEFENING In welke mate durf jij (je kwetsbaarheden) delen met collegas?
  • 4. SITUERING Voor zover wij weten: geen richtlijnen voor het inzetten van herstelde therapeuten (wel vb. voor het werken met ervaringsdeskundigen: discrepantie!)
  • 5. Nochtans 75 tot 87% van de therapeuten heeft zelf een therapeutische ervaring (Norcross & Conner, 2005; Orlinsky, Schofield, Schroder, & Kazantzis, 2011) domein van eetstoornissen: 24% tot 47% van de therapeuten heeft zelf ervaring (Barbarich, 2002) In zekere zin ervaart iedereen doorheen zijn leven wel pijnlijke ervaringen, tegenslagen, of fysiek of emotioneel lijden (dat ingezet kan worden).
  • 6. Voordelen? Nadelen? Kan een hulpverlener die hersteld is wel mensen met een zelfde problematiek behandelen?
  • 7. VOORDELEN Verhoogde empathie en expertise van de therapeut: sneller patronen of onderliggende issues opmerken Therapeut als rolmodel Een meer gelijkwaardige therapeutische relatie Meer begrip van relationele processen Meer begrip of kennis van de therapeut over de ziekte en het herstelproces Een positief vooruitzicht (hoopvol) over de pati谷nt en de behandeluitkomst Johnston, et al. (2005); Warren, et al. (2013); Costin & Johnson (2002); deVos, Netten & Noordenbos (2015)
  • 8. VOORDELEN (2) Positieve emoties binnenbrengen bij pati谷nten, zoals hoop, veiligheid en begrepen worden Voor ptn: meer gevoelens van hoop op herstel, motivatie voor verandering, vertrouwen en veiligheid in therapie, voelt zich meer begrepen en meer open en eerlijk, en minder ervaren van schaamte Hv: kan meer authentiek zijn Een dieper begrip van pijnlijke ervaringen en van hoe moeilijk therapie kan zijn. Langere verdraagzaamheid wanneer het therapeutisch proces traag gaat en meer vertrouwen in het therapeutisch proces. Je hebt zelf ervaren dat verandering veel tijd nodig heeft en dat stilstand onderdeel is van het proces. Johnston, et al. (2005); Warren, et al. (2013); Costin & Johnson (2002); deVos, Netten & Noordenbos (2015) Gelso & Hayes (2007); Gilroy, Carroll & Murra, (2001)
  • 9. NADELEN Risico op tegenoverdrachtsprocessen Over-identificatie hv met cli谷nt (assumpties obv eigen ervaringen) Cli谷nt maakt negatieve vergelijking met hv Te betrokken zijn op cli谷nt (te hard werken, verantwoordelijk voelen,) Te persoonlijk, familiair worden Emotioneel getriggerd worden Te weinig objectiviteit in de therapie Costin & Johnson (2002); deVos, Netten & Noordenbos (2015)
  • 10. NADELEN (2) Risico op herval Blijvende negatieve temperamentstrekken (vb. kritisch zijn, ongeduld, oordelend,) Blinde vlekken bij hv 竪 hoe dan herkennen bij cl? Wounded healers are more vulnerable than other therapists to being traumatized by the clinical work itself (Pearlman, 1995; Salston & Figley, 2003) Costin & Johnson (2002); deVos, Netten & Noordenbos (2015); Pearlman (1995); Salston & Figley (2003)
  • 11. THE DILEMMA OF THE WOUNDED HEALER AMERICAN PSYCHOLOGICAL ASSOCIATION 2012 ZERABUVEL, N. & ODOUGHERTY WRIGHT, M. Importantly, being wounded in itself does not produce the potential to heal; rather, healing potential is generated through the process of recovery. Thus the more healers can understand their wounds and journey of recovery, the better position they are in to guide others through such a process, while recognizing that each persons journey is unique.
  • 12. HOE? Kort je eigen ervaring toelichten en aangeven dat je die ervaringskennis ook mee in je rugzak hebt zitten (self-disclosure) 竪 vb. vertellen over ondergewicht of eetbuien gehad hebben, zonder specifieke details Voorbeelden geven van hoe je zelf met bepaalde dingen bent omgegaan, hoe je iets hebt opgelost of hoe iets juist niet voor je werkte (self- disclosure) 竪 aanpassen aan de cl die voor je zit! (Wie, hoe, wanneer, waarom?) Informatie, tips en advies geven
  • 13. OEFENING: HOE STUKJESVAN JEZELF INZETTEN? 1) Iemand die voor de 1ste keer op gesprek komt of in opname gaat 2) Cli谷nt die zegt Jij bent zo zelfzeker, ik vraag mij af hoe dat bij mij ooit gaat lukken? of Jij hebt gemakkelijk praten, bij jou loopt alles prima! 3) Cli谷nt die zich afvraagt Ga ik hier ooit nog wel uitkomen?
  • 14. WAT NODIG? Zelfinzicht en zelfzorg Gepaste training, opleiding en intervisie of supervisie Enkel aan zelfonthulling doen indien in het belang van cl en doelbewust: Inzicht geven in de problematiek 辿n in herstelproces Therapeutische werkrelatie verbeteren Motivatie voor verandering aanmoedigen Veilige werkomgeving (hoe authentiek kan jij met je collegas zijn?) Voldoende goed en lang hersteld zijn
  • 15. IEDEREEN HEEFT KWETSUREN: DURF ZE TE INTEGREREN IN JE BEGELEIDING
  • 16. HARTELIJK BEDANKT! www.voedselvoordeziel.be info@voedselvoordeziel.be ElsVerheyen en Mara Reynders Studiedag De kracht van de ervaringswerker 2019