2. Hedefler Ve Kazanımlar
Bu sunumun sonunda öğrenciler;
1. Ölçmenin tanımını yapabilecek,
2. Ölçme türlerini sayabilecek,
3. Hata türlerini sayabilecek,
4. Değerlendirme kavramının tanımını yapabilecek,
5. Değerlendirme türlerini sayabilecek.
2
3. Ön Bilgiler
Ölçüm: Ölçme iĢlemi sonunda elde edilen sayı veya
semboldür.
Ölçüt: Ölçme sonuçlarının karĢılaĢtırılmasında esas
alınan ve ilgili karar süreci boyunca değiĢmeyen
niceliklerdir.
Ölçme Kuralı: Ölçme iĢleminde ölçülen özelliğin ne
kadarlık miktarına ne kadar puan verileceğinin
belirlenmesidir.
3
4. ÖLÇME
Genel tanımıyla ölçme; bireylerin ya da nesnelerin belirli
özelliklere sahip olup olmadığını sahipse sahip oluĢ
derecesinin belirlenerek sonuçlarının sembollerle ifade
edilmesidir.
Öğretmenlerin öğrencilerin baĢarı notlarını belirlemek için
yaptığı testlerden, marketten aldığımız domatesin
tartılması gibi birçok iĢlem ölçmenin içinde yer alır.
4
6. Doğrudan Ölçme
Ölçme konusu olan değiĢkenlerin değerlerinin araya
baĢka bir değiĢken almadan doğrudan gözlenerek
ölçülmesi.
Örneğin; sınıfta erkek öğrenci sayısın 20 bulunması, çift
kollu terazide 1 kg elmanın ölçülmesi.
Ölçme Türleri (2/4)
6
7. Ölçme Türleri (3/4)
Dolaylı Ölçme
Bir değiĢkenin bir baĢka değiĢken yardımıyla
ölçülmesidir.
Örneğin; zeka doğrudan ölçülemez ve IQ testi yardımıyla
ölçülebilir. Ayrıca yaylı kantarda 1 kg elmanın ölçülmesi.
7
8. Ölçme Türleri (4/4)
TüretilmiĢ Ölçme
Ölçmek istediğimiz özellik üzerinde herhangi bir iĢlem
yapmadan bu özellikle ilgili baĢka değiĢkenler üzerinde
matematiksel iĢlemler yapılan ölçümlerdir.
Örneğin; dönem sonu ders notu bulunurken vizenin
%40’nın finalin %60’nın alınarak gerçek notun
belirlenmesi.
8
9. Ölçmede Hata (1/5)
Ölçme iĢlemlerinin en az hata ile gerçekleĢtirilmesi ölçme
sonucunun amaca en doğru hizmet etmesi için önemlidir.
Ölçmede hata kaynakları Ģunlardır;
Ölçmeci
Ölçme aracı
Ölçme ortamı
Ölçülen özellik
9
11. Ölçmede Hata (3/5)
Sabit Hata
Her bir ölçümde aynı yönde etki yapan ve miktarı
değiĢmeyen hatalardır.
Örneğin bir öğretmenin tüm öğrencilere 10 puan fazla
vermesi.
11
12. Ölçmede Hata (4/5)
Sistematik Hata
Ölçülen büyüklüğe, ölçmeciye ve ölçme koĢullarına göre
miktarı farklılık gösteren hatalardır.
Örneğin bir öğretmenin sevdiği öğrencilere 5 puan fazla
vermesi.
12
13. Ölçmede Hata (5/5)
Rasgele Hata
Kaynakları bilinmeyen ve ölçme sonuçlarına geliĢigüzel
karıĢan hatalardır. Bu tür hataların sebebi bilinmediği için
geçerliliği düĢürür.
Örneğin; bir öğretmenin sınıfta fazla gürültü olması
sebebiyle sınav puanlarını yanlıĢ toplaması.
13
14. DEĞERLENDĠRME(1/8)
Eğitimde ölçme iĢleminden sonra elde edilen
ölçümlerden bir anlam çıkartmak için değerlendirme
iĢlemi gerçekleĢtirilir.
Değerlendirme, ölçme sonuçlarının ölçütle
karĢılaĢtırılarak, ölçülen nitelik hakkında karar
verilmesidir.
14
15. Değerlendirme sürecinde kullanılan ölçüte göre
değerlendirme;
Mutlak değerlendirme
Bağıl değerlendirme
olarak ikiye ayrılır.
DEĞERLENDĠRME(2/8)
15
16. Mutlak Değerlendirme
Ölçütün ölçülen grubun özelliklerin den (sınıf
ortalaması, sınıf genel baĢarı durumu vb.) bağımsız
olarak önceden belirlenmesi durumudur.
Örneğin; lisede bir dersten geçebilmek için 45 ve üstü
puan almak gerekir.
DEĞERLENDĠRME(3/8)
16
17. Bağıl Değerlendirme
Ölme sonuçlarının karĢılaĢtırıldığı ölçüt grup normlarına
(ortalama, standart puan vb.) dayalı olduğunda yapılan
bir değerlendirmedir.
Örneğin; derslerden geçmek için sınıf ortalamasının
üstünde bir puan yapmak gerekir.
DEĞERLENDĠRME(4/8)
17
18. Diğer bir değerlendirme türleri ise kullanım amacına bağlı
olan değerlendirmelerdir. Bunlar;
Tanıma ve YerleĢtirmeye Dönük Değerlendirme
Biçimlendirme ve YetiĢtirmeye Dönük Değerlendirme
Değer Biçmeye Dönük Değerlendirme
DEĞERLENDĠRME(5/8)
18
19. Tanıma ve YerleĢtirmeye Dönük Değerlendirme
Bir ders, kurs ya da ünitenin önkoĢulu niteliğindeki giriĢ
davranıĢlara sahip olma derecesini belirlemek için yapılan
değerlendirmelerdir.
Örneğin; Lisans YerleĢtirme SınavI (LYS), Kamu Personeli
Seçme Sınavı (KPSS)
DEĞERLENDĠRME(6/8)
19
20. Biçimlendirme ve YetiĢtirmeye Dönük Değerlendirme
Öğretim sürecinde, her bir ünitedeki öğrenme eksikliklerini
ve güçlüklerini belirleme, eksikliklerini gidermedir. Ünitenin
daha iyi öğrenilmesi için her bir öğrenciye dönüt vardır.
BiliĢim teknolojileri dersinin 7. basamağındaki ‘Hesaplarımı
KarıĢtırıyorum’ ünitesinin sonunda gerçekleĢtirilen ünite
testi.
DEĞERLENDĠRME(7/8)
20
21. Değer Biçmeye Dönük Değerlendirme
Genellikle öğrencilerin belirlenen hedefleri kazanıp
kazanmadığını yani geçip kalması konusunda yapılan
değerlendirmedir.
Bu tür değerlendirmeden elde edilen sonuçlar verilen
öğretim hizmetinin yeterliliği konusunda bilgi
vermeyi, öğrencinin gelecekteki baĢarısı hakkında tahmin
etmeyi sağlayabilir.
DEĞERLENDĠRME(8/8)
21
22. Ölçme ve değerlendirme arasındaki iliĢkiyi özetlersek;
Ölçme yapılmadan değerlendirme yapılamaz.
Ölçme miktar belirtme, değerlendirme ise miktarın
yeterliliğine kara vermedir.
Ölçme gözleme dayanırken, değerlendirme yoruma ve
yargıya dayalıdır.
Ölçme iĢleminde ölçülen değiĢkene verilen sayısal değerler
değerlendirmede kullanılan ölçütle anlam kazanır.
22
23. Sıra geldi PERFORMANS SORULARINA.
Önce hangi sorulardan baĢlamak istersiniz?
KPSS
Kaynak
Kitap
Soruları
ÇıkmıĢ
KPSS
Soruları
23
