ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo

7.4 yetişkinliğe geçiş ve yaşam alternatifleri

•Download as PPTX, PDF•
•
E
eabdep

Family Education

1 of 23
Downloaded 11 times
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Anadolu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi (BAP)
7.4 Yetişkinliğe Geçiş ve Yaşam Alternatifleri 2
Aileler bu dönemde özel gereksinimli çocuklarının gelecekteki yaşam imkanları konusunda yoğun bir endişe yaşamaktadırlar. 7.4 Yetişkinliğe Geçiş ve Yaşam Alternatifleri 3
Özel gereksinimli bireylere bakım hizmetlerinin sunulmasında benimsenen ilkeler Özel gereksinimli bireylerin öncelikle ailesinin yanında ve kendi evinde bakımına önem verilir. Bunun için gerekli maddi destek ve bilgilendirme desteği ailelere sağlanır. Yatılı merkezlerde bakım alan özel gereksinimli bireylerin eğitim hizmetlerinden de yararlanmaları için Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi ve özel okullarla işbirliği yapılır. Bakım hizmetlerinden yararlanan ve çalışabilecek durumda olan özel gereksinimli bireylerin istihdamı için gerekli kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapılır. 7.4 Yetişkinliğe Geçiş ve Yaşam Alternatifleri 4
• Özür gruplarına yönelik bakım ve rehabilitasyon programları ve özel gereksinimli bireylerin toplumsal hayata katılmalarına ilişkin programlar oluşturmak, geliştirmek ve uygulamakla yükümlüdür. Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme (SHÇEK) 7.4 Yetişkinliğe Geçiş ve Yaşam Alternatifleri 5
SHÇEK’e bağlı olarak kurulan; Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri Aile Danışma ve Rehabilitasyon Merkezleri Özel Bakım Merkezlerinde özel gereksinimli bireylere ve ailelerine hizmetler sunulmaktadır. 7.4 Yetişkinliğe Geçiş ve Yaşam Alternatifleri 6
7.4.1 Bakım Hizmetleri 7
Özel gereksinimli bireylere sunulan bakım hizmetleri, kişisel bakım hizmetlerini kapsamaktadır. Bunlar şu şekilde listelenebilir: Banyo yaptırılması, tuvalet gereksiniminin giderilmesine yardımcı olunması, gerekiyorsa temizliğinin yapılması, tırnakların kesilmesi, saçların taranması, dişlerin temizlenmesi, beslenme gereksinimlerinin karşılanması, el, yüz ve ayak temizliği, sakal tıraşının yapılması, istenmeyen tüylerin temizlenmesi, elbiselerin giydirilmesi, çıkarılması, burun ve kulak temizliğinin yapılması, yatağın temizlenmesi ve düzeltilmesi, odasının temizlenmesi, çamaşırlarının yıkanması, tehlikelere karşı korunması. 7.4.1 Bakım Hizmetleri 8
7.4.1 Bakım Hizmetleri 9
Bakım hizmetlerine başvuru için bir dilekçe yazarak bu dilekçeyi: İl müdürlükleri İlçe müdürlükleri Kuruluş müdürlükleri ve Diğer sosyal hizmet kuruluşlarına teslim etmek yeterlidir. 7.4.1 Bakım Hizmetleri 10
Dilekçe bildiriminin ardından SHÇEK yetkilileri gerekli incelemeleri yaparak rapor hazırlarlar. Bu incelemeler kişinin TC kimlik numarasından aile nüfus bilgilerine ulaşarak gerçekleştirilmektedir. Özel gereksinimli birey 18 yaşını doldurmamışsa ya da 18 yaşını doldurmuş olduğu halde zihinsel özellikleri dolayısıyla kısıtlanmış durumdaysa, bakım hizmeti alması için gerekli başvuru mutlaka yasal temsilcisi tarafından yapılmalıdır. 7.4.1 Bakım Hizmetleri 11
Bakım hizmetlerinden yararlanmak üzere yapılan başvurularda: Özürlü sağlık kurulu raporu (bulaşıcı hastalık ya da madde bağımlılığı var ise mutlaka belirtilmiş olmalıdır). 18 yaşının altındaki bireyler için, koruma altına alınması ve bakım merkezine yerleştirilmesi için mahkemelerden alınacak karar. Velayet altında olmayanlar için vesayet altına alınmasına ilişkin karar, gibi belgelerin tamamlanması gerekir. 7.4.1 Bakım Hizmetleri 12
Özel gereksinimli bireyin belgelerinin tamamlanmasına kadar geçecek sürede kalacak yeri ve bakacak kimsesi yoksa; bakım sunan kimseler olduğu halde bunlar belgeler tamamlanana kadar bakım hizmeti sunamayacak kadar zor durumdaysa, belgelerin tamamlanması beklenmeden bakım merkezine yerleştirme işi gerçekleştirilir. Belgelerin ise en geç altı ay içinde tamamlanması gerekir. 7.4.1 Bakım Hizmetleri 13
Merkezlerde kontenjan ayrılmış olması ve/veya boş yer bulunması durumunda, özel gereksinimli bireyler için bir yıl içinde en fazla 30 gün olmak üzere misafir olarak geçici bakım hizmetleri sunulmaktadır. 7.4.1 Bakım Hizmetleri 14
7.4.2 Aile ile Birlikte ve Bağımsız Evlerde Yaşama 15
Özel gereksinimli bireylerin çok büyük bir bölümünün yetişkinlik yıllarında da ailelerinin evinde, anne baba ve kardeşleri ile birlikte yaşamaya devam ettikleri bildirilmektedir. AİLE İLE BİRLİKTE YAŞAMA Bağımsız evlerde yaşamanın ekonomik ve sosyal birçok beceriyi gerektiriyor olması ailelerin çocuklarının güvenliğine ilişkin duydukları endişeler bu alternatifin daha az değerlendirilmesine yol açıyor olabilir. BAĞIMSIZ EVLERDE YAŞAM 7.4.2 Aile ile Birlikte ve Bağımsız Evlerde Yaşama 16
177.4.2 Aile ile Birlikte ve Bağımsız Evlerde Yaşama
İster aileleri ile birlikte isterse bağımsız evlerinde yaşamaya devam etsinler özel gereksinimli bireylerin de tıpkı normal gelişim gösteren bireyler gibi birtakım becerilere sahip olmaları, kendileri ve aileleri açısından son derece önemlidir. 7.4.2 Aile ile Birlikte ve Bağımsız Evlerde Yaşama 18
7.4.2 Aile ile Birlikte ve Bağımsız Evlerde Yaşama 19 Bağımsız Yaşam Becerileri Tüketici Becerileri Ev İçi Beceriler  Parayı Tanıma ve Doğru Kullanma  Sorumlu Olduğu Harcamaları Yapma  Basit Gelir Gider Kayıtları Tutma  Banka Hizmetlerinden Yararlanma  Evdeki Araç-Gereçleri Kullanma  Mutfak Becerileri  Ev Düzeni ve Temizliği  Çamaşır Yıkama ve Giysilerin Bakımı  Uyku Zamanı Becerileri Sağlığı Koruma Becerileri Toplumu Tanıma Becerileri  Basit Sağlık Sorunlarını Çözme  Koruyucu Sağlık Önlemleri Alma  İlaç Kullanma  Kişisel Sağlık Problemlerini Çözme  Bağımsız Seyahat Etme, Yol Bulma  Eğlence Olanaklarından Yararlanma  Vatandaşlık Hak ve Sorumluluklarını Bilme  Yasaları Bilme ve Yasalara Uyma  Toplum Beklentilerine Uygun Davranma
7.4.3 Kendini Yönetme 20
Yetişkinlik dönemine gelmiş özel gereksinimli bireylerin toplumsal yaşamda daha fazla etkinlik gösterebilmeleri için günlük yaşamda gerçekleştirilen etkinliklerde yetişkin yönergelerinin azaltılması önemli olabilir. 7.4.3 Kendini Yönetme 21
Kendini Yönetme Stratejileri STRATEJİNİN ADI TANIMI ÖRNEK Kendine Önuyaran Verme Kişinin, bir işi yapmak üzere görsel, işitsel ya da dokunsal bir hatırlatıcıyı kendisi için kullanması. Alışveriş yaptığında para üstü almak için, cüzdanını açtığında görülen “para üstünü unutma” yazılı karta bakma. Kendine Yönerge Verme Kişinin bir işi yapmak için önce kendi kendine konuşması ve sonra o işi yapması (yetişkin tarafından söylenen yönergeyi kendisinin söylemesi) Yatak çarşaflarının değiştirilmesi sırasında “kirlenmiş çarşafları çıkarttım, şimdi temiz olanları sereceğim. Temiz çarşafları serdim, şimdi kirli yastık kılıfını çıkaracağım…” denilmesi. Kendini İzleme Kişinin bir davranışı gerçekleştirip gerçekleştirmediğine kendisinin karar vermesi ve ardından bu kararını kaydetmesi. İşyerindeki görevleri için kendisine verilmiş olan listedeki her bir basamağı gerçekleştirip gerçekleştirmediğini gözden geçirme: fotokopideki belgeleri aldım, dosyalara yerleştirdim, dosyaları rafa koydum. 7.4.3 Kendini Yönetme 22
Kendini Yönetme Stratejileri STRATEJİNİN ADI TANIMI ÖRNEK Kendini Değerlendirme Kişinin bir davranış ile ilgili olarak, önceden belirlenmiş olan ölçütü karşılayıp karşılamadığını belirlemesi. Ev işleri ile ilgili olarak hazırlanmış listede yer alan işlerin her birini gerçekleştirip gerçekleştirmediğini belirledikten sonra “Bugünkü işlerimi bitirdim/bitirmedim” demesi. Kendini Pekiştirme Kişinin gerçekleştirdiği davranışlara bağlı olarak hoşuna giden bir etkinliği yapması ya da hoşuna giden bir ödülü seçmesi. “Bugünkü işlerimin tamamını bitirdim, şimdi televizyon izleyebilirim” demesi ve televizyon izlemesi. 7.4.3 Kendini Yönetme 23

More Related Content

7.4 yetişkinliğe geçiş ve yaşam alternatifleri

  • 1. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Anadolu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi (BAP)
  • 2. 7.4 Yetişkinliğe Geçiş ve Yaşam Alternatifleri 2
  • 3. Aileler bu dönemde özel gereksinimli çocuklarının gelecekteki yaşam imkanları konusunda yoğun bir endişe yaşamaktadırlar. 7.4 Yetişkinliğe Geçiş ve Yaşam Alternatifleri 3
  • 4. Özel gereksinimli bireylere bakım hizmetlerinin sunulmasında benimsenen ilkeler Özel gereksinimli bireylerin öncelikle ailesinin yanında ve kendi evinde bakımına önem verilir. Bunun için gerekli maddi destek ve bilgilendirme desteği ailelere sağlanır. Yatılı merkezlerde bakım alan özel gereksinimli bireylerin eğitim hizmetlerinden de yararlanmaları için Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi ve özel okullarla işbirliği yapılır. Bakım hizmetlerinden yararlanan ve çalışabilecek durumda olan özel gereksinimli bireylerin istihdamı için gerekli kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapılır. 7.4 Yetişkinliğe Geçiş ve Yaşam Alternatifleri 4
  • 5. • Özür gruplarına yönelik bakım ve rehabilitasyon programları ve özel gereksinimli bireylerin toplumsal hayata katılmalarına ilişkin programlar oluşturmak, geliştirmek ve uygulamakla yükümlüdür. Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme (SHÇEK) 7.4 Yetişkinliğe Geçiş ve Yaşam Alternatifleri 5
  • 6. SHÇEK’e bağlı olarak kurulan; Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri Aile Danışma ve Rehabilitasyon Merkezleri Özel Bakım Merkezlerinde özel gereksinimli bireylere ve ailelerine hizmetler sunulmaktadır. 7.4 Yetişkinliğe Geçiş ve Yaşam Alternatifleri 6
  • 8. Özel gereksinimli bireylere sunulan bakım hizmetleri, kişisel bakım hizmetlerini kapsamaktadır. Bunlar şu şekilde listelenebilir: Banyo yaptırılması, tuvalet gereksiniminin giderilmesine yardımcı olunması, gerekiyorsa temizliğinin yapılması, tırnakların kesilmesi, saçların taranması, dişlerin temizlenmesi, beslenme gereksinimlerinin karşılanması, el, yüz ve ayak temizliği, sakal tıraşının yapılması, istenmeyen tüylerin temizlenmesi, elbiselerin giydirilmesi, çıkarılması, burun ve kulak temizliğinin yapılması, yatağın temizlenmesi ve düzeltilmesi, odasının temizlenmesi, çamaşırlarının yıkanması, tehlikelere karşı korunması. 7.4.1 Bakım Hizmetleri 8
  • 10. Bakım hizmetlerine başvuru için bir dilekçe yazarak bu dilekçeyi: İl müdürlükleri İlçe müdürlükleri Kuruluş müdürlükleri ve Diğer sosyal hizmet kuruluşlarına teslim etmek yeterlidir. 7.4.1 Bakım Hizmetleri 10
  • 11. Dilekçe bildiriminin ardından SHÇEK yetkilileri gerekli incelemeleri yaparak rapor hazırlarlar. Bu incelemeler kişinin TC kimlik numarasından aile nüfus bilgilerine ulaşarak gerçekleştirilmektedir. Özel gereksinimli birey 18 yaşını doldurmamışsa ya da 18 yaşını doldurmuş olduğu halde zihinsel özellikleri dolayısıyla kısıtlanmış durumdaysa, bakım hizmeti alması için gerekli başvuru mutlaka yasal temsilcisi tarafından yapılmalıdır. 7.4.1 Bakım Hizmetleri 11
  • 12. Bakım hizmetlerinden yararlanmak üzere yapılan başvurularda: Özürlü sağlık kurulu raporu (bulaşıcı hastalık ya da madde bağımlılığı var ise mutlaka belirtilmiş olmalıdır). 18 yaşının altındaki bireyler için, koruma altına alınması ve bakım merkezine yerleştirilmesi için mahkemelerden alınacak karar. Velayet altında olmayanlar için vesayet altına alınmasına ilişkin karar, gibi belgelerin tamamlanması gerekir. 7.4.1 Bakım Hizmetleri 12
  • 13. Özel gereksinimli bireyin belgelerinin tamamlanmasına kadar geçecek sürede kalacak yeri ve bakacak kimsesi yoksa; bakım sunan kimseler olduğu halde bunlar belgeler tamamlanana kadar bakım hizmeti sunamayacak kadar zor durumdaysa, belgelerin tamamlanması beklenmeden bakım merkezine yerleştirme işi gerçekleştirilir. Belgelerin ise en geç altı ay içinde tamamlanması gerekir. 7.4.1 Bakım Hizmetleri 13
  • 14. Merkezlerde kontenjan ayrılmış olması ve/veya boş yer bulunması durumunda, özel gereksinimli bireyler için bir yıl içinde en fazla 30 gün olmak üzere misafir olarak geçici bakım hizmetleri sunulmaktadır. 7.4.1 Bakım Hizmetleri 14
  • 15. 7.4.2 Aile ile Birlikte ve Bağımsız Evlerde Yaşama 15
  • 16. Özel gereksinimli bireylerin çok büyük bir bölümünün yetişkinlik yıllarında da ailelerinin evinde, anne baba ve kardeşleri ile birlikte yaşamaya devam ettikleri bildirilmektedir. AİLE İLE BİRLİKTE YAŞAMA Bağımsız evlerde yaşamanın ekonomik ve sosyal birçok beceriyi gerektiriyor olması ailelerin çocuklarının güvenliğine ilişkin duydukları endişeler bu alternatifin daha az değerlendirilmesine yol açıyor olabilir. BAĞIMSIZ EVLERDE YAŞAM 7.4.2 Aile ile Birlikte ve Bağımsız Evlerde Yaşama 16
  • 17. 177.4.2 Aile ile Birlikte ve Bağımsız Evlerde Yaşama
  • 18. İster aileleri ile birlikte isterse bağımsız evlerinde yaşamaya devam etsinler özel gereksinimli bireylerin de tıpkı normal gelişim gösteren bireyler gibi birtakım becerilere sahip olmaları, kendileri ve aileleri açısından son derece önemlidir. 7.4.2 Aile ile Birlikte ve Bağımsız Evlerde Yaşama 18
  • 19. 7.4.2 Aile ile Birlikte ve Bağımsız Evlerde Yaşama 19 Bağımsız Yaşam Becerileri Tüketici Becerileri Ev İçi Beceriler  Parayı Tanıma ve Doğru Kullanma  Sorumlu Olduğu Harcamaları Yapma  Basit Gelir Gider Kayıtları Tutma  Banka Hizmetlerinden Yararlanma  Evdeki Araç-Gereçleri Kullanma  Mutfak Becerileri  Ev Düzeni ve Temizliği  Çamaşır Yıkama ve Giysilerin Bakımı  Uyku Zamanı Becerileri Sağlığı Koruma Becerileri Toplumu Tanıma Becerileri  Basit Sağlık Sorunlarını Çözme  Koruyucu Sağlık Önlemleri Alma  İlaç Kullanma  Kişisel Sağlık Problemlerini Çözme  Bağımsız Seyahat Etme, Yol Bulma  Eğlence Olanaklarından Yararlanma  Vatandaşlık Hak ve Sorumluluklarını Bilme  Yasaları Bilme ve Yasalara Uyma  Toplum Beklentilerine Uygun Davranma
  • 21. Yetişkinlik dönemine gelmiş özel gereksinimli bireylerin toplumsal yaşamda daha fazla etkinlik gösterebilmeleri için günlük yaşamda gerçekleştirilen etkinliklerde yetişkin yönergelerinin azaltılması önemli olabilir. 7.4.3 Kendini Yönetme 21
  • 22. Kendini Yönetme Stratejileri STRATEJİNİN ADI TANIMI ÖRNEK Kendine Önuyaran Verme Kişinin, bir işi yapmak üzere görsel, işitsel ya da dokunsal bir hatırlatıcıyı kendisi için kullanması. Alışveriş yaptığında para üstü almak için, cüzdanını açtığında görülen “para üstünü unutma” yazılı karta bakma. Kendine Yönerge Verme Kişinin bir işi yapmak için önce kendi kendine konuşması ve sonra o işi yapması (yetişkin tarafından söylenen yönergeyi kendisinin söylemesi) Yatak çarşaflarının değiştirilmesi sırasında “kirlenmiş çarşafları çıkarttım, şimdi temiz olanları sereceğim. Temiz çarşafları serdim, şimdi kirli yastık kılıfını çıkaracağım…” denilmesi. Kendini İzleme Kişinin bir davranışı gerçekleştirip gerçekleştirmediğine kendisinin karar vermesi ve ardından bu kararını kaydetmesi. İşyerindeki görevleri için kendisine verilmiş olan listedeki her bir basamağı gerçekleştirip gerçekleştirmediğini gözden geçirme: fotokopideki belgeleri aldım, dosyalara yerleştirdim, dosyaları rafa koydum. 7.4.3 Kendini Yönetme 22
  • 23. Kendini Yönetme Stratejileri STRATEJİNİN ADI TANIMI ÖRNEK Kendini Değerlendirme Kişinin bir davranış ile ilgili olarak, önceden belirlenmiş olan ölçütü karşılayıp karşılamadığını belirlemesi. Ev işleri ile ilgili olarak hazırlanmış listede yer alan işlerin her birini gerçekleştirip gerçekleştirmediğini belirledikten sonra “Bugünkü işlerimi bitirdim/bitirmedim” demesi. Kendini Pekiştirme Kişinin gerçekleştirdiği davranışlara bağlı olarak hoşuna giden bir etkinliği yapması ya da hoşuna giden bir ödülü seçmesi. “Bugünkü işlerimin tamamını bitirdim, şimdi televizyon izleyebilirim” demesi ve televizyon izlemesi. 7.4.3 Kendini Yönetme 23