უძველესი სამდინარო ცივილიზაციები
- 2. მდინარეებს _ ევფრატსა და ტიგროსს შორის , დღევანდელი ერაყის ტერიტორიაზე ძვ.წ IV-III ათასწლეულში ყვავის ცივილიზაცია რომელსაც შუმერულს ვუწოდებთ, მათ დაიკავეს წამყვანი პოზიციები ამ ტერიტორიაზე. მათი კულტურული მიღწევა პირველ რიგში : ლურსმნული დამწერლობაა !! რომელიც მრავალი ცივილიზაციის დამწერლობას დაედო საფუძვლად , მათ სახელს უკავშირდება პირველი დოკუმენტები .... !!
- 3. შუმერულ კანონმდებლობას აგრძელებს და აგვირგვინებს ბაბილონის მეფის _ ხამურაბის ცნობილი კანონები !! *კანონებში კარგად ვხედავთ რომ შუამდინარეთში და ზოგადად ძველ სამყაროში მთავარი პრობლემა სავალო კაბალა იყო ეს პრობლემა ხამურაბმა მოაგვარა საბოლოოდ . შავი ქვის _ დიორიტის სტელაზე დაწერილი ტექსტი ჩვენამდე სრულიად მოღწეულთაგან ყველაზე ძველი კანონთა კრებულია . მონები რომლებიც ფულს ვერ იხდიდნენ ამის შემდეგ მხოლოდ სამი წლით ემსახურებოდნენ კრედიტორს და შემდეგ თავისუფლდებოდნენ .
- 4. შუმერები დამოუკიდებელ ქალაქ-სახელმწიფოებში ცხოვრობდნენ . ერთ-ერთი ასეთი იყო ურუქი , ხოლო მისი მეფე გილგამეში რომელიც ძვ.წ XXVII საუკუნეში ცხოვრობდა გახდა შუმერული თქმულებების გმირი . აქადურ ტექსტში გაერთიანდა რომლის სიუჟეტებიც ძალიან გავს ძველი აღთქმის სიუჟეტებს. ძვ.წ III ათასწლეულიდან ( შუა ხანებიდან) ხან ერთი ხან მეორე ქალაქის მეფე ახერხებდა დროებით ქალაქების გაერთიანებას . აქადის მეფის სარგონ დიდის გაერთიანება იყო პირველი დიდი გაერთიანებ რომელიც გასცდა სამხრეთ შუამდინარეთის ფარგლებს .
- 5. აქადელები სემიტური წარმოშობის ხალხი იყო . ძვ.წ III ათასწლეულის მიწურულიდან ინტენსიურად შემოდიან მესოპოტამიაში და ნელ- ნელა შუმერებს ცვლიან . ძვ.წ II ათასწლეულის II ნახევარში აქადური საერთაშორისო ენის სტატუსს იძენს .
- 6. ძვ.წ II ათასწლეულის I ნახევარში შუამდინარეთში ორი სახელმწიფო იწყებს აღმასვლას: ბაბილონი და ასურეთი. ბრძოლა შუამდინარეთში პირველობისთვის ათას წელზე მეტხანს გაგრძელდა.
- 7. ქ. ბაბილონი ვაჭრობისთვის ხელსაყრელ ადგილზე მდებარეობდა , იქ სადაც ევფრატი და ტიგროსი ყველაზე მეტად უახლოვდება ერთმანეთს . ბაბილონის აღზევება უკავშირდება ხამურაბის მეფობას ( ძვ.წ 18 საუკუნე ) მან მოახერხა და პატარა ქალაქ- სახელმწიფო მთელი მესოპოტამიის ბატონად აქცია. ხამურაბი პირველ რიგში მისი კანონებითაა ცნობილი . ბაბილონი მთელი ათასწლეულის მანძილზე მსოფლიოს უდიდეს ქალაქს წარმოადგენდა _ 8 კვადრატულ კილომეტრზე იყო გადაჭიმული . ბაბილონმა საბოლოოდ ძალა დაკარგა ძვ.წ 539 წელს სპარსელების მიერ დაპყრობის შემდეგ. ბაბილონი ცოტახნით ალექსანდრე მაკედონელის მსოფლიო იმპერიის დედაქალაქიც იყო .