5. Os ÁTOMOS son os compoñentes básicos da materia. Os elementos químicos están formados por un único tipo de átomos, coma o osíxeno (O), o carbono (C), o ferro (Fe), o calcio (Ca)...
6. Os ÁTOMOS son os compoñentes básicos da materia. Os elementos químicos están formados por un único tipo de átomos, coma o osíxeno (O), o carbono (C), o ferro (Fe), o calcio (Ca)... Unha MOLÉCULA esta formada pola unión de dous ou mais átomos, iguais ou distintos. Son moléculas a auga (H 2 O), o azucre, o sal (ClNa), as proteínas, as graxas...
7. Os ÁTOMOS son os compoñentes básicos da materia. Os elementos químicos están formados por un único tipo de átomos, coma o osíxeno (O), o carbono (C), o ferro (Fe), o calcio (Ca)... Un conxunto de moléculas forma os ORGÁNULOS DA CÉLULA. Unha MOLÉCULA esta formada pola unión de dous ou mais átomos, iguais ou distintos. Son moléculas a auga (H 2 O), o azucre, o sal (ClNa), as proteínas, as graxas...
9. A CÉLULA é a unidade básica dos seres vivos, capaz de realizar as funcións de nutrición, relación e reprodución. VIDEO¿De qué estamos hechos? (2¨) 1.- A célula humana
10. Un TECIDO é un conxunto de células especializadas, iguais ou diferentes entre si, separadas ou non por substancias intercelulares, que realizan unha determinada función nun organismo multicelular . 1.- A célula humana
12. Un ÓRGANO está formado por distintos tecidos e realiza unha función concreta. Por exemplo o corazón, os pulmóns un brazo... 1.- A célula humana
13. Un APARATO OU UN SISTEMA agrupa varios órganos que levan a cabo unha función vital. Un exemplo é o aparato dixestivo. 1.- A célula humana
14. Un APARATO agrupa órganos formados por varios tecidos. localizase nun lugar determinado do corpo. 1.- A célula humana
15. Un SISTEMA agrupa órganos formados maioritariamente por un tecido. atópase localizado por todo o corpo. 1.- A célula humana
16. Osíxeno Hidróxeno Auga Célula ósea Tecido óseo Órgano óseo Sistema esquelético Orgánulo Mitocondria Nivel molecular Nivel celular Nivel atómico
17. O ser humano é un organismo pluricelular cuxas células se reúnen en tecidos, que forman órganos, que se organizan en aparatos ou sistemas. Por exemplo: 1.- A célula humana
18. Órganos (músculos) Órganos (ósos) O sistema muscular O sistema esquelético As células musculares (fibras musculares) As células óseas O tecido muscular O tecido óseo que forman que forman que forma que forma que forman que forman 1.- A célula humana
22. No momento da exaculación deposítanse na vaxina uns 300 millóns de espermatozoides. Só chegan ao óvulo os máis capacitados uns 100 millóns. Un só será o que introducirá a cabeza, no interior do óvulo. 1.- A célula humana
23. A fecundación é unión dun espermatozoide e un óvulo para a formación da célula ovo ou cigoto . 1.- A célula humana
24. Cigoto (óvulo fecundado nas Trompas de Falopio) Célula nai Totipotente Capaz de dar lugar a un ser humano completo. 1.- A célula humana
28. Blastocisto Masa de células nai Pluripotentes Poden producir calquera dos tecidos que forman un individuo. 1.- A célula humana
29. Máis tarde o embrión implántase no útero materno e prosegue o seu desenvolvemento restrinxindo a súa potencialidade. Atopámonos, finalmente, ante células multipotentes : só poden orixinar os tipos celulares propios dun tecido determinado . Parede do útero 1.- A célula humana
46. Imaxe obtida por microscopía electrónica do retículo endoplasmático e un esquema deste orgánulo. Retículo endoplasmático 2.- Os orgánulos celulares
48. Imaxe obtida por microscopía electrónica do aparato de Golgi e un esquema deste orgánulo. I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense Aparato de Golgi 2.- Os orgánulos celulares
53. Imaxe obtida por microscopía electrónica dunha mitocondria e un esquema deste orgánulo. I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense Mitocondria 2.- Os orgánulos celulares
54. • Ocorre nas mitocondrias. • Grazas á presenza do osíxeno (O 2 ) as moléculas ricas en enerxía rompen e convértense en moléculas pobres en enerxía , coma o dióxido de carbono (CO 2 ) e a auga (H 2 O). Mitocondria A RESPIRACIÓN CELULAR O 2 Moléculas ricas en enerxía CO 2 + H 2 O ENERXÍA 2.- Os orgánulos celulares
65. Os tecidos humanos agrúpanse en catro tipos… Tecido epitelial Tecido muscular Tecido nervioso Conxuntivo Cartilaxinoso Adiposo Óseo Sanguíneo Tecido conectivo que pode ser 3.- Os tecidos humanos
67. TECIDO EPITELIAL O tecido epitelial ou epitelio está formado por unha ou varias capas de células, que se dispoñen unhas ao lado doutras sen deixar espazos entre elas. Este tecido recobre a superficie externa do corpo, e forma a pel, e o interior dos condutos e órganos ocos, como o estómago. 3.- Os tecidos humanos
68. TECIDO EPITELIAL • Imaxe obtida por microscopía óptica dun tecido epitelial. Núcleo da célula • O núcleo das células apréciase ben, xa que aparece tinguido de cor morada escura. • As células epiteliais dispóñense en moitas capas, por iso se denomina tecido epitelial pluriestratificado. Célula de tecido epitelial 3.- Os tecidos humanos
69. TECIDO EPITELIAL • Imaxe obtida por microscopía óptica dun tecido epitelial. • As células epiteliais dispóñense en dúas capas, pero non están aliñadas, por iso se denomina tecido epitelial pseudoestratificado. Célula de tecido epitelial Núcleo da célula • As células teñen forma prismática e o seu núcleo aparece tinguido de cor azul escura. 3.- Os tecidos humanos
71. TECIDO MUSCULAR O tecido muscular está formado por células con forma alongada, as fibras musculares. Estas fibras son contráctiles, isto é, ante un estímulo poden acurtarse. O tecido muscular forma os músculos do aparato locomotor (músculos esqueléticos), do corazón ( músculo cardíaco ou miocardio ) e das paredes de distintos órganos (músculo liso). 3.- Os tecidos humanos
72. TECIDO MUSCULAR • Imaxe obtida por microscopía óptica dun tecido muscular. • Obsérvase un corte transversal de tecido muscular esquelético. • As fibras musculares , cortadas transversalmente teñen forma poliédrica. Fibra muscular • os núcleos aparecen rodeando a cada fibra, xa que se encontran na periferia destas. Núcleos das fibras musculares 3.- Os tecidos humanos
74. TECIDO MUSCULAR • Imaxe obtida por microscopía óptica dun tecido muscular. • Obsérvase un corte lonxitudinal de tecido muscular esquelético. Fibras musculares • Aprécianse as fibras musculares, que son células cilíndricas alongadas con estrías (bandas claras e bandas escuras). • Cada fibra ten varios núcleos que se sitúan na zona periférica da fibra. Núcleos das fibras musculares 3.- Os tecidos humanos
75. TECIDO NERVIOSO O tecido nervioso está formado polas neuronas, células capaces de captar e de responder aos estímulos, e de controlar a actividade do organismo. 3.- Os tecidos humanos
76. TECIDO NERVIOSO • Imaxe obtida por microscopía óptica dun tecido nervioso. • Na imaxe obsérvanse dúas neuronas . Prolongacións • As prolongacións destas neuronas son moi alongadas. Núcleo da neurona • O corpo das neuronas ten forma poligonal e no seu centro aparece o núcleo. Neurona 3.- Os tecidos humanos
77. TECIDO NERVIOSO • Imaxe obtida por microscopía óptica dun tecido nervioso . • Na imaxe obsérvanse dúas neuronas . Neurona • A neurona de maior tamaño ten forma poligonal (ou de estrela) e no seu centro obsérvase o núcleo. Núcleo da neurona • O corpo da neurona presenta cinco prolongacións. Prolongacións 3.- Os tecidos humanos
79. TECIDO CONECTIVO O tecido conectivo está formado por células separadas por unha substancia intercelular denominada matriz . Serve de unión e soporte. Existen varios tipos de tecido conectivo: o tecido conxuntivo, o tecido cartilaxinoso, o tecido adiposo, o tecido óseo e o tecido sanguíneo. 3.- Os tecidos humanos
83. TECIDO CONXUNTIVO • Imaxe obtida por microscopía óptica dun tecido conxuntivo. • As liñas son fibras, que forman una rede que actúa como soporte do órgano, neste caso do fígado. Fibras • Os puntos escuros redondeados son as células do fígado. Células do fígado 3.- Os tecidos humanos
84. TECIDO CARTILAXINOSO É un tipo de tecido conectivo que forma parte do esqueleto e serve de sostén ás partes brandas do corpo . 3.- Os tecidos humanos
85. TECIDO CARTILAXINOSO • Imaxe obtida por microscopía óptica dun tecido cartilaxinoso, concretamente de traquea. • Os condrocitos obsérvanse tinguidos de cor azul escura. Condrocitos • A cor azul clara (fondo), corresponde á matriz intercelular que rodea as células do tecido cartilaxinoso, que se chaman condrocitos. Matriz do tecido cartilaxinoso 3.- Os tecidos humanos
87. TECIDO ADIPOSO O tecido adiposo é un tipo de tecido conectivo que constitúe a maior reserva enerxética do organismo e proporciona illamento térmico. Encóntrase baixo a pel. 3.- Os tecidos humanos
88. TECIDO ADIPOSO • Imaxe obtida por microscopía óptica dun tecido adiposo. • Trátase dun tecido adiposo de tipo graxa branca. • As células que forman este tecido teñen forma redondeada. Célula de tecido adiposo • As células teñen unha soa gota lipídica, de tamaño tan grande que ocupa case toda a célula. Unha gota lipídica 3.- Os tecidos humanos
89. TECIDO ADIPOSO • Imaxe obtida por microscopía óptica dun tecido adiposo . • Este tecido é tipo graxa parda, que é escaso nos seres humanos e típico nos animais que hibernan. Núcleo da célula • O núcleo sitúase nun extremo da célula. • As células que constitúen este tecido teñen forma poliédrica. Célula do tecido adiposo Gotas lipídicas • A diferenza da graxa branca, as células deste tecido teñen moitas gotas lipídicas. 3.- Os tecidos humanos
93. TECIDO ÓSEO • Imaxe obtida por microscopía óptica dun tecido óseo. • No centro da imaxe obsérvanse dúas estruturas máis ou menos iguais que se chaman osteonas. Osteona Conduto central da osteona • As osteonas son unhas estruturas concéntricas en cuxo centro hai un conduto. • Nas osteonas obsérvanse uns puntiños negros que corresponden aos espazos onde se encontran as células óseas. Puntiños negros 3.- Os tecidos humanos
94. TECIDO SANGUÍNEO É un tipo de tecido conectivo, cuxa matriz líquida se denomina plasma. No plasma están suspendidas as células sanguíneas (os glóbulos vermellos, os glóbulos brancos e as plaquetas ). 3.- Os tecidos humanos
95. TECIDO SANGUÍNEO • Fotografía obtida por microscopía óptica dunha mostra de sangue humano . Glóbulos vermellos • O tecido sanguíneo está formado, na súa maioría, por glóbulos vermellos. • Na imaxe tamén se observan glóbulos brancos, que aparecen tinguidos de cor morada. Glóbulos brancos • Rodeando as células, aínda que non se aprecia ben, encóntrase a matriz líquida , neste caso o plasma. Plasma sanguíneo 3.- Os tecidos humanos
97. TECIDO SANGUÍNEO Glóbulos rojos • Imaxe anterior observada a maior aumento. • Ao ampliar a imaxe, obsérvanse máis detalles das células deste tecido: - Os glóbulos vermellos teñen forma de disco e carecen de núcleo. Glóbulo vermello Glóbulo branco - Os glóbulos brancos teñen o núcleo fortemente tinguido de cor morada. Este núcleo ten unha forma moi peculiar, en forma de pequenos lóbulos unidos. Núcleo 3.- Os tecidos humanos
101. Aparatos e sistemas para realizar a función de nutrición O dixestivo O respiratorio O circulatorio O linfático O excretor 4.- ´Órganos, aparatos e sistemas
102. Sistemas para realizar a función de relación O esquelético O muscular O endócrino O nervioso 4.- ´Órganos, aparatos e sistemas
103. Aparatos para realizar a función de reprodución O reprodutor feminino O reprodutor masculino 4.- ´Órganos, aparatos e sistemas
106. 1. O INICIO DO PROCESO a) Detéctase un posible doador por morte cerebral nun hospital. b) Infórmase á ONT (Organización Nacional de Transplantes). 5. Transplantes e doazóns
107. 2. A COMPROBACIÓN DA MORTE CEREBRAL Realízanse exames médicos complementarios para comprobar a morte cerebral. 5. Transplantes e doazóns
108. Consúltase os familiares sobre a vontade do falecido respecto á doazón dos seus órganos. 3. A VONTADE 5. Transplantes e doazóns
109. Paralelamente á comprobación da morte cerebral, iníciase o proceso de asignación dos órganos segundo unha lista de espera. 4. A ASIGNACIÓN DO RECEPTOR 5. Transplantes e doazóns
110. Unha vez asignados os órganos, prepárase o paciente para a extracción destes. 5. A EXTRACCIÓN DOS ÓRGANOS 5. Transplantes e doazóns
111. 6. O TRASLADO DOS ÓRGANOS O traslado dos órganos ata o hospital onde se realiza a intervención lévase a cabo con equipos especiais que garanten a súa total conservación. 5. Transplantes e doazóns
112. Cando os órganos chegan ao centro, procédese ao transplante do órgano no receptor. 7. O TRANSPLANTE 5. Transplantes e doazóns