�ݺ�ߣ

Editor's Notes

1. Ortaya atıldığı ilk yıllarda adı thing-model-view-controller di sonrada bugünkü halini aldı. Önemli bir mimari patterndir. MVC’de bir uygulamanın kullanıcı arayüzü 3 ana bölüme ayrılır: Model: Data işlemlerinin ve iş kurallarının tanımlanır, class’lar oluşturulur View: Kullanıcı arayüzünün nasıl gösterileceği tanımlanır Controller: Kullanıcı arayüzündeki işlemler ile data ve/veya spesifik katman arasındaki iletişim sağlanır. MVC tipik bir framework olmasına rağmen, özellikle bir mimaridir. Bunun anlamı spesifik class hiyerarşi veya object-oriented bir dil olmasa bile implement edilebilir.
2. 2002 yılında ilk defa yayınladığında(release), ASP.NET ve Web Form’ları bir bütün gibi ve aynı şey olarak düşünülüyordu. ASP.NET daima 2 katmanı destekledi: System.Web.UI:Web Form katmanı, server kontrolleri, view state vb… System.Web:modüller, handler’lar, HTTP Stack buna benzer ASP.NET içerisinde geliştirilmiş hazır server kontrollerini sürükle-bırak yöntemi ile sayfalarımıza atıp, otomatik olarak bizim için oluşturulmuş HTML çıktılarına  sahip oluruz. Çalışmasını istediğimiz sayfadaki işlemleri handler’lar, moduller vasıtasıyla çalıştırırız. ASP.NET yerleşik olarak bir patern’e sahip değildir. Bu yazılım dünyası için büyük bir eksiklikti. ASP.NET MVC 2007 yılında duyuruluncaya kadar bu etkinlik hissedildi. MVC patern’i web uygulamalarında sıklıkla kullanıyor, ASP.NET MVC içerisindeki kullanımı genel hatlarıyla: Models: Kullanacağınız class’lar bulunur. Bu katmanda database’e erişim yollarınız ve metotlarınız yer almaktadır. Bu katman data erişim katmanı(access layer) olarak Entity Framework, NHibernate, ADO.NET ile database üzerinde veri işlemleri yapılması için kullanılır. View: Dinamik olarak HTML kodları generate edilir. Controller: View ve Model arasında ki iletişimi sağlar. Kullanıcı girişlerini yanıtlar, model ile haberleşir, hangi view’in render edileceğine karar verir. Şubat 2007 yılında, Microsoft’tan Scott Guthrie(“ScottGu”) tarafından ABD’nin doğu yakasındaki bir konferansa giderken uçakta ASP.NET MVC’nin çekirdeğini/temelini tasarlamıştır. Bir kaç yüz satır kod’dan oluşan basit bir uygulamaydı fakat salondakileri heyecanlandıran ve potansiyeli yüksek bir teknoloji olduğunu o zamandan hissettirmiştir. Release olana kadar 9 preview release olmuştur. Sonunda ASP.NET MVC 1.0, 13 Mart 2009 yılında release oldu.
3. Model, MVC’de projenin iş mantığının (business logic) oluşturulduğu bölümdür. İş mantığıyla beraber doğrulama (validation) ve veri erişim (data access) işlemleri de bu bölümde gerçekleştirilmektedir. Model tek katmandan oluşabileceği gibi kendi içinde birden fazla katmandan da oluşabilir. İç yapılandırma projenin büyüklüğü ile yazılım geliştiricinin planlamasına kalmış bir durumdur. Eğer proje büyük çaplı ise modeli birden çok katmana ayırmak projenin yönetimi açısından faydalı olacaktır.
4. Eğer bir web projesi geliştiriyorsanız, projenin View’larının yer aldığı klasörlerinin hiyerarşisi, ilerleyen dönemlerde karmaşıklığa sebep olmaması için dikkatli yapılmalıdır. Kimi yazılım geliştiriciler web projelerinde HTML dosyaları ile Javascript, CSS ve resim dosyalarını aynı klasör içinde barındırmaktadır. Ufak bir ayrıntı gibi görünse de projenin ilerleyen dönemlerinde ciddi problemler oluşturmaktadır. View’ın bir görevi de, kullanıcılardan alınan istekleri controller’a iletmektir.
5. Piyasada bir çok ORM Framework'leri bulunmaktadır. Örnek olarak; DataObjects.Net, NHibernate, OpenAccess, SubSonic Entity framework ile birlikte LINQ (Language Integrated Query) sorgularını kullanarak nesneler üzerinde güçlü bir sorgulama imkanına sahip oluruz. Entity framework'ün aslında temel amacı uygulama geliştiricinin data işlemleri ile çok haşır neşir olmadan uygulama tarafına odaklanmasını sağlamaktır.