際際滷

際際滷Share a Scribd company logo

Blockchain ve Kripto-Paralar

Fatih Guner
Fatih Guner

Blok zinciri, ilk defa Bitcoin ile ortaya konulmu olan, i巽erisinde kay脹tlar脹n birbirine kriptografik elementlerle bal脹 olduu, s端rekli b端y端yen da脹t脹k bir veritaban脹d脹r. Bu veritaban脹ndaki kay脹tlar bir blok olarak paketlenmi ve deiime kar脹 korunmak amac脹yla kendinden 旦nce gelen bloklar脹n hash deerleriyle balanm脹t脹r. Bu da脹t脹k veritaban脹 fikrinin en bilinen uygulamas脹, kriptopara i巽in da脹t脹k bir ekilde tutulabilecek para aktar脹m ve kay脹t defterinin oluturulmas脹d脹r. Bu ekilde tutulan veri, ger巽ekte bir bankan脹n gelir-gider defterine benzeyen bir ekilde zaman damgalar脹yla beraber tutulan bir y脹脹n kay脹ttan oluur. Bitcoin 端zerinde herhangi bir y旦netim merkezi olmad脹脹ndan, kullan脹c脹lar peer-to-peer eklinde izine gerek olmaks脹z脹n bu platformdan faydalanabilirler.

1 of 27
Downloaded 301 times
Y A R A T M A G 聴 R 聴 聴 M 聴G V E N E K O N O M 聴 S 聴
B L O C K C H A I N Blockchain teknolojisi nedir? Sosyal, ekonomik, y旦netimsel ve felsefi anlamlarda neleri deitirebilir? Blockchain teknolojisi ile neler yap脹labilir? 1. BLM C R Y P T O C U R R E N C Y Dijital para birimlerinin tarihi nedir ve 巽al脹ma prensipleri nelerdir? Dijital para birimleri g端venilir midir, 巽eitleri ve bi巽imleri nelerdir? 2. BLM K O D A D I : T端rkiyede crypto currency ortaya koymak hangi f脹rsatlar脹 yan脹nda getirir? T端rkiyenin ve T端rk y端ksek teknoloji ve finans sekt旦rlerinin neden bir dijital para birimine ihtiyac脹 var? 3. BLM Y O L H A R 聴 T A S I T端rk dijital para birimini ortaya koymak i巽in teknik, teknolojik, y旦netimsel, b端t巽esel, hukuki, 旦renimsel anlamlarda nelere ihtiy巽 vard脹r? 4. BLM G端ndem
Blockchain nedir? Blok zinciri, ilk defa Bitcoin ile ortaya konulmu olan, i巽erisinde kay脹tlar脹n birbirine kriptografik elementlerle bal脹 olduu, s端rekli b端y端yen da脹t脹k bir veritaban脹d脹r. Bu veritaban脹ndaki kay脹tlar bir blok olarak paketlenmi ve deiime kar脹 korunmak amac脹yla kendinden 旦nce gelen bloklar脹n hash deerleriyle balanm脹t脹r. Bu da脹t脹k veritaban脹 fikrinin en bilinen uygulamas脹, kriptopara i巽in da脹t脹k bir ekilde tutulabilecek para aktar脹m ve kay脹t defterinin oluturulmas脹d脹r. Bu ekilde tutulan veri, ger巽ekte bir bankan脹n gelir- gider defterine benzeyen bir ekilde zaman damgalar脹yla beraber tutulan bir y脹脹n kay脹ttan oluur. Bitcoin 端zerinde herhangi bir y旦netim merkezi olmad脹脹ndan, kullan脹c脹lar peer-to-peer eklinde izine gerek olmaks脹z脹n bu platformdan faydalanabilirler. D E T A Y L A R
Blockchain M E R K E Z 聴 V E R 聴 D A I T I L M I V E R 聴 Facebook, Google, Amazon, Uber, Airbnb gibi i modelleri kendilerine ait sunucularda bizim bilgilerimizi tutarken, bu veriler 端zerinden gelir elde etmektedir. Verilerin tamam脹 bu irketlere aittir ve t端m ifreler de onlardad脹r. Hacklenebilirler, verileri kaybedebilirler, hata yapabilirler. Blockchain networkune bal脹 t端m bilgisayarlar, ayn脹 Blockchain veritaban脹na sahiptir. Herkes ge巽mi ilemlere erime hakk脹na sahiptir. Hi巽bir taraf tek ba脹na veriyi veya bilgiyi kontrol edemez. Her bir taraf ilem yapaca脹 tarafla ilgili kay脹tlar脹 dorulayabilir ve bunun i巽in bir arac脹 gerekmez. Da脹t脹k veri taban脹 anlay脹脹
Blockchain P E E R T O P E E R 聴letiim merkezi bir balant脹dan deil taraflar aras脹nda dorudan ger巽ekleir. Her bir nokta bilgiyi depolar ve dier noktalara iletir. U巽tan uca iletim anlay脹脹 S E R V E R / C L I E N T Y A P I A N L A Y I I D I S T R I B U T E D C L I E N T S Y A P I A N L A Y I I
Blockchain A N O N 聴 M L 聴 K T E N G E L E N E F F A F L I K Her bir ilem ve ileme atfedilen deer sisteme eriimi olan herkese a巽脹kt脹r. Blockchaindeki her bir nokta veya kullan脹c脹n脹n kendisini tan脹mlayan 30 ve 端st端 basamakl脹 bir alfa numerik adresi vard脹r. Kullan脹c脹lar anonim kalmay脹 veya kendilerini dorulamay脹 tercih edebilir. 聴lemler Blockchain adresleri aras脹nda ger巽ekletirilir. effafl脹k anlay脹脹
Protokol Bir protokol olarak Blockchain ZAYIF PROTOKOL 聴MAN UYGULAMALAR ZAYIF UYGULAMALAR 聴MAN PROTOKOL Facebook, Google, Amazon gibi web uygulamalar脹 baz脹lar脹 ony脹llard脹r kullan脹lan web protokollerinden faydalanmaktad脹rlar: TCP/IP, SMTP, FTP, v.b.. Bu protokoller, web standartlar脹 haline gelmilerdir, ancak protokol端n kendisi sadece veri ta脹ma ii yapt脹脹ndan ve baka fonksiyonu olmad脹脹ndan dolay脹 deerli deildir. Bu y端zden de protokol olarak Zay脹f Protokol olarak isimlendirilirler. Facebook gibi irketler her ne kadar bu protokolleri kullan脹yor olsalar da, sahip olduklar脹 onbinlerce server, tamam脹 kendilerine ait olan milyonlarca sat脹r kod, uygulamalar脹n脹 kullanan milyarlarca kullan脹c脹 ve bu uygulamalar脹 kullanarak m端teri eriimi salayan onbinlerce reklamveren, bu uygulamalar脹 Zay脹f Protokolleri kullanarak para kazanan iman Uygulamalar haline getirmitir.
Protokol Bir protokol olarak Blockchain ZAYIF UYGULAMALAR 聴MAN PROTOKOL Blockchainde deer payla脹lan protokol katman脹nda konsantre olur ve bu deerin sadece 巽ok k端巽端k bir k脹sm脹 kendine uygulama katman脹nda yer bulabilir. Bu protokol, yeteri kadar paras脹 olmad脹脹 i巽in banka hesab脹 olmayan kiilerin bile ekonomik sistemin i巽erisine sadece bilgisayarlar脹na bir uygulama y端kleyerek girmelerini salar. Bu sayede ortadaki deer hi巽bir devlete, kuruma veya irkete bal脹 olmaz, da脹t脹l脹r. En k端巽端k yat脹r脹mc脹 da, en b端y端k yat脹r脹mc脹 da sisteme salad脹klar脹 katk脹 kadar sistemde pay sahibi olur. Bu paylar kay脹t edilebilir, transfer edilebilir, ilemlenebilir, ilenebilir, y旦netilebilir.
G端ven Protokol端 Maddi deerler Blockchain altyap脹s脹, t端m d端nyada The Trust Protocol ad脹yla an脹lmaktad脹r. S旦zlemeleri ortadan kald脹ran, g端veni salamlat脹ran, kay脹tlar脹n deitirilemez olduu, u巽tan uca denetlenebilir, ifrenin 旦tesinde hi巽bir kayd脹n merakl脹 g旦zler taraf脹ndan g旦r端nt端lenemedii, hacklenemez bir g端ven protokol端. Blockchain(ler) Depolama ve i巽erik Ak脹ll脹 kontratlar dUygulamalar (dApps) Sosyal Varl脹k Takibi 聴tibar Kimlik 聴letiim A巽脹k kaynak projeler (Maddi deeri yoktur) Y端ksek altyap脹 yat脹r脹mlar脹 gerektirir Ak脹ll脹 kontrat ablonlama platformlar脹 & ifrelenmi depolama 巽旦z端mleri (Maddi deer yaratabilir) Da脹t脹k ekonomi (Maddi deer Tokenlar ve network kontrol端 ile yarat脹labilir) Kullan脹c脹 deneyimi katman脹 (Maddi deer yarat脹labilir, ancak bu deer hafiftir)
Fikir Fikirin 旦nemi Sosyal Varl脹k Takibi 聴tibar Kimlik 聴letiim Amat旦r veya deneyimli yat脹r脹mc脹lar脹n Turkcoine yat脹r脹m yapmas脹, ancak ve ancak onlar脹n g端venini kazanmakla olabilir. Bir deere parasal deer y端klenmesi, kolektif bir kabul edi ve deerin oluturduu ekosisteme duyulan g端ven ile salanabilir. Bir Crypto Currencynin baar脹l脹 olabilmesi i巽in kullan脹c脹lar aras脹ndaki sosyal balar脹 kiisel, profesyonel veya finansal anlamlarda g端巽lendirmesi gerekir Baar脹l脹 bir Crypto Currencynin en temel 旦zellii, kullan脹c脹lar脹n kendilerine ait olan varl脹klar脹 basit, h脹zl脹 ve g端venilir bir ekilde takip etmelerine olanak salamas脹d脹r 聴tibarl脹 bir Crypto Currencynin arkas脹nda, ICO d旦neminde at脹lan ad脹mlar vard脹r; ICO, Genesis olarak adland脹r脹l脹r ve ICO stratejisi bir Coinin baar脹s脹nda bel kemiidir. Bir Crypto Currencynin, her ne kadar fonksiyonellik veya g端ven anlam脹nda sorunu olmasa da, s端rekli iletiim halinde olmas脹 ve yat脹r脹mc脹lar脹 pozisyon almaya itmesi gerekmektedir. Bir Crypto Currency elbette sadece fikir ile de ortaya 巽脹kabilir, fikir tek ba脹na 旦nemli bir sorunu 巽旦z端yorsa, Coin deerlenebilir. Ancak, bug端n Coin rekabetinin artm脹 olmas脹ndan dolay脹, bir Coinin arkas脹nda itibarl脹 ikinci ve 端巽端nc端 partilerin bulunmas脹 gerekmektedir.
Blockchain N O D E L A R Kay脹tlar脹n geri al脹namamas脹 T R A N S A C T I O N Birine para g旦ndermek istiyorsunuz P2P network端 her birine NODE ad脹 verilen bilgisayarlardan oluur. Onaylanma Bilinen algoritmalar kullan脹larak ilem ve kullan脹c脹n脹n durumu onaylan脹r. Onaylanm脹 bir ilem, i巽erisinde kripto para, s旦zleme, kay脹t veya baka bilgiler bulundurabilir. Kripto para B L O C K L A R Onaylanan ilem, baka onayl脹 ilemlerle birleerek t端m Blockchain veri taban脹na balanan yeni bir Block oluturur. B L O C K C H A I N Haz脹rlanan yeni Block, var olan Blockchaine, kal脹c脹 ve deitirilemez bir ekilde eklenir 聴lem tamamlan脹r. Kripto para blockchain 端zerinde ifreleme teknikleri kullan脹larak, elektronik olarak oluturulan ve kaydedilen, 端zerinde oluturulan finansal 端r端nleri kontrol etmek ve sahipliklerin transferini onaylamak i巽in kullan脹lan bir al脹-veri medyas脹d脹r. Fiziksel bir formu yoktur. Sadece network 端zerinde yer al脹r. Tedarii bir banka taraf脹ndan belirlenmez, networkun tamam脹 da脹t脹kt脹r.
Blockchain Blok yap脹s脹 B L O C K 9 8 B L O C K 9 9 B L O C K 1 0 0 B L O C K 1 0 1 versiyon bilgisi nonce 旦nceki blok zaman damgas脹 MERKLE ilemin ID listesi Proof-of-work ifrelemesi (hash) Merkle aac脹 ifrelemesi (hash) Basitletirilmi blok yap脹s脹 Merkle: Blockun i巽erdii ilem kimliklerinin 旦zeti 聴lemin ID listesi: Blockun Merkle aac脹n脹n i巽erdii ilemlerin kimlik bilgilerinin ifrelenmi hali
Blockchain Blockchain elemanlar脹 L E D G E R K A Y I T D E F T E R 聴 T端m d端nyadaki Blockchain a脹na bal脹 bilgisayarlar脹n paylat脹脹 ve t端m ilem bilgilerinin tutulduu veritaban脹 A K I L L I K O N T R A T nceden belirlenmi bir tetikleme ile kendini 巽al脹t脹ran, komutlara bal脹 mutabakat sistematikleri K O N S E N S S A I Blockchain networkundeki t端m bilgisayarlar脹n oluturduu global onaylama ve bilgi ileme a脹 K 聴 M L 聴 K Taraflar脹n her birini tan脹mlamak i巽in kullan脹lan, 30 alfanumerik karakterden oluan tan脹mlay脹c脹 O L A Y L A R 聴lemler, hashler ve Merklelerin tamam脹, eventler S 聴 S T E M Y N E T 聴 M 聴 Sistem kaynaklar脹n脹n etkin kullan脹lmas脹 ad脹na yap脹lan iyiletirici 巽al脹malar脹n tamam脹 C Z D A N Kimlik tan脹mlay脹c脹n脹n aray端z端 S 聴 S T E M E N T E G R A S Y O N U Bitcoin Blockchainine balanabilen ve Bitcoine yeni 旦zellikler veya yetenekler salayan programlar脹n balanma aray端z端
Blockchain Bilgi ilem mant脹脹 Kay脹t defterinin dijital doas脹 gerei blockchain ilemleri bilgi ilem mant脹脹na dayan脹r ve bir nevi programlanm脹lard脹r. Bu nedenle kullan脹c脹lar bu balant脹lar aras脹nda ilemlerin otomatik olarak tetiklenmesini salayacak algoritmalar ve kurallar oluturabilir. P R O G R A M L A M A T E T 聴 K L E M E Son ge巽erlilik tarihi veya 端st fiyat gibi 旦nceden belirlenmi bir tetikleme sayesinde s旦zlemedeki kod otomatik 巽al脹脹r ve kodun gerekliliini yapar. S Z L E M E 2 veya daha fazla taraf aras脹nda yap脹lacak olan anlama, program kodu olarak Blockchaine yaz脹l脹r. Taraflar anonimdir, ancak opsiyonlu s旦zleme kay脹t defterinde a巽脹kt脹r. D E N E T L E M E Denetleyiciler blockchaini kullanarak ilenen s旦zlemeyi taraflar脹n gizliliini bozmadan inceleyebilir. Sol tarafta mant脹脹 anlat脹lan Ak脹ll脹 Kontratlar (Smart Contracts), 22 ya脹nda bir programc脹 olan Vitalik Buterin taraf脹ndan gelitirilen Ethereum Blockchaininin alamet-i farikas脹d脹r. Farkl脹 ekillerde ve fikirlerle programlanabilen blockchain sayesinde programc脹lar ve giriimciler, kendi fikirlerini blockchain veritaban脹 ve network anlay脹脹n脹 kullanarak hayata ge巽irebilir ve bu fikirleri halka a巽abilir ICO.
Ak脹ll脹 kontratlar rnek 旦zg端n fikir O T O N O M 聴 Herhangi bir broker veya avukata gerek duymadan, s旦zlemeyi haz脹rlayan kiiler s旦zlemeyi imzalayan kiilerdir. G V E N T端m d旦k端manlar Kay脹t Defterinde (Ledger) ifrelenmi bir ekilde yer al脹r, s旦zlemeyi imzalayanlardan bakas脹 g旦remez. Y E D E K L E M E T端m d旦k端manlar脹n脹z, blockchain 端zerinde milyonlarca bilgisayarda kopyalanm脹t脹r. T A S A R R U F Arac脹 olmad脹脹 i巽in ak脹ll脹 kontratlar sizden dramatik komisyonlar g旦t端rmez, neredeyse 端cretsizdir. K E S 聴 N L 聴 K Ak脹ll脹 kontratlar h脹zl脹 ve ucuz olmas脹n脹n yan脹nda, form doldurma, kaydetme, depolama gibi olas脹 hatalar脹n 旦n端ne ge巽er.
Da脹t脹lm脹 defter-i kebir (distributed ledger) sayesinde denetim ve finansal raporlaman脹n ger巽ek-zamanl脹 ve effaf hale getirilmesi D E E R Y N E T 聴 M 聴 U巽tan uca finansal yakla脹m sayesinde, para g旦nderiminden kar da脹t脹m脹na kadar geni yelpazede bir g端ven ekonomisi yarat脹lmas脹 YAT I R I M V E VA R L I K F O N L A M A S I ifreleme ile g端巽lendirilmi, onaylanabilir ve salam kimlik denetimi K 聴 M L 聴 K V E D E E R D O R U L A M A 聴tibar y旦netimi sistemleri sayesinde deerin ger巽ee yaklaan bir ekilde risk analizinin yap脹lmas脹 ve sigorta i巽in da脹t脹k veriye sahip marketlerin yarat脹lmas脹 D E E R 聴 N S 聴 G O R TA L A N M A S I V E R 聴 S K Y N E T 聴 M 聴 ok b端y端k veya 巽ok k端巽端k miktarlarda 旦demeyi neredeyse 端cretsiz yapabilme yetenei D E E R 聴 TA I M A K : T R A N S F E R , D E M E V E YA S AT I N A L M A Mevduat ve faiz hesaplar脹n脹n g端venilir bir ekilde tutulmas脹, dolay脹s脹yla bildiimiz bankac脹l脹k sisteminin batan yarat脹lmas脹 D 聴 J 聴 TA L K A S A Blockchain 端zerinde bor巽 oluturulabilmesi, 旦denebilmesi, kredilendirilebilmesi sayesinde sistemsel riskin azalt脹lmas脹 ve verimlilik yarat脹lmas脹 K R E D 聴 , B O N O V E M O R TG A G E Y N E T 聴 M 聴 Bir 巽eyrekte hedef kazanca ulaan bir irketin kar脹n脹n ak脹ll脹 kontratlar kullan脹larak otomatik da脹t脹lmas脹 gibi u巽tan uca yeni finansal modellerin ortaya 巽脹kmas脹 D E E R D E 聴 TO K U U , S P E K L A S Y O N V E A R B 聴 T R A J
Mutabakat Finansal ilem mutabakatlar脹 0 1 2 3 5 1 0 2 0 ( g 端 n ) K U R U M S A L B O N O L A R F 聴 N A N S A L R N L E R ( O TC D E R I VAT I V E S ) Z S E R M AY E S E N D 聴 K A S Y O N K R E D 聴 L E R 聴 Z E L B O R L A R G端ncel durum Blockchain Kaynak: Accenture
Adaptasyon Blockchainin gelecei Blockchainin yeteneklerinin kefedilmesi ve uygulama senaryolar脹n脹n 巽脹kar脹lmas脹 Kurumi巽i mutabakat gibi erken uyarlay脹c脹 uygulamala gelitirmeler 2 0 1 5 KEFETME VE UYGULAMA nde gelen bankalar脹n Blockchainin deerini g旦rmesi ve bu sisteme 旦zel iki tarafl脹 al脹n脹p sat脹labilen varl脹k 端r端nleri oluturmas脹 Reg端lasyonun kesinliine dayal脹 d脹 kullan脹mlar脹n 旦n端n端n a巽脹lmas脹 Reg端lasyon otoritelerinin Blockchainin denetim ve uyumluluunu g旦rmesi, yasa yap脹m脹n脹n balamas脹 2 0 1 6 - 2 0 1 7 ERKEN UYARLAMA Bankalar脹n erken uyarlac脹lar脹n脹n deneyimlerinden doan kazan巽lar脹 g旦rmeye balamas脹 ve network etkisinin douu Yeni servis salay脹c脹lar脹n ve yeni i modellerinin douu Bir巽ok varl脹k s脹n脹f脹n脹n viral etkiyle yay脹lmas脹 Yeni 端r端n ve servislerin ortaya 巽脹kmas脹; eskiden kalma oranlar脹n kenara at脹lmas脹 2 0 1 8 - 2 0 2 4 BYME Blockchain adaptasyonunun ana ak脹m haline gelmesi ve sermaye piyasalar脹 ekosisteminin ayr脹lmaz bir par巽as脹 olmas脹 2 0 2 5 OLGUNLUK Kaynak: Accenture
Blockchain Kullan脹m alanlar脹 Sahiplii kan脹tlamaya dayal脹 i modelleri Dijital i巽erik depolama ve da脹t脹m脹 konular脹nda sahiplii kan脹tlamaya dayal脹 i modelleri Puan toplamaya dayal脹 deer transferi ile ara巽 payla脹m servisleri Dijital varl脹k ticaret, sahiplii ve transferine dayal脹 i modelleri S旦zleme ve d旦k端manlar脹 dijitize etme ve paylama ve imzalamaya dayal脹 i modelleri Da脹t脹k yap脹 ile kurgulanm脹 dosya depolama servisleri eylerin Internetinin da脹t脹k modellendii iler M端teri gizliliini korumak i巽in dijital kimlik oluturmaya dayal脹 i modelleri Yediemin servisleri (Escrow/Custodian) E-ticaret ve 端retimde sipari icras脹na dayal脹 IT portal i modelleri Dijital varl脹klar脹n sat脹脹na dair pazar yeri i modelleri (decentralized eBay) 聴nceleme ve 旦nerme ya da 巽al脹an deerlendirmeye dayal脹 i modelleri Politika, para piyasalar脹 gibi konularda da脹t脹k tahminleme platformu i modelleri Da脹t脹k hasta kayd脹 y旦netimine dayal脹 i modelleri Dijital i巽erik sahipliine dayal脹 i modelleri Sahte 端r端n veya dijital varl脹k/端r端n kontrol端n端 g端巽lendirme mekanizmalar脹 Evlere ve iyerlerine da脹t脹k modellenmi internet ve bilgiilem kaynaklar脹 salamaya dayal脹 i modelleri irket hisse devirleri, sahiplikleri ve y旦netimine dayal脹 i modelleri
Yat脹r脹mlar Blockchain vs. VC yat脹r脹mlar脹 K端m端latif Blockchain yat脹r脹mlar脹 Teknolojinin k端巽端k tarihinde ilk defa Blockchain giriimleri dier risk sermayesi yat脹r脹mlar脹n脹 ge巽ti (2017 ilk 6 ay) 2017nin ilk 6 ay脹nda, In脹tial Coin Offering y旦ntemi ile toplanan toplam fon 327m$ olurken, al脹脹lagelmi y旦ntemlerle al脹脹lagelmi teknoloji giriimlerine yap脹lan yat脹r脹mlar 297m$da kald脹. Toplam Blockchain yat脹r脹mlar脹n脹n b端y端k k脹sm脹 2017nin ikinci 巽eyreinde yap脹ld脹. 2016n脹n ilk 6 ay脹nda bu rakamlar VC yat脹r脹mlar脹 i巽in 500m$ iken, ICO i巽in 130m$ civar脹nda ger巽ekleti.
Yat脹r脹mlar Blockchain vs. VC yat脹r脹mlar脹 Blockchain Initial Coin Offering yat脹r脹mlar脹 Bir end端stri haline gelmesine ramak kalan Blockchain i巽in erken d旦nem ana fonlama kayna脹 olan ICO ge巽tiimiz y脹la g旦re 3 kattan fazla art脹 g旦sterdi. Brave, Civic, Kik gibi omurgas脹 Blockchain olan baz脹 giriimler ise hem ICO hem de standart VC yat脹r脹mlar脹 ile fon toplamay脹 baard脹lar.
Pazar b端y端kl端端 2015in ba脹ndan bug端ne Bitcoin ve alt-coinlerin toplam pazar b端y端kl端端 13 kat artt脹. Bug端n pazarda aktif 746 alt-coin ilem g旦r端yor. G端nl端k ortalama ticari hacim 3 milyar$a yakla脹yor.
Crypto Currency nedir? Gelecein paras脹 the money of the future. Kripto Para Birimi, en basit tan脹m脹 ile, spesifik artlar yerine getirilmeden kimse taraf脹ndan deitirilemeyen limitlenmi girdilere sahip bir veri taban脹d脹r. Para da birilerinin hesab脹nda, mevduat脹nda veya ilemlerinde kulland脹脹 veri tabanlar脹ndaki onaylanm脹 girdilerdir. 聴nsanlar bu tan脹m脹 g端venilir bulduu i巽in Bitcoin gibi crypto currencyler parasal deere sahiptir. D E T A Y L A R
Y N E T 聴 L E M E Z T端m devlet kontrollerinden uzakt脹r, kripto para ekonomisi u巽tan uca (peer to peer) izlenen bir internet protokol端d端r. 聴 F R E L 聴 D 聴 R Kripto para 1 birim dijital paran脹n belirlenmesi i巽in ifrelenmi bir dizi veriden oluur. K O D 聴 E R 聴 R Crypto currency kodlardan oluan sanal paraya denir. Crypto Currency
Crypto-Currency G E R 聴 A L I N A M A Z Bir ilemin onay脹 geri al脹namaz. Hi巽 kimse, hi巽bir ekilde onayl脹 bir ilemi geri alamaz. Birine para g旦nderirseniz, g旦ndermi olursunuz, o size geri g旦ndermedii s端rece geri alamazs脹n脹z. G 聴 Z L 聴 D 聴 R Al脹c脹 veya sat脹c脹 ger巽ek d端nyada kiiliklere bal脹 deildir.Her sat脹c脹n脹n ve al脹c脹n脹n 30 karakter civar脹nda Bitcoin adresleri vard脹r ancak kiiler kendi c端zdanlar脹n脹 paylamad脹klar脹 s端rece gizlidirler. H I Z L I V E K R E S E L D 聴 R 聴lemler network 端zerinde neredeyse an脹nda yer almaya balar ve birka巽 dakika i巽inde onaylan脹r. Networkdeki t端m bilgisayarlar d端nyan脹n 巽eitli yerlerinde olduu i巽in, yan komunuza da para g旦nderseniz, onay beklersiniz. G V E N L 聴 D 聴 R T端m c端zdanlar bir kriptografi sistemi ile kilitlidir. zel anahtar脹 bilen kiiler, o 旦zel anahtar hangi c端zdan脹 a巽脹yorsa, ancak o c端zdan脹 g旦rebilirler. Bir Bitcoin adresi, Amerikan Federal Reserveden daha g端venlidir. 聴 Z 聴 N G E R E K T 聴 R M E Z Crypto currency kullanmak i巽in kimseden izin alman脹za gerek yoktur. Bu bir yaz脹l脹md脹r, isteyen herkes bilgisayar脹na indirebilir ve kullanabilir. Kap脹lar脹 tutan kimse yoktur, kimse sizi engelleyemez.
Proof of Work Bitcoin madencilii NODE B L O C K C H A I N 聴lem 1 聴lem 5 聴lem 34 聴lem 54 聴lem 65 M e m p o o l 聴lem 1 聴lem 5 聴lem 34 聴lem 54 聴lem 65 T r a n s a c t i o n L i s t Block Hashi (Block ID) nceki Block ID 聴lemler Hash'i (Merkle K旦k端) Toplam 聴lem Say脹s脹 BITCOIN BLOCK Bekleyen ilemler getirilir Block ve 巽旦zme kan脹t脹 Nodea g旦nderilir 1 3 Proof of Work hesaplan脹r (yakla脹k 10 dakika) 2 Blockchain g端ncellenir ve g端ncelleme yay脹nlan脹r4
Proof of Work / Proof of Stake Bitcoin madencilii, 巽旦z端lmesi b端y端k bilgisayar g端c端 gerektiren dolay脹s脹yla pahal脹 bir ilemdir. Proof of Work gereklilii, bu pahal脹 ilemi 旦d端llendirme 端zerine kuruludur. Her bir Blockdaki matematik problemini 巽旦zen ilk bilgisayar Bitcoin ile 旦d端llendirilir. Adaki madenciler problemi 巽旦zen ilk bilgisayar olmak i巽in yar脹脹rlar. Yeni bir Blockun oluturulmas脹na s脹ra geldiinde, bu Blocku kimin oluturaca脹, o bilgisayar脹n sistemdeki pay脹na g旦re belirlenir. Proof of Stake sisteminde yeni oluan Block i巽in bir 旦d端l yoktur, dolay脹s脹yla madenciler, bir ilem komisyonu al脹r: 0.0001 BTC. PoS, PoWye g旦re yat脹r脹m/performans anlam脹nda 1000 kat daha verimlidir. Proof of Work Proof of Stake vs.

More Related Content

Blockchain ve Kripto-Paralar

  • 1. Y A R A T M A G 聴 R 聴 聴 M 聴G V E N E K O N O M 聴 S 聴
  • 2. B L O C K C H A I N Blockchain teknolojisi nedir? Sosyal, ekonomik, y旦netimsel ve felsefi anlamlarda neleri deitirebilir? Blockchain teknolojisi ile neler yap脹labilir? 1. BLM C R Y P T O C U R R E N C Y Dijital para birimlerinin tarihi nedir ve 巽al脹ma prensipleri nelerdir? Dijital para birimleri g端venilir midir, 巽eitleri ve bi巽imleri nelerdir? 2. BLM K O D A D I : T端rkiyede crypto currency ortaya koymak hangi f脹rsatlar脹 yan脹nda getirir? T端rkiyenin ve T端rk y端ksek teknoloji ve finans sekt旦rlerinin neden bir dijital para birimine ihtiyac脹 var? 3. BLM Y O L H A R 聴 T A S I T端rk dijital para birimini ortaya koymak i巽in teknik, teknolojik, y旦netimsel, b端t巽esel, hukuki, 旦renimsel anlamlarda nelere ihtiy巽 vard脹r? 4. BLM G端ndem
  • 3. Blockchain nedir? Blok zinciri, ilk defa Bitcoin ile ortaya konulmu olan, i巽erisinde kay脹tlar脹n birbirine kriptografik elementlerle bal脹 olduu, s端rekli b端y端yen da脹t脹k bir veritaban脹d脹r. Bu veritaban脹ndaki kay脹tlar bir blok olarak paketlenmi ve deiime kar脹 korunmak amac脹yla kendinden 旦nce gelen bloklar脹n hash deerleriyle balanm脹t脹r. Bu da脹t脹k veritaban脹 fikrinin en bilinen uygulamas脹, kriptopara i巽in da脹t脹k bir ekilde tutulabilecek para aktar脹m ve kay脹t defterinin oluturulmas脹d脹r. Bu ekilde tutulan veri, ger巽ekte bir bankan脹n gelir- gider defterine benzeyen bir ekilde zaman damgalar脹yla beraber tutulan bir y脹脹n kay脹ttan oluur. Bitcoin 端zerinde herhangi bir y旦netim merkezi olmad脹脹ndan, kullan脹c脹lar peer-to-peer eklinde izine gerek olmaks脹z脹n bu platformdan faydalanabilirler. D E T A Y L A R
  • 4. Blockchain M E R K E Z 聴 V E R 聴 D A I T I L M I V E R 聴 Facebook, Google, Amazon, Uber, Airbnb gibi i modelleri kendilerine ait sunucularda bizim bilgilerimizi tutarken, bu veriler 端zerinden gelir elde etmektedir. Verilerin tamam脹 bu irketlere aittir ve t端m ifreler de onlardad脹r. Hacklenebilirler, verileri kaybedebilirler, hata yapabilirler. Blockchain networkune bal脹 t端m bilgisayarlar, ayn脹 Blockchain veritaban脹na sahiptir. Herkes ge巽mi ilemlere erime hakk脹na sahiptir. Hi巽bir taraf tek ba脹na veriyi veya bilgiyi kontrol edemez. Her bir taraf ilem yapaca脹 tarafla ilgili kay脹tlar脹 dorulayabilir ve bunun i巽in bir arac脹 gerekmez. Da脹t脹k veri taban脹 anlay脹脹
  • 5. Blockchain P E E R T O P E E R 聴letiim merkezi bir balant脹dan deil taraflar aras脹nda dorudan ger巽ekleir. Her bir nokta bilgiyi depolar ve dier noktalara iletir. U巽tan uca iletim anlay脹脹 S E R V E R / C L I E N T Y A P I A N L A Y I I D I S T R I B U T E D C L I E N T S Y A P I A N L A Y I I
  • 6. Blockchain A N O N 聴 M L 聴 K T E N G E L E N E F F A F L I K Her bir ilem ve ileme atfedilen deer sisteme eriimi olan herkese a巽脹kt脹r. Blockchaindeki her bir nokta veya kullan脹c脹n脹n kendisini tan脹mlayan 30 ve 端st端 basamakl脹 bir alfa numerik adresi vard脹r. Kullan脹c脹lar anonim kalmay脹 veya kendilerini dorulamay脹 tercih edebilir. 聴lemler Blockchain adresleri aras脹nda ger巽ekletirilir. effafl脹k anlay脹脹
  • 7. Protokol Bir protokol olarak Blockchain ZAYIF PROTOKOL 聴MAN UYGULAMALAR ZAYIF UYGULAMALAR 聴MAN PROTOKOL Facebook, Google, Amazon gibi web uygulamalar脹 baz脹lar脹 ony脹llard脹r kullan脹lan web protokollerinden faydalanmaktad脹rlar: TCP/IP, SMTP, FTP, v.b.. Bu protokoller, web standartlar脹 haline gelmilerdir, ancak protokol端n kendisi sadece veri ta脹ma ii yapt脹脹ndan ve baka fonksiyonu olmad脹脹ndan dolay脹 deerli deildir. Bu y端zden de protokol olarak Zay脹f Protokol olarak isimlendirilirler. Facebook gibi irketler her ne kadar bu protokolleri kullan脹yor olsalar da, sahip olduklar脹 onbinlerce server, tamam脹 kendilerine ait olan milyonlarca sat脹r kod, uygulamalar脹n脹 kullanan milyarlarca kullan脹c脹 ve bu uygulamalar脹 kullanarak m端teri eriimi salayan onbinlerce reklamveren, bu uygulamalar脹 Zay脹f Protokolleri kullanarak para kazanan iman Uygulamalar haline getirmitir.
  • 8. Protokol Bir protokol olarak Blockchain ZAYIF UYGULAMALAR 聴MAN PROTOKOL Blockchainde deer payla脹lan protokol katman脹nda konsantre olur ve bu deerin sadece 巽ok k端巽端k bir k脹sm脹 kendine uygulama katman脹nda yer bulabilir. Bu protokol, yeteri kadar paras脹 olmad脹脹 i巽in banka hesab脹 olmayan kiilerin bile ekonomik sistemin i巽erisine sadece bilgisayarlar脹na bir uygulama y端kleyerek girmelerini salar. Bu sayede ortadaki deer hi巽bir devlete, kuruma veya irkete bal脹 olmaz, da脹t脹l脹r. En k端巽端k yat脹r脹mc脹 da, en b端y端k yat脹r脹mc脹 da sisteme salad脹klar脹 katk脹 kadar sistemde pay sahibi olur. Bu paylar kay脹t edilebilir, transfer edilebilir, ilemlenebilir, ilenebilir, y旦netilebilir.
  • 9. G端ven Protokol端 Maddi deerler Blockchain altyap脹s脹, t端m d端nyada The Trust Protocol ad脹yla an脹lmaktad脹r. S旦zlemeleri ortadan kald脹ran, g端veni salamlat脹ran, kay脹tlar脹n deitirilemez olduu, u巽tan uca denetlenebilir, ifrenin 旦tesinde hi巽bir kayd脹n merakl脹 g旦zler taraf脹ndan g旦r端nt端lenemedii, hacklenemez bir g端ven protokol端. Blockchain(ler) Depolama ve i巽erik Ak脹ll脹 kontratlar dUygulamalar (dApps) Sosyal Varl脹k Takibi 聴tibar Kimlik 聴letiim A巽脹k kaynak projeler (Maddi deeri yoktur) Y端ksek altyap脹 yat脹r脹mlar脹 gerektirir Ak脹ll脹 kontrat ablonlama platformlar脹 & ifrelenmi depolama 巽旦z端mleri (Maddi deer yaratabilir) Da脹t脹k ekonomi (Maddi deer Tokenlar ve network kontrol端 ile yarat脹labilir) Kullan脹c脹 deneyimi katman脹 (Maddi deer yarat脹labilir, ancak bu deer hafiftir)
  • 10. Fikir Fikirin 旦nemi Sosyal Varl脹k Takibi 聴tibar Kimlik 聴letiim Amat旦r veya deneyimli yat脹r脹mc脹lar脹n Turkcoine yat脹r脹m yapmas脹, ancak ve ancak onlar脹n g端venini kazanmakla olabilir. Bir deere parasal deer y端klenmesi, kolektif bir kabul edi ve deerin oluturduu ekosisteme duyulan g端ven ile salanabilir. Bir Crypto Currencynin baar脹l脹 olabilmesi i巽in kullan脹c脹lar aras脹ndaki sosyal balar脹 kiisel, profesyonel veya finansal anlamlarda g端巽lendirmesi gerekir Baar脹l脹 bir Crypto Currencynin en temel 旦zellii, kullan脹c脹lar脹n kendilerine ait olan varl脹klar脹 basit, h脹zl脹 ve g端venilir bir ekilde takip etmelerine olanak salamas脹d脹r 聴tibarl脹 bir Crypto Currencynin arkas脹nda, ICO d旦neminde at脹lan ad脹mlar vard脹r; ICO, Genesis olarak adland脹r脹l脹r ve ICO stratejisi bir Coinin baar脹s脹nda bel kemiidir. Bir Crypto Currencynin, her ne kadar fonksiyonellik veya g端ven anlam脹nda sorunu olmasa da, s端rekli iletiim halinde olmas脹 ve yat脹r脹mc脹lar脹 pozisyon almaya itmesi gerekmektedir. Bir Crypto Currency elbette sadece fikir ile de ortaya 巽脹kabilir, fikir tek ba脹na 旦nemli bir sorunu 巽旦z端yorsa, Coin deerlenebilir. Ancak, bug端n Coin rekabetinin artm脹 olmas脹ndan dolay脹, bir Coinin arkas脹nda itibarl脹 ikinci ve 端巽端nc端 partilerin bulunmas脹 gerekmektedir.
  • 11. Blockchain N O D E L A R Kay脹tlar脹n geri al脹namamas脹 T R A N S A C T I O N Birine para g旦ndermek istiyorsunuz P2P network端 her birine NODE ad脹 verilen bilgisayarlardan oluur. Onaylanma Bilinen algoritmalar kullan脹larak ilem ve kullan脹c脹n脹n durumu onaylan脹r. Onaylanm脹 bir ilem, i巽erisinde kripto para, s旦zleme, kay脹t veya baka bilgiler bulundurabilir. Kripto para B L O C K L A R Onaylanan ilem, baka onayl脹 ilemlerle birleerek t端m Blockchain veri taban脹na balanan yeni bir Block oluturur. B L O C K C H A I N Haz脹rlanan yeni Block, var olan Blockchaine, kal脹c脹 ve deitirilemez bir ekilde eklenir 聴lem tamamlan脹r. Kripto para blockchain 端zerinde ifreleme teknikleri kullan脹larak, elektronik olarak oluturulan ve kaydedilen, 端zerinde oluturulan finansal 端r端nleri kontrol etmek ve sahipliklerin transferini onaylamak i巽in kullan脹lan bir al脹-veri medyas脹d脹r. Fiziksel bir formu yoktur. Sadece network 端zerinde yer al脹r. Tedarii bir banka taraf脹ndan belirlenmez, networkun tamam脹 da脹t脹kt脹r.
  • 12. Blockchain Blok yap脹s脹 B L O C K 9 8 B L O C K 9 9 B L O C K 1 0 0 B L O C K 1 0 1 versiyon bilgisi nonce 旦nceki blok zaman damgas脹 MERKLE ilemin ID listesi Proof-of-work ifrelemesi (hash) Merkle aac脹 ifrelemesi (hash) Basitletirilmi blok yap脹s脹 Merkle: Blockun i巽erdii ilem kimliklerinin 旦zeti 聴lemin ID listesi: Blockun Merkle aac脹n脹n i巽erdii ilemlerin kimlik bilgilerinin ifrelenmi hali
  • 13. Blockchain Blockchain elemanlar脹 L E D G E R K A Y I T D E F T E R 聴 T端m d端nyadaki Blockchain a脹na bal脹 bilgisayarlar脹n paylat脹脹 ve t端m ilem bilgilerinin tutulduu veritaban脹 A K I L L I K O N T R A T nceden belirlenmi bir tetikleme ile kendini 巽al脹t脹ran, komutlara bal脹 mutabakat sistematikleri K O N S E N S S A I Blockchain networkundeki t端m bilgisayarlar脹n oluturduu global onaylama ve bilgi ileme a脹 K 聴 M L 聴 K Taraflar脹n her birini tan脹mlamak i巽in kullan脹lan, 30 alfanumerik karakterden oluan tan脹mlay脹c脹 O L A Y L A R 聴lemler, hashler ve Merklelerin tamam脹, eventler S 聴 S T E M Y N E T 聴 M 聴 Sistem kaynaklar脹n脹n etkin kullan脹lmas脹 ad脹na yap脹lan iyiletirici 巽al脹malar脹n tamam脹 C Z D A N Kimlik tan脹mlay脹c脹n脹n aray端z端 S 聴 S T E M E N T E G R A S Y O N U Bitcoin Blockchainine balanabilen ve Bitcoine yeni 旦zellikler veya yetenekler salayan programlar脹n balanma aray端z端
  • 14. Blockchain Bilgi ilem mant脹脹 Kay脹t defterinin dijital doas脹 gerei blockchain ilemleri bilgi ilem mant脹脹na dayan脹r ve bir nevi programlanm脹lard脹r. Bu nedenle kullan脹c脹lar bu balant脹lar aras脹nda ilemlerin otomatik olarak tetiklenmesini salayacak algoritmalar ve kurallar oluturabilir. P R O G R A M L A M A T E T 聴 K L E M E Son ge巽erlilik tarihi veya 端st fiyat gibi 旦nceden belirlenmi bir tetikleme sayesinde s旦zlemedeki kod otomatik 巽al脹脹r ve kodun gerekliliini yapar. S Z L E M E 2 veya daha fazla taraf aras脹nda yap脹lacak olan anlama, program kodu olarak Blockchaine yaz脹l脹r. Taraflar anonimdir, ancak opsiyonlu s旦zleme kay脹t defterinde a巽脹kt脹r. D E N E T L E M E Denetleyiciler blockchaini kullanarak ilenen s旦zlemeyi taraflar脹n gizliliini bozmadan inceleyebilir. Sol tarafta mant脹脹 anlat脹lan Ak脹ll脹 Kontratlar (Smart Contracts), 22 ya脹nda bir programc脹 olan Vitalik Buterin taraf脹ndan gelitirilen Ethereum Blockchaininin alamet-i farikas脹d脹r. Farkl脹 ekillerde ve fikirlerle programlanabilen blockchain sayesinde programc脹lar ve giriimciler, kendi fikirlerini blockchain veritaban脹 ve network anlay脹脹n脹 kullanarak hayata ge巽irebilir ve bu fikirleri halka a巽abilir ICO.
  • 15. Ak脹ll脹 kontratlar rnek 旦zg端n fikir O T O N O M 聴 Herhangi bir broker veya avukata gerek duymadan, s旦zlemeyi haz脹rlayan kiiler s旦zlemeyi imzalayan kiilerdir. G V E N T端m d旦k端manlar Kay脹t Defterinde (Ledger) ifrelenmi bir ekilde yer al脹r, s旦zlemeyi imzalayanlardan bakas脹 g旦remez. Y E D E K L E M E T端m d旦k端manlar脹n脹z, blockchain 端zerinde milyonlarca bilgisayarda kopyalanm脹t脹r. T A S A R R U F Arac脹 olmad脹脹 i巽in ak脹ll脹 kontratlar sizden dramatik komisyonlar g旦t端rmez, neredeyse 端cretsizdir. K E S 聴 N L 聴 K Ak脹ll脹 kontratlar h脹zl脹 ve ucuz olmas脹n脹n yan脹nda, form doldurma, kaydetme, depolama gibi olas脹 hatalar脹n 旦n端ne ge巽er.
  • 16. Da脹t脹lm脹 defter-i kebir (distributed ledger) sayesinde denetim ve finansal raporlaman脹n ger巽ek-zamanl脹 ve effaf hale getirilmesi D E E R Y N E T 聴 M 聴 U巽tan uca finansal yakla脹m sayesinde, para g旦nderiminden kar da脹t脹m脹na kadar geni yelpazede bir g端ven ekonomisi yarat脹lmas脹 YAT I R I M V E VA R L I K F O N L A M A S I ifreleme ile g端巽lendirilmi, onaylanabilir ve salam kimlik denetimi K 聴 M L 聴 K V E D E E R D O R U L A M A 聴tibar y旦netimi sistemleri sayesinde deerin ger巽ee yaklaan bir ekilde risk analizinin yap脹lmas脹 ve sigorta i巽in da脹t脹k veriye sahip marketlerin yarat脹lmas脹 D E E R 聴 N S 聴 G O R TA L A N M A S I V E R 聴 S K Y N E T 聴 M 聴 ok b端y端k veya 巽ok k端巽端k miktarlarda 旦demeyi neredeyse 端cretsiz yapabilme yetenei D E E R 聴 TA I M A K : T R A N S F E R , D E M E V E YA S AT I N A L M A Mevduat ve faiz hesaplar脹n脹n g端venilir bir ekilde tutulmas脹, dolay脹s脹yla bildiimiz bankac脹l脹k sisteminin batan yarat脹lmas脹 D 聴 J 聴 TA L K A S A Blockchain 端zerinde bor巽 oluturulabilmesi, 旦denebilmesi, kredilendirilebilmesi sayesinde sistemsel riskin azalt脹lmas脹 ve verimlilik yarat脹lmas脹 K R E D 聴 , B O N O V E M O R TG A G E Y N E T 聴 M 聴 Bir 巽eyrekte hedef kazanca ulaan bir irketin kar脹n脹n ak脹ll脹 kontratlar kullan脹larak otomatik da脹t脹lmas脹 gibi u巽tan uca yeni finansal modellerin ortaya 巽脹kmas脹 D E E R D E 聴 TO K U U , S P E K L A S Y O N V E A R B 聴 T R A J
  • 17. Mutabakat Finansal ilem mutabakatlar脹 0 1 2 3 5 1 0 2 0 ( g 端 n ) K U R U M S A L B O N O L A R F 聴 N A N S A L R N L E R ( O TC D E R I VAT I V E S ) Z S E R M AY E S E N D 聴 K A S Y O N K R E D 聴 L E R 聴 Z E L B O R L A R G端ncel durum Blockchain Kaynak: Accenture
  • 18. Adaptasyon Blockchainin gelecei Blockchainin yeteneklerinin kefedilmesi ve uygulama senaryolar脹n脹n 巽脹kar脹lmas脹 Kurumi巽i mutabakat gibi erken uyarlay脹c脹 uygulamala gelitirmeler 2 0 1 5 KEFETME VE UYGULAMA nde gelen bankalar脹n Blockchainin deerini g旦rmesi ve bu sisteme 旦zel iki tarafl脹 al脹n脹p sat脹labilen varl脹k 端r端nleri oluturmas脹 Reg端lasyonun kesinliine dayal脹 d脹 kullan脹mlar脹n 旦n端n端n a巽脹lmas脹 Reg端lasyon otoritelerinin Blockchainin denetim ve uyumluluunu g旦rmesi, yasa yap脹m脹n脹n balamas脹 2 0 1 6 - 2 0 1 7 ERKEN UYARLAMA Bankalar脹n erken uyarlac脹lar脹n脹n deneyimlerinden doan kazan巽lar脹 g旦rmeye balamas脹 ve network etkisinin douu Yeni servis salay脹c脹lar脹n ve yeni i modellerinin douu Bir巽ok varl脹k s脹n脹f脹n脹n viral etkiyle yay脹lmas脹 Yeni 端r端n ve servislerin ortaya 巽脹kmas脹; eskiden kalma oranlar脹n kenara at脹lmas脹 2 0 1 8 - 2 0 2 4 BYME Blockchain adaptasyonunun ana ak脹m haline gelmesi ve sermaye piyasalar脹 ekosisteminin ayr脹lmaz bir par巽as脹 olmas脹 2 0 2 5 OLGUNLUK Kaynak: Accenture
  • 19. Blockchain Kullan脹m alanlar脹 Sahiplii kan脹tlamaya dayal脹 i modelleri Dijital i巽erik depolama ve da脹t脹m脹 konular脹nda sahiplii kan脹tlamaya dayal脹 i modelleri Puan toplamaya dayal脹 deer transferi ile ara巽 payla脹m servisleri Dijital varl脹k ticaret, sahiplii ve transferine dayal脹 i modelleri S旦zleme ve d旦k端manlar脹 dijitize etme ve paylama ve imzalamaya dayal脹 i modelleri Da脹t脹k yap脹 ile kurgulanm脹 dosya depolama servisleri eylerin Internetinin da脹t脹k modellendii iler M端teri gizliliini korumak i巽in dijital kimlik oluturmaya dayal脹 i modelleri Yediemin servisleri (Escrow/Custodian) E-ticaret ve 端retimde sipari icras脹na dayal脹 IT portal i modelleri Dijital varl脹klar脹n sat脹脹na dair pazar yeri i modelleri (decentralized eBay) 聴nceleme ve 旦nerme ya da 巽al脹an deerlendirmeye dayal脹 i modelleri Politika, para piyasalar脹 gibi konularda da脹t脹k tahminleme platformu i modelleri Da脹t脹k hasta kayd脹 y旦netimine dayal脹 i modelleri Dijital i巽erik sahipliine dayal脹 i modelleri Sahte 端r端n veya dijital varl脹k/端r端n kontrol端n端 g端巽lendirme mekanizmalar脹 Evlere ve iyerlerine da脹t脹k modellenmi internet ve bilgiilem kaynaklar脹 salamaya dayal脹 i modelleri irket hisse devirleri, sahiplikleri ve y旦netimine dayal脹 i modelleri
  • 20. Yat脹r脹mlar Blockchain vs. VC yat脹r脹mlar脹 K端m端latif Blockchain yat脹r脹mlar脹 Teknolojinin k端巽端k tarihinde ilk defa Blockchain giriimleri dier risk sermayesi yat脹r脹mlar脹n脹 ge巽ti (2017 ilk 6 ay) 2017nin ilk 6 ay脹nda, In脹tial Coin Offering y旦ntemi ile toplanan toplam fon 327m$ olurken, al脹脹lagelmi y旦ntemlerle al脹脹lagelmi teknoloji giriimlerine yap脹lan yat脹r脹mlar 297m$da kald脹. Toplam Blockchain yat脹r脹mlar脹n脹n b端y端k k脹sm脹 2017nin ikinci 巽eyreinde yap脹ld脹. 2016n脹n ilk 6 ay脹nda bu rakamlar VC yat脹r脹mlar脹 i巽in 500m$ iken, ICO i巽in 130m$ civar脹nda ger巽ekleti.
  • 21. Yat脹r脹mlar Blockchain vs. VC yat脹r脹mlar脹 Blockchain Initial Coin Offering yat脹r脹mlar脹 Bir end端stri haline gelmesine ramak kalan Blockchain i巽in erken d旦nem ana fonlama kayna脹 olan ICO ge巽tiimiz y脹la g旦re 3 kattan fazla art脹 g旦sterdi. Brave, Civic, Kik gibi omurgas脹 Blockchain olan baz脹 giriimler ise hem ICO hem de standart VC yat脹r脹mlar脹 ile fon toplamay脹 baard脹lar.
  • 22. Pazar b端y端kl端端 2015in ba脹ndan bug端ne Bitcoin ve alt-coinlerin toplam pazar b端y端kl端端 13 kat artt脹. Bug端n pazarda aktif 746 alt-coin ilem g旦r端yor. G端nl端k ortalama ticari hacim 3 milyar$a yakla脹yor.
  • 23. Crypto Currency nedir? Gelecein paras脹 the money of the future. Kripto Para Birimi, en basit tan脹m脹 ile, spesifik artlar yerine getirilmeden kimse taraf脹ndan deitirilemeyen limitlenmi girdilere sahip bir veri taban脹d脹r. Para da birilerinin hesab脹nda, mevduat脹nda veya ilemlerinde kulland脹脹 veri tabanlar脹ndaki onaylanm脹 girdilerdir. 聴nsanlar bu tan脹m脹 g端venilir bulduu i巽in Bitcoin gibi crypto currencyler parasal deere sahiptir. D E T A Y L A R
  • 24. Y N E T 聴 L E M E Z T端m devlet kontrollerinden uzakt脹r, kripto para ekonomisi u巽tan uca (peer to peer) izlenen bir internet protokol端d端r. 聴 F R E L 聴 D 聴 R Kripto para 1 birim dijital paran脹n belirlenmesi i巽in ifrelenmi bir dizi veriden oluur. K O D 聴 E R 聴 R Crypto currency kodlardan oluan sanal paraya denir. Crypto Currency
  • 25. Crypto-Currency G E R 聴 A L I N A M A Z Bir ilemin onay脹 geri al脹namaz. Hi巽 kimse, hi巽bir ekilde onayl脹 bir ilemi geri alamaz. Birine para g旦nderirseniz, g旦ndermi olursunuz, o size geri g旦ndermedii s端rece geri alamazs脹n脹z. G 聴 Z L 聴 D 聴 R Al脹c脹 veya sat脹c脹 ger巽ek d端nyada kiiliklere bal脹 deildir.Her sat脹c脹n脹n ve al脹c脹n脹n 30 karakter civar脹nda Bitcoin adresleri vard脹r ancak kiiler kendi c端zdanlar脹n脹 paylamad脹klar脹 s端rece gizlidirler. H I Z L I V E K R E S E L D 聴 R 聴lemler network 端zerinde neredeyse an脹nda yer almaya balar ve birka巽 dakika i巽inde onaylan脹r. Networkdeki t端m bilgisayarlar d端nyan脹n 巽eitli yerlerinde olduu i巽in, yan komunuza da para g旦nderseniz, onay beklersiniz. G V E N L 聴 D 聴 R T端m c端zdanlar bir kriptografi sistemi ile kilitlidir. zel anahtar脹 bilen kiiler, o 旦zel anahtar hangi c端zdan脹 a巽脹yorsa, ancak o c端zdan脹 g旦rebilirler. Bir Bitcoin adresi, Amerikan Federal Reserveden daha g端venlidir. 聴 Z 聴 N G E R E K T 聴 R M E Z Crypto currency kullanmak i巽in kimseden izin alman脹za gerek yoktur. Bu bir yaz脹l脹md脹r, isteyen herkes bilgisayar脹na indirebilir ve kullanabilir. Kap脹lar脹 tutan kimse yoktur, kimse sizi engelleyemez.
  • 26. Proof of Work Bitcoin madencilii NODE B L O C K C H A I N 聴lem 1 聴lem 5 聴lem 34 聴lem 54 聴lem 65 M e m p o o l 聴lem 1 聴lem 5 聴lem 34 聴lem 54 聴lem 65 T r a n s a c t i o n L i s t Block Hashi (Block ID) nceki Block ID 聴lemler Hash'i (Merkle K旦k端) Toplam 聴lem Say脹s脹 BITCOIN BLOCK Bekleyen ilemler getirilir Block ve 巽旦zme kan脹t脹 Nodea g旦nderilir 1 3 Proof of Work hesaplan脹r (yakla脹k 10 dakika) 2 Blockchain g端ncellenir ve g端ncelleme yay脹nlan脹r4
  • 27. Proof of Work / Proof of Stake Bitcoin madencilii, 巽旦z端lmesi b端y端k bilgisayar g端c端 gerektiren dolay脹s脹yla pahal脹 bir ilemdir. Proof of Work gereklilii, bu pahal脹 ilemi 旦d端llendirme 端zerine kuruludur. Her bir Blockdaki matematik problemini 巽旦zen ilk bilgisayar Bitcoin ile 旦d端llendirilir. Adaki madenciler problemi 巽旦zen ilk bilgisayar olmak i巽in yar脹脹rlar. Yeni bir Blockun oluturulmas脹na s脹ra geldiinde, bu Blocku kimin oluturaca脹, o bilgisayar脹n sistemdeki pay脹na g旦re belirlenir. Proof of Stake sisteminde yeni oluan Block i巽in bir 旦d端l yoktur, dolay脹s脹yla madenciler, bir ilem komisyonu al脹r: 0.0001 BTC. PoS, PoWye g旦re yat脹r脹m/performans anlam脹nda 1000 kat daha verimlidir. Proof of Work Proof of Stake vs.