Yetiskin egitimi
- 1. YETI帖KIN EITIMI renme ve Yetikin Eitiminde Temel Kuramlar
- 2. GNDEM renme retme Nas脹l reniyoruz? renme Hakk脹ndaki Yayg脹n Yan脹lg脹lar Pedagoji X Andragoji Sinergoji Yetikin Eitimde En Yayg脹n 12 Sorun 旦z端m nerileri Son S旦z 2
- 3. RETIM RENME.... Eitmen Medya Mesaj renci Y旦ntem 3
- 4. NAS脹L RENIYORUZ? 4
- 5. YAANT脹 KONISI (DALE) 5
- 6. RENDIKLERIMIZIN ... 1% TATMA 2% DOKUNMA 4% KOKLAMA RENME 10% DUYMA 83% GRME 6
- 7. AK脹LDA KALAN RENMELERIN ... 10% OKUMA 20% DUYMA 30% GRME Ak脹lda Tutma 50% DUYMA & GRME 70% SYLEME 90% YAPMA 7
- 8. YAANT脹 KONISININ DAYAND脹脹 BILIMSEL ILKELER... 1. renme ilemine kat脹lan duyu organlar脹m脹z脹n say脹s脹 ne kadar fazla ise o kadar iyi 旦renir ve ge巽 unuturuz. 2. En iyi 旦rendiimiz eyler kendi kendimize yaparak 旦rendiimiz eylerdir. 3. rendiimiz eylerin 巽ounu g旦zlerimizin yard脹m脹 ile 旦renebiliriz. 4. En iyi 旦retim, somuttan soyuta ve basitten karma脹a doru giden 旦retimdir. 8
- 9. NEDEN RENEMIYORUZ RETEMIYORUZ.... Bireyler, 旦renme ortam脹nda u 3 sorunun cevab脹n脹 bulamad脹klar脹 takdirde, i巽erii 旦renememekte ya da i巽erii anlamalar脹 olduk巽a uzun zaman almaktad脹r. 1. Bu bilgiyi daha 旦nce duydum ya da g旦rd端m m端? 2. Bu bilgi hangi bilisel yap脹ma daha uygun? Bu bilgi ile ne yapabilirim? 3. Bu bilgi ile daha 旦nce 旦rendiklerim aras脹nda bir benzerlik ya da farkl脹l脹k var m脹? 9
- 10. RENME 聴LE 聴LGILI BAZ脹 YAN脹LG脹LAR.... renciler, 50 dakikal脹k bir dersin neredeyse %40脹n脹 ders sonunda hi巽 hat脹rlamamaktad脹r. renciler, dersin ilk 10 dakikas脹ndaki i巽eriin %70ini ak脹llar脹nda tutabilmektedirler. Dersin son 10 dakikas脹ndaki i巽eriin ise sadece %20si 旦rencilerin ak脹llar脹nda kalmaktad脹r. zellikle Giri d端zeyinde ve 巽ounlukla D端z Anlat脹m y旦ntemiyle verilen derslerde, derse s端rekli devam eden ve derse hi巽 devam etmeyip sadece kitaptan okuyan 旦renciler aras脹ndaki baar脹 fark脹 sadece %8dir. 10
- 11. RENME 聴LE 聴LGILI BAZ脹 YAN脹LG脹LAR.... Bir birimlik bilginin k脹sa s端reli bellekten uzun s端reli bellee aktar脹lmas脹 10 saniye almaktad脹r. Normal bir konuma h脹z脹yla anlat脹mda ise bir dakikada 150 s旦zc端k s旦ylenmektedir. Aa脹 yukar脹 her 5 s旦zc端kte 1 fikir 端retilebilmektedir. Bu durumda 旦renci, 1 dakikada 30 fikri yani anlam脹 almakla y端k端ml端 tutulmaktad脹r. Bu durumda 旦renci kendisine aktar脹lan 旦nemli bilgilerin sadece %30unu bilisel olarak kodlama ve depolama ans脹na sahiptir. 11
- 12. PEDAGOJI + ANDRAGOJI = YAAM BOYU RENME... K旦keni eski Yunanca da Paid (ocuk) kelimesinden gelen Pedagoji, 巽ocuun y旦nlendirilmesi ve yetitirilmesi bilimine ve sanat脹na kar脹l脹k gelir. Bilmek ve 旦retmek hem bilimsel hem de sanatsal boyutu i巽eren bir olgudur. Andragoji ise, eski Yunanda adam kavram脹na kar脹l脹k gelen andras k旦k端nden gelmektedir. Pedagojik ve andragojik yakla脹mlar脹n bilekesi ise, bireyi yaam boyu 旦renmeye (life-long education) haz脹rlamak bilimidir. 12
- 13. SINERGOJI G端d端leme, 旦renme ve hat脹rlama kavramlar脹 端zerine ina edilmi bir insan kaynaklar脹 y旦netimi terimidir (Robert Blake ve Jane Srygley ). Sinergoji (Synergogy) = Synergos + Agogus Bir arada 巽al脹ma + 旦retmen Sinergoji = Bir konuyu 旦retmek i巽in ortak olarak 巽al脹ma 13
- 14. PEDAGOJI + ANDRAGOJI = YAAM BOYU RENME... Yaam Boyu renme Pedagoji Andragoji renme 聴htiyac脹 Zaman > Sorumluluk Zaman Sorumluluk reticinin Rol端 Bilgi Salama Bilgiye Y旦nlendirme Deneyimler n-Bilgi Bilgi Bilgi Yaam renme Amac脹 Belirlenir Belirler Kal脹c脹 renme K脹sa S端reli Uzun S端reli 14
- 15. YETIKIN KIMDIR?.... 1. Biyolojik olarak yetikin; 端reyebilme yetisine ve becerisine ulam脹 bireylerdir. Bu d旦nem ergenliin ilk safhas脹na kar脹l脹k gelir. 2. Yasal olarak yetikin; imza atabilen, bakas脹n脹n iznine veya himayesine ihtiya巽 duymadan yasal y端k端ml端l端klerini yerine getirebilen, 端lkemizde yasal yetikinlik ya脹 olan 18 ya脹n脹 bitirmi kiilerdir. 15
- 16. YETIKIN KIMDIR?.... 3. Sosyolojik a巽脹dan yetikin; toplumda yetikinlerin rollerini 端stlenmi ve tam zamanl脹 巽al脹ma, oy kullanma gibi sosyal sorumluluklar脹n脹 yerine getirebilen bireylerdir. lkemizde sosyolojik a巽脹dan yetikinlik, genelde yasal yetikinlikten 旦nce ger巽ekleir. 4. Psikolojik olarak yetikin ise, 旦z- beni gelimi, kendi yaant脹s脹n脹 kontrol edebilen ve y旦nlendiren, 旦z- g端ven ve 旦z-sayg脹 olgular脹n脹 hayat脹n脹n her kademesinde kullanan ve gelitiren bireylerdir. 16
- 17. ANDRAGOJIK 聴LKELER I脹脹NDA KURUMSAL EITIM renme Amac脹 Bireysel ve Ortamsal Farkl脹l脹klar Temel Yetikin Eitimi 聴lkeleri 1. Neden Ni巽in ve Nas脹l eitileceklerini bilmek isterler. 2. Ba脹ms脹zd脹rlar ve i巽eriin ak脹 emas脹n脹 kendileri belirlemek isterler. 3. n yaant脹lar脹 ve tecr端beleri onlar i巽in 旦nemlidir. 4. Yeni 旦renilecek konular脹n hayatla direk ilgili ve profesyonel geliimi salay脹c脹 olmas脹 gerekir. 5. renme problem 巽旦zme duruma uygulama eklinde ger巽ekleir. 6. G端d端lenme s端reci i巽seldir ve bireysel fayda merkezlidir. renmede Bireysel Farkl脹l脹klar Bireysel Geliim 17
- 18. RETIMIN 3 AAMAS脹.... Eitim ncesi Etkile帳im Eitim Sonras脹 1. 巽eriin Belirlenmesi 1. 巽erik Sunumu 1. Kavrama D端zeyinin 2. retim 2. Soru - Cevap Belirlenmesi Yakla帳脹m脹n脹n 3. Yard脹m Salama 2. D旦n端t - D端zeltme Belirlenmesi 4. li帳kilendirme 3. d端llendirme ve 3. Zaman ve Mekan 5. Ortam Y旦netimi Ele帳tiri. Se巽imi 4. Test 4. Eitimin Yap脹sal 5. Notland脹rma zellikleri 6. Raporlama 5. G端d端ler 18
- 19. EITMENIN 3 TR.... OTORTER DEMOKRATK MAX-MODERN Cezaland脹r脹c脹 Arkada帳巽a Rahat Kusur Aray脹c脹 Tutarl脹 Tam 旦zg端rl端kten Talepkar Cesaretlendirici yana Yarg脹lay脹c脹 Yard脹m edici Kural koyamayan Ele帳tirisel Yol G旦sterici Bask脹c脹 S脹cak Zorlay脹c脹 lgili Adil Korkutucu Etkileyici Bask脹n 19
- 20. YETIKIN EITIMINDE EN YAYG脹N 12 SORUN.... Yap脹lan bir ara帳t脹rmada, kurumsal eitim vermeye yeni ba帳layan 984 eitmene, eitim verirken kar帳脹la帳t脹klar脹 sorunlar sorulmu帳. Verilerin analizi sonunda bu ki帳ilerin kar帳脹la帳t脹klar脹 sorunlar 12 ba帳l脹k alt脹nda toplanm脹帳t脹r. 1. Korku 2. G端ven 3. Tecr端be 4. Problematik renci Gruplar脹 5. Kat脹l脹m 6. Zaman 7. retimin D端zeyi 8. Sorular 9. D旦n端t 10. Medya, Materyal, Donan脹m 11. Ba帳lama ve Bitirme 12. Ders Notlar脹na Ba脹ml脹 Kalmak 20
- 21. YETIKIN EITIMINDE EN YAYG脹N 12 SORUN.... Belirlenen 12 soruna 巽旦z端m bulabilmek i巽in kurumsal ve yeti帳kin eitiminde uzman 36 ki帳iye bu sorunlar脹 giderebilme y旦ntemleri sorulmu帳tur. Uzmanlar脹n bu sorunlar i巽in 旦nerdii 巽旦z端mler ise... 21
- 22. ZM NERILERI 1 KORKU yi Haz脹rlan脹n: Uzman eitimciler detayl脹 旦retim planlar脹na sahiptirler, kullanacaklar脹 materyale ve i巽erie hakimdirler. Rahatlat脹c脹 Etkinlikler: Uzman eitimciler, eitime ba帳lamadan 旦nce rahatlat脹c脹 ve atmosferi daha 巽ekici hale getiren etkinlikler yaparlar. 22
- 23. ZM NERILERI 2 GVEN Al巽ak G旦n端ll端 Olmay脹n: Uzmanlar konu-alan脹 uzman olduklar脹n脹 bireylerle payla帳mal脹 ve uzmanl脹klar脹 konusunda al巽ak g旦n端ll端l端k g旦stermemelidir. Uzman Gibi Davran脹n: Uzmanlar iyi dinleyen, iyi g旦zlemleyen ve s脹n脹fta etkili uygulamalar yapan ki帳ilerdir. Uzmanlar iyi haz脹rlanm脹帳 ve organize olmu帳 ki帳ilerdir. Tecr端be Payla帳脹m脹: Uzmanlar, uzmanl脹k alanlar脹n脹n g旦stergesi olarak ge巽mi帳 ya帳ant脹lar脹ndan 旦rnekler vermelidirler. 23
- 24. ZM NERILERI 3 TECRBE Ki帳isel Tecr端benin Sunulmas脹: Uzmanlar bazen ki帳isel tecr端belerini aktarabilmek i巽in, kat脹l脹mc脹lar脹 sorular脹yla kendi uzmanl脹k alanlar脹na y旦nlendirirler. Kat脹l脹mc脹lar脹n Uzmanl脹klar脹n脹n Tan脹nmas脹: Uzmanlar ayn脹 zamanda kat脹l脹mc脹lar脹n da tecr端belerini ve uzmanl脹klar脹n脹 ortaya 巽脹karan ve bunlar脹 payla帳an ki帳ilerdir. 24
- 25. ZM NERILERI 4 PROBLEMATK KATILIMCILAR Sorunla Y端zle帳in: Uzmanlar ders boyunca bu t端r kat脹l脹mc脹lara esprit端el bir yakla帳脹m g旦sterirler. Dersten sonra ya da arada bireysel konu帳arak sorundan rahats脹z olduunu kat脹l脹mc脹ya hissettirir. Bask脹n Olmaktan Ka巽脹n脹n: Uzmanlar bu t端r ki帳ilere kar帳脹 s旦zel bir hakimiyet kurmak yerine, mimiksel hareketlerle onlar脹n davran脹帳lar脹n脹 onaylamad脹脹n脹 g旦stermeyi tercih ederler. Grup al脹帳malar脹 Yap脹n: Bu t端r kat脹l脹mc脹lar k端巽端k 巽al脹帳ma guruplar脹nda daha az rahats脹z edici davran脹rlar. 25
- 26. ZM NERILERI 5 KATILIM A巽脹k U巽lu Sorular Sorun: Derse kat脹lmayan bireylere a巽脹k u巽lu sorular sorun ve g旦z iletiimini kaybetmeyin. K端巽端k Gurup Etkinlikleri Tasarlay脹n: Uzmanlar derse gelmeden 旦nce k端巽端k gurup etkinliklerini ders planlar脹na eklerler. Gurup i巽inde 巽al脹an bireyler ile bire-bir ilgilenirler. 26
- 27. ZM NERILERI 6 ZAMAN yi Planlay脹n: Uzmanlar yeteri kadar ve zamanla paralel olarak ders materyallerini haz脹rlarlar ve bu plana sad脹k kal脹rlar. nceden Al脹帳t脹rma Yap脹n: Uzmanlar derse gelmeden 旦nce mutlaka ders materyali ile bir al脹帳t脹rma yaparlar ve dersin ne kadar zaman gerektirdiini bilerek derse gelirler. 27
- 28. ZM NERILERI 7 RETMN DZEY Gurubun htiyac脹n脹 Belirleyin: Uzmanlar eitim vermeden 旦nce gurubun eitim ihtiyac脹n脹 temel alarak dersini tasarlar. Guruptan D旦n端t Al脹n: Uzmanlar ders boyunca ve ders aralar脹nda kat脹l脹mc脹lar脹n tepkilerine g旦re ders i巽eriini ve materyalleri tekrar d端zenleyebilir. 28
- 29. ZM NERILERI 8 SORULAR Gelebilecek Sorular脹 nceden Belirleyin: Uzmanlar kat脹l脹mc脹lardan gelebilecek sorular脹 旦nceden d端帳端n端p haz脹rl脹k yaparlar. Sorulan Sorular脹 Tekrar Edin: Uzmanlar sorulan sorular脹 kendi c端mleleriyle tekrar edip herkesin duyup duymad脹脹ndan ve herkesin ayn脹 帳eyi anlay脹p anlamad脹脹ndan emin olurlar. Bilmiyorum Demek Sorun Deil: Uzmanlar sorunun cevab脹n脹 bilmediklerinde bilmiyorum diyebilen ki帳ilerdir. 29
- 30. ZM NERILERI 9 DNT nformal D旦n端tleri Dikkate Al脹n: Uzmanlar kat脹l脹mc脹lardan sadece formal deil ayn脹 zamanda informal d旦n端tler de al脹r. Kat脹l脹mc脹lar脹n s旦zel ve mimiksel d旦n端tlerine e帳it 旦nem verir. Formal Deerlendirmeler de Yap脹n: Her eitimin sonunda kat脹l脹mc脹lar脹n eitimle ve eitmenle ilgili bir 旦l巽me arac脹n脹 doldurmalar脹n脹 isteyin. 30
- 31. ZM NERILERI 10 MEDYA & MATERYAL & DONANIM Kullanaca脹n脹z Teknolojiyi Tan脹y脹n: Uzmanlar eitim boyunca kullanacaklar脹 sunum teknolojilerini daha 旦nceden kullan脹p tecr端be edinirler. Yedekleme Yap脹n: Kullanaca脹n脹z materyallerin her zaman yedeklerini ve alternatifini de yan脹n脹zda bulundurun. Yard脹m steyin: Uzmanlar bir teknik sorunla kar帳脹la帳t脹klar脹nda kat脹l脹mc脹lardan yard脹m isterler. 31
- 32. ZM NERILERI 11 BA帖LAMA ve BTRME Dersin Ba帳脹nda Atmosferi Yumu帳at脹n: Uzmanlar eitim ba帳lamadan 旦nce tecr端belerine dayanarak kat脹l脹mc脹lar脹 ders psikolojisinden 巽脹kartmaya 巽al脹帳脹r. Dersin Sonunda zet Yap脹n: Dersi bitirmeden 旦nce mutlaka anlaml脹 旦zet yaparak kat脹l脹mc脹lar脹n yeni bilgileri ger巽ek hayata aktarmalar脹na yard脹mc脹 olun. 32
- 33. ZM NERILERI 12 DERS NOTLARI Ders Notlar脹 Her Zaman Gereklidir: Her ne kadar uzman olursan脹z olun, daima ders notlar脹na ihtiya巽 duyaca脹n脹z bir an olacakt脹r. G旦rsel Materyallere ncelik Verin: G旦rsel materyaller konunun anla帳脹lmas脹n脹 %14 - %38 oran脹nda art脹r脹r ve kolayla帳t脹r脹r. 33
- 34. SON SZ rencilerinizi iyi tan脹y脹n Ama巽lar脹n脹z脹 iyi belirleyin retim tasar脹m脹 ilkelerini etkin kullan脹n Y旦nlendirici/Yol g旦sterici olun Cesaretlendirici olun Tutarl脹 ve esnek olun 34