4. gioi han lieu
- 2. L棚i n達i 速u
TCVN 6866 : 2001 do Ban k畛 thu畉t ti棚u chu畉n
TCVN/TC 85 Nng l動畛ng h畉t nh但n bi棚n so畉n tr棚n
c董 s畛 tham kh畉o ti棚u chu畉n c畛a C董 quan Nng
l動畛ng Nguy棚n t畛 Qu畛c t畉 (IAEA) BSS 115 C叩c
ti棚u chu畉n an ton qu畛c t畉 c董 b畉n trong vi畛c b畉o
v畛 ph嘆ng ch畛ng t叩c h畉i b畛c x畉 ion ho叩 v an ton
畛i v畛i c叩c ngu畛n b畛c x畉≠ - 1996, T畛ng c畛c Ti棚u
chu畉n o l動畛ng Ch畉t l動畛ng 畛 ngh畛, B畛 Khoa
h畛c, C担ng ngh畛 v M担i tr動畛ng ban hnh.
- 3. 1. Ph孫mvi 存p d担ng
Ti棚u chu畉n ny quy 畛nh c叩c gi畛i h畉n li畛u 畛i v畛i
nh但n vi棚n b畛c x畉 v d但n ch炭ng.
C叩c gi畛i h畉n li畛u trong ti棚u chu畉n ny kh担ng 叩p d畛ng
畛i v畛i c叩c b畛nh nh但n 動畛c ch畉n o叩n v i畛u tr畛 b畉ng ngu畛n
b畛c x畉 ho畉c d動畛c ch畉t ph坦ng x畉.
C叩c gi畛i h畉n li畛u trong ti棚u chu畉n ny c滴ng kh担ng 叩p
d畛ng 畛i v畛i vi畛c ki畛m so叩t chi畉u x畉 ti畛m tng c滴ng nh動
trong tr動畛ng h畛p s畛 c畛 b畛c x畉.
- 4. 2. Thut ng歎 v袖 速nh ngha
2.1 Gi鱈i h孫n liu (Dose limit)
L gi叩 tr畛 kh担ng 動畛c ph辿p v動畛t qu叩 c畛a li畛u hi畛u d畛ng
ho畉c li畛u t動董ng 動董ng 畛i v畛i c叩c c叩 nh但n nh畉n 動畛c t畛
c叩c c担ng vi畛c b畛c x畉 動畛c ki畛m so叩t.
2.2 Liu hp th担, D(Absorbed dose)
L 畉i l動畛ng v畉t l箪 c董 b畉n, t鱈nh b畉ng jun tr棚n kilogam
(J.kg-1
, 動畛c g畛i l gray (Gy), x叩c 畛nh nh動 sau:
dE
D = ------
dm
trong 坦
dE l nng l動畛ng trung b狸nh 動畛c truy畛n b畛i b畛c x畉
i担n ho叩 vo m畛t th畛 t鱈ch ph但n t畛 c畛a v畉t ch畉t;
dm l kh畛i l動畛ng v畉t ch畉t c畛a th畛 t鱈ch ph但n t畛 坦.
- 5. 2. Thut ng歎 v袖 速nh ngha
2.3 Li畛u t動董ng 動董ng, HT,R (Equivalent dose)
L 畉i l動畛ng HT,R, t鱈nh b畉ng jun tr棚n kilogam J.kg-1
),
動畛c g畛i l siv董 (Sv), x叩c 畛nh nh動 sau:
HT,R
= DT,R
WR
trong 坦
DT,R l li畛u h畉p th畛 do lo畉i b畛c x畉 R g但y ra, l畉y trung
b狸nh trong c董 quan ho畉c m担 T;
WR l tr畛ng s畛 b畛c x畉 畛i v畛i b畛c x畉 lo畉i R.
Khi tr動畛ng b畛c x畉 g畛m nhi畛u lo畉i b畛c x畉 v畛i c叩c
tr畛ng s畛 b畛c x畉 WR kh叩c nhau th狸 li畛u t動董ng 動董ng 動畛c
x叩c 畛nh theo:
HT
= 裡 WR
DT,R
- 6. 2. Thut ng歎 v袖 速nh ngha
2.4 Liu hiu d担ng, E (Effective dose)
L 畉i l動畛ng E, t鱈nh b畉ng jun tr棚n kilogam (J.kg-1
), 動畛c
g畛i l siv董 (Sv), x叩c 畛nh l t畛ng li畛u t動董ng 動董ng c畛a
t畛ng lo畉i m担 nh但n v畛i tr畛ng s畛 m担 t動董ng 畛ng:
E = 裡 WT
HT
T
trong 坦
HT l li畛u t動董ng 動董ng c畛a m担 T
WT l tr畛ng s畛 m担 c畛a m担 T.
- 7. 2. Thut ng歎 v袖 速nh ngha
2.5 Tr辰ng s竪 b淡c x孫, WR
(Radiation weighting factor)
L c叩c h畛 s畛 nh但n (xem trong b畉ng 1) 畛i v畛i li畛u h畉p th畛
d湛ng 畛 t鱈nh hi畛u qu畉 t動董ng 畛i c畛a c叩c lo畉i b畛c x畉 kh叩c
nhau trong vi畛c g但y 畉nh h動畛ng 畉n s畛c kho畉 con ng動畛i.
- 8. B其ng 1.
Lo孫i b淡c x孫 v袖d其i n即ng l足 樽 ng Hs竪 tr辰ng s竪 b淡c x孫
WR
Photon v鱈 i n即ng l足 樽 ng bt k炭 1
Ch誰 m 速in t旦 v鱈 i n即ng l足 樽 ng bt k炭 (a
) 1
N測tron < 10 keV
10 keV 速n 100 keV
100 keV 速n 2 MeV
2 MeV 速n 20 MeV
20 MeV
5
10
20
10
5
C存c h孫t proton kh存c v鱈 i c存c h孫t proton
git l誰 i c達 n即ng l足 樽 ng tr捉n 2 MeV
5
C存c h孫t anpha, c存c m其nh ph息n h孫ch, c存c
h孫t nh息n nng
20
(a) kh束ng tnh 速n c存c 速in t旦 束足z捉 (auger) ph存t rat探 nh息n 速n
DNA, m袖速竪i v鱈 i ch坦ng, vic xt vi liu 速c bit s 速足 樽 c 存p d担ng
- 9. 2. Thut ng歎 v袖 速nh ngha
2.6 Tr辰ng s竪 m束, WT (Tissue weighting factor)
C叩c h畛 s畛 nh但n (d動畛i 但y) c畛a li畛u t動董ng 動董ng 畛i v畛i m畛t c董 quan
ho畉c t畛 ch畛c m担 d湛ng cho m畛c 鱈ch an ton b畛c x畉 畛 t鱈nh 畛 nh畉y
c畉m b畛c x畉 kh叩c nhau c畛a c叩c c董 quan v t畛 ch畛c m担 畛i v畛i c叩c hi畛u
畛ng ng畉u nhi棚n c畛a b畛c x畉.
2.7 Chiu x孫 nghnghip (Occupational exposure)
L t畉t c畉 c叩c lo畉i chi畉u x畉 畛i v畛i nh但n vi棚n b畛c x畉 trong qu叩 tr狸nh lm
vi畛c.
2.8 Chiu x孫 d息n ch坦ng (Public exposure)
L s畛 chi畉u x畉 畛i v畛i c叩c thnh vi棚n d但n ch炭ng t畛 c叩c ngu畛n b畛c x畉,
kh担ng k畛 chi畉u x畉 ngh畛 nghi畛p, chi畉u x畉 y t畉 v ph嘆ng b畛c x畉 t畛
nhi棚n 畛 khu v畛c b狸nh th動畛ng, nh動ng c坦 t鱈nh t畛i chi畉u x畉 g但y ra b畛i
c叩c ngu畛n b畛c x畉 v c叩c c担ng vi畛c b畛c x畉 達 動畛c c畉p ph辿p v chi畉u
x畉 trong c叩c tr動畛ng h畛p can thi畛p.
- 10. B其ng 2.
T脱ch淡c m束 hoc c測 quan Tr辰ng s竪 m束 WT
C測 quan sinh d担c 0,20
Tu短 s竪ng (速叩) 0,12
Ru辿t kt 0,12
Ph脱i 0,12
D孫 d袖y 0,12
B辰ng 速存i (b袖ng quang) 0,05
V坦 0,05
Gan 0,05
Th湛c qu其n 0,05
Tuyn gi存p 0,05
Da 0,01
Bmt x足 測ng 0,01
C存c b辿 phn cn l孫i 0,05
- 11. 2. Thut ng歎 v袖 速nh ngha
2.9 Chiu x孫 tim t袖ng (Potential exposure)
L s畛 chi畉u x畉 kh担ng 動畛c d畛 t鱈nh tr動畛c nh動ng c坦 th畛 x畉y
ra t畛 m畛t s畛 c畛 b畛c x畉 ho畉c m畛t ngu畛n ph坦ng x畉 t畛 nhi棚n,
v鱈 d畛: h畛ng h坦c c叩c thi畉t b畛 ch畛a ngu畛n ph坦ng x畉 ho畉c sai
s坦t khi v畉n hnh.
- 12. 3. Gi鱈i h孫n liu
3.1 Chi畉u x畉 ngh畛 nghi畛p
3.1.1 畛i v畛i nh但n vi棚n b畛c x畉
Chi畉u x畉 ngh畛 nghi畛p 畛i v畛i m畛i nh但n vi棚n b畛c x畉
ph畉i 動畛c ki畛m so叩t sao cho
a) 20 mSv l li畛u hi畛u d畛ng ton th但n trong m畛t nm
動畛c l畉y trung b狸nh trong 5 nm li棚n t畛c kh担ng 動畛c v動畛t
qu叩 20 mSv;
b) Li畛u hi畛u d畛ng ton th但n trong m畛t nm ri棚ng l畉
b畉t k畛 kh担ng 動畛c v動畛t qu叩 50 mSv;
- 13. 3. Gi鱈i h孫n liu
c) Li畛u t動董ng 動董ng trong m畛t nm 畛i v畛i thu畛 tinh th畛
c畛a m畉t kh担ng 動畛c v動畛t qu叩 150 mSv;
d) Li畛u t動董ng 動董ng trong m畛t nm 畛i v畛i ch但n tay ho畉c
da kh担ng 動畛c v動畛t qu叩 500 mSv.
- 14. 3. Gi鱈i h孫n liu
3.1.2 畛i v畛i ng動畛i h畛c vi畛c, h畛c sinh, sinh vi棚n t畛
16 畉n 18 tu畛i
畛i v畛i ng動畛i h畛c vi畛c 動畛c o t畉o 畛 lm c担ng vi畛c
b畛c x畉 ho畉c h畛c sinh, sinh vi棚n c坦 tu畛i t畛 16 畉n 18 c畉n
ph畉i s畛 d畛ng ngu畛n b畛c x畉 trong khi h畛c t畉p ho畉c nghi棚n
c畛u, vi畛c chi畉u x畉 ngh畛 nghi畛p ph畉i 動畛c ki畛m so叩t sao
cho:
a) Li畛u hi畛u d畛ng trong m畛t nm kh担ng 動畛c v動畛t qu叩
6 mSv;
b) Li畛u t動董ng 動董ng trong m畛t nm 畛i v畛i thu畛 tinh
th畛 c畛a m畉t kh担ng 動畛c v動畛t qu叩 50 mSv;
c) Li畛u t動董ng 動董ng trong m畛t nm 畛i v畛i ch但n tay
ho畉c da kh担ng 動畛c v動畛t qu叩 150 mSv.
- 15. 3. Gi鱈i h孫n liu
3.2. C存c tnh hu竪ng 速c bit
Trong c叩c t狸nh hu畛ng 畉c bi畛t, c董 quan qu畉n l箪 Nh n動畛c
v畛 an ton v ki畛m so叩t b畛c x畉 c坦 th畛 xem x辿t ph棚 chu畉n
i畛u ch畛nh gi畛i h畉n li畛u nh動 sau:
a) th畛i k畛 trung b狸nh 畛 t鱈nh li畛u quy 畛nh 畛 i畛u 3.1.1 (a) :
- Li畛u hi畛u d畛ng cho nh但n vi棚n b畛c x畉 l 20 mSv/nm 動畛c
l畉y trung b狸nh trong 10 nm lm vi畛c li棚n t畛c v trong m畛t
nm ri棚ng l畉 trong th畛i gian 坦 kh担ng c坦 nm no 動畛c
v動畛t qu叩 50 mSv.
- 16. 3. Gi鱈i h孫n liu
- Khi li畛u hi畛u d畛ng t鱈ch lu畛 c畛a nh但n vi棚n b畛c x畉 k畛
t畛 khi b畉t 畉u c畛a th畛i k畛 l畉y trung b狸nh cho 畉n khi 畉t t畛i
100 mSv th狸 ph畉i xem x辿t l畉i. N畉u s畛c kho畉 v畉n b狸nh th動畛ng,
kh担ng c坦 bi畛u hi畛n 畉nh h動畛ng c畛a ph坦ng x畉, kh担ng c坦 s畛
thay 畛i c担ng th畛c m叩u... th狸 動畛c ti畉p t畛c c担ng vi畛c 達 lm.
b) S畛 thay 畛i t畉m th畛i gi畛i h畉n li畛u ph畉i 動畛c c董 quan
qu畉n l箪 Nh n動畛c an ton v ki畛m so叩t b畛c x畉 quy 畛nh
nh動ng kh担ng 動畛c v動畛t qu叩 50 mSv trong m畛t nm v th畛i
k畛 thay 畛i t畉m th畛i kh担ng 動畛c v動畛t qu叩 5 nm.
- 17. 3. Gi鱈i h孫n liu
3.3. Chi畉u x畉 d但n ch炭ng
3.3.1 畛i v畛i d但n ch炭ng
a) li畛u hi畛u d畛ng ton th但n trong m畛t nm kh担ng 動畛c
v動畛t qu叩 1 mSv;
b) trong c叩c tr動畛ng h畛p 畉c bi畛t, li畛u hi畛u d畛ng c坦 th畛
tng t畛i 5 mSv cho m畛t nm ri棚ng l畉, nh動ng li畛u hi畛u d畛ng
trung b狸nh cho 5 nm li棚n t畛c kh担ng v動畛t qu叩 1 mSv trong
m畛t nm;
c) li畛u t動董ng 動董ng trong m畛t nm 畛i v畛i thu畛 tinh th畛
c畛a m畉t kh担ng 動畛c v動畛t qu叩 15 mSv;
d) li畛u t動董ng 動董ng trong m畛t nm 畛i v畛i ch但n tay
ho畉c da kh担ng 動畛c v動畛t qu叩 50 mSv.
- 18. 3. Gi鱈i h孫n liu
3.3.2 畛i v畛i ng動畛i thm, ng動畛i tr畛 gi炭p b畛nh nh但n
Gi畛i h畉n li畛u 動畛c l畉p ra trong i畛u ny s畉 kh担ng 叩p d畛ng cho
nh畛ng ng動畛i chm s坦c b畛nh nh但n, c坦 ngh挑a l nh畛ng c叩 nh但n b畛 chi畉u
trong khi t狸nh nguy畛n tr畛 gi炭p b畛nh nh但n (kh叩c v畛i nh畛ng c担ng vi畛c ho畉c
ngh畛 nghi畛p c畛a h畛) trong khi ti畉n hnh c叩c x辿t nghi畛m ho畉c i畛u tr畛,
ho畉c kh叩ch 畉n thm b畛nh nh但n. B畛i v畉y:
Li畛u c畛a m畛t c叩 nh但n b畉t k畛 tham gia chm s坦c, h畛 tr畛 b畛nh nh但n v
kh叩ch 畉n thm c畉n ph畉i 動畛c ki畛m ch畉 sao cho li畛u b畛c x畉 kh担ng v動畛t
qu叩 gi叩 tr畛 5 mSv trong c畉 th畛i k畛 b畛nh nh但n 動畛c ch畉n o叩n ho畉c i畛u
tr畛;
Li畛u 畛i v畛i c叩c tr畉 em 畉n thm b畛nh nh但n ang s畛 d畛ng d動畛c ch畉t
ph坦ng x畉 c滴ng ph畉i 動畛c ki畛m ch畉 畛 m畛c nh畛 h董n 1 mSv.