Sosyal Medya Optimizasyonu
- 1. Sosyal Medya Optimizasyonu Index 1 Sosyal Medya Optimizasyonu Nedir? 2 Sosyal Medya Optimizasyonu Nasıl Yapılır? 3-4 Sosyal Medya Optimizasyonu Tarihçesi 5 Yeni Yaklaşım 6 Sosyal Medya Optimizasyonu ve İtibar 7 Sosyal Medya Optimizasyonu Tavsiyeleri
- 2. Sosyal Medya Optimizasyonu Nedir? Sosyal medyada yer alan içeriklerden web sitenize gelen trafiği arttırmak için yapılan çalışamalara “sosyal medya optimizasyonu” (SMO) denilmektedir. Sosyal mecraların önemi arttıkça, SMO da şirketler için önemli bir hale gelmiştir. Sosyal medya optimizasyonunu anlayabilmek için SEO (Search Engine Optimisation) yani arama motoru optimizasyonu kavramını da anlamak gerekir. SEO ve SMO Kavramları Web sitesine trafik sağlamak amacı ile yapılan çalışmalara “web sitesi optimizasyonu” denilmek- tedir. Web sitesine trafik sağlamanın en popüler yolu uzunca bir süre SEO (Search Engine Opimisa- tion) oldu. SEO, web sitesinin arama motorları tarafından daha üst sıralarda olması için web sitesi içerisinde (on page) ve web sitesi dışında (off page) yapılacak bir dizi iyileştirme çalışması demektir. SEO’nun amacı web sitesinin arama motorlarından daha fazla trafik almasıdır. Sosyal mecraların popülaritesinin artması ile kullanıcılar vakitlerini bu mecralarda daha fazla geçirmeye başladılar. Böylece sosyal mecralardan da web sitesine trafik sağlamanın iyi bir fikir olacağı düşünülmeye başlandı. Yine sosyal mecraların önemi arttıkça arama motorları, sosyal mecralar üzerindeki içerikleri, arama sonuçlarına daha üstlerde yer vermeye başladılar. Böylelikle sosyal medya içinde yer alan içeriklerin hem direkt web sitesine hem de arama sonuçlarında www.klinik.com.tr yer alan sonuçları ile dolaylı yoldan, web sitesine trafik sağlaması mümkün oldu. 1/7
- 3. İşte tüm bu gelişmeler ile, web sitesi trafiğini arttırmanın bir diğer yolunun sosyal medya üzerindeki içerikler üzerinden Sosyal Medya Arama Motoru Trafiği Trafiği sağlanabileceği düşünüldü ve bu konuda yapılacak iyileştirme çalışmalarının da “Sosyal SEO” ya da daha bilinen adıyla “Sosyal Medya Optimizasyonu” denildi. Sosyal medya optimizasyonunu (SMO) ve 1 2 3 Arama motoru potimizasyonunu (SEO) şematik olarak anlatacak olursak, yandaki şeklin 1 ve 2 numaralı alanları SMO, 3 numaralı alan is SEO’yu temsil eder. 1. Sosyal mecralarda yer alan içeriklerden direkt web sitesine gelen trafik 2. Arama motorlarının sonuçlarında yer alan sosyal mecra içeriklerinden gelen trafik 3. Arama motorlarından gelen direkt trafik Sosyal Medya Optimizasyonu Nasıl Yapılır? ? Sosyal medya optimizasyonu için temelde 2 yol vardır : 1 İçeriğinize sosyal medya paylaşım özellikleri yoluyla yapılabilir. RSS beslemesi (içeriğinizin RSS yoluyla dağıtılması), paylaşım butonları (Facebook, Digg, Friend- feed, Twitter, Google paylaş butonları gibi), yorumlar, içerik içinde anketler, kullancı puanlamaları vb... Amaç içeriğinizin kolayca paylaşılması bu yolla sosyal mecralarda yayılım sağlanabilmesidir. 2 İçeriğinizin sosyal medyada yayılması için promosyonel www.klinik.com.tr çalışmalar yapılabilir. Blog yazıları, diğer bloglara yorum yapma, tartışma gruplarına katılım, sosyal ağlara katılım gibi... 2/7
- 4. UGC BLOG, RSS Wikitravel, Blogger, WordPress Yahoo Answers, VibeAgents HABER VİDEOLAR Makaleler, PR, Sosyal Medya Youtube, Vimeo, Yenilikler, Duyurular Dailymotion Optimizasyonu BOOKMARKING SOSYAL AĞLAR Digg, StumdleUpon, Facebook, LinkedIn, Twitter Delicius, Magnolia MySpace Sosyal Medya Optimizasyonu Tarihçesi Bu kavram ilk olarak 2006 yılında Rohit Bhargava tarafından ortaya atılmıştır. 2006 yılında yazdığı makalesinde Rohit, sosyal medya optimizasyonundan bahsetti ve 5 maddelik bir liste yayınladı. Bu makale dijital pazarlamacılar tarafından fazlasıyla tartışıldı ve dikkat çekti. Daha sonra çeşitli kişilerce bu liste genişletilerek 16 maddelik bir liste oluştu. İlk makalesinin yayınından 4 yıl sonra Rohit, yayınladığı 5 maddelik listeyi revize ederek değiştirdi. Aşağıda Rohit’in 5 maddelik listesi bulunmaktadır : 2006 2010 Increase your linkability Create shareable content 1 ( Linklenebilmenizi arttırın ) ( Paylaşılmaya değer içerik yaratın ) Make tagging and bookmarking easy Make sharing easy 2 ( Tag ve Bookmarkı kolaylaştırın ) ( Paylaşılmayı kolaylaştırın ) Reward inbound links Reward engagement 3 ( Link verenleri ödüllendirin ) ( İlişki kurduklarınızı ödüllendirin ) Help your content travel Proactively share content 4 ( İçeriğinizin yayılmasına yardım edin ) ( İçeriğinizi proaktif bir biçimde dağıtın ) www.klinik.com.tr Encourage the mashup Encourage the mashup 5 ( Mashup ları teşvik edin ) ( Mashup ları teşvik edin ) * Mashup : Bir ya da daha fazla kaynaktan API ve benzeri servisler tarafından ham dataları alarak, dataları yeni bir forma dönüştürerek hizmet veren web siteleridir. Örneğin, Merkez Bankası sitesinden döviz kurlarının XML formatında alınarak yeni bir tasarım içinde sunularak oluşturulan web sitesi bir mashuptır. 3/7
- 5. 1 Sosyal ağlarda yayımlanan içerik içerisinden gelen linklerin site trafiğini arttıracağı fikri, 2006 yılında Rohit’e “increase your link- ability” (linklenebilmenizi arttırın) şeklinde bir kural yazdırmıştı. Ancak, sırf link oluşturmak için kalitesiz bir içerikten verilen linkin yeterince faydalı olmayacağı ve paylaşılmaya değer bir içeriğin zaten doğal olarak ve daha kaliteli bir trafik oluşturacağı fikri ile “Create shareable content” şeklinde 1. madde güncellendi. 2 2006 yılında içeriğin yayılımı ile ilgili en etkili yolun bookmarking siteleri olduğu düşünülüyordu ancak gelişen sosyal mecraları ile artık paylaşılmaya değer içeriğin bookmarking sitelerinin dışında da paylaşılabilmesinin yolunun kaliteli içerik olduğu düşünülmeye başlandı. 3 2006 yılında SEO odaklı bir yaklaşımla içeriğin aldığı linkler önemli idi. Bunun için içerik sahipleri de özel bir çaba gösterirlerdi. Ancak bu şekilde link verenlerin yazı ile ilgili proaktif bir ilişkisi olmazdı. Daha sonraları link verenlerle proaktif bir ilişkinin sağlanması gerektiği fikri ortaya çıktı. Örneğin, sadece verilmiş bir link değil, içerikle ilgili yazılmış bir yorum yazısı, teşekkür yazısı veya içeriğin içine yapılmış bir yorum. Daha insancıl, daha sıcak bir ilişki... 4 İçeriğinizin sosyal medyada yayılabilmesi için paylaş butonlarının önemini biliyoruz. Bu, işin temelini oluşturuyor. Ancak daha sonra bunun yetersiz olduğu, içeriğin yayılabilmesi için sosyal medya üzerinde proaktif bir çalışmanın yapılması gerektiği düşünülmeye başlandı. Örneğin içeriği paylaşanları ödüllendirmek, teşvik etmek, paylaşan kişilerle ilişki kurmak, paylaşımı önemli insanlara yaptırmak ve bunun gibi yollarla proaktif bir biçimde push etkisi yaratmak.... 5 Değişikliğe uğramayan tek maddedir. Önemini daha da arttırmıştır diyebiliriz. Sosyal medya optimizasyonun bana göre en önemli maddesidir. İçeriğinizin bir kısmını ya da tamamını, başka web sitelerinin kolaylıkla kullanabileceği formatta hazırlar ve diğer web sitelerinin kullanmasını teşvik ederseniz, SMO adına çok önemli bir iş yapmış olursunuz. Youtube videolarını kendi web sitenize www.klinik.com.tr videoyu hiç indirmeden birkaç satır kod ile kolaylıkla gömebilirsiniz (embed). Hatta Youtube bunu olabildiğince teşvik eder. Bu şekilde, host maliyetinin karşılığında youtube un milyonlarca sitede reklamı olmuş oluyor. 4/7
- 6. Yeni Yaklaşım : Sosyal Medya Optimizasyonu ve Sosyal Medya Marketing ! Sosyal Medya Optimizasyonu (SMO) literatürümüze girdikten sonra, kanaat önderleri ve sektör çalışanları bu kavram üzerinde düşünüp yazmaya başladılar. Bir kısım yazarlar, sosyal medya optimizasyonu için yapılan proaktif yayılım çalışmalarını ve daha geniş anlamda planlama, yayılım, monitoring kavramlarını da içeren tüm çalışmaları “Sosyal Medya Marketing (SMM)” olarak ele almaya başladılar. Yani bir anlamda, 2010 revizesinde Rohit’in “Proactively Share Content” olarak bahsettiği maddeyi SMO değil, SMM kapsamına aldılar. SEO (Search Engine Optimisation) : SMO (Socal Media Optimisation) : İçeriğinizin (Web sitesi, blog, bülten İçeriğinizin (Web sitesi, blog, bülten vb...) arama motorlarında üst sıralarda vb...) sosyal platformlarda yayılımını görünebilmesi için yapılan çalışmalara sağlayacak biçimde içeriğin denir. On-page (sayfa içi) ve Off-Page düzenlenmesi, yayılmasının (sayfa dışı) olmak üzere ikiye ayrılır. sağlanması ve bu şekilde sosyal mecralar ve arama motorlarından trafik sağlanması için yapılan çalışmalara denir. SEM (Search Engine Marketing) : SMM (Social Media Marketing) : Arama motorları üzerinden yapılan Sosyal mecralarda, yapılan pazarlama pazarlama faaliyetlerini ifade eder. çalışmalarının tümü bu kapsamdadır. SEM, arama motorlarının ücretli Sosyal mecralarda (Facebook, Twitter, programları olarak algılansa da bir çok Youtube gibi) yapılacak pazarlama kaynakta SEO’yu da içeren tüm arama taktikleri, ücretli programlar motoru pazarlama faaliyetleri olarak (sponsorluk ya da reklam), anlık izleme düşünülür. (monitoring), cep telefonları entegrasyonları, yayılım çalışmaları (seeding) gibi tüm aktiviteler bu kapsam içine girer. Bu yaklaşıma göre SEO ve SMO iki yakın kavram olarak görülürken (ikisi de Arama Motoru Sosyal Medya optimizasyon kavramını içeriyor), SEM ve SMM de diğer iki yakın kavram olarak (ikisi de Sayfa içi marketing kavramını içeriyor) gözüküyor. optimizasyon SEO SMO www.klinik.com.tr Aslında birbiri içine geçmiş olan bu kavramları daha iyi anlaşılabilmesi adına bu Sayfa dışı şekilde sınıflandırmak doğru olabilir ancak pazarlama SEM SMM pratikte, bu kavramların birbiri ile iç içe geçmiş olduklarını (hatta kapsadıklarını) söyleyebilirim. 5/7
- 7. Sosyal Medya Optimizasyonu ve İtibar Sosyal medyada yer alan içeriklerin kurum itibari ile olan ilişkisini biliyoruz. Bunun için bir çok kurum proaktif bir biçimde sosyal mecra hesaplarını yönetiyor ya da yönettiriyorlar. Yine konuşulanları takip etmek için sosyal medya takip yazılımları (monitoring tools) ile anlık sosyal medya takibi yapıyorlar. Online kurum itibarının yönetilmesinin tek yolu bu değil. Bir de arama motorlarının sonuç sayfalarında hakkınızda çıkan içeriklerin sıralaması büyük önem taşıyor. Hemen hemen hepimiz bir kurum ya da kişi ile ilgili araştırma yaptığımızda sosyal mecralar içinde arama yapmak yerine, arama motorlarına başvururuz. Zaten buradaki sonuçlar bize tüm içerikleri listeleyecektir. Yine bir başka konu, kullanıcıların arama motoru sonuçları ile şirket güvenilirliği hakkında kurdukları ilişkidir. Yapılan araştırmalar internet kullanıcılarının, arama sonuçlarının üst sıralarında yer alan firmalara daha çok güvendiğini göstermiştir. Tüm bunlardan hareketle, online itibar yönetiminin çok önemli bir bacağının, sosyal medya içeriklerini yönetmenin yanında, onların arama motorları içindeki sıralaması olduğunu göstermektedir. Bunun için bilhassa yurt dışında bir çok ajansın “online reputation management” (online itibar yönetimi) başlığı altında hizmet sunduğunu ve bu hizmet içinde en önemli bileşenin arama sonuç sayfalarının optimize edilmesi olduğunu söyleyebiliriz. Türkiye’de henüz maalesef bu konu yeterince gündeme taşınmış değil. Ben özellikle içeriğin doğru yayılmasının yanında, içeriğin arama motorlarına optimize edilerek yayılması ve çıkan sonuçların arama motoru sıralamasında takip edilmesi gerektiğine inanıyorum. www.klinik.com.tr Bu işlem kolay gibi gözükse de aslında derin bir arama motoru optmizasyonu (SEO) bilgisini gerektiriyor. Buradan hareketle, yeni nesil sosyal medya ajanslarının SEO bilgisine sahip olması gerektiğini söyleyebilirim. 6/7
- 8. Sosyal Medya Optimizasyonu Tavsiyeleri Son olarak kurumların sosyal medya optimizasyonu için dikkat etmeleri gereken bir kaç temel noktaya değinmek istiyorum. 1 Paylaşılmaya değer, orjinal ve ilgi çeken bir içerik hazırlayın. Yorum katılmamış motomot çeviriler, her yerde görmeye alıştığımız klişe sözcükler paylaşılmayacaktır. Yine 2 İçeriğinizin paylaşılmasını kolaylaştırın içeriğinizin okunabilir olması için konu ve paylaşılması için çaba gösterin. başlığı ve kısa açıklama yazılarınızı İçerik içinde mutlaka sosyal medya büyük bir özenle yazın. Unutmayın paylaşım butonları olmalı. Ancak içerik hala kral ! sosyal mecralarda içeriğinizi yaymak için sizde özel bir çaba gösterin. 3 İlikileri sıcak tutun. Tıpkı normal hayatımızda olduğu gibi, networkünüzün geniş olması ve networkünüzdekilerle ilişkiniz çok 4 Arama motorlarını aklınızdan önemli. Sıcak, samimi ve paylaşımcı çıkarmayın. SEO konusunun temel olun. Başkalarını tebrik ve takdir taşlarından biri içeriğinizi hazırlarken etmekten kaçınmayın. arama motorlarını düşünmek ve içeriği buna göre hazırlamaktır. SMO için durum farklı değildir. Basın bülteninizi bile hazırlarken anahtar kelimeleri, arama trendlerini, arama hacimlerini ve hedeflerinizi unutmayın. www.klinik.com.tr 7/7
- 9. Çiğdem ÖZKAN Klinik Ajans Başkanı 1979 doğumlu ve Uluslarası İlişkiler mezunudur. Uzun yıllar Roman ve İpekyol firmalarında yöneticilik yapmıştır. Reklam sektörüne, Değişim Grup ile giriş yaptı. 2 yıl MoreClick genel müdürlüğü yaptıktan sonra, yine grup bünyesinde yer alan Klinik markasının ajans başkanlığı görevine terfi etmiştir. Halen Klinik'in ajans başkanı ve sosyal medya üzerine yazılar yazıyor... klinik.com.tr blog.klinik.com.tr facebook.com/KlinikSosyalMedya twitter.com/kliniksm