ระบบทคโนโลยี
- 2. ทคโนโลยี (Technology) หมายถึง
วิทยาการที่เกี่ยวกับการนาวิทยาศาสตร์ประยุกต์มา
ใช้ให้เกิดประโยชน์ในทางปฏิบัติและอุตสาหกรรม
• Biotechnology
• Food technology
• Agricultural technology
• Polymer technology
• Environmental technology
• Information communication technology
- 3. ทคโนโลยี
ทคโนโลยี คือ การนาความรู้ทางวิทยาศาสตร์และ
ศาสตร์อื่นๆมาผสมผสาน ประยุกต์เพื่อสนองเป้าหมาย เฉพาะ
ความต้องการนาทรัพยากรต่างๆมาใช้ในการผลิตและจาหน่าย
ให้ต่อเนื่องตลอดทั้งกระบวนการทคโนโลยีจึงมีประโยชน์และ
เหมาะสมเฉพาะเวลาและสถานที่ หากทคโนโลยีนั้นสอดคล้อง
กับสังคมการเมืองวัฒนธรรมและสภาพแวดล้อมทางทคโนโลยี
- 4. ทคโนโลยีประกอบด้วยปัจจัยที่เป็นองค์ประกอบ 2 ประการ
1. ความชานาญด้านความรู้ทางวิชาการ (conceptual skill) มักได้มา
จากการศึกษา ค้นคว้า ทดลอง การสารวจข้อมูล การปฏิบัติงาน
การสังเกตการณ์
2. ความชานาญทางด้านเทคนิคของการปฏิบัติงาน (craft skill) มัก
ได้มาจากการฝึกฝน ฝึกงาน การอบรม
- 5. ระดับของทคโนโลยี
แบ่งตามความรู้ที่ใช้ได้เป็น ๓ ระดับ ดังนี้
1. ทคโนโลยีระดับพื้นฐาน (Basic Technology) เป็นทคโนโลยียุคแรกของ
บรรพบุรุษที่มีการสร้างเครื่องใช้และอาวุธเพื่อการยังชีพ เป็นสังคม
เกษตรกรรมพื้นบ้าน ผลิตโดยใช้วัสดุและทรัพยากรในท้องถิ่น และมีการ
ถนอมอาหาร ทคโนโลยีในระดับนี้ เช่น ขวาน มีด พร้า อวน แห หม้อ เรือ
พาย
- 6. 2. ทคโนโลยีระดับกลาง (Intermediate Technology) เป็นทคโนโลยีที่มี
การใช้เครื่องมือที่ซับซ้อนมากขึ้น ใช้ความรู้และประสบการณ์ในการ
แก้ปัญหาจากเกษตรพื้นบ้านเป็นเกษตรกรรมเมือง ทคโนโลยีในระดับนี้
เช่น การใช้เครื่องจักรแทนคน การใช้เครื่องทุ่นแรงต่างๆ การใช้สิ่งอานวย
ความสะดวกต่างๆ เป็นต้น
- 7. 3. ทคโนโลยีระดับสูง (High Technology) เป็นทคโนโลยีที่อาศัยความรู้และ
ประสบการณ์ขั้นสูง มีการศึกษา วิจัย และการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ใช้
ระบบฐานข้อมูล การติดต่อสื่อสารในยุคไร้พรมแดน ทคโนโลยีในระดับนี้
เช่น การอุปกรณ์การแพทย์ ทีใช้ระบบคอมพิวเตอร์ในการวินิจฉัยและรักษา
่
โรค
- 8. พัฒนาการของทคโนโลยี แบ่งออกเป็น 5 ช่วง
1. ระยะคิดค้นขึ้นมา (incubation)
2. ระยะเริ่มนามาใช้ (introduction)
3. ระยะที่มีการเจริญเติบโตสูง (growth)
4. ระยะที่โตเต็มที่แล้ว (maturity)
5. ระยะที่เริ่มเสื่อมความนิยม (decline)
- 9. ความเป็นมาของวิทยาศาสตร์และทคโนโลยี
1. สมัยประวัตศาสตร์
ิ
• มนุษย์สนใจศึกษาและกระทาในสิ่งที่อยากรู้อยากเห็น
• ก่อให้เกิดวิทยาการต่างๆ มากมาย และมักเกิดรวมกับศิลปะศาสตร์อื่นๆ
• พัฒนาการที่เห็นชัดเจน เช่น การถลุงโลหะ การสร้างเตาความร้อนสูง
• สิ่งประดิษฐ์ของจีนที่สาคัญและถ่ายทอดไปสู่ยุโรป เช่น เข็มทิศ แม่เหล็ก
ดินปืน และเครื่องพิมพ์หนังสือ
• อินเดียมีความรุ่งเรืองทางเภสัชวิทยา จิตวิทยา และคณิตศาสตร์
- 10. ความเป็นมาของวิทยาศาสตร์และทคโนโลยี
2. สมัยปฏิวติอุตสาหกรรม
ั
– มีการเปลี่ยนแปลงความเชื่อถือจากปรัชญาวิทยาศาสตร์โบราณมาสู่
วิทยาศาสตร์แนวใหม่
– ค้นพบ และตั้งทฤษฏีใหม่จานวนมาก
– มีการสนับสนุนการสร้างสิ่งประดิษฐ์ มีการใช้เครื่องมือเครื่องจักร
– เกิดปัญหาสังคม การอพยพ ชนชั้นกรรมกรถูกกดขี่และทารุณ
– เริ่มมีการแสวงหาอาณานิคมเพิ่มขึ้นเพื่อเป็นแหล่งทรัพยากรใหม่
- 11. ความเป็นมาของวิทยาศาสตร์และทคโนโลยี
3. สมัยสงครามโลก
สงครามมักเป็นทางออกเมื่อเกิดข้อขัดแย้งหรือข้อพิพาทโดยเฉพาะ
เรื่องของผลประโยชน์
ยุคแห่งการทุ่มเทการพัฒนาอาวุธยุทโธปกรณ์ กลวิธีการทาลายข้าศึก
วิวัฒนาการของเครื่องบินรบ
สงครามโลกครั้งที่ 1 เกิดสงครามเคมี
สงครามโลกครั้งที่ 2 เกิดระเบิดปรมาณู
- 12. ความเป็นมาของวิทยาศาสตร์และทคโนโลยี
4. สมัยปัจจุบัน
ยุคของการศึกษาค้นคว้า ความก้าวหน้าของการประยุกต์ใช้
วิทยาศาสตร์และทคโนโลยีสูงสุด
ยุคของทคโนโลยีการสื่อสาร (communication technology)
ยุคของทคโนโลยีชีวภาพ (biotechnology)
ยุคของนาโนทคโนโลยี (nanotechnology)
- 13. ความสัมพันธ์ระหว่างทคโนโลยีกับศาสตร์อื่นๆ
1. ความสัมพันธ์ระหว่างทคโนโลยีกับสังคมศาสตร์
1.1 ศึกษาประวัติความเป็นมาของทคโนโลยี ทั้งอดีต ปัจจุบัน อนาคต
1.2 ทคโนโลยีช่วยสร้างสรรค์มนุษยชาติ แต่ต้องให้ผู้ผลิตและผู้ใช้ตระหนัก
ถึงหน้าที่และความรับผิดชอบในฐานะสมาชิกที่ดีของสังคม
1.3 การสารวจบทบาทของทคโนโลยีที่มีต่อสังคมและประเทศชาติ ทั้งด้าน
การศึกษา เศรษฐกิจ การเมืองและการปกครอง
1.4 การจัดการทรัพยากรธรรมชาติให้สนองความต้องการได้อย่างชาญฉลาด
โดยนาทคโนโลยีมาสนับสนุนการจัดการ
- 15. ความสัมพันธ์ระหว่างทคโนโลยีกับศาสตร์อื่นๆ
2. ความสัมพันธ์ของทคโนโลยีกับมนุษยศาสตร์
2.1 ทักษะการฟังและการพูด พูดและฟังอย่างมีประสิทธิภาพเพื่อ
ประโยชน์ต่อการแลกเปลียนความคิดเห็นทางทคโนโลยีกับบุคคลอื่น
่
2.2 ทักษะการเขียน เป็นการนาเสนอข้อมูลหรือการอธิบายแนวคิด
เกี่ยวกับทคโนโลยีให้บุคคลอื่นได้รับทราบด้วยการเขียน
2.3 ทักษะการสรุป
- 16. ความสัมพันธ์ระหว่างทคโนโลยีกับศาสตร์อื่นๆ
3. ความสัมพันธ์ระหว่างทคโนโลยีกับวิทยาศาสตร์
ความเจริญก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์ก่อให้เกิดความก้าวหน้าทาง
ทคโนโลยี เพราะวิทยาศาสตร์ คือ ศาสตร์ที่ศกษาถึงปรากฏการณ์
ึ
ธรรมชาติ ทั้งในสภาพนิ่งและสภาพที่มีการเปลี่ยนแปลง ส่วน
ทคโนโลยี คือ วิทยาศาสตร์ประยุกต์ เป็นทั้งกระบวนการและเครื่องมือ
ที่เกิดจากการประยุกต์ และผสมผสานความรูทางวิทยาศาสตร์และ
้
ศาสตร์อื่นๆ เข้าด้วยกัน เพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อมนุษย์
- 17. ความสัมพันธ์ระหว่างทคโนโลยีกับศาสตร์อื่นๆ
3. ความสัมพันธ์ระหว่างทคโนโลยีกับวิทยาศาสตร์
3.1 ทคโนโลยีเกิดจากการใช้ความรู้พื้นฐานทางวิทยาศาสตร์เป็นส่วนใหญ่
3.2 การประยุกต์ความรู้ทางวิทยาศาสตร์มาใช้ในทคโนโลยีนั้นมี
จุดประสงค์เพื่อแก้ปัญหาทางทคโนโลยี
วิทยาศาสตร์เป็นตัวความรู้ ส่วนทคโนโลยีเป็นการนาความรู้ไปใช้ให้
เกิดสิ่งที่เป็นรูปธรรม วัดหรือจับต้องได้ ด้วยการนาทรัพยากรธรรมชาติ
ต่างๆ มาใช้ในการปฏิบัติจริง
- 19. ระบบทคโนโลยี
ทคโนโลยีประกอบด้วยองค์ประกอบสาคัญ 5 ส่วน ได้แก่
1.ตัวป้อน (Input)
2.กระบวนการทคโนโลยี (Technological Process)
3.ผลผลิต (Output) หรือ ผลลัพธ์
4.ทรัพยากรทางทคโนโลยี (Resource)
5.ปัจจัยที่เอือหรือขัดขวางต่อทคโนโลยี (Consideration)
้
- 20. ตัวป้อน (INPUT)
ความต้องการของมนุษย์ (Need, Want) หรือ
ปัญหาที่ต้องการหาคาตอบ เช่น ความต้องการที่
อยู่อาศัย เครื่องนุ่งห่ม อาหาร ยารักษาโรค
- 22. ขั้นตอȨองกระบวนการจะประกอบด้วย
7 ขั้นตอนดังนี้
1.กาหนดปัญหาหรือความต้องการ
2.รวบรวมข้อมูลเพื่อแสวงหาวิธีการแก้ปัญหาหรือสนองความ
ต้องการ
3.เลือกวิธีการแก้ปัญหาหรือสนองความต้องการ
4.ออกแบบและปฏิบติการั
5.ทดสอบ
6.ปรับปรุงแก้ไข
7.ประเมินผล
- 24. ทรัพยากรทางทคโนโลยี (RESOURCE)
1.คน (Human)
2.ข้อมูลข่าวสาร สารสนเทศ (Data and Informations)
3.วัสดุ (Materials)
4.เครื่องมือ เครื่องจักร อุปกรณ์ (Machine and Tools)
5.พลังงาน (Energy)
6.ทุน (Capital) และทรัพย์สิน (Asset)
7.เวลา (Time)
- 25. ปัจจัยที่สนับสนุนหรือขัดขวางต่อทคโนโลยี
(CONSIDERATION)
เป็นข้อจากัด ข้อพิจารณาหรือสิ่งที่ต้องคานึงถึงซึ่งจะทา
ให้ระบบทางานได้มากน้อยต่างกันซึ่งอาจเกี่ยวข้องกับทรัพยากร
ทางทคโนโลยี นั่นคือ ทรัพยากรจะเป็นทั้งตัวทรัพยากร และ
เป็นปัจจัยที่เอื้อ หรือขัดขวางต่อทคโนโลยีด้วย เช่น ทุนทรัพย์
น้อย เวลาจากัด ข้อจากัดของความรู้ ความคิดสร้างสรรค์ของ
แต่ ล ะบุ ค คล จุ ด มุ่ ง หมายจ าเพาะ นอกจากจะเป็ น ข้ อ จ ากั ด
แล้ ว ยั งอาจรวมไปถึ ง ความเคารพนั บ ถื อ ความเชื่ อ ความ
ศรัทธา ศาสนา วัฒนธรรม และบารมี ซึ่งจะมีส่วนช่วยให้ระบบ
ทางานได้มากน้อยต่างกันด้วย
- 26. ทคโนโลยีกับมนุษย์
1.ทคโนโลยีเกิดจากความต้องการตามจุดมุ่งหมายของมนุษย์เพื่อ
ส่งผลตามที่ตนปรารถนา
2.ทคโนโลยีเกี่ยวข้องกับการใช้ทรัพยากรในด้านต่าง ๆ เช่น ความรู้
และสารสนเทศ เครื่องมือ อุปกรณ์ พลังงานในการสร้างทคโนโลยี เป็นต้น
3.ทคโนโลยีเป็นกิจกรรมของมนุษย์ที่เกิดจากการคิด การแก้ปัญหา
การทดลอง และ การออกแบบสิ่งประดิษฐ์และวิธีการซึ่งได้มาจากกระบวนการ
นาความรู้และประสบการณ์ โดยใช้เทคนิควิธีการตลอดจนใช้ทักษะและ
ทรัพยากรต่าง ๆ
4.มนุษย์ใช้กระบวนการทางทคโนโลยี เพื่อให้ได้ผลผลิต (Product)
หรือวิธีการต่าง ๆเป็นกิจกรรมที่มุ่งสนองจุดประสงค์ตามความพึงพอใจของ
มนุษย์
- 27. ปัจจัยที่ทาให้เกิดทคโนโลยี
1.ความจาเป็นในการดารงชีวิต มนุษย์จาเป็นต้องใช้ทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกับ
ปัจจัยหลัก ได้แก่ อาหาร เครื่องนุ่งห่ม ที่อยู่อาศัยและยารักษาโรค รวมไปถึงปัจจัย
อื่น ๆที่จาเป็นที่เกี่ยวข้องชีวิตประจาวันอีกมากมาย
2.ความต้องการอยู่รอดให้พ้นจากภัยธรรมชาติ เช่น แผ่นดินไหว น้าท่วม ทาให้
มนุษย์ ต้องดิ้นรนป้องกันและหาวิธีการต่างๆ ทาให้เกิดทคโนโลยีการตรวจจับและ
พยากรณ์แผ่นดินไหว
3.ความใฝ่รู้ของมนุษย์ทาให้เกิดการคิดค้นทคโนโลยีประเภทอุปกรณ์และ
เครื่องมือ
4.ต้องการความบันเทิงและการพักผ่อน ซึ่งเป็นธรรมชาติของมนุษย์ที่ชอบ
กิจกรรมบันเทิงจึงทาให้เกิดทคโนโลยีเพื่อสนองตอบความต้องการ
5.การป้องกันและปราบปรามอาชญากรรม เป็นสิ่งที่ผลักดันให้มีการคิดค้น
ทคโนโลยี
- 28. การวิเคราะห์ระบบทคโนโลยี
การวิเคราะห์ระบบทคโนโลยีทาให้ทราบเกี่ยวกับปัจจัยในด้านต่างๆ ที่
มีผลต่อการแก้ปัญหาหรือสนองความต้องการ ทังปัจจัยด้านตัวป้อน ด้าน
้
กระบวนการ และผลลัพธ์ ดังนี้
1.ความต้องการใช้พลังงาน มีความต้องการใช้มากขึ้น
2.การเกิดโรงงานอุตสาหกรรมขึ้นจานวนมาก ก่อให้เกิดปัญหาด้านมลพิษ
ทั้งทางน้า อากาศ ฯลฯ
3.การคมนาคมและการขนส่ง ก่อให้เกิดปัญหาด้านมลพิษอากาศ ทาง
เสียง ฯลฯ
4.คุณธรรมจริยรรม ทคโนโลยีเปรียบเสมือนดาบสองคม ถ้าใช้ถูกทาง
ก่อเกิดประโยชน์ ถ้าผิดทางก็เป็นภัยอย่างมหันต์ เช่น การเผยแพร่ภาพ
อนาจารบนอินเตอร์เน็ต
- 29. การวิเคราะห์ระบบทคโนโลยี
4.คุณธรรมจริยธรรม ทคโนโลยีเปรียบเสมือนดาบสองคม ถ้าใช้ถูกทางก็ก่อ
เกิดประโยชน์ ถ้าใช้ผิดทางก็เป็นภัยอย่างมหันต์ เช่น การเผยแพร่ภาพ
อนาจารบนอินเตอร์เน็ต การผลิตอาวุธชีวภาพ ฯลฯ
หากทุกคนดาเนินชีวิตตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของ
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ภายใต้กติกา 3 ห่วง 2 เงื่อนไข ก็จะเป็นการ
สร้างทรัพยากรทคโนโลยีที่มีคุณภาพ
3 ห่วง คือ 1.พอประมาณ 2.มีเหตุผล 3.มีภูมิคุ้มกันที่ดีในตัว
2 เงื่อนไข คือ 1.เงื่อนไขความรู้ 2.เงื่อนไขคุณธรรม