Viet Nam trong the gioi Nguyen Hai Binh 1974
- 1. VI畛T NAM TRONG M畛T TH畉 GI畛I 畛 TAM VI畛T NAM V畛I CH畛 NGH懲A 畛A PH働NG NG (Bi tr狸nh b畉y c畛a Ti畉n S挑 Nguy畛n H畉i-B狸nh trong bu畛i h畛i th畉o do Ph嘆ng Th担ng Tin Hoa K畛 USIS t畛 ch畛c t畉i Si G嘆n ngy 5-08-1974) (Ch炭 th鱈ch: Nh畛ng ngy cu畛i nm 1974 vi畛c ch鱈nh ph畛 M畛 b畛 r畛i Vi畛t Nam 達 qu叩 r探 r畛t. 畛 bi畛n h畛 cho s畛 ph畛i tay c畛a m狸nh to 畉i s畛 Hoa K畛 達 li棚n ti畉p t狸m c叩ch bi畛n minh cho s畛 ra i trong 坦 c坦 cu畛c h畛i th畉o v畛i 畛 ti tr棚n m hai di畛n gi畉 ch鱈nh l hai gi叩o s動 Traeger v Pauker. L m畛t thnh ph畉n trong tham lu畉n on c湛ng v畛i Ti畉n S挑 Ph坦 B叩 H畉i, t担i 達 c坦 bi tr狸nh b畉y d動畛i 但y. G畉n 40 nm 達 qua i, nh但n ngy 30 th叩ng T動 t担i ghi l畉i nh動 m畛t t動畛ng nh畛 v ti畉c th動董ng t畛i nh畛ng ng動畛i 達 n畉m xu畛ng cho m畛t ch鱈nh ngh挑a 達 m畉t. V但ng, m畛t ch鱈nh ngh挑a 畛i v畛i nh畛ng b畉n b竪, n anh v chi畉n h畛u c畛a t担i 達 hy sinh cho l箪 t動畛ng t畛 do m v担 t狸nh ch畛 l n畉n nh但n c畛a m畛t chi畉n tr畉n 箪 th畛c h畛 gi畛a t動 b畉n v c畛ng s畉n ch畛 ngh挑a. M畛t n辿n h動董ng l嘆ng cho nh畛ng 畛 Vinh, Nguy畛n M畉nh T動畛ng, Nguy畛n Phong ... - b畉n t担i) K鱈nh th動a nh畛 v畛 di畛n gi畉 K鱈nh th動a qu鱈 v畛, Nh畉n l畛i tham lu畉n h担m nay t担i c坦 ph畉n no b畛i r畛i. L m畛t chuy棚n vi棚n kinh t畉 trong khi ch畛 畛 h畛i th畉o l畉i mang m畛t ng畛 箪 ch鱈nh tr畛 n棚n nh畛ng nh畉n x辿t c畛a t担i c坦 th畛 l n担ng c畉n. T担i 動畛c mong Ti畉n s挑 Ph坦 B叩 H畉i trong tham lu畉n on s畉 b畛 ch鱈nh cho. 畛 ti 動畛ng h動畛ng ch畛 ngh挑a 畛a ph動董ng hay di畛n bi畉n x但y d畛ng m畛t m担 th畛c th畉 gi畛i 畛 tam gi畛a hai kh畛i T動 b畉n v C畛ng s畉n 達 動畛c di畛n gi畉 Traeger tr狸nh b畉y th畉t kh炭c tri畉t v 畉y 畛. T担i c坦 c畉m t動畛ng bi thuy畉t tr狸nh c畛a gi叩o s動 達 ru ch炭ng ta vo m畛t gi畉c m董 v畛i Vi畛t Nam trong m畛t th畉 g狸畛i 畛 tam 動畛c c叩c 畉i c動畛ng hai kh畛i y畛m tr畛. T担i ch畛t th畉y gi畉c m董 ny r畛i ra n坦 c滴ng
- 2. s畉 畉p nh動 gi畉c m董 m Nga s担, Trung C畛ng 達 em 畉n cho B畉c Vi畛t v畛 m畛t Th畉 Gi畛i 畉i 畛ng trong 坦 c叩c n動畛c c担ng s畉n anh em 達 gi炭p 畛 m狸, th畛c ph畉m v c畉 s炭ng 畉n 畛 叩nh ph叩 mi畛n Nam. V v畛i mi畛n Nam ch炭ng t担i, gi畉c m董 坦 c滴ng s畉 tan i nh動 gi畉n m董 m Hoa K畛 20 nm tr動畛c 但y 達 em 畉n cho ch炭ng t担i: Vi畛t Nam l thnh tr狸 c畛a ch但u ch畛ng C畛ng, l ti畛n 畛n c畛a n畛n an ninh Hoa K畛鰍 nh動 l畛i c畛 Ngo畉i tr動畛ng Foster Dulles 達 n坦i. T畛 c叩i c畉m nh畉n 坦 t担i xin tr狸nh by vi c畉m ngh挑 v ph畉n 畛ng v畛 cu畛c h畛i th畉o 動畛ng h動畛ng c畛a ch畛 ngh挑a 畛a ph動董ng h担m nay. Th畛 nh畉t, ch畛 畛 h畛i th畉o xoay quanh Nh畛ng v畉n 畛 an ninh, nh畛ng v畉n 畛 Ch畛 ngh挑a 畛a ph動董ng m hai di畛n gi畉 Pauker v Traeger 達 tr狸nh b畉y kh炭c tri畉t. Th畛 nh狸 l c叩ch trang tr鱈 c畛a ph嘆ng h畛i ny v畛i h狸nh 畉nh 担ng Nixon vi畉ng thm Nga s担, Trung C畛ng, v坦i 担ng Kissinger s畛 gi畉 v chi畉c 滴a th畉n 畛 叩p 畉o ho b狸nh. Khung c畉nh 坦, ch畛 畛 坦 達 cho ch炭ng t担i th畉y 動畛c l畛i nh畉n nh畛: Vi畛t Nam 達 t畛i l炭c ph畉i quay v畛 v畛i ch但u v Vi畛t Nam ph畉i t畛 l畛c t畛c c動畛ng. Th動a qu鱈 v畛, N畉u nh畛ng 箪 ki畉n d畉n d畛 坦 l c畛a c叩 nh但n hai t叩c g畛畉 th狸 t担i xin c畉m 董n nh畛 v畛 達 chia s畉 nh畛ng 動u t動 坦 v畛i Vi畛t Nam ch炭ng t担i. Nh動ng n畉u 坦 l c担ng lu畉n c畛a Hoa K畛 nh畉n nh畛 ch炭ng t担i th狸 c坦 l畉 ch鱈nh ph畛 Hoa K畛 ch動a tr狸nh b畉y 動畛c 畉y 畛 cho nh但n d但n Hoa K畛 bi畉t r探 動畛c nh畛ng di畛n bi畉n 達 x畉y ra cho Vi畛t Nam trong nh畛ng nm qua. L畉i n畛a, n畉u nh畛ng g狸 hai di畛n gi畉 達 thuy畉t minh mang 畉n 箪 l nh畛ng l畛i nh畉n nh畛 c畛a ch鱈nh ph畛 Hoa K畛 th狸 t担i xin ph畉n b叩c. Th畛 nh畉t, ch炭ng t担i 達 bi畉t 畉n m狸nh ph畉i t畛 l畛c t畛 c動畛ng t畛 4 nm nay v畛i s畛 gi畉i k畉t c畛a qu但n 畛i Hoa K畛 t畉i chi畉n tr動畛ng Vi畛t Nam. L達nh 畉o c畛a qu畛c gia ch炭ng t担i c滴ng 達 nh畉c 畉n r畉t nhi畛u, nh畉t l t畛 nh畛ng ngy d畉u s担i l畛a b畛ng c畛a nm 1972, nh畛ng hy sinh x動董ng m叩u c畛a qu但n l畛c ch炭ng t担i.
- 3. Kh担ng ph畉i ch畛 n坦i t畛 l畛c t畛 c動畛ng m c嘆n th畛c t畉 n畛a: Thu畉 kho叩 gia tng m d但n ch炭ng t担i 達 th畉m nhu畉n g叩nh n畉ng 畛 ch鱈nh t担i ng動畛i tr叩ch nhi畛m thi hnh 達 動畛c b叩o ch鱈 chi畉u c畛 h董n bao gi畛 h畉t, 達 動畛c coi nh動 qu叩i v畉t hung th畉n tr動畛c 畛ng bo c畛a t担i. Ch炭ng t担i bi畉t r探 ph畉i t畛 l畛c t畛 c動畛ng v狸 th畉y r畉ng nh畛ng v嘆i vi畛n tr畛 nh動 PL 480, Th畛c ph畉m ph畛ng s畛 ho b狸nh, ch動董ng tr狸nh CIP, v vi畛n tr畛 th動董ng m畉i d動畛ng nh動 l炭c 坦ng l炭c m畛. Ch炭ng t担i 達 bi棚t t畛 tr動畛c khi qu鱈 di畛n gi畉 n棚u l棚n. Ch炭ng t担i c滴ng bi畉t s叩ch l動畛c an ninh m畛i c畛a qu畛c gia qu鱈 v畛 khi nh狸n th畉y Hoa K畛 達 t畛 h畛y i nh畛ng c叩i ch畛t qu但n s畛 畛 ngn ch畉n ln s坦ng x達 h畛i ch畛 ngh挑a tr動畛c kia 畛 Okinawa, Nh畉t B畉n, Phi, Th叩i v b但y gi畛 Vi畛t Nam. Qu鱈 v畛 達 t畛 h畛y nh畛ng c叩i ch畛t 坦 ph畉i kh担ng? V gi叩o s動 Pauker h担m nay c滴ng c嘆n n坦i: tuy畉n 畉u ph嘆ng th畛 Hoa K畛 trong nh畛ng ngy s畉p t畛i s畉 kh担ng c嘆n 畛 m畉y qu畛c gia n董i c坦 nh畛ng ch畛t qu但n s畛 t担i v畛a nh畉c t畛i. S畛 thay 畛i ch鱈nh s叩ch v s叩ch l動畛c an ninh c畛a c叩c si棚u c動畛ng cho th畉y nh畛ng qu畛c gia nh畛 b辿 nh動 ch炭ng t担i l nh畛ng n畉n nh但n. C叩c si棚u c動畛ng 達 ch畛 s炭y cu畛c chi畉n tranh 箪 th畛c h畛 gi畛a qu鱈 v畛 t動 b畉n ch畛 ngh挑a v x達 h畛i ch畛 ngh挑a m bi畉n Vi畛t Nam thnh m畛t chi畉n tr動畛ng 畛 nh畛ng ng動嘆i Vi畛t Nam anh em tr畛 thnh k畉 t畛 th湛, c畉 tri畛u ng動嘆i ch畉t i v 4,5 tri畛u c嘆n s畛ng v畛i tang t坦c. Tr畛 l畉i v畉n 畛 h狸nh thnh m畛t ch畛 ngh挑a 畛a ph動董ng 畛 担ng , t担i thi畛n ngh挑 c畉n x辿t l畉i. H畛p t叩c thnh c担ng nh畉t cho t畛i nay l C畛ng 畛ng Kinh t畉 u Ch但u. 達 ph畉i m畉t 20 nm t畛 nm 1957 畛 t畛i ngy nay (1974). 坦 l m畛t thnh c担ng nh動 m畛t li棚n hi畛p kinh t畉 nh動ng nh畛ng d畛 bi畛t ch鱈nh tr畛 v quy畛n l畛i ch畛 quan khi畉n ch動a c坦 th畛 n坦i r畉ng 坦 l m畛t Li棚n Hi畛p u Ch但u. T畛ng th畛ng Ph叩p Gustave dEstaing c嘆n ang n畛 l畛c gi畉i quy畉t v畛 畉i L畛i x辿 ro tr棚n nh畛ng bi畛n ph叩p kinh t畉 v狸 quy畛n l畛i qu畛c gia. Ch炭ng t担i c滴ng bi畉t t畛i nh畛ng li棚n hi畛p kinh t畉 畛 Trung M畛, Nam M畛. Nh動ng, v畛i khu v畛c ch但u m gi叩o s動 Traeger c畛 s炭y m畛t li棚n
- 4. hi畛p th狸 t担i thi畛n ngh挑 c嘆n xa v畛i v狸 nh畛ng d畛 bi畛t ch鱈nh tr畛, x達 h畛i v vn ho叩. ch但u c坦 nh畛ng v湛ng 畛 h畉n 畉u tuy畉n ny v nh畛ng v湛ng kh叩c 畛 h畉n 畉u tuy畉n kia. T担i ch畛t nh畛 t畛i ch畛 thuy畉t 畉i 担ng c畛a qu但n phi畛t Nh畉t 30 nm tr動畛c 但y 達 em l畉i cho Vi畛t Nam ch炭ng t担i 3 tri畛u 畛ng bo ch畉t 坦i nm 畉t D畉u 1945 khi qu但n Nh但t hi畛n di畛n 畛 Vi畛t Nam. V但ng, 畉i 担ng ch鱈nh l m畛t ch畛 ngh挑a 畛a ph動董ng 畉y. Nh動 t担i v畛a tr狸nh b畉y khi vi畛n t動畛ng ch畛 ngh挑a 畛a ph動董ng b畉t kh畉 thi l炭c ny th狸 Vi畛t Nam ch炭ng t担i ra sao. Ch炭ng t担i c畉n c董m n 叩o m畉c, c畉n gi畉i quy畉t chi畉n tranh 畛 m動u c畉u ho b狸nh. Th但n ph畛 t担i 達 t畛ng l m畛t t畛 v畛 thnh trong chi畉n tranh ch畛ng th畛c d但n Ph叩p, t担i 達 t畛ng l m畛t s畛 quan Vi畛t Nam C畛ng Ho. R畛i con trai t担i th叩ng ny n畉u r畛t T炭 ti I.B.M. b畛 t炭c th狸 c滴ng s畉 l棚n 動畛ng nh畉p ng滴, ba th畉 h畛 trong chi畉n tranh. V但ng ch炭ng t担i thi畉t tha m動u c畉u ho b狸nh. Nh動ng 坦 kh担ng ph畉i l th畛 ho b狸nh 辿p bu畛c. V th棚m n畛a: d動畛ng nh動 th動畛ng to畉 Th鱈ch Gi叩c 畛c c坦 n坦i Kh担ng th畛 ki畉m 動畛c ho b狸nh b畉ng c叩ch kho叩 nh畛ng robinet ny, m畛 nh畛ng robinet kh叩c. T担i mu畛n n坦i 畉n nh畛ng v嘆i kinh vi畛n, v嘆i qu但n vi畛n. V畛i nh畛ng g狸 Hoa K畛 達 vi畛n tr畛 cho Vi畛t Nam ch炭ng t担i trong nh畛ng nm qua, t担i kh担ng c坦 箪 bi b叩c nh動ng t担i c坦 x叩c t鱈n nh畛ng g狸 ch炭ng t担i nh畉n 動畛c ch鱈nh l nh畛ng s畉n ph畉m ph畛, nh畛ng d動 th畛a c畛a m畛t ch鱈nh s叩ch ph畛c v畛 si棚u c動畛ng m ch鱈nh gi叩o s動 Traeger c滴ng v畛a x叩c nh畉n. Nh畛ng h畛 th畛ng xa l畛, h畉i c畉ng, phi c畉ng t畉i Vi畛t Nam ngy h担m nay ch鱈nh l s畉n ph畉m th畉ng d動 c畛a ch鱈nh s叩ch Hoa K畛 m ch炭ng t担i nh畉n 動畛c sau khi 畛 ra 畉y x動董ng m叩u v n動畛c m畉t. i畛m sau ch坦t t担i mu畛n 畛 c畉p t畛i h担m nay: Ch炭ng t担i s畉 tri 但n qu鱈 qu畛c nh畛ng g狸 c坦 th畛 em 畉n cho ch炭ng t担i l炭c ny v ngy mai m畛t khi c坦 ho b狸nh. H達y gi炭p ch炭ng t担i 畛 c担ng lu畉n Hoa K畛 hi畛u r探 hi畛n tr畉ng Vi畛t Nam, 畛 Qu畛c H担i Hoa K畛 kh担ng ng動ng kinh vi畛n, qu但n vi畛n cho ch炭ng t担i 畛 畉u tranh cho t畛 do, 畛 ph叩t tri畛n kinh t畉. V quan tr畛ng h董n h畉t l t畉o d畛ng m畛t ho
- 5. b狸nh c担ng ch鱈nh ch畛 kh担ng ph畉i th畛 ho b狸nh 叩p 畉t l炭c ny. V Vi畛t Nam ch炭ng t担i bi畉t t畛 l畛c t畛 c動畛ng v ang 畉u tranh cho t畛 do b棚n c畉nh nh畛ng gi炭p 畛 c坦 th畛 c坦, hay kh担ng c坦. Xin c畉m 董n qu鱈 v畛 di畛n gi畉 v c畛 t畛a.