2. Սիրտ մկանային օրգան
է, որի հիմնական
գործառույթը մարմնի
բոլոր օրգաններին և
հյուսվածքներին արյան
մատակարարումն է։
Սիրտ-անոթային
համակարգում այն
հանդիսանում է
կենտրոնական օրգան,
որի ռիթմիկ կծկումները
նպաստում են
արյունատար
անոթներով արյան
հոսքին։
3. Մարդու սրտի կառուցվածքը
Մարդու սիրտը գտնվում է
կրծքավանդակի խոռոչում։
Այն կշռվում է մոտ 250-350
գրամ։ Այն տեղակայված է
ողնասյան առջևում և
կրծոսկրի հետևում, ունի
գագաթ և հիմ։ Սիրտը հոծ
միջնապատով բաժանվում
է աջ և ձախ կեսերի։ Սրտի
աջ կեսով շրջանառում է
միայն երակային արյուն
(թթվածնով աղքատ), իսկ
ձախով կեսով՝ միայն
զարկերակային արյուն
(թթվածնով հարուստ)։
4. Մարդու սիրտը քառախորշ է՝ կազմված է 2
նախասրտերից և 2 փորոքներից։ Սրտի աջ կեսում
գտնվում է աջ նախասիրտը (atrium dextrum) և աջ
փորոքը (ventriculus dexter): Աջ նախասրտի և աջ
փորոքի միջև գտնվում է աջ
նախասրտափորոքային փականը (եռափեղկ կամ
տրիկուսպիդալ փական)։ Համանմանորեն, սրտի
ձախ կեսում ձախ նախասրտի (atrium sinistrum) և
ձախ փորոքի (ventriculus sinister) միջև գտնվում է
ձախ նախասրտափորոքային փականը (երկփեղկ
կամ միտրալ փական)։ Սրտի պատը կազմված է 3
շերտերից՝ ներքին շերտ՝ ներսրտենի (էնդոկարդ),
միջին շերտ՝ սրտամկան (միոկարդ), որն էլ հենց
կծկվելով՝ իրականացնում է սրտի գլխավոր՝
պոմպային ֆունկցիան, և արտաքին շերտը
(Էպիկարդ)։ Սիրտը գտնվում է մի փակ շճային
պարկում, որը կոչվում է սրտապարկ (պերիկարդ):
5. Սրտի պատի շերտերը
Սիրտ-անոթային համակարգի
մյուս կաևոր բաղադրիչը
արյունատար անոթներն են,
որոնցով արյունը շրջանառում է
ամբողջ օրգանիզմով մեկ։
Անոթները, որոնք սրտից դուրս
գալով՝ արյունը տանում են
բոլոր օրգաններին և
հյուսվածքներին, կոչվում են
զարկերակներ։ Իսկ երակները
ծայրամասային օրգաններից ու
հյուսվածքներից արյունը սիրտ
բերող անոթներն են։ Սրտից
դուրս են գալիս և սիրտ են
մտնում օրգանիզմի
խոշորագույն արյունատար
անոթները։
6. Սրտից դուրս են գալիս թոքային
զարկերակացողունը, որը, սկսվում է աջ
փորոքից, երակային արյունը տանում է
թոքեր, և աորտան, որը սկսվում է ձախ
փորոքից և զարկերակային արյունը տանում է
բոլոր օրգաններին և հյուսվածքներին։ Դեպի
սիրտ են գալիս վերին և ստորին, որոնցով
եկած երակային արյունը լցվում է աջ
նախասիրտ, իսկ թոքային 4 թոքերից բերելով
զարկերակային արյունը, բացվում են ձախ
նախասրտի մեջ։ Սիրտը անոթավորվում է աջ
և ձախ պսակաձև զարկերակներով։ Այդ
զարկերակները դուրս են գալիս աորդայի
սկզբնական հատվածից (աորտայի կոճղերից)։