2. DEFINISI MAZHABJalanfikiranataukefahaman yang dibawaolehtokohdalamperundangan Islam darisumber Al-Quran dansunnahsejumlah fatwa ataupendapatorangalim yang bergelar Imam dalamurusan agamaTerdapat 4 Mazhab yang terkenalsehinggakini - MazhabMaliki - MazhabHanafi - MazhabSyafie - MazhabHanbali
3. SEJARAH KEMUNCULAN MAZHABMazhabwujudselepaszamanUmarr.a, apabilasahabatmulabertebarankeseluruhtanahjajahanumat Islam. Apabilatimbulpermasalahan, susahuntukberbincangkeranajarak yang jauhantarasatusama lain.PerkarainijugatelahmembawakepadakemunculanduaaliraniaituAliranahliakalAliranahlihadis
14. FAKTOR-FAKTOR PERSELISIHAN PENDAPATTabiatakaldankefahamanmanusiayang berbeza.bahasaArab- BahasaArab pula mempunyailafazsinonim yang mengandungilebihdaripadasatumakna ,kefahamanyang tersuratdantersirat, lafazumumdankhususdan lain-lainnya.Perbezaanpendapatdalammenentukansumberhukum.Perbezaanpendapatdalammenentukankaedahpengeluaranhukumdansumber-sumbertambahan.Perbezaanpendapatdalammemahamidanmenghuraitekshukum.
15. PRINSIP PERSELISIHAN YANG DIBENARKANBersatudanbersekukuhdengannas (al-Quran danSunnah) tanpamenyalahinya.Iltizamdenganapa yang telahdisepakatiolehUmmah (ijma’). - kitasalingmenguatkanapa yang kitasepakati, dankitabertolakansurterhadapurusan yang kitaadaperbezaannya”.perkara yang dibenarkanuntukdiperselisihkanialahdalamurusan-urusanfurui’yah- ranting permasalahansahaja.Iltizamdenganmanhajumum yang telahdipegangolehsalafussolehkhususnyaKhulafaRosyidin. Tidakmembawakepadaperkelahian, pergaduhan, perpecahandanpermusuhan.
16. Perbincangan (hiwar) yang baik, beradabdantenang.Dalamurusan yang tidakdatangnas yang jelas, umat Islam harusbersediamembukapintuuntukmenerima pro dankontrasesuatupandangan. Menerimakritikandanperbezaan yang membina.Tidakingkardalamperkara-perkaraijtihadiah yang berselisihpadanyapandanganantaraulama. Mujtahidtidakmengingkarmujtahid yang lain malahmenghormatimerekadenganijtihadmereka. - Imam as-Syafiepernahberkata “pandanganakubetul, tetapiberkemungkinansalah. Pandanganmereka (selainmazhabku) salah, tetapiberkemungkinanbetul”. Pengikutmujtahidtidakmengingkarpengikutmujtahid yang lain selamamanamujtahidtersebutdalammazhab yang muktabardisisiAhlulSunnahwalJamaah.
17. FAEDAH PERSELISIHAN PENDAPATMembukaruangkepadaperbincangan yang lebihmendalamberhubungdengansesuatumasalah. Memberikemudahandanmengelakkankesempitan- meletakkanmasyarakatpadasatupendapatsahajamenyusahdanmenyempitkanorangramai, sedangkan Islam ituadalah agama yang mudahdanbersifattolakansur.
18. KEPERLUAN BERMAZHABApabilakitatidakmempunyaiilmu yang cukupmakawajibuntukkitamendengarmereka yang paling arif, dansekiranyakitamempunyaiilmu yang cukupmakaharamuntukkitamengikutmana-manamazhab.Apabilakitaberpegangkepadapendapat imam mujtahid, kitasudahpunberpegangkepadadalildantali yang kukuh. Imam Dzahabiseorangahlisejarah yang terkenaldanalimmengenaiilmu-ilmuperawihadisdalamkitab-kitabbeliautidakpernahberbahasmengenai imam-imam mujtahid. Inikeranapenerimaanumumdankehebatan imam-imam mujtahidmencapaidarjahmutawatir, iaitumustahiluntukorangramaibersepakatuntukberbohongdalammenyatakankeunggulan imam-imam tersebut.
19. MAZHAB MALIKISalahsatudaripadaempat mazhab fiqh atauhukum Islam dalam Sunni. diamalkandi Utara AfrikadansebahagianAfika Barat. Mahzabinimempunyaibilanganpengikutketigateramaiiaitulebihkurang 15% daripada Muslim.Selainmenggunakan Al Quran, hadis, ijma' dan qiyas, Imam Malikijugamenggunakanamalanorang Islam Madinahpadazamannyaitusebagaisumber yang kelima. Mengikut Imam Malik, amalanorangMadinahdilihatsebagai sunnahhidup memandangkanNabi Muhammad berhijrah, tinggal, danwafatdiMadinah, dankebanyakansahabatNabitinggaldiMadinah. Kesannya, Hadis yang dikajiolehmazhabiniagakterhaddaripadamazhab yang lain.
20. Kata-kata Imam Malik..1. “Sesungguhnyaakuinihanyalahseorangmanusia yang salahdanbenar. Makaperhatikanlahpendapatku. Setiappendapat yang sesuaidenganKitabdanSunnah, ambillahdansetiap yang tidaksesuaidengan Al KitabdanSunnah, tinggalkanlah”. (IbnuAbdil Barr didalam Al-Jami’, 2/32)2 “Tidakadaseorang pun setelahNabiShallallahualaihiwasallam, kecualidariperkataannyaituada yang diambildan yang ditinggalkan, kecualiNabiShallallahualaihiwasallam”. (IbnuAbdilHadididalamIrsyadusSalik, 1/227)
21. MAZHAB HANAFINamasebenarpengasasnyaialahNu’man bin Tsabitataudikenalisebagai Imam Abu Hanifah.Jugasalahsatu mazhab fiqhdalam Islam Sunni.Dasar-dasarMazhabHanafiAbu Hanifahdalammenetapkanhukumfiqhterdiridaritujuhpokok, yaitu : Al Kitab, As Sunnah, PerkataanparaSahabat, Al Qiyas, Al Istihsan, Ijma’ danUruf.Mazhabiniterkenalsebagaimazhab yang paling terbukakepada idea moden. Mazhabinidiamalkanterutamasekalidikalanganorang Islam Sunni Mesir, Turki, sub-benua India dansebahagianAfrika Barat, walaupunpelajar Islam seluruhduniabelajardanmelihatpendapatnyamengenaiamalan Islam. MazhabHanafi merupakanmazhabterbesardengan 30% pengikut.
22. Kata-kata Imam Abu Hanifah..“Apabilahaditsitushahih, makahaditsituadalahmadzhabku.” (IbnuAbidindidalam Al-Hasyiyah 1/63) “Tidakdihalalkanbagiseseoranguntukberpegangkepadaperkataankami, selagidiatidakmengetahuidarimanakamimengambilnya”. (IbnuAbdil Barr didalam Al-Intiqa’ufiFadha ‘ilitsTsalatsatilA’immatilFuqaha’i, hal. 145) Di dalamsebuahriwayatdikatakan: “Adalahharambagiorang yang tidakmengetahuialasankuuntukmemberikan fatwa denganperkataanku”.“Jikaakumengatakansuatuperkataanyang bertentangandengankitab Allah dankhabarRasulullahshallallahu ‘alaihiwasallam, makatinggalkanlahperkataanku”. (Al-Fulani didalam Al-lqazh, hal. 50)
23. MAZHAB SYAFIEdicetuskanoleh Muhammad bin Idris al-Syafii ataujugadikenalisebagai Imam Syafie.Mazhabinikebanyakandiikutiparapendudukselatan Mesir, bahagianbarat Arab Saudi, Syria, Indonesia, Semenanjung Malaysia, PantaiKoromandel, Malabar,Hadramaut (Yaman), dan Bahrain.MazhabinimerupakanpertengahanantaraMazhabmalikidanMazhabHanafi.Imam Syafiimenolak Istihsan dari Imam Abu Hanifahmahupun MashalihMursalah dari Imam Malik.menerimapenggunaanqiyassecaralebihluasberbanding Imam Malik.Meskipunberbezadarikeduamazhabtersebut, keunggulan Imam Syafiisebagaiulama fiqah, Usul al-Fiqh, dan hadis dizamannyamembuatmazhabnyamemperolehbanyakpengikutdankealimannyadiakuiolehramaiulama yang hidupsezamandengannya.
24. Kata-kata Imam Syafie“Tidakadaseorangpun, kecualidiawajibbermadzabdenganSunnahRasulullahdanmengikutinya. Apapunpendapat yang akukatakanatausesuatu yang akukatakanituberasaldaripadaRasulullahShallallahu ‘alaihiwasallamtetapibertentangandenganucapanku. MakapeganglahsabdaRasulullahShallallahualaihiwasallam. Inilahucapanku.” (TarikhuDamsyiqkaryaIbnu Asakir,15/1/3) “Kaummuslimintelahsepakatbahawabarangsiapa yang telahterangbaginyaSunnahRasulullahShallallahu ‘alaihiwasallam, makatidakhalalbaginyauntukmeninggalkannya, hanyakeranamengikutperkataanseseorang.”(IbnulQayyim, 2/361, dan Al-Fulani, hal.68) “Apabilakamumendapatkandidalamkitabkuapa yang bertentangandenganSunnahRasulullahShallallahu ‘alaihiwasallam, makaberkatalahdengansunnahRasulullahshallallahu ‘alaihiwasallam, dantinggalkanlahapa yang akukatakan.” (Al-HarawididalamDzammul Kalam,3/47/1) “ApabilaHadistituShahih, makaiaadalahmadzhabku.” (An-Nawawididalam AI-Majmu’, Asy-Sya’rani,10/57)
25. MAZHAB HANBALIPendiriMazhabHambaliialah : Al Imam Abu Abdillah Ahmad bin Hanbal bin HilalAzzdahiliAssyaibani. Beliaulahirdi Bagdad padatahun 164 H. danwafattahun 241 H. Ahmad bin Hanbaladalahseorang imam yang banyakberkunjungkeberbagainegarauntukmencariilmupengetahuan, antara lain : Siria, Hijaz, Yaman, KufahdanBasrah.beliaudapatmenghimpunsejumlah 40.000 hadisdalamkitabMusnadnya.Dasar-dasarMazhabnya.1. Nash Al Qur-an ataunashhadits.2. Fatwa sebagianSahabat.3. PendapatsebagianSahabat.4. HaditsMursalatauHaditsDoif yang tidakbertentangan5. Qiyas.Dalammenjelaskandasar-dasar fatwa Ahmad bin HanbalinididalamkitabnyaI’laamulMuwaaqi’in.
26. Daerah yang MenganutMazhabHambali.Awalperkembangannya, mazhabHambaliberkembangdi Bagdad, IrakdanMesirdalamwaktu yang sangat lama. Padaabad XII mazhabHambaliberkembangterutamapadamasapemerintahan Raja Abdul Aziz As Su’udi. Dan masasekaranginimenjadimazhabrasmipemerintahan Saudi Arabia danmempunyaipenganutterbesardiseluruhJazirah Arab, Palestina, Syria dan Iraq.