際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
Idea uniwersalnego projektowania
           przestrzeni publicznych jako wyzwanie
           dla gospodarki przestrzennej
Adam Piotr Zajc
EUROREG UW, Instytut Socjologii UW, SISKOM
Warszawa 12/04/2013
Plan prezentacji
1. Dostpna przestrze publiczna jako postulat na etapie projektowania
2. Niedostpne miejsca w Warszawie
3. Uniwersalne projektowanie  co to?
4. Uniwersalne projektowanie  dla kogo?
5. Uniwersalne projektowanie  dlaczego tak?
6. Uniwersalne projektowanie  dlaczego nie?
7. 7 zasad uniwersalnego projektowania
8. Uniwersalne projektowanie w gospodarce przestrzennej
9. Nie m坦wmy tylko o niepenosprawnych!
Dostpna przestrze publiczna jako postulat
na etapie projektowania
                     Baszak, Przybylski (2010: 9) Projektanci,
                     kt坦rzy s z reguy lud添mi modymi, sprawnymi
                     i technicznie biegymi, musz zdawa sobie
                     spraw, 甜e beneficjentami ich dziaa s
                     ludzie, u kt坦rych pojawienie si jakiej formy
                     niepenosprawnoci jest tylko kwesti czasu.
                     Bell (2004) Projektanci postrzegaj
                     projektowane przez siebie rozwizania przez
                     pryzmat wasnej osoby. Dlatego projektuj
                     przestrze odpowiadajc przede wszystkim
                     potrzebom os坦b zdrowych oraz
                     penosprawnych .
Niedostpne miejsca w Warszawie #1
Niedostpne miejsca w Warszawie #2
Uniwersalne projektowanie- co to?
Podejcie do procesu projektowania starajce   Baszak, Przybylski (2010: 7) Projektowanie
si zapewni si mo甜liwo korzystania z       dla wszystkich koncentruje si na szeroko
obiekt坦w oraz przedmiot坦w mo甜liwie             rozumianej r坦甜norodnoci czowieka i w tym
najszerszej grupie u甜ytkownik坦w.               sensie ma uniwersalny charakter nikt nie
Uniwersalne projektowanie to nie rozwizania   podlega wykluczeniu, a korzy odnosi
przeznaczone dla konkretnej grupy              ka甜dy u甜ytkownik przestrzeni publicznej
u甜ytkownik坦w, lecz dostpne dla wszystkich.    Norweskie Ministerstwo rodowiska (2007: 7)
                                               Uniwersalne projektowanie to projektowanie
                                               produkt坦w oraz otoczenia tak, aby byy one
                                               dostpne dla wszystkich ludzi, w najwikszym
                                               mo甜liwym stopniu, bez potrzeby adaptacji
                                               bd添 wyspecjalizowanego projektowania
Uniwersalne projektowanie  dla kogo?
                    Piesi
                    Kobiety
                    Podr坦甜ni (z baga甜em)
                    Turyci
                    Rodzice z w坦zkami dziecicymi
                    Rowerzyci
                    Osoby starsze
                    Osoby z niepenosprawnoci ruchow
                    Osoby z niepenosprawnoci
                     sensoryczn (wzrok/such)
                    Osoby z niepenosprawnoci
                     intelektualn
                    Alergicy
Uniwersalne projektowanie  dlaczego tak?
                 Bo wszyscy mamy prawo do miasta
                 Aby nie wyklucza przestrrzennie 甜adnej grupy
                 Aby byo nam wygodniej, wszystkim
                Norwegian Design Council(2009): Projektowanie
                inkluzywne mo甜e pom坦c stworzy nowe produkty i
                usugi dla wiata, w kt坦rym populacja si starzeje, a
                przedsibiorcy musz zadba o potrzeby nowych
                u甜ytkownik坦w
                Baszak, Przybylski (2010: 11): produkty speniajce
                oczekiwania poznawcze i motoryczne ekstremalnych
                u甜ytkownik坦w bd lepsze dla wszystkich
                pozostaych os坦b.
Uniwersalne projektowanie  dlaczego nie?
                Argumenty przeciwnik坦w (diagnoza barier):
                brak wiary w istotno problemu,
                dodatkowe koszty dla inwestor坦w,
                potrzeba konsultowania rozwiza z
                 u甜ytkownikami,
                brak mo甜liwoci uwzgldnienia wszystkich
                 zainteresowanych w konsultacjach,
                wiedza ekspercka vs. wiedza u甜ytkownik坦w,
                sprzeczno z dokumentami strategicznymi lub
                 interesami og坦u,
                ogromna skala niezbdnych zmian.
7 zasad uniwersalnego projektowania
1. Equitable use  Identyczne zastosowanie
2. Flexibility in use  Elastyczno u甜ytkowania
3. Simple and intuitive  Proste i intuicyjne u甜ytkowanie
4. Perceptible information  Dostpna informacja
5. Tolerance for error - Tolerancja dla bd坦w
6. Low physical effort  Jak najmniejszy wysiek fizyczny
7. Size and space for approach and use - Wymiary i przestrze
gwarantujce dostpno
NC State University, The Center for Universal Design, Version 2.0 - 4/1/97
Uniwersalne projektowanie w
    gospodarce przestrzennej
 Planowanie przestrzenne
 Rozwizania przyjazne pieszym
 Odejcie od planowania miasta przyjaznego
  przede wszystkim dla samochod坦w
 atwe, szybkie i bezpieczne poruszanie si
  pomidzy punktami komunikacyjnymi
 Transport i trasy komunikacyjne
   Dostpno dla wszystkich u甜ytkownik坦w
   Wsp坦lne standardy projektowe dla
    przewo添nik坦w i zarzdc坦w infrastruktury


                                               Sfery dostpnoci transportu, 添r坦do: SISKOM (2013: 15)
 Nie m坦wmy tylko o niepenosprawnych!
oStygmatyzacja jednej grupy (os坦b z
 niepenosprawnoci, najczciej ruchow)
Oznaczenie w坦zkowiczem jako stygmatyzacja
oOgraniczenie skali problemu (to tylko 1/6
 spoeczestwa)
oZe rozumienie istoty problemu (wszyscy
 potrzebujemy dostpnej przestrzeni publicznej)
oCzasem inne grupy potrzebuj pewnych
 rozwiza bardziej ni甜 w坦zkowicze (np.
 przewijaki dla niemowlt)
oNiepenosprawni stale oraz niepenosprawni
 chwilowo
oKa甜dy z nas kiedy bdzie stary
店r坦da
Bell Paul A., Thomas C. Greene, Jeffrey D. Fisher, Andrew Baum (2004) Psychologia
 rodowiskowa, Gdask: Gdaskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Baszak Maciej, ukasz Przybylski (2010) Rzeczy s dla ludzi. Niepenosprawno i idea
 uniwersalnego projektowania. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Norwegian Design Council (2009), Design for all  inclusive design. Dostp 2013/04/01 :
 http://www.norskdesign.no/design-for-all/design-for-all-inclusive-design-article3698-
 8530.html
Norweskie Ministerstwo rodowiska (2007), Projektowanie uniwersalne. Objanienie
 koncepcji. Dostp 2013/04/01: http://www.niepelnosprawni.gov.pl/dostepnosc-
 projektowanie-uniwer/
SISKOM (2013): Dostpno warszawskich stacji i przystank坦w kolejowych, dostp:
 http://mapabarier.siskom.waw.pl/dokumenty/
The Centre of Universal Design (1997), The principles of universal design, Version 2.0 -
 4/1/97. North Carolina State University. Dostp 2013/04/01 :
 http://www.ncsu.edu/www/ncsu/design/sod5/cud/about_ud/udprinciples.htm
Dzikuj za uwag
       zajac@siskom.waw.pl



       twitter.com/adampiotrzajac



       mapabarier.siskom.waw.pl



       www.facebook.com/WarszawskaMapaBarier

More Related Content

04.2013 Uniwersalne projektowanie w gospodarce przestrzennej

  • 1. Idea uniwersalnego projektowania przestrzeni publicznych jako wyzwanie dla gospodarki przestrzennej Adam Piotr Zajc EUROREG UW, Instytut Socjologii UW, SISKOM Warszawa 12/04/2013
  • 2. Plan prezentacji 1. Dostpna przestrze publiczna jako postulat na etapie projektowania 2. Niedostpne miejsca w Warszawie 3. Uniwersalne projektowanie co to? 4. Uniwersalne projektowanie dla kogo? 5. Uniwersalne projektowanie dlaczego tak? 6. Uniwersalne projektowanie dlaczego nie? 7. 7 zasad uniwersalnego projektowania 8. Uniwersalne projektowanie w gospodarce przestrzennej 9. Nie m坦wmy tylko o niepenosprawnych!
  • 3. Dostpna przestrze publiczna jako postulat na etapie projektowania Baszak, Przybylski (2010: 9) Projektanci, kt坦rzy s z reguy lud添mi modymi, sprawnymi i technicznie biegymi, musz zdawa sobie spraw, 甜e beneficjentami ich dziaa s ludzie, u kt坦rych pojawienie si jakiej formy niepenosprawnoci jest tylko kwesti czasu. Bell (2004) Projektanci postrzegaj projektowane przez siebie rozwizania przez pryzmat wasnej osoby. Dlatego projektuj przestrze odpowiadajc przede wszystkim potrzebom os坦b zdrowych oraz penosprawnych .
  • 4. Niedostpne miejsca w Warszawie #1
  • 5. Niedostpne miejsca w Warszawie #2
  • 6. Uniwersalne projektowanie- co to? Podejcie do procesu projektowania starajce Baszak, Przybylski (2010: 7) Projektowanie si zapewni si mo甜liwo korzystania z dla wszystkich koncentruje si na szeroko obiekt坦w oraz przedmiot坦w mo甜liwie rozumianej r坦甜norodnoci czowieka i w tym najszerszej grupie u甜ytkownik坦w. sensie ma uniwersalny charakter nikt nie Uniwersalne projektowanie to nie rozwizania podlega wykluczeniu, a korzy odnosi przeznaczone dla konkretnej grupy ka甜dy u甜ytkownik przestrzeni publicznej u甜ytkownik坦w, lecz dostpne dla wszystkich. Norweskie Ministerstwo rodowiska (2007: 7) Uniwersalne projektowanie to projektowanie produkt坦w oraz otoczenia tak, aby byy one dostpne dla wszystkich ludzi, w najwikszym mo甜liwym stopniu, bez potrzeby adaptacji bd添 wyspecjalizowanego projektowania
  • 7. Uniwersalne projektowanie dla kogo? Piesi Kobiety Podr坦甜ni (z baga甜em) Turyci Rodzice z w坦zkami dziecicymi Rowerzyci Osoby starsze Osoby z niepenosprawnoci ruchow Osoby z niepenosprawnoci sensoryczn (wzrok/such) Osoby z niepenosprawnoci intelektualn Alergicy
  • 8. Uniwersalne projektowanie dlaczego tak? Bo wszyscy mamy prawo do miasta Aby nie wyklucza przestrrzennie 甜adnej grupy Aby byo nam wygodniej, wszystkim Norwegian Design Council(2009): Projektowanie inkluzywne mo甜e pom坦c stworzy nowe produkty i usugi dla wiata, w kt坦rym populacja si starzeje, a przedsibiorcy musz zadba o potrzeby nowych u甜ytkownik坦w Baszak, Przybylski (2010: 11): produkty speniajce oczekiwania poznawcze i motoryczne ekstremalnych u甜ytkownik坦w bd lepsze dla wszystkich pozostaych os坦b.
  • 9. Uniwersalne projektowanie dlaczego nie? Argumenty przeciwnik坦w (diagnoza barier): brak wiary w istotno problemu, dodatkowe koszty dla inwestor坦w, potrzeba konsultowania rozwiza z u甜ytkownikami, brak mo甜liwoci uwzgldnienia wszystkich zainteresowanych w konsultacjach, wiedza ekspercka vs. wiedza u甜ytkownik坦w, sprzeczno z dokumentami strategicznymi lub interesami og坦u, ogromna skala niezbdnych zmian.
  • 10. 7 zasad uniwersalnego projektowania 1. Equitable use Identyczne zastosowanie 2. Flexibility in use Elastyczno u甜ytkowania 3. Simple and intuitive Proste i intuicyjne u甜ytkowanie 4. Perceptible information Dostpna informacja 5. Tolerance for error - Tolerancja dla bd坦w 6. Low physical effort Jak najmniejszy wysiek fizyczny 7. Size and space for approach and use - Wymiary i przestrze gwarantujce dostpno NC State University, The Center for Universal Design, Version 2.0 - 4/1/97
  • 11. Uniwersalne projektowanie w gospodarce przestrzennej Planowanie przestrzenne Rozwizania przyjazne pieszym Odejcie od planowania miasta przyjaznego przede wszystkim dla samochod坦w atwe, szybkie i bezpieczne poruszanie si pomidzy punktami komunikacyjnymi Transport i trasy komunikacyjne Dostpno dla wszystkich u甜ytkownik坦w Wsp坦lne standardy projektowe dla przewo添nik坦w i zarzdc坦w infrastruktury Sfery dostpnoci transportu, 添r坦do: SISKOM (2013: 15)
  • 12. Nie m坦wmy tylko o niepenosprawnych! oStygmatyzacja jednej grupy (os坦b z niepenosprawnoci, najczciej ruchow) Oznaczenie w坦zkowiczem jako stygmatyzacja oOgraniczenie skali problemu (to tylko 1/6 spoeczestwa) oZe rozumienie istoty problemu (wszyscy potrzebujemy dostpnej przestrzeni publicznej) oCzasem inne grupy potrzebuj pewnych rozwiza bardziej ni甜 w坦zkowicze (np. przewijaki dla niemowlt) oNiepenosprawni stale oraz niepenosprawni chwilowo oKa甜dy z nas kiedy bdzie stary
  • 13. 店r坦da Bell Paul A., Thomas C. Greene, Jeffrey D. Fisher, Andrew Baum (2004) Psychologia rodowiskowa, Gdask: Gdaskie Wydawnictwo Psychologiczne. Baszak Maciej, ukasz Przybylski (2010) Rzeczy s dla ludzi. Niepenosprawno i idea uniwersalnego projektowania. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. Norwegian Design Council (2009), Design for all inclusive design. Dostp 2013/04/01 : http://www.norskdesign.no/design-for-all/design-for-all-inclusive-design-article3698- 8530.html Norweskie Ministerstwo rodowiska (2007), Projektowanie uniwersalne. Objanienie koncepcji. Dostp 2013/04/01: http://www.niepelnosprawni.gov.pl/dostepnosc- projektowanie-uniwer/ SISKOM (2013): Dostpno warszawskich stacji i przystank坦w kolejowych, dostp: http://mapabarier.siskom.waw.pl/dokumenty/ The Centre of Universal Design (1997), The principles of universal design, Version 2.0 - 4/1/97. North Carolina State University. Dostp 2013/04/01 : http://www.ncsu.edu/www/ncsu/design/sod5/cud/about_ud/udprinciples.htm
  • 14. Dzikuj za uwag zajac@siskom.waw.pl twitter.com/adampiotrzajac mapabarier.siskom.waw.pl www.facebook.com/WarszawskaMapaBarier