Prezentacija sajam privrede 2012 copy
Download as PPTX, PDF
0 likes158 views
Uzroci krize u preduzeima
Prezentacija sajam privrede 2012 copy
- 2. Period izmeu 2001 i 2007 g vrlo stabilan Karakteristiaan po visokim stopama ekonomskog rasta i niskim stopama inflacije Naune analize nastanka krize Zbog disproporcije u raspodjeli BDP Minimiziranje investicija u oblasti : proizvodnje, opreme , energetike ,nauno istra転ivakih djelatnosti
- 3. Pojavni manifest krize je RECESIJA kroz : o Rast kamatnih stopa o Slab priliv poslovnih i stranih investicija o Slabljenje izvoza Izostanak vanrednih mjera dr転ave kroz regulaciju tokova finansijskog kapitala dozvoljava prelazak RECESIJE u DEPRESIJU : o Slom reprodukcionih lanaca o Zatvaranje preduzea o Masovno otpu邸tanje radne snage
- 4. IDENTIFIKACIJA kroz funkciju finansijskog sistema SAD-a, te uloge dolara u svjetskim finansijama Privredna ekspanzija KINE I dalekoistonih zemalja Mehanizam stalnog kumuliranja dugova SAD kroz emisiju obveznica Niska profitna stopa zbog niske cijene rada u Kini Pretvaranje vi邸ka kapitala u potro邸nju uglavnom nekretnine (niska kamatna stopa proizvela eksploziju ulaganja u nekretnine) Kina vi邸kove plasira u dolare
- 7. finansijski derivati kroz prodaju hipoteka kao novog finansijskog proizvoda prenose krizu u ostatak svijeta zbog cega se finansijska kriza pretvara u realnu recesiju i depresiju Recesija prvo pogaa zemlje gdje je realni sektor u stranom vlasni邸tvu : Irska, Balticke zemlje i Maarska Odobravanje velikih subvencija bankama i finansijskim institucijama Pretvaranje EU iz uglavnom proizvodne u uglavnom usluzni sektor sto prouzrokuje gubitak radnih mjesta
- 8. Kako rije邸iti sada邸nju krizu? o Kroz dr転avnu intervenciju u finansijski sektor se mo転e rije邸iti problem banaka i novanih tokova o Realni sektor eka dugotrajan oporavak
- 9. Stagnacija /pad i negativno kretanje BDP Pad izvoza zbog pada tra転nje na ino tr転i邸tu Pad uvoza smanjenje domae potro邸nje Smanjen obim investicija , ni転i priliv stranih investicija Pad doznaka na邸ih emigranata iz inostranstva Smanjenje bud転etskih prihoda (zbog ukidanja uvoznih carina) Pad 転ivotnog standarda i kupovne moi stanovnika Porast stope nezaposlenosti na preko 40%
- 10. Ujedno i najvei izvoznici o Metalna industrija o Drvna industrija o Graevinarstvo Slabljenje pozicije metalne industrije direktno povezani sa usporavanjem privrede EU (metali, rude dijelovi za automobilsku industriju) Graevinarstvo i industrija graevinskih materijala pogoena zbog ote転anog finansirana projekata i smanjenjem tra転nje na tr転i邸tu nekretnina
- 11. Drvna industrija je vezana za proizvodnju namje邸taja koja je uvijek prva opcija 邸tednje kod potro邸aa zbog smanjenja kupovne moi Navedene grane ine stub zaposlenosti 邸to je zbog smanjnja broja radnika uticati na pad prometa u trgovinskom sektoru. Na grafikonu je prikazano nekoliko makroekonomskih pokazatelja koje pokazuje stanje u BIH , Hrvatskoj, Grkoj i paniji
- 13. UZROCI KRIZE Postoji nekoliko razloga zbog kojih treba znati uzroke krize. U prvom redu, uzroci krize pru転aju informacijsku osnovu za: procjenu stanja poduzea, utvrivanje odgovornosti za pro邸le dogaaje, blagovremeno reagiranje u budunosti.
- 14. Prema mjestu nastanka krize razlikujemo : Interne Eksterne Interni uzroci Menad転ment preduzea (naje邸e) (neadekvatno strate邸ko liderstvo, nedostatak kompetencija, zbog neadekvatnih odluka menad転menta) Neadekvatno upravljanje finansijama problemi u novanim tokovima, nelikvidnost preduzea,
- 15. o politika finansiranja preduzea visok nivo zadu転enosti(visina gubitka>visine kapitala) finansijski disbalans (kori邸tenje neadekvatnih izvora finansiranja iz kratkoronih pozajmica finansiranje dugoronih projekata) konzervativna finansijska politika ( nedostatak reinvestiranja u preduzee, visoka likvidnost, nisko zadu転ivanje) spor ili neadekvatan odgovor na promjene u okru転enju
- 16. Eksterni uzroci Pad prodaje Recesija u dr転avi Globalna ekonomska kriza Lo邸a cjenovna politika Intenziviranje aktivnosti konkurenata Pad aktivnosti privredne grane
- 17. Po sistemskom pristupu krizu nije mogue posmatrati izolovano od okru転enja i uzroci krize sinergino djeluju i ujedno se mogu smatrati razvojnom 邸ansom. Tano je da kriza mo転e biti i 邸ansa ,ali obzirom na veliinu svjetske ekonomske krize moramo biti vrlo oprezni u ovakvim konstatacijama. Dosada邸nja iskustva pokazuju da 30% kriznih situacija nastaju kao rezultat spoljnih , a 70 % kao rezultat unutra邸njih faktora. U uslovima svjetske ekonomske krize odnos je 50:50. Obzirom da su preduzea direktno povezana sa svojim okru転enjem vrlo su osjetljiva na vanjske uticaje te je analiza okru転enja i upravljanje krizom vrlo znaajno za opstanak.
- 18. Upravljanje krizom predstavlja vrlo izra転en ekonomski i dru邸tveni problem . Kriza ne mo転e neogranieno da traje , ali se njome mo転e upravljati unutar ili van preduzea. U procesu utvrivanja uzroka krize najva転nije je utvrditi najopasnije uzroke, bitne za zaustavljanje krize. Pretjerano bavljenje pro邸lim i sada邸njim stanjem, umjesto fokusiranja na budue dogaaje, isto kao i premalo znanja o uzrocima krize, mo転e se negativno odraziti na blagovremeno otklanjanje i svladavanje krize i bespotrebno rasipanje energije/resursa. Spoznaja potencijalnih i/ili postojeih uzroka krize ima ogroman znaaj za izbjegavanje, odnosno svladavanje krize poduzea. Iz tog razloga privrednici i nauni radnici su utvrdili vremenske okvire u kojim bi trebalo djelovati da bi se preduzee spasilo od nesolventnosti i eventualnog steaja 邸to je prikazano u tabeli:
- 19. Analiza uzroka krize Razrada plana izlaska iz krize Primjena plana Kontroling i izvje邸tavanje Trajanje 1- 3 sedmice 4-8 sedmica 9-18 sedmica kontinuirano Interni : brza dijagnoza finansijskog stanja, prihoda i rashoda Uvoenje hitnih mjera -izrada operativnog plana -izrada finansijskog plana Prezentacija plana kupcima, dobavljaima , bankama Redovno izvje邸tavanje Kontroling na sedminom nivou Eksterni: Analiza okru転enja (kupci, banke , dobavljai, zakonska legislativa, stanje privredne grane, kretanje svjetske privrede) -izrada strate邸kog plana - usklaivanje plana sa navedenim pregovaraima - dosljedna primjena plana
- 20. Ko 邸to se iz navedenog vidi konsolidacija preduzea uz veliko zalaganje svih uesnika u procesu traje minimalno 18 mjeseci ,a stvarni oporavak izmeu 2 i 5 godina. Ne postoji jedinstvena strategija izlaska iz krize i oporavka zbog specifinost svakog preduzea, ali su se u praksi pokazale efikasnim sljedee strategije: 1. Promjena menad転menta ( novi lider , novo poslovanje, jai moral zaposlenih) 2. Finansijsko restruktuiranje 3. Interne strategije oporavka 4. Eksterne strategije oporavka
- 21. Promjena menad転menta je preduslov uspje邸nog oporavka preduzea , posebno u vraanju povjerenja povjerilaca i banaka i sposobnosti preduzea da upravlja krizom i motivi邸e zaposlene. U 10 razliitih istra転ivanja u samo dva sluaja promjena menad転menta nisu imala uticaj na oporavak preduzea. Finansijsko restruktuiranje predstavlja usklaivanje strukture kapitala i ima za cilj restruktuiranje dugova radi izbjegavanja novih finansijskih problema, ali i za rje邸avanje postojeih usklaivanje odnosa izmeu sopstvenog kapitala i posuenog kapitala 邸to omoguava preduzeu primjenu strategija oporavka i izlaska iz krize
- 22. Interne strategije omoguavaju poveanje efikasnosti preduzea kroz: redukciju tro邸kova prodaja imovine / dezinvestiranje ( nije neophodno ako je preduzee produktivno) u邸tede Posebno podstiu oporavak malih preduzea u zrelim privrednim granama. Nema podataka o negativnom uticaju internih strategija na oporavak preduzea Eksterne strategije poveavaju efikasnost preduzea u krizi i obuhvataju: strategije rasta (internim i sksternim metodama) refokusiranje proizvoda i tr転i邸ta i time poveanje prihoda Samostalno eksterne strategije imaju ogranienje za preduzea u krizi kroz kapital , vrijeme i znanje , ali se u kratkom vremenskom periodu posti転e privremeni oporavak. U du転em vremenskom periodu se moraju poeti primjenjivati i druge navedene da bi se obezbijedio oporavak i stabilnost tokom vremena.
- 23. Grupa naunika je na osnovu analize vi邸e empirijskih istra転ivanja oporavka preduzea identifikovala devet faktora koji uslovljavaju izbor strategije oporavka preduzea: 1. uzroci krize 2. ozbiljnost krize 3. stepen krize 4. raspolo転ivost resursa preduzea 5. specifinost preduzea (veliina, istorijat, diverzikacija ) 6. 転ivotni ciklus preduzea 7. karakteristike privredne grane 8. konkurentska pozicija preduzea 9. stavovi kljunih igraa( dioniara, banaka, dobavljaa, kupaca, radnika) U tabeli je prikazan mogui izbor strategije oporavka uzimajui u obzir navedene faktore
- 24. KLJUNI FAKTORI STRATEGIJE OPORAVKA Promjene menad転menta Finansijsko restruktuiranje Interne strategije Eksterne strategije UZROCI KRIZE Lo邸 menad転ment + + Nekvalitetna fin. kontrola + + + Visoki tro邸kovi + + + + Veliki projekti + - Fin. politika + + Konkurentske slabosti + + STEPEN KRIZE Poetna + + Srednja + Ozbiljna + + + - 貼IVOTNI CIKLUS ORGANIZACIJE Poetna faza + Faza rasta +
- 25. KLJUNI FAKTORI STRATEGIJE OPORAVKA Promjene menad転menta Finansijsko restruktuiranje Interne strategije Eksterne strategije Faza zrelosti + - Faza opadanja + + KONKURENTSKA POZICIJA Jaka + + - Srednja + Slaba + FAZA U RAZVOJU PRIVREDNE GRANE Rast + + Zrelost + Opadanje + - STAVOVI BANAKA I POVJERILACA + + + preporuka za izbor strategije - Ne preporuuje se izbor oznaene strategije
- 26. Strategije oporavka nisu pojedinane akcije ve su povezane sa kljunim faktorima. Oporavak podrazumijeva upotrebu razliitih strategija u zavisnosti od specifinosti preduzea i vrste i veliine krize. Fenomen oporavka se mo転e posmatrati kao jedna epizoda u razvoju preduzea kada se uspje邸na preduzea ne uspiju prilagoditi promjenama , gube konkurentsku prednost ili se pribli転e steaju , a u odreenom trenutku pokrenu proces promjena i procesom oporavka postanu uspje邸na. Svako preduzee koje pokazuje znakove krize neophodno je da izabere kombinaciju strategija za izlazak iz krize jer izbor strategije igra veoma va転nu ulogu
- 27. HVALA NA PA貼NJI