ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
МУИС –ийн Улаанбаатар сургууль        Электроникийн улсын XIII олимпиад
                                                                             2011

                                     Аналог электроник:
       Бодлого 1.
Зураг -1.д үзүүлсэн ерөнхий коллектортой өсгөх каскадын параметрүүд нь h11=330 Ом,
h21=56, h22=62.5*10-6См, Rачаа=1kОм болно. Оролтын эсэргүүцэл (Rор) ба гаралтын
эсэргүүцэл (Rгар), хүчдэл өсгөлтийн коэффициент (Кu) ба гүйдэл өсгөлтийн коэффициент
(KI)-ийг тус бүр тодорхойл.




                                         Зураг.1
   Бодолт.1
          гар
                        э
          ор
                    э


                э


    ор


    гар


       Бодлого 2.
Зураг-2 д үзүүлсэн ерөнхий эммитертэй өсгөх каскадын параметрүүд нь h11=900om,
h21=50, h22=16*10-5См болно. Энэхүү каскадын гаралтын хүчдэл (Uгар), гаралтын
эсэргүүцэл(Rгар)-ийг тус тус ол. Оролтын дохионы үүсгүүрийн цахилгаан хөдөлгөгч хүч нь
Eор=8mB, Rдотоод=300 Ом, Rk=3kОм, Rb>>h11 гэж тооцно.




                                       Зураг.2


     1
МУИС –ийн Улаанбаатар сургууль      Электроникийн улсын XIII олимпиад
                                                                           2011

   Бодолт.2
                              ,


                                                ,


                                                    ,

                                  Цахилгаан техник
       Бодлого.1
 Зураг-3т үзүүлсэн хэлхээний гүйдлийг хэмжихийн тулд нарийвчлалын анги нь К а=1.0
байх микроамперметрийг хэрэглэжээ. Түүний хэмжих хязгаар нь IN=50мкА, дотоод
эсэргүүцэл RA=2500 Ом гэж тооц. Е=22мВ, RE=100 Ом, R=1000 Ом үед гүйдэл
хэмжилтийн аргаас үүссэн алдааг тодорхойл.




                                    Зураг-3
Бодолт.1:




                           - гүйдэл хэмжигч хэлхээний оролтын эсэргүүцэл




     2
МУИС –ийн Улаанбаатар сургууль      Электроникийн улсын XIII олимпиад
                                                                         2011

Бодлого.2 Зураг-4т үзүүлсэн хэлхээний R эсэргүүцэл дээрх хүчдлийг хэмжихийн тулд
нарийвчлалын анги КB=4.0, хэжидтийн хязгаар 500мB, харьцангуй дотоод
эсэргүүцэл              =700om/B

E=0.55B,     RE=50om,    R=500om бол хэмжилтийн алдааг ол.




                                    Зураг-4
Бодолт.2:

                                            ,

                                    ,

                                        ,

                                                    ,


                         (                      )




     3
МУИС –ийн Улаанбаатар сургууль        Электроникийн улсын XIII олимпиад
                                                                               2011

                         Тоон электроникийн бодлогууд
Бодлого.1 Найман битийн хоѐрт аравт(Binary Coded Decimal)-ын тоо нэмэгч хэлхээг
зохио. Үүнд 7483 нэмэгч элемент-4ш, хоѐр оролттой AND логик элемент-2ш, хоѐр
оролттой OR-логик элемент -4 ширхэгийг тус бүр хэрэглэнэ. Зураг.1-д 7483 нэмэгч
элементийг үзүүллээ.                                 U1
                                                       10                 9
                                                               A1    S1
                                                          8               6
                                                               A2    S2
                                                          3               2
                                                               A3    S3
                                                          1               15
                                                               A4    S4

                                                       11
                                                               B1
                                                          7
                                                               B2
                                                          4
                                                               B3
                                                       16
                                                               B4

                                                       13                 14
                                                               C0    C4

                                                              7483

                                    Зураг.1 7483 нэмэгч
Бодолт.1:
      4 битийн хоёртын нэмэгчийг хэрэглэвэл:




       4 битийн (BCD) хоёрт аравтын нэмэгчийг зохиовол:
Хоѐр тооны нийлбэр 10-аас хэтэрвэл хориотой төлөвт орно. Хориотой төлөвөөс гаргахын
тулд 6-г нэмж өгөх хэрэгтэй. Дараах хоѐр нөхцөлд 6-г нэмдэг.
            С4=1 үед буюу CARRY- гаралт логик 1 байх үед
            8, 4, 2 баганууд дээр логик “1” байх нөхцөл буюу оролтонд орсон тоонуудын
              нийлбэр 10-аас дээш байгаа эсэхийг шалгах схем зохиосон бол
       Уг нөхцлүүдийг тооцон хоёрт аравтын нэмэгчийн логик схемийг зурвал:




Дөрвөн битийн хоѐрт аравтын нэмэгчийг зохиосны дүнд найман битийн хоѐрт аравтын
нэмэгчийг хялбархан хийж болно.

     4
МУИС –ийн Улаанбаатар сургууль      Электроникийн улсын XIII олимпиад
                                                                         2011




Бодлого.2 Хоѐртын кодоос Gray код руу, Gray кодоос хоѐртын код руу хувиргах схем
зохио.
Бодолт:




     5

More Related Content

Бодлого.2-6 МУИС Улаанбаатар сургууль

  • 1. МУИС –ийн Улаанбаатар сургууль Электроникийн улсын XIII олимпиад 2011 Аналог электроник: Бодлого 1. Зураг -1.д үзүүлсэн ерөнхий коллектортой өсгөх каскадын параметрүүд нь h11=330 Ом, h21=56, h22=62.5*10-6См, Rачаа=1kОм болно. Оролтын эсэргүүцэл (Rор) ба гаралтын эсэргүүцэл (Rгар), хүчдэл өсгөлтийн коэффициент (Кu) ба гүйдэл өсгөлтийн коэффициент (KI)-ийг тус бүр тодорхойл. Зураг.1 Бодолт.1 гар э ор э э ор гар Бодлого 2. Зураг-2 д үзүүлсэн ерөнхий эммитертэй өсгөх каскадын параметрүүд нь h11=900om, h21=50, h22=16*10-5См болно. Энэхүү каскадын гаралтын хүчдэл (Uгар), гаралтын эсэргүүцэл(Rгар)-ийг тус тус ол. Оролтын дохионы үүсгүүрийн цахилгаан хөдөлгөгч хүч нь Eор=8mB, Rдотоод=300 Ом, Rk=3kОм, Rb>>h11 гэж тооцно. Зураг.2 1
  • 2. МУИС –ийн Улаанбаатар сургууль Электроникийн улсын XIII олимпиад 2011 Бодолт.2 , , , Цахилгаан техник Бодлого.1 Зураг-3т үзүүлсэн хэлхээний гүйдлийг хэмжихийн тулд нарийвчлалын анги нь К а=1.0 байх микроамперметрийг хэрэглэжээ. Түүний хэмжих хязгаар нь IN=50мкА, дотоод эсэргүүцэл RA=2500 Ом гэж тооц. Е=22мВ, RE=100 Ом, R=1000 Ом үед гүйдэл хэмжилтийн аргаас үүссэн алдааг тодорхойл. Зураг-3 Бодолт.1: - гүйдэл хэмжигч хэлхээний оролтын эсэргүүцэл 2
  • 3. МУИС –ийн Улаанбаатар сургууль Электроникийн улсын XIII олимпиад 2011 Бодлого.2 Зураг-4т үзүүлсэн хэлхээний R эсэргүүцэл дээрх хүчдлийг хэмжихийн тулд нарийвчлалын анги КB=4.0, хэжидтийн хязгаар 500мB, харьцангуй дотоод эсэргүүцэл =700om/B E=0.55B, RE=50om, R=500om бол хэмжилтийн алдааг ол. Зураг-4 Бодолт.2: , , , , ( ) 3
  • 4. МУИС –ийн Улаанбаатар сургууль Электроникийн улсын XIII олимпиад 2011 Тоон электроникийн бодлогууд Бодлого.1 Найман битийн хоѐрт аравт(Binary Coded Decimal)-ын тоо нэмэгч хэлхээг зохио. Үүнд 7483 нэмэгч элемент-4ш, хоѐр оролттой AND логик элемент-2ш, хоѐр оролттой OR-логик элемент -4 ширхэгийг тус бүр хэрэглэнэ. Зураг.1-д 7483 нэмэгч элементийг үзүүллээ. U1 10 9 A1 S1 8 6 A2 S2 3 2 A3 S3 1 15 A4 S4 11 B1 7 B2 4 B3 16 B4 13 14 C0 C4 7483 Зураг.1 7483 нэмэгч Бодолт.1: 4 битийн хоёртын нэмэгчийг хэрэглэвэл: 4 битийн (BCD) хоёрт аравтын нэмэгчийг зохиовол: Хоѐр тооны нийлбэр 10-аас хэтэрвэл хориотой төлөвт орно. Хориотой төлөвөөс гаргахын тулд 6-г нэмж өгөх хэрэгтэй. Дараах хоѐр нөхцөлд 6-г нэмдэг.  С4=1 үед буюу CARRY- гаралт логик 1 байх үед  8, 4, 2 баганууд дээр логик “1” байх нөхцөл буюу оролтонд орсон тоонуудын нийлбэр 10-аас дээш байгаа эсэхийг шалгах схем зохиосон бол Уг нөхцлүүдийг тооцон хоёрт аравтын нэмэгчийн логик схемийг зурвал: Дөрвөн битийн хоѐрт аравтын нэмэгчийг зохиосны дүнд найман битийн хоѐрт аравтын нэмэгчийг хялбархан хийж болно. 4
  • 5. МУИС –ийн Улаанбаатар сургууль Электроникийн улсын XIII олимпиад 2011 Бодлого.2 Хоѐртын кодоос Gray код руу, Gray кодоос хоѐртын код руу хувиргах схем зохио. Бодолт: 5