際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
YouTube, ksztacenie, dydaktyka, teoria inteligencji wielorakich

Piotr Szlagor
rok pierwszy
Matematyka z Informatyk
Kolegium Nauczycielskie
w Bielsku-Biaej
ul. Krakowska 30
43-300




                        WIDEODYDAKTYKA 2.0
           Serwis spoecznociowy YouTube w szkole


ABSTRAKT

  Multimedialne serwisy spoecznego Internetu szybko zdobywaj popularno. Staj si
wa甜nym medium. Maj istotny potencja dydaktyczny. Autor skupia si na najpopularniejszym
serwisie wideo, YouTube, jako oferujcym wolny dostp do szerokiej klasy funkcjonalnoci
interesujcych z punktu widzenia proces坦w nauczania - uczenia si. Autor pokazuje przykady
udanych pr坦b wykorzystania YouTube do wspomagania ksztacenia szkolnego oraz przypadki
uznanych instytucji edukacyjnych, wykorzystujcych ten serwis jako jedno z narzdzi
dydaktycznych.
Autor analizuje r坦甜ne funkcjonalnoci technologiczne dostpne w YouTube w aspekcie ich
przydatnoci do wspomagania dydaktyki opartej na wykorzystaniu teorii inteligencji
wielorakich; podaje tak甜e konkretne przykady dydaktycznego zastosowania serwisu.

WSTP

  Internet od czasu swojego powstania szybko ewoluuje. W cigu 40 lat istnienia zmieni si
z sieci czcej kilka wojskowych komputer坦w w narzdzie codziennego u甜ytku dla ponad
p坦tora miliarda ludzi (Internet World Stats, 2008). Ogromna liczba u甜ytkownik坦w wpyna
r坦wnie甜 na obecny ksztat Internetu. Na pocztku by on narzdziem, kt坦re mogli
wykorzystywa tylko wykwalifikowani specjalici. Obecnie z zaawansowanych usug
internetowych korzysta z atwoci nawet dziecko. Technicznie atwe jest ju甜 nie tylko
korzystanie z zasob坦w Sieci, ale bezporednia interakcja midzy u甜ytkownikami oraz
publikowanie treci (O'Reilly, 2005). Internet zo甜ony z serwis坦w, kt坦re oferuj takie wanie
mo甜liwoci okrela si jako Web 2.0.
   Wsp坦czesna edukacja wymaga od nauczyciela stosowania rodk坦w dydaktycznych
opartych o nowoczesne technologie. Szkoa ksztaci dzi pokolenie, dla kt坦rego obecno
i obsuga komputer坦w jest rzecz naturaln, niestanowic problemu technologicznego. Jest
to pierwsze w historii pokolenie uksztatowane w rodowisku globalnej, niereglamentowanej,
natychmiastowo dystrybuowanej i nadmiarowej informacji. Stwierdza si, 甜e "Na nawyki
percepcyjne i poznawcze tego pokolenia wikszy wpyw mia komputer, Internet i kom坦rka
ni甜 media tradycyjne" (Chrzszcz, Hojnacki, 2008). Na potrzeby opracowania generacja
bdzie dalej nazywana cyfrowymi tubylcami lub rodowitymi cyfrowcami1 (Hojnacki za
Prensky, 2006). Wczeniejsze generacje s nazywane cyfrowymi imigrantami2 (Hojnacki
2006 za Prenskym, 2001). Przytoczone przez Prensky'ego (2001) badania pokazay, 甜e
Cyfrowcy maj szczeg坦lne, inne ni甜 pokolenia wczeniejsze (w tym dzisiejszych nauczycieli),
mo甜liwoci i potrzeby edukacyjne. Prensky (2001) wyciga std daleko idcy wniosek, i甜
"najwikszym problemem dla dzisiejszej edukacji jest to, 甜e nauczyciele - cyfrowi imigranci,
m坦wicy archaicznym jzykiem (ery precyfrowej) usiuj uczy populacj, kt坦ra
porozumiewa si zupenie nowym jzykiem". Cyfrowi tubylcy dysponuj wielowtkow,
szybko przeczan, lecz kr坦tkotrwa uwag pozwalajc im na wielozadaniowo.
Powszechne dla modzie甜y tego nowego pokolenia jest oczekiwanie natychmiastowego
dostpu do informacji oraz preferencje poznania wielozmysowego (Chrzszcz, Hojnacki,
2008).
   Serwisy Web 2.0 oferuj wiele mo甜liwoci wspomagania procesu edukacji (Gajewski,
2008). Jednym z obiecujcych kontekst坦w mo甜e by wdro甜enie do szk坦 nauczania
wspomaganego teori inteligencji wielorakich, przy u甜yciu serwis坦w Web 2.0. Zgodnie
z teori Howarda Gardnera, do opisu mo甜liwoci umysowych czowieka nie wystarczy jeden,
tradycyjnie pojmowany model inteligencji, ale nale甜y do jej opisu u甜y modelu otrzymanego
z poczenia kilku jej typ坦w. Gardner pocztkowo wyr坦甜nia siedem typ坦w inteligencji
(Gardner, 1983). smy typ zosta zaproponowany znacznie p坦添niej (Gardner ogosi to 1997
roku podczas sympozjum MIND 97). Niekt坦rzy autorzy stosuj nawet bardziej szczeg坦owe
podziay.
   Dla cel坦w niniejszego opracowania przyjto za Gardnerem typologi inteligencji:
1. Fizyczno-motoryczna  mdro ciaa i zdolno do kontrolowania ruchu fizycznego.

1 Ang.: digital natives
2 Ang.: digital immigrants
2. Interpersonalna  zdolno komunikowania si i tworzenia relacji midzy osobami.
3. Intrapersonalna  zdolno rozr坦甜niania uczu i tworzenia modeli psychicznych samego
   siebie.
4. rodowiskowo-przyrodnicza  zdolno pozwalajca rozr坦甜nia, klasyfikowa
   i posugiwa si wasnociami naturalnego otoczenia.
5. Logiczno-matematyczna  zdolno mylenia indukcyjnego i dedukcyjnego oraz
   rozumowania, a tak甜e u甜ywania liczb i u甜ywania wzor坦w abstrakcyjnych.
6. Werbalno-jzykowa  odpowiadajc za u甜ywanie s坦w i jzyka.
7. Wizualno-przestrzenna  zdolno do wizualizacji obiekt坦w i wymiar坦w przestrzennych
   oraz tworzenia wewntrznych obraz坦w.
8. Muzyczna  odpowiadajca za such i poczucie rytmu.
   Do teorii inteligencji wielorakich odwouje si wsp坦czesne nauczanie pokolenia
cyfrowych tubylc坦w. Nowoczesne technologie informacyjne i komunikacyjne dziki swoim
mo甜liwociom multimedialnego przekazu oraz wysokiej interaktywnoci mog skutecznie
wspomaga tak edukacj. Szczeg坦lnie pomocne mog si okaza w tym dziele nowoczesne,
multimedialne serwisy spoecznociowe - serwisy Web 2.0. Serwis Alexa, kt坦ry zajmuje si
dostarczaniem informacji na temat generowanego ruchu do innych stron internetowych,
publikuje regularnie zestawienie najczciej odwiedzanych w Polsce stron (Alexa, 2009).
Z wzmiankowanego zestawienia wynika wysoka popularno w Polsce serwis坦w Web 2.0.
Serwisy spoecznociowe pozwalaj na wsp坦prac i szybk komunikacj midzy
u甜ytkownikami. Cechuje je r坦wnie甜 du甜y poziom interaktywnoci. Wymienione cechy s
po甜dane we wspomaganiu procesu nauczania.
   W niniejszym opracowaniu skupiono si na serwisach spoecznociowych wideo oraz ich
potencjale w obszarze wspomagania procesu edukacyjnego uwzgldniajcego teori
wielorakich inteligencji. Z tego punktu widzenia serwisy wideo oferuj szerokie spektrum
zastosowa. Potwierdza to posiadanie wasnego kanau, z materiaami edukacyjnymi, przez
renomowane uczelnie3. Udostpniane w serwisach materiay wideo mog by dowolnie
generowane. Materia wideo mo甜e by nie tylko filmem, ale tak甜e przesuwajcym si
tekstem, gosem lektora, pokazem slajd坦w, bd添 dowoln kombinacj wymienionych
wczeniej. Materiay mog by czone i kategoryzowane, opisywane etc.
   W dalszej czci niniejszego tekstu, takie serwisy internetowe, w kt坦rych g坦wne medium
stanowi filmy wideo dowolnie tworzone, publikowane, opisywane i u甜ytkowane przez
tw坦rc坦w-odbiorc坦w sieci, bd nazywane wideodydaktycznymi. Ich u甜ycie w nauczaniu
z wykorzystaniem teorii inteligencji wielorakich jest wskazane i mo甜e by bardzo efektywne
dydaktycznie. Dla cyfrowych tubylc坦w u甜ytkowanie takich serwis坦w spoecznociowych jest
naturalne i intuicyjne.


3 Kana YouTube MIT (http://www.youtube.com/mit)
PRZYDATNO DYDAKTYCZNA SERWISW INTERNETOWYCH

   W Internecie istnieje wiele serwis坦w spoecznociowych oferujcych udostpnianie
film坦w wideo oraz zr坦甜nicowany zakres towarzyszcych funkcji, zwizanych z szeroko
pojt komunikacj sieciow. Autor niniejszego opracowania dokona ich przegldu.
Najpopularniejsze z nich, to: YouTube4, MySpace Video5, Google Video6, Yahoo! Video7
i MSN Video8 (Hitwise Intelligence, 2007). Pi najpopularniejszych serwis坦w autor
por坦wna wedug kryteri坦w dobranych z punktu widzenia przydatnoci w nauczaniu.
   Ich por坦wnanie, w kontekcie przydatnoci w edukacji zamieszczono w Tabeli 1.



                        OGRANICZENIA                              OSADZANIE
       MO纏LIWO
                           CZASU       POLSKI OBECNO OCENIANIE/  FILMW UKADANIE
SERWIS WYSYANIA
                         /ROZMIARU   INTERFEJS REKLAM KOMENTARZE    POZA    W WTKI
        FILMW
                           FILMU                                  SERWISEM
                              10 min
YouTube       Tak                           Tak        Tak          Tak/Tak         Tak           Tak
                               /1 GB
MySpace                    Nieograniczony
              Tak                           Tak         Tak         Tak/Tak         Tak           Nie
 Wideo                        /150 MB
               Nie
 Google
             (serwis            n.d.        Tak         Nie         Tak/Tak         Tak           Nie
 Video
           zamknity)
 Yahoo!                    Nieograniczony
              Tak                           Nie         Tak         Tak/Tak         Tak           Tak
 Video                        /150 MB
 MSN                       Nieograniczony
              Tak                           Tak         Nie         Tak/Tak         Tak           Nie
 Video                        /100 MB
Tabela 1. Zestawienie funkcjonalnoci serwis坦w Web 2.0 umo甜liwiajcych publikacj materia坦w wideo.
店r坦do: Opracowanie wasne.



   Analiza Tabeli 1. daje podstawy do stwierdzenia, 甜e serwisem najbardziej przydatnym do
wspomagania wideodydaktyki jest YouTube. Serwis ten posiada tak甜e najwiksz baz
u甜ytkownik坦w, film坦w i odwiedzin spor坦d innych por坦wnywanych w niniejszym
zestawieniu (Vieru, 2009).

YOUTUBE W DYDAKTYCE

   YouTube to powstay w lutym 2005 roku serwis przeznaczony do publikowania
w Internecie film坦w wideo. U甜ytkownicy zamieszczaj w serwisie filmy wideo, odpowiadaj
na nie w analogiczny spos坦b, tworz prywatne kanay wideo, prowadz rankingi popularnoci
4 http://youtube.com
5 http://vids.myspace.com
6 http://video.google.pl
7 http://video.yahoo.com
8 http://video.msn.com
i komentuj zawarto serwisu. YouTube pozwala na grupowanie w dowolny spos坦b film坦w
na prywatnym kanale za pomoc list odtwarzania oraz listy ulubionych film坦w. Pozwala
r坦wnie甜 na subskrybowanie wybranych treci oraz budowanie sieci kontakt坦w. Serwis jest
skutecznie zabezpieczany przed pojawianiem si materia坦w pornograficznych lub
drastycznych. Takie treci s automatycznie blokowane i usuwane. W serwisie istnieje
r坦wnie甜 podzia na filmy og坦lnodostpne oraz filmy o ograniczonej dostpnoci, mo甜liwe do
odtworzenia wycznie przez osoby dorose. Kwestie bezpieczestwa nieletnich w YouTube
s wspomagane przez u甜ytkownik坦w portalu. Ka甜dy ma mo甜liwo oznaczania znalezionych
materia坦w jako nieodpowiednie. W serwisie pracuj r坦wnie甜 mechanizmy filtrujce, kt坦re
automatycznie usuwaj niepo甜dane treci.
   Tematyka serwisu nie ogranicza si jedynie do rozrywki. W cigu piciu swojej lat
dziaalnoci YouTube zyska sobie uznanie wr坦d wielu powa甜anych instytucji. Swoje kanay
na serwisie posiadaj np. BBC9, CBS10, Watykan11, Barak Obama12 i Monarchia Brytyjska13.
Szanse na dotarcie do szerokiego spektrum u甜ytkownik坦w zauwa甜yy r坦wnie甜 podmioty, na
co dzie zajmujce si edukacj. Przykadem instytucji naukowej, kt坦ra najlepiej poradzia
sobie z wykorzystaniem YouTube do cel坦w dydaktycznych jest Massachusetts Institute of
Technology (MIT), jedna z najbardziej presti甜owych uczelni na wiecie. MIT jako pierwsza
instytucja uniwersytecka, wprowadzi w 甜ycie projekt14, jego celem byo zamieszczenie
oficjalnych materia坦w edukacyjnych w Internecie, by byy dostpne dla wszystkich
i bezpatnie. Powstao w ten spos坦b ogromne repozytorium materia坦w dydaktycznych.
Jednym z u甜ytych w tym celu medi坦w jest kana YouTube. W kanale tym znajduje si
obecnie blisko dziewiset film坦w15 nagranych podczas wykad坦w. Zapisy wideo zostay
pogrupowane w tematyczne listy odtwarzania, by uatwi chronologiczne odtworzenie
wszystkich wykad坦w z danej dziedziny.
   Polskim przykadem wykorzystania YouTube'a w edukacji jest videoblog prof. Jerzego
Bralczyka16. Do 9 czerwca 2008 zamieszczano tam wykady wideo tego jzykoznawcy



9 http://www.youtube.com/bbc
10 http://www.youtube.com/cbs
11 http://www.youtube.com/vatican
12 http://www.youtube.com/user/BarackObamadotcom
13 http://www.youtube.com/theroyalchannel
14 MIT OpenCourseWare: http://ocw.mit.edu
15 Stan na dzie 4.03.09 to 874 filmy
16 http://bralczyk.blog.polityka.pl/
i popularyzatora poprawnej polszczyzny17. Blog cieszy si du甜 popularnoci, na co mo甜e
wskazywa du甜a liczba komentarzy pod postami. Wszystkie wykorzystane w videoblogu
filmy zostay opublikowane w YouTube. Stamtd, dziki mechanizmom oferowanym przez
serwis, zostay osadzone w treci videobloga.
   Warto si zastanowi nad skonkretyzowaniem metod zastosowania YouTube do
wspomagania nauczania z wykorzystaniem teorii inteligencji wielorakich. Zale甜y to
w znacznym stopniu od kreatywnoci nauczyciela oraz od preferencji i predyspozycji
uczcych si. W Tabeli 2. przedstawiono zestawienie propozycji wykorzystania funkcji
i mechanizm坦w dostpnych w serwisie do wspomagania r坦甜nych aktywnoci uczniowskich
w kontekcie inteligencji wielorakich.



                                                                      PRZYKAD ZASTOSOWANIA
    INTELIGENCJA             NAUKA I ROZWJ POPRZEZ                     YOUTUBE W ROZWOJU
                                                                           INTELIGENCJI
                          dotyk, ruch, dziaanie w przestrzeni,
                                                                      odgrywanie materiau nauczania
  Fizyczno-motoryczna     przetwarzanie wiedzy przez odczucia
                                                                       i publikowanie go na YouTube
                                       zmysowe
                                                                    przeprowadzanie relacji z realizacji
                           wsp坦prac, relacje midzyludzkie,     projekt坦w edukacyjnych, komentowanie
     Interpersonalna
                               prowadzenie wywiad坦w                 dokona innych uczni坦w za pomoc
                                                                     mechanizmu odpowiedzi wideo
                           prac samodzieln, zgodn z wasnym zindywidualizowane projekty edukacyjne,
    Intrapersonalna       tempem, posiadanie wasnej przestrze koczce si publikacj swoich dokona na
                                      wok坦 siebie                              YouTube
     rodowiskowo-        obserwacja rodowiska, przebywanie      tworzenie i zamieszczanie przyrodniczych
      przyrodnicza                     na dworze                          film坦w dokumentalnych
                                                                      tworzenie film坦w edukacyjnych
                            kategoryzowanie, klasyfikowanie,
Logiczno-matematyczna                                               ukazujcych rozwizanie problem坦w
                            wykorzystanie i tworzenie wzor坦w
                                                                             matematycznych
  Werbalno-jzykowa        m坦wienie, suchanie i widzenie s坦w     prowadzenie tematycznego videobloga
                                                                      nauka poprzez ogldanie film坦w
                             wizualizacj, marzenia, prac z       edukacyjnych na YouTube, techniczne
 Wizualno-przestrzenna
                                  kolorami i obrazami              obrabianie film坦w zamieszczanych na
                                                                                  serwisie
                                                                       tworzenie na YouTube repozytorium
       Muzyczna                  rytm, melodi, muzyk             materia坦w dydaktycznych, w kt坦rym filmy
                                                                             wspomagane s muzyk
Tabela 2. Propozycje wykorzystania funkcji i mechanizm坦w dostpnych w YouTube do wspomagania r坦甜nych
aktywnoci uczniowskich w kontekcie inteligencji wielorakich. 店r坦do: Opracowanie wasne.


   Analiza zestawienia zebranego w Tabeli 2. pozwala zauwa甜y, 甜e YouTube jest
narzdziem oferujcym wiele funkcji przydatnych w procesie edukacji. W szczeg坦lnoci
17 Obecnie Jerzy Bralczyk przeni坦s sw坦j blog do serwisu MojaGeneracja.pl, kt坦ry dysponuje wewntrznym
   mechanizmem publikacji film坦w.
projekty uczniowskie wspomagane multimediami, dobrze wykorzystuj inteligencje
wielorakie. Metoda projektu pozwala czy w procesie edukacyjnym r坦甜ne zastosowania
serwisu YouTube. Dziki temu uczniowie o r坦甜nych predyspozycjach i preferencjach mog
si rozwija zgodnie z wasnymi potrzebami i mo甜liwociami.

WNIOSKI

   Na podstawie analizy dostpnych materia坦w 添r坦dowych, przykad坦w zastosowa oraz
dowiadcze na pierwszy plan wysuwaj si nastpujce wnioski:
           Pokolenie cyfrowych tubylc坦w wymaga od nauczyciela stosowania rodk坦w
            dydaktycznych, wykorzystujcych nowe technologie, w szczeg坦lnoci multimedia,
           Serwisy Web 2.0 oferuj wiele funkcji przydatnych w procesie edukacji,
           YouTube jest atwym w obsudze serwisem, oferujcym wiele technicznych
            funkcjonalnoci pozwalajcych na zarzdzanie treci cyfrowych kontekcie
            wykorzystania go cyfrowych procesie dydaktyki cyfrowych u甜yciem teorii
            inteligencji wielorakich,
           To, w jaki spos坦b YouTube zostanie wykorzystany w wideodydaktyce zale甜y w
            znaczcym stopniu od kreatywnoci nauczyciela.

BIBLIOGRAFIA

1. Internet World Stats: World Internet Usage And Population Statistics, [dostpny:]
    http://www.internetworldstats.com/stats.htm [pobrano 6.03.09],
2. O'Reilly, T.: What Is Web 2.0, [dostpny:]
    http://www.oreillynet.com/pub/a/oreilly/tim/news/2005/09/30/what-is-web-20.html [pobrano 6.03.09],
3. Hojnacki L., Pokolenie m-learningu - nowe wyzwanie dla szkoy, E-mentor, nr 1/2006, [dostpny:]
    http://www.e-mentor.edu.pl/artykul_v2.php?numer=13&id=239 [pobrano: 17.04.09],
4. Prensky M., Digital Natives, Digital Immigrants, [w:] On the Horizon, NCB University Press 2001, tom 9,
    nr 5,
5. Chrzszcz A., Hojnacki L., rodowisko uczenia si w spoecznym internecie. Pedagogiczne wyzwania dla e-
    learningu, [dostpny:] http://www.e-edukacja.net/piata/referaty/sesja_IIIa/19_e-edukacja.pdf [pobrano
    13.03.09],
6. Gajewski R., Rapid e-learning w dydaktyce akademickiej, [dostpny:] http://www.e-
    edukacja.net/piata/referaty/sesja_IIIb/23_e-edukacja.pdf [pobrano 6.03.09],
7. Gardner H., Frames of Mind: The Theory of Multiple Intelligences, Basic Books, 1983,
8. Alexa.com: Top sites in Poland, [dostpny:] http://www.alexa.com/site/ds/top_sites?
    cc=PL&ts_mode=country&lang=none [pobrano 7.03.09],
9. Hitwise Intelligence: Top 10 Video Sites by Market Share of US Visits to Custom Category, [dostpny:]
    http://weblogs.hitwise.com/leeann-prescott/062607.html [pobrano 5.03.09],
10. Vieru T., YouTube Dominates Other Video Sites, [dostpny:] http://news.softpedia.com/news/YouTube-
    Dominates-Other-Video-Sites-103963.shtml [pobrano 6.03.09].




                              VIDEODYDACTICS 2.0
                                       YouTube in school
   Multimedial social-networking sites are gaining popularity very fast. They become an
important medium. They have a major didactics potential. The author is concentrating on the
most popular video-sharing service, YouTube, as offering free access to the wide range of
functionalities from the learning-educating point of view. Author shows successful attempts of
using YouTube to aid school learning and cases of well-known education institutions that are
using YouTube as a dydactics tool.
   Author is analyzing different technical functionalities that are available in YouTube in the
aspect of usefulness in aiding didactics that are based on the theory of multiple intelligences;
he is also giving concrete examples of using YouTube in teaching.

More Related Content

Wideodydaktyka

  • 1. YouTube, ksztacenie, dydaktyka, teoria inteligencji wielorakich Piotr Szlagor rok pierwszy Matematyka z Informatyk Kolegium Nauczycielskie w Bielsku-Biaej ul. Krakowska 30 43-300 WIDEODYDAKTYKA 2.0 Serwis spoecznociowy YouTube w szkole ABSTRAKT Multimedialne serwisy spoecznego Internetu szybko zdobywaj popularno. Staj si wa甜nym medium. Maj istotny potencja dydaktyczny. Autor skupia si na najpopularniejszym serwisie wideo, YouTube, jako oferujcym wolny dostp do szerokiej klasy funkcjonalnoci interesujcych z punktu widzenia proces坦w nauczania - uczenia si. Autor pokazuje przykady udanych pr坦b wykorzystania YouTube do wspomagania ksztacenia szkolnego oraz przypadki uznanych instytucji edukacyjnych, wykorzystujcych ten serwis jako jedno z narzdzi dydaktycznych. Autor analizuje r坦甜ne funkcjonalnoci technologiczne dostpne w YouTube w aspekcie ich przydatnoci do wspomagania dydaktyki opartej na wykorzystaniu teorii inteligencji wielorakich; podaje tak甜e konkretne przykady dydaktycznego zastosowania serwisu. WSTP Internet od czasu swojego powstania szybko ewoluuje. W cigu 40 lat istnienia zmieni si z sieci czcej kilka wojskowych komputer坦w w narzdzie codziennego u甜ytku dla ponad p坦tora miliarda ludzi (Internet World Stats, 2008). Ogromna liczba u甜ytkownik坦w wpyna r坦wnie甜 na obecny ksztat Internetu. Na pocztku by on narzdziem, kt坦re mogli wykorzystywa tylko wykwalifikowani specjalici. Obecnie z zaawansowanych usug internetowych korzysta z atwoci nawet dziecko. Technicznie atwe jest ju甜 nie tylko korzystanie z zasob坦w Sieci, ale bezporednia interakcja midzy u甜ytkownikami oraz
  • 2. publikowanie treci (O'Reilly, 2005). Internet zo甜ony z serwis坦w, kt坦re oferuj takie wanie mo甜liwoci okrela si jako Web 2.0. Wsp坦czesna edukacja wymaga od nauczyciela stosowania rodk坦w dydaktycznych opartych o nowoczesne technologie. Szkoa ksztaci dzi pokolenie, dla kt坦rego obecno i obsuga komputer坦w jest rzecz naturaln, niestanowic problemu technologicznego. Jest to pierwsze w historii pokolenie uksztatowane w rodowisku globalnej, niereglamentowanej, natychmiastowo dystrybuowanej i nadmiarowej informacji. Stwierdza si, 甜e "Na nawyki percepcyjne i poznawcze tego pokolenia wikszy wpyw mia komputer, Internet i kom坦rka ni甜 media tradycyjne" (Chrzszcz, Hojnacki, 2008). Na potrzeby opracowania generacja bdzie dalej nazywana cyfrowymi tubylcami lub rodowitymi cyfrowcami1 (Hojnacki za Prensky, 2006). Wczeniejsze generacje s nazywane cyfrowymi imigrantami2 (Hojnacki 2006 za Prenskym, 2001). Przytoczone przez Prensky'ego (2001) badania pokazay, 甜e Cyfrowcy maj szczeg坦lne, inne ni甜 pokolenia wczeniejsze (w tym dzisiejszych nauczycieli), mo甜liwoci i potrzeby edukacyjne. Prensky (2001) wyciga std daleko idcy wniosek, i甜 "najwikszym problemem dla dzisiejszej edukacji jest to, 甜e nauczyciele - cyfrowi imigranci, m坦wicy archaicznym jzykiem (ery precyfrowej) usiuj uczy populacj, kt坦ra porozumiewa si zupenie nowym jzykiem". Cyfrowi tubylcy dysponuj wielowtkow, szybko przeczan, lecz kr坦tkotrwa uwag pozwalajc im na wielozadaniowo. Powszechne dla modzie甜y tego nowego pokolenia jest oczekiwanie natychmiastowego dostpu do informacji oraz preferencje poznania wielozmysowego (Chrzszcz, Hojnacki, 2008). Serwisy Web 2.0 oferuj wiele mo甜liwoci wspomagania procesu edukacji (Gajewski, 2008). Jednym z obiecujcych kontekst坦w mo甜e by wdro甜enie do szk坦 nauczania wspomaganego teori inteligencji wielorakich, przy u甜yciu serwis坦w Web 2.0. Zgodnie z teori Howarda Gardnera, do opisu mo甜liwoci umysowych czowieka nie wystarczy jeden, tradycyjnie pojmowany model inteligencji, ale nale甜y do jej opisu u甜y modelu otrzymanego z poczenia kilku jej typ坦w. Gardner pocztkowo wyr坦甜nia siedem typ坦w inteligencji (Gardner, 1983). smy typ zosta zaproponowany znacznie p坦添niej (Gardner ogosi to 1997 roku podczas sympozjum MIND 97). Niekt坦rzy autorzy stosuj nawet bardziej szczeg坦owe podziay. Dla cel坦w niniejszego opracowania przyjto za Gardnerem typologi inteligencji: 1. Fizyczno-motoryczna mdro ciaa i zdolno do kontrolowania ruchu fizycznego. 1 Ang.: digital natives 2 Ang.: digital immigrants
  • 3. 2. Interpersonalna zdolno komunikowania si i tworzenia relacji midzy osobami. 3. Intrapersonalna zdolno rozr坦甜niania uczu i tworzenia modeli psychicznych samego siebie. 4. rodowiskowo-przyrodnicza zdolno pozwalajca rozr坦甜nia, klasyfikowa i posugiwa si wasnociami naturalnego otoczenia. 5. Logiczno-matematyczna zdolno mylenia indukcyjnego i dedukcyjnego oraz rozumowania, a tak甜e u甜ywania liczb i u甜ywania wzor坦w abstrakcyjnych. 6. Werbalno-jzykowa odpowiadajc za u甜ywanie s坦w i jzyka. 7. Wizualno-przestrzenna zdolno do wizualizacji obiekt坦w i wymiar坦w przestrzennych oraz tworzenia wewntrznych obraz坦w. 8. Muzyczna odpowiadajca za such i poczucie rytmu. Do teorii inteligencji wielorakich odwouje si wsp坦czesne nauczanie pokolenia cyfrowych tubylc坦w. Nowoczesne technologie informacyjne i komunikacyjne dziki swoim mo甜liwociom multimedialnego przekazu oraz wysokiej interaktywnoci mog skutecznie wspomaga tak edukacj. Szczeg坦lnie pomocne mog si okaza w tym dziele nowoczesne, multimedialne serwisy spoecznociowe - serwisy Web 2.0. Serwis Alexa, kt坦ry zajmuje si dostarczaniem informacji na temat generowanego ruchu do innych stron internetowych, publikuje regularnie zestawienie najczciej odwiedzanych w Polsce stron (Alexa, 2009). Z wzmiankowanego zestawienia wynika wysoka popularno w Polsce serwis坦w Web 2.0. Serwisy spoecznociowe pozwalaj na wsp坦prac i szybk komunikacj midzy u甜ytkownikami. Cechuje je r坦wnie甜 du甜y poziom interaktywnoci. Wymienione cechy s po甜dane we wspomaganiu procesu nauczania. W niniejszym opracowaniu skupiono si na serwisach spoecznociowych wideo oraz ich potencjale w obszarze wspomagania procesu edukacyjnego uwzgldniajcego teori wielorakich inteligencji. Z tego punktu widzenia serwisy wideo oferuj szerokie spektrum zastosowa. Potwierdza to posiadanie wasnego kanau, z materiaami edukacyjnymi, przez renomowane uczelnie3. Udostpniane w serwisach materiay wideo mog by dowolnie generowane. Materia wideo mo甜e by nie tylko filmem, ale tak甜e przesuwajcym si tekstem, gosem lektora, pokazem slajd坦w, bd添 dowoln kombinacj wymienionych wczeniej. Materiay mog by czone i kategoryzowane, opisywane etc. W dalszej czci niniejszego tekstu, takie serwisy internetowe, w kt坦rych g坦wne medium stanowi filmy wideo dowolnie tworzone, publikowane, opisywane i u甜ytkowane przez tw坦rc坦w-odbiorc坦w sieci, bd nazywane wideodydaktycznymi. Ich u甜ycie w nauczaniu z wykorzystaniem teorii inteligencji wielorakich jest wskazane i mo甜e by bardzo efektywne dydaktycznie. Dla cyfrowych tubylc坦w u甜ytkowanie takich serwis坦w spoecznociowych jest naturalne i intuicyjne. 3 Kana YouTube MIT (http://www.youtube.com/mit)
  • 4. PRZYDATNO DYDAKTYCZNA SERWISW INTERNETOWYCH W Internecie istnieje wiele serwis坦w spoecznociowych oferujcych udostpnianie film坦w wideo oraz zr坦甜nicowany zakres towarzyszcych funkcji, zwizanych z szeroko pojt komunikacj sieciow. Autor niniejszego opracowania dokona ich przegldu. Najpopularniejsze z nich, to: YouTube4, MySpace Video5, Google Video6, Yahoo! Video7 i MSN Video8 (Hitwise Intelligence, 2007). Pi najpopularniejszych serwis坦w autor por坦wna wedug kryteri坦w dobranych z punktu widzenia przydatnoci w nauczaniu. Ich por坦wnanie, w kontekcie przydatnoci w edukacji zamieszczono w Tabeli 1. OGRANICZENIA OSADZANIE MO纏LIWO CZASU POLSKI OBECNO OCENIANIE/ FILMW UKADANIE SERWIS WYSYANIA /ROZMIARU INTERFEJS REKLAM KOMENTARZE POZA W WTKI FILMW FILMU SERWISEM 10 min YouTube Tak Tak Tak Tak/Tak Tak Tak /1 GB MySpace Nieograniczony Tak Tak Tak Tak/Tak Tak Nie Wideo /150 MB Nie Google (serwis n.d. Tak Nie Tak/Tak Tak Nie Video zamknity) Yahoo! Nieograniczony Tak Nie Tak Tak/Tak Tak Tak Video /150 MB MSN Nieograniczony Tak Tak Nie Tak/Tak Tak Nie Video /100 MB Tabela 1. Zestawienie funkcjonalnoci serwis坦w Web 2.0 umo甜liwiajcych publikacj materia坦w wideo. 店r坦do: Opracowanie wasne. Analiza Tabeli 1. daje podstawy do stwierdzenia, 甜e serwisem najbardziej przydatnym do wspomagania wideodydaktyki jest YouTube. Serwis ten posiada tak甜e najwiksz baz u甜ytkownik坦w, film坦w i odwiedzin spor坦d innych por坦wnywanych w niniejszym zestawieniu (Vieru, 2009). YOUTUBE W DYDAKTYCE YouTube to powstay w lutym 2005 roku serwis przeznaczony do publikowania w Internecie film坦w wideo. U甜ytkownicy zamieszczaj w serwisie filmy wideo, odpowiadaj na nie w analogiczny spos坦b, tworz prywatne kanay wideo, prowadz rankingi popularnoci 4 http://youtube.com 5 http://vids.myspace.com 6 http://video.google.pl 7 http://video.yahoo.com 8 http://video.msn.com
  • 5. i komentuj zawarto serwisu. YouTube pozwala na grupowanie w dowolny spos坦b film坦w na prywatnym kanale za pomoc list odtwarzania oraz listy ulubionych film坦w. Pozwala r坦wnie甜 na subskrybowanie wybranych treci oraz budowanie sieci kontakt坦w. Serwis jest skutecznie zabezpieczany przed pojawianiem si materia坦w pornograficznych lub drastycznych. Takie treci s automatycznie blokowane i usuwane. W serwisie istnieje r坦wnie甜 podzia na filmy og坦lnodostpne oraz filmy o ograniczonej dostpnoci, mo甜liwe do odtworzenia wycznie przez osoby dorose. Kwestie bezpieczestwa nieletnich w YouTube s wspomagane przez u甜ytkownik坦w portalu. Ka甜dy ma mo甜liwo oznaczania znalezionych materia坦w jako nieodpowiednie. W serwisie pracuj r坦wnie甜 mechanizmy filtrujce, kt坦re automatycznie usuwaj niepo甜dane treci. Tematyka serwisu nie ogranicza si jedynie do rozrywki. W cigu piciu swojej lat dziaalnoci YouTube zyska sobie uznanie wr坦d wielu powa甜anych instytucji. Swoje kanay na serwisie posiadaj np. BBC9, CBS10, Watykan11, Barak Obama12 i Monarchia Brytyjska13. Szanse na dotarcie do szerokiego spektrum u甜ytkownik坦w zauwa甜yy r坦wnie甜 podmioty, na co dzie zajmujce si edukacj. Przykadem instytucji naukowej, kt坦ra najlepiej poradzia sobie z wykorzystaniem YouTube do cel坦w dydaktycznych jest Massachusetts Institute of Technology (MIT), jedna z najbardziej presti甜owych uczelni na wiecie. MIT jako pierwsza instytucja uniwersytecka, wprowadzi w 甜ycie projekt14, jego celem byo zamieszczenie oficjalnych materia坦w edukacyjnych w Internecie, by byy dostpne dla wszystkich i bezpatnie. Powstao w ten spos坦b ogromne repozytorium materia坦w dydaktycznych. Jednym z u甜ytych w tym celu medi坦w jest kana YouTube. W kanale tym znajduje si obecnie blisko dziewiset film坦w15 nagranych podczas wykad坦w. Zapisy wideo zostay pogrupowane w tematyczne listy odtwarzania, by uatwi chronologiczne odtworzenie wszystkich wykad坦w z danej dziedziny. Polskim przykadem wykorzystania YouTube'a w edukacji jest videoblog prof. Jerzego Bralczyka16. Do 9 czerwca 2008 zamieszczano tam wykady wideo tego jzykoznawcy 9 http://www.youtube.com/bbc 10 http://www.youtube.com/cbs 11 http://www.youtube.com/vatican 12 http://www.youtube.com/user/BarackObamadotcom 13 http://www.youtube.com/theroyalchannel 14 MIT OpenCourseWare: http://ocw.mit.edu 15 Stan na dzie 4.03.09 to 874 filmy 16 http://bralczyk.blog.polityka.pl/
  • 6. i popularyzatora poprawnej polszczyzny17. Blog cieszy si du甜 popularnoci, na co mo甜e wskazywa du甜a liczba komentarzy pod postami. Wszystkie wykorzystane w videoblogu filmy zostay opublikowane w YouTube. Stamtd, dziki mechanizmom oferowanym przez serwis, zostay osadzone w treci videobloga. Warto si zastanowi nad skonkretyzowaniem metod zastosowania YouTube do wspomagania nauczania z wykorzystaniem teorii inteligencji wielorakich. Zale甜y to w znacznym stopniu od kreatywnoci nauczyciela oraz od preferencji i predyspozycji uczcych si. W Tabeli 2. przedstawiono zestawienie propozycji wykorzystania funkcji i mechanizm坦w dostpnych w serwisie do wspomagania r坦甜nych aktywnoci uczniowskich w kontekcie inteligencji wielorakich. PRZYKAD ZASTOSOWANIA INTELIGENCJA NAUKA I ROZWJ POPRZEZ YOUTUBE W ROZWOJU INTELIGENCJI dotyk, ruch, dziaanie w przestrzeni, odgrywanie materiau nauczania Fizyczno-motoryczna przetwarzanie wiedzy przez odczucia i publikowanie go na YouTube zmysowe przeprowadzanie relacji z realizacji wsp坦prac, relacje midzyludzkie, projekt坦w edukacyjnych, komentowanie Interpersonalna prowadzenie wywiad坦w dokona innych uczni坦w za pomoc mechanizmu odpowiedzi wideo prac samodzieln, zgodn z wasnym zindywidualizowane projekty edukacyjne, Intrapersonalna tempem, posiadanie wasnej przestrze koczce si publikacj swoich dokona na wok坦 siebie YouTube rodowiskowo- obserwacja rodowiska, przebywanie tworzenie i zamieszczanie przyrodniczych przyrodnicza na dworze film坦w dokumentalnych tworzenie film坦w edukacyjnych kategoryzowanie, klasyfikowanie, Logiczno-matematyczna ukazujcych rozwizanie problem坦w wykorzystanie i tworzenie wzor坦w matematycznych Werbalno-jzykowa m坦wienie, suchanie i widzenie s坦w prowadzenie tematycznego videobloga nauka poprzez ogldanie film坦w wizualizacj, marzenia, prac z edukacyjnych na YouTube, techniczne Wizualno-przestrzenna kolorami i obrazami obrabianie film坦w zamieszczanych na serwisie tworzenie na YouTube repozytorium Muzyczna rytm, melodi, muzyk materia坦w dydaktycznych, w kt坦rym filmy wspomagane s muzyk Tabela 2. Propozycje wykorzystania funkcji i mechanizm坦w dostpnych w YouTube do wspomagania r坦甜nych aktywnoci uczniowskich w kontekcie inteligencji wielorakich. 店r坦do: Opracowanie wasne. Analiza zestawienia zebranego w Tabeli 2. pozwala zauwa甜y, 甜e YouTube jest narzdziem oferujcym wiele funkcji przydatnych w procesie edukacji. W szczeg坦lnoci 17 Obecnie Jerzy Bralczyk przeni坦s sw坦j blog do serwisu MojaGeneracja.pl, kt坦ry dysponuje wewntrznym mechanizmem publikacji film坦w.
  • 7. projekty uczniowskie wspomagane multimediami, dobrze wykorzystuj inteligencje wielorakie. Metoda projektu pozwala czy w procesie edukacyjnym r坦甜ne zastosowania serwisu YouTube. Dziki temu uczniowie o r坦甜nych predyspozycjach i preferencjach mog si rozwija zgodnie z wasnymi potrzebami i mo甜liwociami. WNIOSKI Na podstawie analizy dostpnych materia坦w 添r坦dowych, przykad坦w zastosowa oraz dowiadcze na pierwszy plan wysuwaj si nastpujce wnioski: Pokolenie cyfrowych tubylc坦w wymaga od nauczyciela stosowania rodk坦w dydaktycznych, wykorzystujcych nowe technologie, w szczeg坦lnoci multimedia, Serwisy Web 2.0 oferuj wiele funkcji przydatnych w procesie edukacji, YouTube jest atwym w obsudze serwisem, oferujcym wiele technicznych funkcjonalnoci pozwalajcych na zarzdzanie treci cyfrowych kontekcie wykorzystania go cyfrowych procesie dydaktyki cyfrowych u甜yciem teorii inteligencji wielorakich, To, w jaki spos坦b YouTube zostanie wykorzystany w wideodydaktyce zale甜y w znaczcym stopniu od kreatywnoci nauczyciela. BIBLIOGRAFIA 1. Internet World Stats: World Internet Usage And Population Statistics, [dostpny:] http://www.internetworldstats.com/stats.htm [pobrano 6.03.09], 2. O'Reilly, T.: What Is Web 2.0, [dostpny:] http://www.oreillynet.com/pub/a/oreilly/tim/news/2005/09/30/what-is-web-20.html [pobrano 6.03.09], 3. Hojnacki L., Pokolenie m-learningu - nowe wyzwanie dla szkoy, E-mentor, nr 1/2006, [dostpny:] http://www.e-mentor.edu.pl/artykul_v2.php?numer=13&id=239 [pobrano: 17.04.09], 4. Prensky M., Digital Natives, Digital Immigrants, [w:] On the Horizon, NCB University Press 2001, tom 9, nr 5, 5. Chrzszcz A., Hojnacki L., rodowisko uczenia si w spoecznym internecie. Pedagogiczne wyzwania dla e- learningu, [dostpny:] http://www.e-edukacja.net/piata/referaty/sesja_IIIa/19_e-edukacja.pdf [pobrano 13.03.09], 6. Gajewski R., Rapid e-learning w dydaktyce akademickiej, [dostpny:] http://www.e- edukacja.net/piata/referaty/sesja_IIIb/23_e-edukacja.pdf [pobrano 6.03.09], 7. Gardner H., Frames of Mind: The Theory of Multiple Intelligences, Basic Books, 1983, 8. Alexa.com: Top sites in Poland, [dostpny:] http://www.alexa.com/site/ds/top_sites? cc=PL&ts_mode=country&lang=none [pobrano 7.03.09],
  • 8. 9. Hitwise Intelligence: Top 10 Video Sites by Market Share of US Visits to Custom Category, [dostpny:] http://weblogs.hitwise.com/leeann-prescott/062607.html [pobrano 5.03.09], 10. Vieru T., YouTube Dominates Other Video Sites, [dostpny:] http://news.softpedia.com/news/YouTube- Dominates-Other-Video-Sites-103963.shtml [pobrano 6.03.09]. VIDEODYDACTICS 2.0 YouTube in school Multimedial social-networking sites are gaining popularity very fast. They become an important medium. They have a major didactics potential. The author is concentrating on the most popular video-sharing service, YouTube, as offering free access to the wide range of functionalities from the learning-educating point of view. Author shows successful attempts of using YouTube to aid school learning and cases of well-known education institutions that are using YouTube as a dydactics tool. Author is analyzing different technical functionalities that are available in YouTube in the aspect of usefulness in aiding didactics that are based on the theory of multiple intelligences; he is also giving concrete examples of using YouTube in teaching.