�ݺ�ߣ

‫زبان‬ ‫با‬ ‫آشنایی‬UML
‫اول‬ ‫جلسه‬
‫چکیده‬ ‫کتاب‬ ‫اساس‬ ‫بر‬UML،‫مهدی‬ ‫مهندس‬ ‫تألیف‬‫ساعدی‬

‫تاریخچه‬
‫سال‬ ‫در‬96‫آقایان‬ ،Booch ،Rumbaugh‫و‬
Jacobson” ‫های‬ ‫پایه‬ ‫و‬ ‫آمدند‬ ‫گرد‬ ‫هم‬ ‫کنار‬ ‫در‬
“‫به‬ ‫معروف‬ ‫یکپارچه‬ ‫سازی‬ ‫مدل‬ ‫زبان‬UML‫را‬
.‫سال‬ ‫در‬ ‫زبان‬ ‫این‬ ‫کردند‬ ‫ایجاد‬97‫توسط‬OMG
( )‫یک‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫آمریکا‬ ‫در‬ ‫ء‬ ‫شی‬ ‫مدیریت‬ ‫گروه‬
‫مشهوری‬ ‫های‬ ‫شرکت‬ ‫و‬ ‫شد‬ ‫پذیرفته‬ ‫استاندارد‬
:‫نظیر‬Oracle Microsoft,‫و‬Hewlett-Packard
.‫نمودند‬ ‫پشتیبانی‬ ‫را‬ ‫آن‬

‫کنیم؟‬ ‫می‬ ‫سازی‬ ‫مدل‬ ‫چرا‬
‫از‬ ‫قبل‬ ،‫افزاری‬ ‫نرم‬ ‫سیستم‬ ‫یک‬ ‫سازی‬ ‫مدل‬
.‫است‬ ‫ضروری‬ ‫بسیار‬ ‫نوسازی‬ ‫یا‬ ‫ساخت‬
‫زیر‬ ‫موارد‬ ‫شامل‬ ‫بایستی‬ ‫سازی‬ ‫مدل‬ ‫زبان‬ ‫یک‬
:‫باشد‬
•‫سازی‬ ‫مدل‬ ‫عناصر‬
•‫علئم‬
•‫رهنمودها‬

•‫کلیات‬
‫و‬ ‫دنیا‬ ‫به‬ ‫جدید‬ ‫نگرشی‬ ‫اصل‬ ‫در‬ ‫گرا‬ ‫شیء‬ ‫دیدگاه‬
.‫با‬ ‫تا‬ ‫دارد‬ ‫سعی‬ ‫دیدگاه‬ ‫این‬ ‫هاست‬ ‫سیستم‬
‫آن‬ ‫کل‬ ،‫سیستم‬ ‫یک‬ ‫عناصر‬ ‫به‬ ‫خود‬ ‫نگرش‬
.‫بر‬ ‫گرا‬ ‫شیء‬ ‫دیدگاه‬ ‫کند‬ ‫سازی‬ ‫مدل‬ ‫را‬ ‫سیستم‬
:‫و‬ ‫عمل‬ ،‫مسئولیت‬ ،‫کلس‬ ،‫شیء‬ ‫نظیر‬ ‫مباحثی‬
‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫جهان‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫استوار‬ ‫سناریو‬
‫که‬ ‫بیند‬ ‫می‬ ‫مرتبط‬ ‫هم‬ ‫به‬ ‫اشیاء‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫مجموعه‬
‫خاص‬ ‫مسئولیت‬ ‫و‬ ‫خود‬ ‫خاص‬ ‫رفتار‬ ،‫شیء‬ ‫هر‬
.‫دارد‬ ‫را‬ ‫خود‬

‫سناریو‬ ‫و‬ ‫مسئولیت‬ ،‫شیء‬
•:‫شیء‬:،‫دانشجو‬ ‫نظیر‬ ‫چیزی‬ ‫هر‬ ‫یا‬ ‫مکان‬ ،‫انسان‬
. . .‫و‬ ‫خودکار‬ ،‫میز‬ ،‫اتاق‬ ،‫خانه‬ ،‫نقلیه‬ ‫وسیله‬ ،‫استاد‬
.‫است‬ ‫شیء‬ ‫یک‬
•‫مسئولیت‬:‫می‬ ‫داده‬ ‫اختصاص‬ ‫شیء‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫چیزی‬
:‫دارد‬ ‫جنبه‬ ‫سه‬ ‫و‬ ‫شود‬
1.‫آنها‬ ‫به‬ ‫که‬ ،‫داند‬ ‫می‬ ‫خودش‬ ‫به‬ ‫راجع‬ ‫شیء‬ ‫که‬ ‫آنچه‬
“ ” .، ‫دانشجو‬ ‫شیء‬ ‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫گفته‬ ‫صفت‬
“. . . ”‫به‬ ‫راجع‬ ‫را‬ ‫پدرو‬ ‫نام‬ ،‫خانوادگی‬ ‫نام‬ ،‫نام‬
.‫داند‬ ‫می‬ ‫خودش‬
2..‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫شناسد‬ ‫می‬ ‫شیء‬ ‫که‬ ‫را‬ ‫کسانی‬
. “ “ “ “‫شناسد‬ ‫می‬ ‫را‬ ‫درس‬ ‫شیء‬ ‫دانشجو‬ ‫شیء‬
3..‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫دهد‬ ‫می‬ ‫انجام‬ ‫شیء‬ ‫که‬ ‫را‬ ‫کارهایی‬
“: “ “‫و‬ ‫حذف‬ ،‫نام‬ ‫ثبت‬ ‫نظیر‬ ‫کارهایی‬ ‫دانشجو‬ ‫شیء‬
. “. . .‫دهد‬ ‫می‬ ‫انجام‬ ‫را‬ ‫و‬ ‫اضافه‬

( )‫ادامه‬ ‫سناریو‬ ‫و‬ ‫مسئولیت‬ ،‫شیء‬
‫سناریو‬:‫یا‬ ‫هم‬ ‫سر‬ ‫پشت‬ ‫عمل‬ ‫مجموعه‬ ‫یک‬ ‫از‬ ‫عبارت‬
‫می‬ ‫خاص‬ ‫کار‬ ‫یک‬ ‫انجام‬ ‫به‬ ‫منجر‬ ‫که‬ ‫باشد‬ ‫می‬ ‫متوالی‬
“ ” .‫سناریو‬ ‫دارای‬ ‫دانشجو‬ ‫شیء‬ ‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫گردد‬
. “ ”‫سناریو‬ ‫این‬ ‫باشد‬ ‫می‬ ‫تحصیلی‬ ‫سال‬ ‫نیم‬ ‫در‬ ‫نام‬ ‫ثبت‬
“:‫از‬ ‫نام‬ ‫ثبت‬ ‫برگ‬ ‫دریافت‬ ‫است‬ ‫زیر‬ ‫اعمال‬ ‫توالی‬
.” . . ‫جدیدو‬ ‫سال‬ ‫نیم‬ ‫دروس‬ ‫انتخاب‬ ‫سپس‬ ،‫آموزش‬
‫کلس‬:‫و‬ ‫اعمال‬ ،‫صفات‬ ‫دارای‬ ‫که‬ ‫اشیائی‬ ‫مجموعه‬
‫گیرند‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫کلس‬ ‫یک‬ ‫در‬ ،‫هستند‬ ‫یکسان‬ ‫ارتباطات‬
‫کلس‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫ای‬ ‫نمونه‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫اشیاء‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫یک‬ ‫هر‬ ‫و‬
“ “ .‫دانشجو‬ ‫کلس‬ ‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫آیند‬ ‫می‬ ‫حساب‬ ‫به‬
”‫شماره‬ ،‫خانوادگی‬ ‫نام‬ ،‫نام‬ ‫صفات‬ ‫دارای‬
. “.‫این‬ ‫از‬ ‫هایی‬ ‫نمونه‬ ‫باشد‬ ‫می‬ ،‫دانشجویی‬

‫کلس‬ ‫یک‬ ‫نمایش‬ ‫نحوه‬
‫از‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫صورت‬ ‫این‬ ‫به‬ ‫کلس‬ ‫یک‬ ‫نمایش‬ ‫نحوه‬
‫شده‬ ‫تقسیم‬ ‫قسمت‬ ‫سه‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫مستطیل‬ ‫یک‬
.‫گردد‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ،‫است‬
‫قسمت‬ ‫در‬ ،‫کلس‬ ‫نام‬ ،‫مستطیل‬ ‫بالی‬ ‫قسمت‬ ‫در‬
‫اعمال‬ ،‫پایینی‬ ‫قسمت‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫صفات‬ ،‫میانی‬
“ ” .‫این‬ ‫از‬ ‫مثالی‬ ‫دانشجو‬ ‫کلس‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫نوشته‬
.‫است‬ ‫دست‬

‫شیءگرا‬ ‫مدل‬ ‫ارتباطات‬ ‫انواع‬
•‫تعمیم‬
•‫تناظر‬
•‫تجمع‬
•‫ترکیب‬
•‫وابستگی‬

‫تعمیم‬
‫و‬ ‫اعمال‬ ،‫صفات‬ ‫تکرار‬ ‫از‬ ‫پرهیز‬ ‫برای‬ ‫ارتباط‬ ‫این‬
‫کار‬ ‫به‬ ‫نمودار‬ ‫یک‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫کلس‬ ‫بین‬ ‫ارتباطات‬
.‫عناصر‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫منظور‬ ‫این‬ ‫برای‬ ‫رود‬ ‫می‬
‫تعمیم‬ ‫نام‬ ‫به‬ ‫مجزا‬ ‫کلسی‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫فوق‬ ‫تکراری‬
‫قرار‬ ‫ها‬ ‫کلس‬ ‫خود‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫مشترک‬ ‫غیر‬ ‫عناصر‬ ‫و‬
‫از‬ ‫یک‬ ‫هر‬ ‫بین‬ ‫تعمیم‬ ‫ارتباط‬ ‫برقراری‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫داد‬
‫را‬ ‫فوق‬ ‫عناصر‬ ‫کلیه‬ ،‫تعمیم‬ ‫کلس‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫کلس‬
.‫گرفت‬ ‫ارث‬ ‫به‬ ‫تعمیم‬ ‫کلس‬ ‫از‬

‫تناظر‬
‫اشیاء‬ ‫اتصال‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫ساختاری‬ ‫ارتباطی‬ ‫تناظر‬
.‫وجود‬ ‫با‬ ‫دهد‬ ‫می‬ ‫نشان‬ ‫را‬ ‫یکدیگر‬ ‫به‬ ‫کلس‬ ‫دو‬
‫از‬ ‫توان‬ ‫می‬ ،‫کلس‬ ‫دو‬ ‫بین‬ ‫تناظری‬ ‫ارتباط‬ ‫یک‬
‫اشیاء‬ ‫یا‬ ‫شیء‬ ‫به‬ ‫اول‬ ‫کلس‬ ‫در‬ ‫شیء‬ ‫یک‬
.‫کرد‬ ‫پیمایش‬ ‫دوم‬ ‫کلس‬ ‫در‬ ‫متناظرش‬

‫تجمع‬
‫به‬ ‫قسمت‬ ‫چند‬ ‫پیوستن‬ ‫هم‬ ‫به‬ ‫از‬ ‫اشیاء‬ ‫از‬ ‫بسیاری‬
.‫نشان‬ ‫آنکه‬ ‫برای‬ ‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬ ‫اند‬ ‫آمده‬ ‫وجود‬
‫می‬ ‫کل‬ ‫یک‬ ‫تشکیل‬ ‫قسمت‬ ‫چند‬ ‫مجموعه‬ ‫دهیم‬
.‫به‬ ‫کنیم‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫تجمع‬ ‫ارتباط‬ ‫از‬ ،‫دهند‬
“ ”‫از‬ ‫خودرو‬ ‫یک‬ ،‫مثال‬ ‫عنوان‬4‫حداکثر‬ ‫تا‬5
،‫چرخ‬1‫و‬ ‫موتور‬1.‫است‬ ‫شده‬ ‫تشکیل‬ ‫بدنه‬

‫ترکیب‬
‫اشیاء‬ ‫وقتی‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫تجمع‬ ‫از‬ ‫خاصی‬ ‫نوع‬ ‫ترکیب‬
‫های‬ ‫قسمت‬ ‫یا‬ ‫اجزاء‬ ‫با‬ ‫بخواهند‬ ‫سیستم‬ ‫ر‬ِ ‫دیگ‬
،‫کنند‬ ‫برقرار‬ ‫ارتباط‬ ‫ترکیب‬ ‫دهنده‬ ‫تشکیل‬
‫ارتباط‬ ‫نوع‬ ‫این‬ ‫برقراری‬ ‫به‬ ‫قادر‬ ‫مستقیما‬
‫مرتبط‬ ‫ترکیب‬ ‫کلس‬ ‫با‬ ‫توانند‬ ‫می‬ ‫فقط‬ ‫و‬ ‫نیستند‬
.‫شوند‬
‫در‬UML‫توپر‬ ‫لوزی‬ ‫از‬ ‫حالتی‬ ‫چنین‬ ‫نمایش‬ ‫برای‬
.‫شود‬ ‫می‬ ‫استفاده‬

‫وابستگی‬
‫وابستگی‬:‫کلس‬ ‫گوییم‬ ‫می‬ ‫که‬ ‫وقتی‬x‫کلس‬ ‫به‬y
‫یک‬ ‫هر‬ ‫در‬ ‫اگر‬ ‫که‬ ‫معناست‬ ‫بدین‬ ‫است‬ ‫وابسته‬
‫های‬ ‫مشخصه‬ ‫از‬Y‫می‬ ،‫پذیرد‬ ‫صورت‬ ‫تغییری‬
‫در‬ ‫تغییری‬ ‫ایجاد‬ ‫باعث‬ ‫تواند‬X.‫گردد‬

‫اول‬ ‫جلسه‬ ‫پایان‬

�ݺ�ߣ

S1

More Related Content

S1