際際滷

際際滷Share a Scribd company logo

Depopulacija U Republici Hrvatskoj Uzroci, Razmjeri I Perspektive

Download as PPT, PDF
S
sdphrvatske

Demografski slom

1 of 23
Downloaded 83 times
Depopulacija u Republici Hrvatskoj Uzroci, razmjeri i perspektive
Na 邸to se 転eli ukazati ovim prikazom? Prikazati uzroke i razmjere depopulacije, kao temeljnog demografskog procesa u Hrvatskoj; Ukazati na razlike kad je u pitanju ukupna i prirodna depopulacija na razini regija, 転upanija, urbanih i ruralnih krajeva Hrvatske; Oznaiti depopulaciju kao jedan od kljunih problema hrvatske dr転ave i dru邸tva; Ukazati na va転nost smanjivanja i zaustavljanja depopulacije u Hrvatskoj.
Depopulacija u Hrvatskoj: uzroci Glavni uzrok prirodne depopulacije (pada broja stanovnika prirodnim putem) u Hrvatskoj je pad stope 転ivoroenih (nataliteta) ispod stope umrlih (mortaliteta); Prirodna depopulacija je tolika da uzrokuje i ukupnu depopulaciju, koju posljednjih godina djelomino kompenzira pozitivan migracijski saldo Hrvatske; Osnovni uzrok pada nataliteta je pad stope totalnog fertiliteta na samo 1,38; U Hrvatskoj jedna 転ena rodi u prosjeku 1,38 djece, a za prirodnu reprodukciju stanovni邸tva je potrebno da svaka 転ena rodi najmanje 2,1 djece u prosjeku .
Natalitet, mortalitet i prirodno kretanje stanovni邸tva Republike Hrvatske 1990.-2007. g. Izvori podataka: Dokumentacija Dr転avnog zavoda za statistiku, 2006. g. Priopenje Dr転avnog zavoda za statistiku: Prirodno kretanje stanovni邸tva Republike Hrvatske u 2007., 17. 07. 2008. - 2.4 - 10 457 11.8 52 367 9.4 41 910 2007. - 2.0 - 8 932 11.3 50 378 9.3 41 446 2006. - 2.1 - 9 298 11.7 51 790 9.6 42 492 2005. - 2.1 - 9 449 11.2 49 756 9.1 40 307 2004. - 2.9 - 12 907 11.8 52 575 8.9 39 668 2003. - 2.4 - 10 475 11.4 50 560 9.0 40 094 2002. - 1.9 - 8 559 11.2 49 552 9.2 40 993 2001. - 1.5 - 6 500 11.5 50 246 10.0 43 746 2000. - 1.5 - 6 774 11.4 51 953 9.9 45 179 1999. - 1.2 - 5 243 11.6 52 311 10.5 47 068 1998. 0.8 3 537 11.4 51 964 12.1 55 501 1997. 0.7 3 175 11.3 50 636 12.0 53 811 1996. - 0.1 - 354 11.3 50 536 11.2 50 182 1995. - 0.2 - 898 11.1 49 482 10.9 48 584 1994. - 0.5 - 2 311 11.4 50 846 10.8 48 535 1993. - 1.1 - 4 830 11.6 51 800 10.5 46 970 1992. - 0.6 - 3 003 11.4 54 832 10.8 51 829 1991. 0.7 3 217 10.9 52 192 11.6 55 409 1990. Stopa prirodnog kretanja broja stan. Prirodno kretanje broja stan. Stopa mortaliteta Broj umrlih Stopa nataliteta Broj 転ivoroenih Godina
Prirodna depopulacija u Hrvatskoj od 1991. do danas: uzroci S izuzetkom 1996. i 1997. g. (posljedica neeg 邸to je trebalo biti 束 baby-boom 損 nakon Domovinskog rata, ali se nije nastavilo), je kontinuitet; Stope nataliteta su 1996. i 1997. g. jedini put od 1990. g. bile vee od stopa mortaliteta; 1998. g. zabilje転en najvei pad nataliteta u jednoj godini; Stopa nataliteta se nije vratila ni blizu razine iz 1997. g., te je ve cijelo desetljee znaajno manja i nego 1998. g. Gospodarska kriza u Hrvatskoj neprestano generira sve jau demografsku krizu, a dolazak svjetske recesije u Hrvatsku e jo邸 pojaati demografsku krizu.
Razmjeri prirodne depopulacije u Hrvatskoj: poetak 2001. kraj 2007. g. Prirodni pad od poetka 2001. do kraja 2007. g.: 70 077 stanovnika; Prirodni pad od poetka 2003. do kraja 2007. g. : 51 043 stanovnika; Stagnacijom nataliteta i poveanjem mortaliteta (zbog poveanja udjela starog stanovni邸tva), prirodna depopulacija e se ubrzati.
Prirodna depopulacija u Hrvatskoj: pokazatelji 2007. g. Stopa nataliteta (転ivoroeni na 1000 stanovnika) 9.4; Stopa mortaliteta (umrli na 1000 stanovnika) 11.8; Stopa prirodnog kretanja (razlika nataliteta i mortaliteta) -2.4; Vitalni indeks (broj 転ivoroene djece na 100 umrlih) 80. 436 jedinica lokalne samouprave prirodni pad broja stanovnika, 107 prirodni prirast, 12 nulti prirast; 18 転upanija i Grad Zagreb prirodni pad broja stanovnika; Splitsko-dalmatinska i Dubrovako-neretvanska 転upanija prirodni prirast.
Teritorijalna rasprostranjenost depopulacije u Republici Hrvatskoj Oko 3/4 teritorija Hrvatske DEPOPULIRA; Domovinski rat je ubrzao proces demografskog pra転njenja dijelova Hrvatske koji su ve i ranije depopulirali; Najvi邸e depopuliraju najslabije razvijeni dijelovi Hrvatske, iz kojih je i iseljavanje najvee; Uglavnom se poklapaju s ruralnim prostorom udaljenijim od veih gradova i va転nijih prometnica, te brdsko-planinskim podrujima; Depopuliraju i otoci, ali na veim otocima proces depopulacije slabiji je nego na manjim otocima.
Ukupna depopulacija u Hrvatskoj i na razini 転upanija poetak 2001. kraj 2007. g. Utjecaj useljavanja u Hrvatsku smanjuje razinu depopulacije, pa stanovni邸tvo Hrvatske od poetka 2001. do kraja 2007. g. bilje転i pad od 1 478 stanovnika; 貼upanije koje bilje転e porast broja stanovnika su: Zagrebaka, Zadarska, ibensko-kninska, Splitsko-dalmatinska, Istarska i Dubrovako-neretvanska 転upanija, te Grad Zagreb. Primarni razlog porasta stanovni邸tva ovih 転upanija je doseljavanje; 14 転upanija PAD broja stanovnika 2007. g. u odnosu na 2001. g. i u odnosu na 2003. g.; U postotnom udjelu pada broja stanovnika u 2007. g., u odnosu na broj stanovnika 2001. g. prednjae: Karlovaka (-5.15%), Sisako-moslavaka (-4.97%), Bjelovarsko-bilogorska (-4.83%), Virovitiko-podravska (-4.72%) i Liko-senjska (-4.68%) 転upanija.
Broj i kretanje broja stanovnika Republike Hrvatske po 転upanijama 2001. i procjena broja stanovnika 2003. 2007. (sredinom godine) Izvor podataka: Popis stanovni邸tva 2001. g. i Priopenje Dr転avnog zavoda za statistiku Procjena stanovni邸tva Republike Hrvatske u 2007. g., 17. rujna 2008. 0.76 5 921 0.86 6 721 785 866 784 211 783 455 781 632 779 945 779 145 Grad Zagreb -0.36 - 430 - 0.36 - 432 117 994 118 231 118 419 118 371 118 424 118 426 Meimurska 転upanija 1.70 2 089 2.52 3 096 125 966 125 328 124 789 124 165 123 877 122 870 Dubrovako-neretvanska 転upanija 2.10 4 343 3.18 6 571 212 915 211 812 210 741 209 648 208 572 206 344 Istarska 転upanija 2.08 9 647 3.67 17 020 480 696 479 474 477 382 473 993 471 049 463 676 Splitsko-dalmatinska 転upanija - 1.87 - 3 838 - 2.93 - 6 007 198 761 199 572 200 515 201 435 202 599 204 768 Vukovarsko-srijemska 転upanija 0.66 740 1.32 1 495 114 386 114 200 113 960 113 705 113 646 112 891 ibensko-kninska 転upanija - 1.98 - 6530 - 2.47 - 8 179 322 327 324 466 326 275 327 631 328 857 330 506 Osjeko-baranjska 転upanija 4.45 7 208 6.75 10 937 172 982 171 201 169 151 167 045 165 774 162 045 Zadarska 転upanija - 1.25 - 2 203 - 1.50 - 2 654 174 111 174 792 175 181 175 621 176 314 176 765 Brodsko-posavska 転upanija - 2.45 - 2 104 - 3.17 - 2 721 83 110 83 714 84 286 84 670 85 214 85 831 Po転e邸ko-slavonska 転upanija - 3.50 - 3 268 - 4.72 - 4 406 88 983 89 856 90 671 91 194 92 251 93 389 Virovitiko-podravska 転upanija - 3.39 - 1 820 - 4.68 - 2 510 51 167 51 830 52 320 52 639 52 987 53 677 Liko-senjska 転upanija - 0.11 - 351 - 0.25 - 767 304 738 305 083 305 109 305 125 305 089 305 505 Primorsko-goranska 転upanija - 3.19 - 4 241 - 4.83 - 6 433 126 651 127 811 128 878 129 914 130 892 133 084 Bjelovarsko-bilogorska 転upanija - 2.04 - 2 533 - 3.07 - 3 822 120 645 121 260 121 896 122 435 123 178 124 467 Koprivniko-kri転evaka 転upanija - 1.08 - 1997 - 1.91 - 3 525 181 244 181 724 181 993 182 475 183 241 184 769 Vara転dinska 転upanija - 3.27 - 4 632 - 5.15 - 7 308 134 479 135 714 136 985 138 039 139 111 141 787 Karlovaka 転upanija - 3.58 - 6 646 - 4.97 - 9 198 176 189 178 355 180 016 181 439 182 835 185 387 Sisako-moslavaka 転upanija - 1.95 - 2 783 - 3.30 - 4 697 137 735 138 514 139 116 139 748 140 518 142 432 Krapinsko-zagorska 転upanija 2.94 9 120 4.95 15 341 325 037 322 874 320 851 318 429 315 917 309 696 Zagrebaka 転upanija - 0.097 - 4 308 - 0.033 - 1 478 4 435 982 4 440 022 4 441 989 4 439 353 4 440 290 4 437 460 Republika Hrvatska Kretanje broja stan. u %, 2003. 2007. Kretanje 2003. 2007. Kretanje broja stan. u %, 2001. 2007. Kretanje broja stan. 2001.- 2007. 2007. 2006. 2005. 2004. 2003. Popis stan. 2001.
Depopulacija i migracije meu 転upanijama: trendovi poetak 2001. kraj 2007. g. Grad Zagreb, Zagrebaka, Krapinsko-zagorska, Primorsko-goranska, Zadarska, ibensko-kninska, Splitsko-dalmatinska, Istarska i Dubrovako-neretvanska 転upanija doseljavanje stanovni邸tva ; Sisako-moslavaka, Karlovaka, Bjelovarsko-bilogorska, Virovitiko-podravska, Po転e邸ko-slavonska, Brodsko-posavska i Vukovarsko-srijemska iseljavanje stanovni邸tva ; Vara転dinska, Koprivniko-kri転evaka, Liko-senjska, Osjeko-baranjska i Meimurska 転upanija nema znaajnijeg utjecaja migracija na broj stanovnika .
Depopulacija i migracije izmeu i unutar regija Hrvatske Zagrebaka aglomeracija i njena okolica, Istra, Hrvatsko primorje i Dalmacija regije doseljavanja. Privlae stanovni邸tvo iz drugih dijelova Hrvatske. Slavonija i vei dio Sredi邸nje Hrvatske, Kordun i Banija regije iseljavanja. Ovdje su demografski gubici najvei. Veliki dijelovi Like, Gorskog kotara i Dalmacije takoer su prostori iseljavanja. Migracijski saldo na razini 転upanija u ovim regijama je pozitivan, iako najvei dio teritorija ovih regija depopulira.
Depopulacija urbanih i izumiranje ruralnih prostora Urbani prostori uglavnom prirodno depopuliraju, a ruralni prostori izumiru prirodnim putem ; U veini urbanih prostora migracije pozitivno utjeu na broj stanovnika; U ruralnim prostorima utjecaj migracija je negativan; Ruralni prostori su zahvaeni trendom izumiranja; Uzrok tome je ponajvi邸e vi邸edesetljetno iseljavanje mladog, reproduktivno sposobnog stanovni邸tva u gradove; U ruralnim prostorima Hrvatske naprosto nema tko raati (nema dovoljnog fertilnog kontingenta, koji ini 転ensko stanovni邸tvo u dobi od 15 do 49 godina).
Depopulacija i migracije iz ruralnog u urbani prostor Migracije iz ruralnog u urbani prostor posljedice: prevelika koncentracija stanovni邸tva u urbanim sredinama , zagu邸enje i prevelik pritisak na infrastrukturu . Daljnje demografsko pra転njenje ruralnih prostora (kumulativnim uinkom prirodne depopulacije i iseljavanja) posljedice: poveanje povr邸ine izrazito slabo naseljenog dijela teritorija Hrvatske i potpun gubitak mogunosti oporavka njegove demografske baze.
Trendovi prirodnog kretanja stanovni邸tva Republike Hrvatske Metodologija i izvori podataka Na osnovi podataka o natalitetu, mortalitetu i prirodnom kretanju stanovni邸tva, za sve 転upanije, gradove i opine u Hrvatskoj, za razdoblje poetak 2003. kraj 2007. g., izraunat je ukupan natalitet, mortalitet i prirodno kretanje stanovni邸tva. Izvori podataka su priopenja Dr転avnog zavoda za statistiku Prirodno kretanje stanovni邸tva Republike Hrvatske, kao slu転beni izvori podataka o stanovni邸tvu: za 2007. g. (publicirano 17. 07. 2008.); za 2006. g. (publicirano 24. 07. 2007.); za 2005. g. (publicirano 24. 07. 2006.); za 2004. g. (publicirano 22. 07. 2005.); za 2003. g. (publicirano 10. 08. 2004.). ak i u ovako kratkom, petogodi邸njem razdoblju, mogue je, s obzirom na razmjere prirodne depopulacije, i邸itati trendove prirodnog kretanja stanovni邸tva Hrvatske, na razini 転upanija, i posebice gradova i opina.
Trendovi prirodnog kretanja stanovni邸tva Republike Hrvatske Kriteriji za odreivanje trendova Na osnovi razlika u broju 転ivoroenih i umrlih, postavljeni su TRENDOVI, kroz kriterije za odreivanje trendova prirodnog kretanja stanovni邸tva, za razdoblje poetak 2003. kraj 2007. g.: Broj 転ivoroenih vei od broja umrlih 40 i vi邸e posto: ekspanzija; Broj 転ivoroenih vei od broja umrlih od 30 do 40 posto: izrazit rast; Broj 転ivoroenih vei od broja umrlih od 10 do 30 posto: rast; Broj 転ivoroenih vei ili manji od broja umrlih do 10 posto: stagnacija; Broj umrlih vei od broja 転ivoroenih od 10 do 30 posto: depopulacija; Broj umrlih vei od broja 転ivoroenih od 30 do 50 posto: izrazita depopulacija; Broj umrlih vei od broja 転ivoroenih vi邸e od 50 posto: izumiranje.
Trendovi prirodnog kretanja stanovni邸tva Republike Hrvatske za 転upanije, poetak 2003. kraj 2007. g. Zadarska, Splitsko-dalmatinska, Dubrovako-neretvanska i Meimurska stagnacija ; Zagrebaka, Po転e邸ko-slavonska, Brodsko-posavska, Vukovarsko-srijemska, Istarska i Grad Zagreb depopulacija ; Vara転dinska, Koprivniko-kri転evaka, Primorsko-goranska, Virovitiko-podravska i Osjeko-baranjska izrazita depopulacija ; Krapinsko-zagorska, Sisako-moslavaka, Karlovaka, Bjelovarsko-bilogorska, Liko-senjska i ibensko-kninska izumiranje .
Trendovi prirodnog kretanja stanovni邸tva za gradove, poetak 2003. kraj 2007. g. Gradovi (ukupno 127): 6 gradova ekspanzija; 3 grada izrazit rast; 10 gradova rast; 16 gradova stagnacija; 34 grada depopulacija; 16 gradova izrazita depopulacija; 42 grada izumiranje. 42 od 127 gradova u Hrvatskoj su zabilje転ila broj umrlih koji je u navedenom razdoblju bio 50 i vi邸e posto vei od broja 転ivoroenih. Jedna treina gradova u Hrvatskoj, prema ovim trendovima, izumirala je prirodnim putem .
Trendovi prirodnog kretanja stanovni邸tva za opine, poetak 2003. kraj 2007. g. Opine (ukupno 429): 9 opina ekspanzija; 12 opina izrazit rast; 24 opine rast; 47 opina stagnacija; 45 opina depopulacija; 65 opina izrazita depopulacija; 227 opina izumiranje. Vi邸e od polovine opina u Hrvatskoj izumire prirodnim putem. Samo su 92 opine zabilje転ile trendove stagnacije, rasta, izrazita rasta i ekspanzije. Stagnacija (u 47 opina) upuuje da se broj 転ivoroenih i umrlih pribli転avaju, te da bi broj umrlih, trebao ili ve jest pre邸ao broj 転ivoroenih, te e i u tim opinama nastupiti jaa prirodna depopulacija.
Prirodna depopulacija u Hrvatskoj: teritorijalna rasprostranjenost Prirodnom depopulacijom zahvaeno je vi邸e od tri etvrtine teritorija Hrvatske; Gradova, zahvaenih trendovima depopulacije, izrazite depopulacije i izumiranja bilo je 92 od 127 (72.4 posto), a opina ak 337 od 429 (78.6 posto); Manji dio Dalmacije (obala u okolici Splita, Zadra i Dubrovnika), te neki manji dijelovi Slavonije i okolice Zagreba su gotovo jedine svijetle toke u crnilu koje bi prevladavalo kad bismo na karti Hrvatske crnim oznaili teritorije opina i gradova koji depopuliraju i izumiru.
Izdvojeni primjeri demografske katastrofe u Hrvatskoj U Hrvatskoj postoje opine 貼umberak u Zagrebakoj 転upaniji i Ribnik u Karlovakoj 転upaniji, gdje je broj umrlih osoba od poetka 2003. do kraja 2007. g. bio vi邸e od 邸est puta vei od broja 転ivoroene djece. U opini Ervenik , u ibensko-kninskoj 転upaniji, od poetka 2003. do kraja 2007. g. roeno je 14 djece, dok je broj umrlih bio 146, dakle bio je vi邸e od 10 puta vei. Ovo je sluaj i u opini Civljane u ibensko-kninskoj 転upaniji, gdje je u istom razdoblju roeno samo dvoje djece, a umrlo je 25 osoba. Tu転nih primjera ovakve demografske pusto邸i u Hrvatskoj ima mnogo. Ovo su prostori potpune demografske katastrofe , iji se teritorijalni obuhvat neprestano 邸iri.
Perspektiva: DEMOGRAFSKI SLOM HRVATSKE Republici Hrvatskoj, a posebice njenim slabije razvijenim, u pravilu ruralnim prostorima i prostorima koji su bili zahvaeni Domovinskim ratom prijeti DEMOGRAFSKI SLOM; Uzroci demografskog sloma su smanjenje broja stanovnika i ubrzano starenje stanovni邸tva; Udio radno sposobnog stanovni邸tva e se i dalje smanjivati u odnosu na udio starog stanovni邸tva. Udio starog u ukupnom broju stanovnika postat e tolik da e broj stanovnika poeti znatnije opadati; Demografska obnova prirodnim putem postaje NEMOGUA bez useljavanja reproduktivno sposobnog stanovni邸tva.
to uiniti da se sprijei DEMOGRAFSKI SLOM HRVATSKE? Ako se 転eli sprijeiti demografski slom, nu転an je znatniji 邸to vei porast stope nataliteta, primjenom PRONATALITETNE POPULACIJSKE POLITIKE. Oito je da takve politike u Hrvatskoj NEMA. NIJEDNA mjera primijenjena u posljednjih desetak godina NIJE DALA REZULTATA. Natalitet stagnira, a stanovni邸tvo stari. Pronatalitetna populacijska politika mora jae djelovati na najugro転enije opine i gradove Hrvatske, za koje se mora nai nain dodatnog poticanja nataliteta, posebnim stimulativnim mjerama, prvenstveno kroz otvaranje radnih mjesta i osiguranje stambenog prostora mladim obiteljima.

More Related Content

Depopulacija U Republici Hrvatskoj Uzroci, Razmjeri I Perspektive

  • 1. Depopulacija u Republici Hrvatskoj Uzroci, razmjeri i perspektive
  • 2. Na 邸to se 転eli ukazati ovim prikazom? Prikazati uzroke i razmjere depopulacije, kao temeljnog demografskog procesa u Hrvatskoj; Ukazati na razlike kad je u pitanju ukupna i prirodna depopulacija na razini regija, 転upanija, urbanih i ruralnih krajeva Hrvatske; Oznaiti depopulaciju kao jedan od kljunih problema hrvatske dr転ave i dru邸tva; Ukazati na va転nost smanjivanja i zaustavljanja depopulacije u Hrvatskoj.
  • 3. Depopulacija u Hrvatskoj: uzroci Glavni uzrok prirodne depopulacije (pada broja stanovnika prirodnim putem) u Hrvatskoj je pad stope 転ivoroenih (nataliteta) ispod stope umrlih (mortaliteta); Prirodna depopulacija je tolika da uzrokuje i ukupnu depopulaciju, koju posljednjih godina djelomino kompenzira pozitivan migracijski saldo Hrvatske; Osnovni uzrok pada nataliteta je pad stope totalnog fertiliteta na samo 1,38; U Hrvatskoj jedna 転ena rodi u prosjeku 1,38 djece, a za prirodnu reprodukciju stanovni邸tva je potrebno da svaka 転ena rodi najmanje 2,1 djece u prosjeku .
  • 4. Natalitet, mortalitet i prirodno kretanje stanovni邸tva Republike Hrvatske 1990.-2007. g. Izvori podataka: Dokumentacija Dr転avnog zavoda za statistiku, 2006. g. Priopenje Dr転avnog zavoda za statistiku: Prirodno kretanje stanovni邸tva Republike Hrvatske u 2007., 17. 07. 2008. - 2.4 - 10 457 11.8 52 367 9.4 41 910 2007. - 2.0 - 8 932 11.3 50 378 9.3 41 446 2006. - 2.1 - 9 298 11.7 51 790 9.6 42 492 2005. - 2.1 - 9 449 11.2 49 756 9.1 40 307 2004. - 2.9 - 12 907 11.8 52 575 8.9 39 668 2003. - 2.4 - 10 475 11.4 50 560 9.0 40 094 2002. - 1.9 - 8 559 11.2 49 552 9.2 40 993 2001. - 1.5 - 6 500 11.5 50 246 10.0 43 746 2000. - 1.5 - 6 774 11.4 51 953 9.9 45 179 1999. - 1.2 - 5 243 11.6 52 311 10.5 47 068 1998. 0.8 3 537 11.4 51 964 12.1 55 501 1997. 0.7 3 175 11.3 50 636 12.0 53 811 1996. - 0.1 - 354 11.3 50 536 11.2 50 182 1995. - 0.2 - 898 11.1 49 482 10.9 48 584 1994. - 0.5 - 2 311 11.4 50 846 10.8 48 535 1993. - 1.1 - 4 830 11.6 51 800 10.5 46 970 1992. - 0.6 - 3 003 11.4 54 832 10.8 51 829 1991. 0.7 3 217 10.9 52 192 11.6 55 409 1990. Stopa prirodnog kretanja broja stan. Prirodno kretanje broja stan. Stopa mortaliteta Broj umrlih Stopa nataliteta Broj 転ivoroenih Godina
  • 5. Prirodna depopulacija u Hrvatskoj od 1991. do danas: uzroci S izuzetkom 1996. i 1997. g. (posljedica neeg 邸to je trebalo biti 束 baby-boom 損 nakon Domovinskog rata, ali se nije nastavilo), je kontinuitet; Stope nataliteta su 1996. i 1997. g. jedini put od 1990. g. bile vee od stopa mortaliteta; 1998. g. zabilje転en najvei pad nataliteta u jednoj godini; Stopa nataliteta se nije vratila ni blizu razine iz 1997. g., te je ve cijelo desetljee znaajno manja i nego 1998. g. Gospodarska kriza u Hrvatskoj neprestano generira sve jau demografsku krizu, a dolazak svjetske recesije u Hrvatsku e jo邸 pojaati demografsku krizu.
  • 6. Razmjeri prirodne depopulacije u Hrvatskoj: poetak 2001. kraj 2007. g. Prirodni pad od poetka 2001. do kraja 2007. g.: 70 077 stanovnika; Prirodni pad od poetka 2003. do kraja 2007. g. : 51 043 stanovnika; Stagnacijom nataliteta i poveanjem mortaliteta (zbog poveanja udjela starog stanovni邸tva), prirodna depopulacija e se ubrzati.
  • 7. Prirodna depopulacija u Hrvatskoj: pokazatelji 2007. g. Stopa nataliteta (転ivoroeni na 1000 stanovnika) 9.4; Stopa mortaliteta (umrli na 1000 stanovnika) 11.8; Stopa prirodnog kretanja (razlika nataliteta i mortaliteta) -2.4; Vitalni indeks (broj 転ivoroene djece na 100 umrlih) 80. 436 jedinica lokalne samouprave prirodni pad broja stanovnika, 107 prirodni prirast, 12 nulti prirast; 18 転upanija i Grad Zagreb prirodni pad broja stanovnika; Splitsko-dalmatinska i Dubrovako-neretvanska 転upanija prirodni prirast.
  • 8. Teritorijalna rasprostranjenost depopulacije u Republici Hrvatskoj Oko 3/4 teritorija Hrvatske DEPOPULIRA; Domovinski rat je ubrzao proces demografskog pra転njenja dijelova Hrvatske koji su ve i ranije depopulirali; Najvi邸e depopuliraju najslabije razvijeni dijelovi Hrvatske, iz kojih je i iseljavanje najvee; Uglavnom se poklapaju s ruralnim prostorom udaljenijim od veih gradova i va転nijih prometnica, te brdsko-planinskim podrujima; Depopuliraju i otoci, ali na veim otocima proces depopulacije slabiji je nego na manjim otocima.
  • 9. Ukupna depopulacija u Hrvatskoj i na razini 転upanija poetak 2001. kraj 2007. g. Utjecaj useljavanja u Hrvatsku smanjuje razinu depopulacije, pa stanovni邸tvo Hrvatske od poetka 2001. do kraja 2007. g. bilje転i pad od 1 478 stanovnika; 貼upanije koje bilje転e porast broja stanovnika su: Zagrebaka, Zadarska, ibensko-kninska, Splitsko-dalmatinska, Istarska i Dubrovako-neretvanska 転upanija, te Grad Zagreb. Primarni razlog porasta stanovni邸tva ovih 転upanija je doseljavanje; 14 転upanija PAD broja stanovnika 2007. g. u odnosu na 2001. g. i u odnosu na 2003. g.; U postotnom udjelu pada broja stanovnika u 2007. g., u odnosu na broj stanovnika 2001. g. prednjae: Karlovaka (-5.15%), Sisako-moslavaka (-4.97%), Bjelovarsko-bilogorska (-4.83%), Virovitiko-podravska (-4.72%) i Liko-senjska (-4.68%) 転upanija.
  • 10. Broj i kretanje broja stanovnika Republike Hrvatske po 転upanijama 2001. i procjena broja stanovnika 2003. 2007. (sredinom godine) Izvor podataka: Popis stanovni邸tva 2001. g. i Priopenje Dr転avnog zavoda za statistiku Procjena stanovni邸tva Republike Hrvatske u 2007. g., 17. rujna 2008. 0.76 5 921 0.86 6 721 785 866 784 211 783 455 781 632 779 945 779 145 Grad Zagreb -0.36 - 430 - 0.36 - 432 117 994 118 231 118 419 118 371 118 424 118 426 Meimurska 転upanija 1.70 2 089 2.52 3 096 125 966 125 328 124 789 124 165 123 877 122 870 Dubrovako-neretvanska 転upanija 2.10 4 343 3.18 6 571 212 915 211 812 210 741 209 648 208 572 206 344 Istarska 転upanija 2.08 9 647 3.67 17 020 480 696 479 474 477 382 473 993 471 049 463 676 Splitsko-dalmatinska 転upanija - 1.87 - 3 838 - 2.93 - 6 007 198 761 199 572 200 515 201 435 202 599 204 768 Vukovarsko-srijemska 転upanija 0.66 740 1.32 1 495 114 386 114 200 113 960 113 705 113 646 112 891 ibensko-kninska 転upanija - 1.98 - 6530 - 2.47 - 8 179 322 327 324 466 326 275 327 631 328 857 330 506 Osjeko-baranjska 転upanija 4.45 7 208 6.75 10 937 172 982 171 201 169 151 167 045 165 774 162 045 Zadarska 転upanija - 1.25 - 2 203 - 1.50 - 2 654 174 111 174 792 175 181 175 621 176 314 176 765 Brodsko-posavska 転upanija - 2.45 - 2 104 - 3.17 - 2 721 83 110 83 714 84 286 84 670 85 214 85 831 Po転e邸ko-slavonska 転upanija - 3.50 - 3 268 - 4.72 - 4 406 88 983 89 856 90 671 91 194 92 251 93 389 Virovitiko-podravska 転upanija - 3.39 - 1 820 - 4.68 - 2 510 51 167 51 830 52 320 52 639 52 987 53 677 Liko-senjska 転upanija - 0.11 - 351 - 0.25 - 767 304 738 305 083 305 109 305 125 305 089 305 505 Primorsko-goranska 転upanija - 3.19 - 4 241 - 4.83 - 6 433 126 651 127 811 128 878 129 914 130 892 133 084 Bjelovarsko-bilogorska 転upanija - 2.04 - 2 533 - 3.07 - 3 822 120 645 121 260 121 896 122 435 123 178 124 467 Koprivniko-kri転evaka 転upanija - 1.08 - 1997 - 1.91 - 3 525 181 244 181 724 181 993 182 475 183 241 184 769 Vara転dinska 転upanija - 3.27 - 4 632 - 5.15 - 7 308 134 479 135 714 136 985 138 039 139 111 141 787 Karlovaka 転upanija - 3.58 - 6 646 - 4.97 - 9 198 176 189 178 355 180 016 181 439 182 835 185 387 Sisako-moslavaka 転upanija - 1.95 - 2 783 - 3.30 - 4 697 137 735 138 514 139 116 139 748 140 518 142 432 Krapinsko-zagorska 転upanija 2.94 9 120 4.95 15 341 325 037 322 874 320 851 318 429 315 917 309 696 Zagrebaka 転upanija - 0.097 - 4 308 - 0.033 - 1 478 4 435 982 4 440 022 4 441 989 4 439 353 4 440 290 4 437 460 Republika Hrvatska Kretanje broja stan. u %, 2003. 2007. Kretanje 2003. 2007. Kretanje broja stan. u %, 2001. 2007. Kretanje broja stan. 2001.- 2007. 2007. 2006. 2005. 2004. 2003. Popis stan. 2001.
  • 11. Depopulacija i migracije meu 転upanijama: trendovi poetak 2001. kraj 2007. g. Grad Zagreb, Zagrebaka, Krapinsko-zagorska, Primorsko-goranska, Zadarska, ibensko-kninska, Splitsko-dalmatinska, Istarska i Dubrovako-neretvanska 転upanija doseljavanje stanovni邸tva ; Sisako-moslavaka, Karlovaka, Bjelovarsko-bilogorska, Virovitiko-podravska, Po転e邸ko-slavonska, Brodsko-posavska i Vukovarsko-srijemska iseljavanje stanovni邸tva ; Vara転dinska, Koprivniko-kri転evaka, Liko-senjska, Osjeko-baranjska i Meimurska 転upanija nema znaajnijeg utjecaja migracija na broj stanovnika .
  • 12. Depopulacija i migracije izmeu i unutar regija Hrvatske Zagrebaka aglomeracija i njena okolica, Istra, Hrvatsko primorje i Dalmacija regije doseljavanja. Privlae stanovni邸tvo iz drugih dijelova Hrvatske. Slavonija i vei dio Sredi邸nje Hrvatske, Kordun i Banija regije iseljavanja. Ovdje su demografski gubici najvei. Veliki dijelovi Like, Gorskog kotara i Dalmacije takoer su prostori iseljavanja. Migracijski saldo na razini 転upanija u ovim regijama je pozitivan, iako najvei dio teritorija ovih regija depopulira.
  • 13. Depopulacija urbanih i izumiranje ruralnih prostora Urbani prostori uglavnom prirodno depopuliraju, a ruralni prostori izumiru prirodnim putem ; U veini urbanih prostora migracije pozitivno utjeu na broj stanovnika; U ruralnim prostorima utjecaj migracija je negativan; Ruralni prostori su zahvaeni trendom izumiranja; Uzrok tome je ponajvi邸e vi邸edesetljetno iseljavanje mladog, reproduktivno sposobnog stanovni邸tva u gradove; U ruralnim prostorima Hrvatske naprosto nema tko raati (nema dovoljnog fertilnog kontingenta, koji ini 転ensko stanovni邸tvo u dobi od 15 do 49 godina).
  • 14. Depopulacija i migracije iz ruralnog u urbani prostor Migracije iz ruralnog u urbani prostor posljedice: prevelika koncentracija stanovni邸tva u urbanim sredinama , zagu邸enje i prevelik pritisak na infrastrukturu . Daljnje demografsko pra転njenje ruralnih prostora (kumulativnim uinkom prirodne depopulacije i iseljavanja) posljedice: poveanje povr邸ine izrazito slabo naseljenog dijela teritorija Hrvatske i potpun gubitak mogunosti oporavka njegove demografske baze.
  • 15. Trendovi prirodnog kretanja stanovni邸tva Republike Hrvatske Metodologija i izvori podataka Na osnovi podataka o natalitetu, mortalitetu i prirodnom kretanju stanovni邸tva, za sve 転upanije, gradove i opine u Hrvatskoj, za razdoblje poetak 2003. kraj 2007. g., izraunat je ukupan natalitet, mortalitet i prirodno kretanje stanovni邸tva. Izvori podataka su priopenja Dr転avnog zavoda za statistiku Prirodno kretanje stanovni邸tva Republike Hrvatske, kao slu転beni izvori podataka o stanovni邸tvu: za 2007. g. (publicirano 17. 07. 2008.); za 2006. g. (publicirano 24. 07. 2007.); za 2005. g. (publicirano 24. 07. 2006.); za 2004. g. (publicirano 22. 07. 2005.); za 2003. g. (publicirano 10. 08. 2004.). ak i u ovako kratkom, petogodi邸njem razdoblju, mogue je, s obzirom na razmjere prirodne depopulacije, i邸itati trendove prirodnog kretanja stanovni邸tva Hrvatske, na razini 転upanija, i posebice gradova i opina.
  • 16. Trendovi prirodnog kretanja stanovni邸tva Republike Hrvatske Kriteriji za odreivanje trendova Na osnovi razlika u broju 転ivoroenih i umrlih, postavljeni su TRENDOVI, kroz kriterije za odreivanje trendova prirodnog kretanja stanovni邸tva, za razdoblje poetak 2003. kraj 2007. g.: Broj 転ivoroenih vei od broja umrlih 40 i vi邸e posto: ekspanzija; Broj 転ivoroenih vei od broja umrlih od 30 do 40 posto: izrazit rast; Broj 転ivoroenih vei od broja umrlih od 10 do 30 posto: rast; Broj 転ivoroenih vei ili manji od broja umrlih do 10 posto: stagnacija; Broj umrlih vei od broja 転ivoroenih od 10 do 30 posto: depopulacija; Broj umrlih vei od broja 転ivoroenih od 30 do 50 posto: izrazita depopulacija; Broj umrlih vei od broja 転ivoroenih vi邸e od 50 posto: izumiranje.
  • 17. Trendovi prirodnog kretanja stanovni邸tva Republike Hrvatske za 転upanije, poetak 2003. kraj 2007. g. Zadarska, Splitsko-dalmatinska, Dubrovako-neretvanska i Meimurska stagnacija ; Zagrebaka, Po転e邸ko-slavonska, Brodsko-posavska, Vukovarsko-srijemska, Istarska i Grad Zagreb depopulacija ; Vara転dinska, Koprivniko-kri転evaka, Primorsko-goranska, Virovitiko-podravska i Osjeko-baranjska izrazita depopulacija ; Krapinsko-zagorska, Sisako-moslavaka, Karlovaka, Bjelovarsko-bilogorska, Liko-senjska i ibensko-kninska izumiranje .
  • 18. Trendovi prirodnog kretanja stanovni邸tva za gradove, poetak 2003. kraj 2007. g. Gradovi (ukupno 127): 6 gradova ekspanzija; 3 grada izrazit rast; 10 gradova rast; 16 gradova stagnacija; 34 grada depopulacija; 16 gradova izrazita depopulacija; 42 grada izumiranje. 42 od 127 gradova u Hrvatskoj su zabilje転ila broj umrlih koji je u navedenom razdoblju bio 50 i vi邸e posto vei od broja 転ivoroenih. Jedna treina gradova u Hrvatskoj, prema ovim trendovima, izumirala je prirodnim putem .
  • 19. Trendovi prirodnog kretanja stanovni邸tva za opine, poetak 2003. kraj 2007. g. Opine (ukupno 429): 9 opina ekspanzija; 12 opina izrazit rast; 24 opine rast; 47 opina stagnacija; 45 opina depopulacija; 65 opina izrazita depopulacija; 227 opina izumiranje. Vi邸e od polovine opina u Hrvatskoj izumire prirodnim putem. Samo su 92 opine zabilje転ile trendove stagnacije, rasta, izrazita rasta i ekspanzije. Stagnacija (u 47 opina) upuuje da se broj 転ivoroenih i umrlih pribli転avaju, te da bi broj umrlih, trebao ili ve jest pre邸ao broj 転ivoroenih, te e i u tim opinama nastupiti jaa prirodna depopulacija.
  • 20. Prirodna depopulacija u Hrvatskoj: teritorijalna rasprostranjenost Prirodnom depopulacijom zahvaeno je vi邸e od tri etvrtine teritorija Hrvatske; Gradova, zahvaenih trendovima depopulacije, izrazite depopulacije i izumiranja bilo je 92 od 127 (72.4 posto), a opina ak 337 od 429 (78.6 posto); Manji dio Dalmacije (obala u okolici Splita, Zadra i Dubrovnika), te neki manji dijelovi Slavonije i okolice Zagreba su gotovo jedine svijetle toke u crnilu koje bi prevladavalo kad bismo na karti Hrvatske crnim oznaili teritorije opina i gradova koji depopuliraju i izumiru.
  • 21. Izdvojeni primjeri demografske katastrofe u Hrvatskoj U Hrvatskoj postoje opine 貼umberak u Zagrebakoj 転upaniji i Ribnik u Karlovakoj 転upaniji, gdje je broj umrlih osoba od poetka 2003. do kraja 2007. g. bio vi邸e od 邸est puta vei od broja 転ivoroene djece. U opini Ervenik , u ibensko-kninskoj 転upaniji, od poetka 2003. do kraja 2007. g. roeno je 14 djece, dok je broj umrlih bio 146, dakle bio je vi邸e od 10 puta vei. Ovo je sluaj i u opini Civljane u ibensko-kninskoj 転upaniji, gdje je u istom razdoblju roeno samo dvoje djece, a umrlo je 25 osoba. Tu転nih primjera ovakve demografske pusto邸i u Hrvatskoj ima mnogo. Ovo su prostori potpune demografske katastrofe , iji se teritorijalni obuhvat neprestano 邸iri.
  • 22. Perspektiva: DEMOGRAFSKI SLOM HRVATSKE Republici Hrvatskoj, a posebice njenim slabije razvijenim, u pravilu ruralnim prostorima i prostorima koji su bili zahvaeni Domovinskim ratom prijeti DEMOGRAFSKI SLOM; Uzroci demografskog sloma su smanjenje broja stanovnika i ubrzano starenje stanovni邸tva; Udio radno sposobnog stanovni邸tva e se i dalje smanjivati u odnosu na udio starog stanovni邸tva. Udio starog u ukupnom broju stanovnika postat e tolik da e broj stanovnika poeti znatnije opadati; Demografska obnova prirodnim putem postaje NEMOGUA bez useljavanja reproduktivno sposobnog stanovni邸tva.
  • 23. to uiniti da se sprijei DEMOGRAFSKI SLOM HRVATSKE? Ako se 転eli sprijeiti demografski slom, nu転an je znatniji 邸to vei porast stope nataliteta, primjenom PRONATALITETNE POPULACIJSKE POLITIKE. Oito je da takve politike u Hrvatskoj NEMA. NIJEDNA mjera primijenjena u posljednjih desetak godina NIJE DALA REZULTATA. Natalitet stagnira, a stanovni邸tvo stari. Pronatalitetna populacijska politika mora jae djelovati na najugro転enije opine i gradove Hrvatske, za koje se mora nai nain dodatnog poticanja nataliteta, posebnim stimulativnim mjerama, prvenstveno kroz otvaranje radnih mjesta i osiguranje stambenog prostora mladim obiteljima.