�ݺ�ߣ

Πληροφορική - Γ' Γυμνασίου
Νίκος Κυριάκου – Καθηγητής Πληροφορικής

ΕΝΟΤΗΤΑ 1: Γνωρίζω τον υπολογιστή ως ενιαίο σύστημα - Προγραμματισμός
Κεφάλαιο 1
Εισαγωγή στην Έννοια του Αλγορίθμου και στον Προγραμματισμό

Εισαγωγή
Στις προηγούμενες τάξεις αναφέρθηκε ότι ο υπολογιστής μπορεί να μας υποστηρίζει σε διάφορες δραστηριότητες μας, επιτελώντας απλές λειτουργίες (π.χ. αριθμητικές πράξεις) με μεγάλη ταχύτητα. Μπορούμε, όμως, να χρησιμοποιήσουμε τον υπολογιστή και στην επίλυση πιο σύνθετων προβλημάτων.
Στην Ενότητα αυτή θα θέσουμε τον υπολογιστή στην υπηρεσία μας, δημιουργώντας τα δικά μας προγράμματα.
Τι είναι πρόβλημα;
Πώς μπορούμε να περιγράψουμε με σαφήνεια τη λύση ενός προβλήματος;

Λέξεις Κλειδιά
Αλγόριθμος,
Δεδομένα Προβλήματος,
Κατανόηση Προβλήματος,
Πρόβλημα,

1.1 Η έννοια του προβλήματος
Τη λέξη πρόβλημα την έχετε συναντήσει πολλές φορές από τις πρώτες τάξεις του σχολείου.
Προβλήματα, όμως, αντιμετωπίζομε και καθημερινά, όπως:
1.ποιος είναι ο πιο σύντομος δρόμος, για να πάμε στο σχολείο μας
2.πώς να οργανώσουμε μία εκδρομή
3.πώς να τακτοποιήσουμε τα βιβλία στη βιβλιοθήκη, ώστε να τα βρίσκουμε ευκολότερα

Πολλά προβλήματα, όμως, είναι πιο πολύπλοκα και η επίλυσή τους μας δυσκολεύει ιδιαίτερα
η ρύπανση της ατμόσφαιρας,
η εξοικονόμηση ενέργειας,
η θεραπεία ορισμένων ασθενειών,
η εξερεύνηση του διαστήματος
η κατασκευή μιας γέφυρας μεγάλου μήκους

Υπάρχουν επίσης και άλλες κατηγορίες προβλημάτων που:
είτε δεν μπορούμε να τα επιλύσουμε με τις μέχρι τώρα γνώσεις μας, όπως :
1.η ακριβής πρόβλεψη των σεισμών,
2.η γήρανση του ανθρώπου,
3.η ανακάλυψη εξωγήινων πολιτισμών και η επικοινωνία μαζί τους,
είτε έχει αποδειχθεί ότι δεν μπορούμε να τα επιλύσουμε, όπως:
1.ο τετραγωνισμός του κύκλου με κανόνα και διαβήτη
2.το ταξίδι στο παρελθόν.

Τα προβλήματα που καλούμαστε να επιλύσουμε στο σχολείο είναι συνήθως υπολογιστικά και απαιτούν μια σειρά από λογικές σκέψεις και μαθηματικές πράξεις:
1.ποιο είναι το εμβαδόν ενός τετραγώνου με πλευρά μήκους 10 εκατοστών;
2.σε πόσο χρόνο θα πέσει ένα αντικείμενο που εκτελεί ελεύθερη πτώση από ύψος 10 μέτρων;

Παρόμοια υπολογιστικά προβλήματα συχνά καλούμαστε να επιλύσουμε και στην καθημερινή μας ζωή, όπως:
1.ποιος είναι ο μέσος όρος της βαθμολογίας μου;
2.τι διαστάσεις πρέπει να έχει το γραφείο που θα αγοράσω, για να χωράει στο δωμάτιο μου;
3.πόσα χρήματα χρειαζόμαστε, για να αγοράσουμε τον αγαπημένο μας δίσκο μουσικής, όταν η αρχική του τιμή είναι 15 € και έχει έκπτωση 20%;

Η έννοια του προβλήματος
Ως πρόβλημα θεωρούμε κάθε ζήτημα ή κατάσταση που πρέπει να επιλυθεί ή να αντιμετωπιστεί.
Για να λύσουμε σωστά ένα πρόβλημα πρέπει:
 Να το κατανοήσουμε.
 Να προσδιορίσουμε το περιβάλλον ή το πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται.
 Να το αναλύσουμε σε απλούστερα προβλήματα.
Η λύση ενός προβλήματος δεν μας είναι γνωστή, ούτε προφανής.

Επίλυση προβλήματος
Η πρώτη μας ενέργεια για να λύσουμε πιο εύκολα ένα πρόβλημα, είναι η καταγραφή των δεδομένων.
Δεδομένα προβλήματος είναι τα στοιχεία που μας είναι γνωστά και μπορούν να μας βοηθήσουν στη λύση του προβλήματος.
 Σε κάθε πρόβλημα ψάχνουμε να βρούμε την απάντηση σε μια ερώτηση.
 Αυτό που ψάχνουμε είναι το ζητούμενο.
Η διαδικασία μέσω της οποίας βρίσκουμε το ζητούμενο και επιτυγχάνουμε τον επιθυμητό στόχο ονομάζεται επίλυση προβλήματος.

Διαδικασία επίλυσης προβλήματος:
Καταγραφή δεδομένων
Διαδικασία λύσης (επεξεργασία)
Ζητούμενο

Για να μπορέσουμε να επιλύσουμε ένα σύνθετο πρόβλημα, είναι αναγκαίο να το αναλύσουμε σε απλούστερα προβλήματα.
Για παράδειγμα, η οργάνωση μίας σχολικής εκδρομής, αν και φαίνεται απλή, είναι ένα σύνθετο πρόβλημα.
Για την καλύτερη επίλυσή του μπορούμε να το χωρίσουμε σε μια σειρά από απλούστερα προβλήματα.

Πρόβλημα «Οργάνωση Εκπαιδευτικής Εκδρομής»
Ανάλυση του σε απλούστερα προβλήματα.
Δραστηριότητα

Ανάλυση του προβλήματος «Οργάνωση Εκπαιδευτικής Εκδρομής» σε απλούστερα προβλήματα.

1.2 Τι είναι Αλγόριθμος
Οι οδηγίες που δίνουμε με λογική σειρά, ώστε να εκτελέσουμε μια εργασία ή να επιλύσουμε ένα πρόβλημα, συνθέτουν έναν Αλγόριθμο.
Για παράδειγμα, οι οδηγίες για την κατασκευή ενός χαρταετού μπορεί να αποτελέσουν έναν αλγόριθμο.
Αλγόριθμο ονομάζουμε τη σαφή και ακριβή περιγραφή μιας σειράς ξεχωριστών οδηγιών - βημάτων, με σκοπό την επίλυση ενός προβλήματος.

Όταν σχεδιάζουμε έναν αλγόριθμο, πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί, ώστε να βάζουμε με λογική σειρά τις οδηγίες (instructions) που θα μας οδηγήσουν στη λύση του προβλήματός μας.
Αν, για παράδειγμα, δεν περιγράψουμε σωστά τα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν, ώστε να μαγειρέψει ένας άπειρος μάγειρας μια μακαρονάδα, τότε είναι πιθανό να μείνουμε νηστικοί.
Δραστηριότητα

1.Άνοιξε το μάτι της κουζίνας στο
2.Βάλε 3 λίτρα νερό σε μία κατσαρόλα χωρητικότητας 4 λίτρων.
3.Τοποθέτησε την κατσαρόλα στο μάτι της κουζίνας, που έχεις ήδη ανάψει.
4.Πρόσθεσε στην κατσαρόλα μία κουταλιά του καφέ αλάτι.
5.Περίμενε μέχρι να βράσει το νερό.
6.Βγάλε τα μακαρόνια από το πακέτο.
7.Βάλε τα μακαρόνια στην κατσαρόλα.
8.Ανακάτευε τα μακαρόνια για 10 λεπτά.
9.Κλείσε το μάτι της κουζίνας που άνοιξες.
10.Βγάλε την κατσαρόλα από το μάτι της κουζίνας.
11.Άδειασε τα μακαρόνια από την κατσαρόλα σε ένα σουρωτήρι.
12.Ρίξε κρύο νερό από τη βρύση στα μακαρόνια για 20 δευτερόλεπτα.
13.Άφησε για 2 λεπτά τα μακαρόνια να στραγγίξουν.
14.Σερβίρισε τα μακαρόνια στο πιάτο.
15.Πρόσθεσε σε κάθε πιάτο 3 κουταλιές της σούπας τριμμένο τυρί.

1.Άνοιξε το μάτι της κουζίνας στο
2.Βάλε 3 λίτρα νερό σε μία κατσαρόλα χωρητικότητας 4 λίτρων.
3.Τοποθέτησε την κατσαρόλα στο μάτι της κουζίνας, που έχεις ήδη ανάψει.
4.Πρόσθεσε στην κατσαρόλα μία κουταλιά του καφέ αλάτι.
5.Περίμενε μέχρι να βράσει το νερό.
6.Βγάλε τα μακαρόνια από το πακέτο.
7.Βάλε τα μακαρόνια στην κατσαρόλα.
8.Ανακάτευε τα μακαρόνια για 10 λεπτά.
9.Κλείσε το μάτι της κουζίνας που άνοιξες.
10.Βγάλε την κατσαρόλα από το μάτι της κουζίνας.
11.Άδειασε τα μακαρόνια από την κατσαρόλα σε ένα σουρωτήρι.
12.Ρίξε κρύο νερό από τη βρύση στα μακαρόνια για 20 δευτερόλεπτα.
13.Άφησε για 2 λεπτά τα μακαρόνια να στραγγίξουν.
14.Σερβίρισε τα μακαρόνια στο πιάτο.
15.Πρόσθεσε σε κάθε πιάτο 3 κουταλιές της σούπας τριμμένο τυρί.
Προσπάθησε να απαντήσεις στις ακόλουθες ερωτήσεις:
Τι θα συμβεί, αν ξεχάσουμε την οδηγία 9 στον παραπάνω αλγόριθμο;
Μπορούμε να αντιμεταθέσουμε τις οδηγίες 7 και 8;
Τι θα συμβεί, αν αντικαταστήσουμε την οδηγία στο βήμα 4 με την οδηγία «πρόσθεσε αλάτι»;
Αν αντιμεταθέσουμε τις οδηγίες 1 και 2, θα υπάρξει κάποιο πρόβλημα στον αλγόριθμο;

Επαναληπτικές ερωτήσεις
1.Τι ονομάζουμε πρόβλημα;
Ως πρόβλημα θεωρούμε κάθε ζήτημα ή κατάσταση που πρέπει να επιλυθεί ή να αντιμετωπιστεί.
1.Τι είναι Αλγόριθμος;
Αλγόριθμο ονομάζουμε τη σαφή και ακριβή περιγραφή μιας σειράς ξεχωριστών οδηγιών - βημάτων, με σκοπό την επίλυση ενός προβλήματος.
Ανάθεση εργασίας
Η καταγραφή της ανάλυσης ενός προβλήματος καθώς και των βημάτων για την επίλυσή του είναι πολύ χρήσιμη τις επόμενες φορές που θα χρειαστεί να λύσουμε παρόμοια προβλήματα.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας !!!!!!

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Πληροφορική Α’ Β’ Γ’ Γυμνασίου Υ.Π.&Θ.Π&Α-ΙΤΥ «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ» 0-21-0064
Πληροφορική Α’ Β’ Γ’ Γυμνασίου Βιβλίο Εκπαιδευτικού

�ݺ�ߣ

1η Ενότητα - 1.1 Η έννοια του προβλήματος - 1.2 Τι είναι Αλγόριθμος

More Related Content

1η Ενότητα - 1.1 Η έννοια του προβλήματος - 1.2 Τι είναι Αλγόριθμος