บทที่ 1 ความรู้ทั่วไป
- 2. ธุรกิจ หมายถึง กระบวนการของธุรกิจนับตั้งแต่การผลิตการจาหน่าย สินค้าและบริการตามความต้องการของผู้บริโภค โดยได้รับกาไรเป็น ผลตอบแทน กิจการที่ดาเนินการผลิตสินค้า เช่น กิจการเหมืองแร่การก่อสร้าง กิจการอุตสาหกรรม สินค้ามีตัวตนมองเห็นและจับต้องได้ กิจการที่ให้บริการ เช่น กิจการขนส่ง บริษัทประกันภัย สินค้าไม่มีตัวตน มองไม่เห็นจับต้องไม่ได้ กาไร เป็นผลประโยชน์ของกิจการ หลังจากหักค่าใช้จ่ายต่าง ๆ มาหัก ออกจากรายได้ของกิจการ
- 3. สาระสาคัญของธุรกิจ เป็นความพยายามอย่างเป็นแบบแผนของบุคคลที่จัดตั้งองค์การ คือ ผู้ประกอบการ ต้องใช้ทักษะความรู้ ที่มีอยู่เพื่อจัดการกับทรัพยากรที่มีอยู่ อย่างจากัดให้เกิดประโยชน์สูงสุด มี 4 ชนิด การสนองความต้องการ เช่นการสร้างความพอใจให้ลูกค้าสูงสุด กาไรของธุรกิจ
- 4. ทรัพยากรวัสดุ ทรัพยากรการเงิน ทรัพยากรมนุษย์ ทรัพยากรข้อมูล ธุรกิจ ทรัพยากรธุรกิจ
- 5. สาเหตุที่ต้องการศึกษาธุรกิจ ด้านการช่วยในการเลือกอาชีพ ด้านการช่วยให้มีความเข้าใจเกี่ยวกับบทบาทของผู้ปฏิบัติงานในองค์การ ด้านการเริ่มต้นจัดตั้งธุรกิจของตนเอง ด้านการให้รู้จักความสัมพันธ์ระหว่างธุรกิจและสังคม ด้านการเป็นผู้บริโภคที่ฉลาด
- 6. ความสาคัญของธุรกิจ ธุรกิจผลิตสินค้าและบริการเพื่อตอบสนองความต้องการของมนุษย์ ธุรกิจช่วยสร้างมูลค่าเพิ่ม ธุรกิจช่วยกระจายสินค้าจากผู้ผลิตไปสู่ผู้บริโภค ธุรกิจช่วยสร้างงานทา ธุรกิจช่วยเสียภาษีให้รัฐบาล ธุรกิจช่วยพัฒนาท้องถิ่น
- 7. ความสัมพันธ์ระหว่างธุรกิจกับบุคคล เจ้าของกิจการ ผู้ถือหุ้น พนักงาน ผู้บริโภค ผู้ขาย เจ้าหนี้ คู่แข่งขัน รัฐบาล
- 8. ระบบเศรษฐกิจ (Economic System) แบบทุนนิยม หรือ เสรีนิยม ประชาชนทุกคนมีกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินและการเป็นเจ้าของ ทรัพยากร การมีสิทธิและเสรีภาพที่จะเลือกตัดสินใจประกอบธุรกิจตามที่ตนเอง สนใจและเห็นว่าเป็นธุรกิจในอนาคต มีกาไรเป็นเรื่องจูงใจ ราคาของสินค้าและบริการกาหนดโดย Demand & Supply
- 9. ระบบเศรษฐกิจแบบสังคมนิยมหรือ แบบบังคับ เป็นระบบเศรษฐกิจที่รัฐเป็นเจ้าของ ทรัพยากรการผลิตเกือบทุกอย่าง กลไกราคาไม่มีบทบาท แผนจากส่วนกลาง เป็นเครื่องมือที่ สาคัญที่รัฐใช้ในการตัดสินใจปัญหา พื้นฐานแทนหน่วยเศรษฐกิจทั้งหลาย ระบบเศรษฐกิจแบบผสม ระบบเศรษฐกิจที่ทั้งรัฐและเอกชน มี ส่วนร่วมกันแก้ไขปัญหาพื้นฐานทาง เศรษฐกิจ กรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินมีทั้งส่วนที่เป็น ของรัฐและเอกชน กลไกราคามีบทบาทในการจัดสรร ทรัพยากรและการแจกแจงผลิตแต่แบบ นี้มีบทบาทน้อยกว่า เพราะ มีการ รวมกลุ่มทางเศรษฐกิจหลายฝ่าย และมี อิทธิพลการผูกขากบางส่วน
- 10. กิจกรรมทางเศรษฐกิจและหน่วยธุรกิจ ผู้บริโภค (Customers) ผู้ผลิต (Producers) เจ้าของปัจจัยการผลิต (Factor Owners)
- 11. วงจรความสัมพันธ์ระหว่างผู้บริโภค หน่วยธุรกิจ และเจ้าของปัจจัยการผลิต ค่าตอบแทนปัจจัยการผลิต (ค่าเช่า ค่าแรง ดอกเบี้ย กาไร) ธุรกิจ ครัวเรือน ปัจจัยการผลิต สินค้าและบริการ ค่าใช้จ่ายในการซื้อสินค้าและบริการ
- 12. วัตถุประสงค์ของธุรกิจ เพื่อต้องการอยู่รอด (Survival) เพื่อการเจริญเติบโต (Growth) เพื่อต้องการกาไร (Profit) เพื่อรับผิดชอบต่อสังคมภายในและภายนอกของกิจการ
- 13. ประเภทของธุรกิจ(Types of Business)แบ่งได้ดังนี้ 1. ธุรกิจการผลิต (Manufacturing) แบ่งออกเป็น 1.1 ธุรกิจเกษตร เป็นธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับการปลูกพืชและการเลี้ยงสัตว์ 1.2 ธุรกิจที่นาเอาทรัพยากรธรรมชาติ เช่น เหมืองแร่ ก๊าซธรรมชาติ 1.3 ธุรกิจแปรรูปผลิตภัณฑ์ เช่น ธุรกิจสิ่งทอ ธุรกิจแปรรูปอาหารจาก พืชและสัตว์ 1.4 ธุรกิจก่อสร้าง 2. ธุรกิจการค้า (Commerces) 2.1 ธุรกิจค้าส่ง (Wholesaling) 2.2 ธุรกิจค้าปลีก (Retailing) 3. ธุรกิจให้บริการ (Service)
- 14. ขนาดของธุรกิจ ธุรกิจครอบครัว ธุรกิจขนาดย่อม ธุรกิจขนาด กลาง ธุรกิจขนาด ใหญ่
- 15. หน้าที่ขององค์การธุรกิจ 1. การบริหารองค์การ (Organization management) 2. การบริหารทรัพยากรมนุษย์ (Human resource management) 3. การผลิตและการปฏิบัติการ (Production and operation) 4. การตลาด (Marketing) 5. การเงิน (Finance) 6. การบัญชี (Accounting) 7. การจัดระบบสารสนเทศ (Information system)
- 16. ความรู้พื้นฐานที่ต้องใช้ในการบริหารธุรกิจให้ประสบ ผลสาเร็จ ด้านเศรษฐศาสตร์ ด้านสังคม ด้านรัฐศาสตร์ ด้านสถิติธุรกิจ ด้านบัญชี ด้านบริหารจัดการ ด้านการตลาด ด้านจิตวิทยา ด้านกฎหมายธุรกิจ ด้านภาษาต่างประเทศ ด้านเทคโนโลยี อื่น ๆ
- 17. คุณสมบัติของนักธุรกิจยุคใหม่ มีความเชื่อมั่นในตนเอง มีความสามารถพิเศษในธุรกิจ มีความกล้าหาญ มีความคิดริเริ่ม มีความเป็นนักบริหาร มีภาวะผู้นา มีเชาว์ปัญญา มีความมุ่งมั่น มีวิสัยทัศน์ มีความสามารถในการจัดการ ความรู้
- 26. 26
- 27. 27 การดาเนินธุรกิจ ที่คานึงถึงผลประโยชน์ ของคน ชุมชน สังคม และสิ่งแวดล้อม ภายใต้หลักจริยธรรมและการกากับดูแล กิจการที่ดี เพื่อนาไปสู่การดาเนินธุรกิจ ที่ประสบความสาเร็จอย่างยั่งยืน
- 28. 28 ทัศนะเกี่ยวกับความรับผิดชอบต่อสังคม ทัศนะดั้งเดิม ธุรกิจควรมุ่งแสวงหา กาไรและรับผิดชอบต่อเจ้าของ หรือผู้ถือหุ้นเท่านั้น ไม่ปฏิเสธความรับผิดชอบ ต่อสังคม แต่จะต้องไม่ส่งผล กระทบต่อผู้ถือหุ้น หรือ เจ้าของธุรกิจ เมื่อมีค่าใช้จ่ายเพื่อสังคม ควรผลักภาระให้ผู้บริโภค ทัศนะทางเศรษฐกิจสังคม ธุรกิจควรต้องรับผิดชอบ ต่อผู้มีส่วนได้ส่วนเสียกลุ่ม ต่าง ๆ ทุกกลุ่ม มุ่งให้ธุรกิจคานึงถึงการ ทา กาไรระยะยาวมากกว่าการจะ มุ่งทากาไรในระยะสั้น ๆ รอบบินส์และคูล เตอร์
- 29. 29 ขั้นตอนความรับผิดชอบของธุรกิจ เจ้าของและผู้ถือหุ้น พนักงาน ผู้มีส่วนได้เสียที่เกี่ยวข้อง สังคมไทยส่วนรวม ทัศนะ ดั้งเดิม ทัศนะทาง เศรษฐกิจ และสังคม
- 30. 30 ขอบเขตความรับผิดชอบของ องค์การธุรกิจต่อสังคม สุขภาพและสวัสดิการของบุคคล คุณภาพและบริการ ข้อมูลข่าวสารและการศึกษา สิ่งแวดล้อม ศาสนาและวัฒนธรรม
- 31. 31 ขอบเขตความรับผิดชอบของ องค์การธุรกิจต่อสังคม (ต่อ) สิทธิมนุษยชน ผู้บริโภค ชุมชน จริยธรรม กฎหมาย และเศรษฐกิจ
- 32. 32 ระดับความรับผิดชอบต่อสังคม เศรษฐกิจ = Must Do = ต้องทา กฎหมาย = Have to Do = จาเป็นต้อง ทา จริยธรรม = Should = ควรทา จิตสานึกที่ดี Might Do อาจทา สร้าง ภาพลักษณ์ Caroll
- 33. 33 ระดับความรับผิดชอบต่อสังคม Social Obligation Social Responsiveness Social Responsibility
- 34. 34 ระดับความรับผิดชอบต่อสังคม Mandatory level : ข้อกาหนดตาม กม. Elementary level : ประโยชน์ทาง เศรษฐกิจ Preemptive level : จรรยาบรรณทาง ธุรกิจ Voluntary level : ความสมัครใจ สถาบันธุรกิจเพื่อสังคม
- 35. 35 ผู้มีส่วนได้เสียกลุ่มต่าง ๆ สังคมไกล สังคมใกล้ องค์การ ประชาชนทั่วไป คู่แข่งขันทางธุรกิจ ผู้ถือหุ้น ผู้บริหาร พนักงาน ลูกค้า คู่ค้า ครอบครัวพนักงาน ชุมชน สิ่งแวดล้อมรอบข้าง
- 36. 36 ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียหลัก ลูกจ้าง ลูกค้า คู่แข่งขัน เจ้าหนี้ ผู้จัดจาหน่ายสินค้า ผู้จาหน่ายวัตถุดิบ ผู้ถือหุ้นและ เจ้าของ
- 37. 37 ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียรอง ชุมชน ท้องถิ่น กลุ่มนักรณรงค์ เพื่อสังคม สื่อมวลชน กลุ่มสนับสนุน ธุรกิจ การรับฟังความ คิดเห็นของ สาธารณชน สภาพแวดล้อมใน ระดับโลก รัฐบาล
- 38. 38 ประเภทความรับผิดชอบของธุรกิจต่อสังคม CSR-after-process การดาเนินกิจกรรมที่แยกจากการ ดาเนินธุรกิจที่เป็นกระบวนการหลักของกิจการ CSR-in-process การดาเนินกิจกรรมอยู่ใน กระบวนการ หลักของกิจการ เช่น การป้องกัน การกาจัดมลพิษ ใน กระบวนการผลิต CSR-as-process เป็นกิจกรรมที่ดาเนินงานโดย องค์กร ที่ไม่แสวงหากาไรให้กับตนเอง เป็นหน่วยงานที่ตั้งขึ้น
- 40. 40 ความหมายของสิ่งแวดล้อมทางธุรกิจ สิ่งแวดล้อมทางธุรกิจ หมายถึง สิ่งที่มีอิทธิพล อย่างมาก โดยที่จะสามารถส่งผลกระทบต่อการ ดาเนินงานขององค์กรธุรกิจ
- 41. 41 ความเสียหายที่เกิดขึ้นกับสิ่งแวดล้อม มีดังนี้ เกิดจาการผลิตสินค้าของโรงงานอุตสาหกรรม เกิดจากการบริโภคของคนในสังคม
- 42. 42 ลักษณะปัญหาสิ่งแวดล้อม ปัญหาน้าเสีย (Water Pollution) • ปัญหาอากาศเป็นพิษ (Air Pollution) หรืออากาศเสีย
- 43. 43 ลักษณะปัญหาสิ่งแวดล้อม (ต่อ) ปัญหากากของเสียอันตราย (Hazadous Waste) • ปัญหาเสียงรบกวน (Noise Pollution)
- 44. 44 กิจกรรมความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม อนุรักษ์ ส่งเสริม ใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างประหยัด ใช้บรรจุภัณฑ์ย่อยสลายง่าย เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ไม่ปล่อยสารพิษ / น้าเสีย ลงแหล่งน้า อากาศ และพื้นดิน ไม่ใช้สาร CFC ในการผลิตสินค้า เพื่อลดภาวะโลกร้อน ไม่ทิ้งขยะเป็นพิษ ต้องขจัดให้ถูกวิธี สนับสนุนโครงการปลูกป่า อนุรักษ์สัตว์ป่า ไม่ทาลายป่า ฯลฯ
- 45. 45 การบริหารสีเขียว Greening Management การที่ผู้บริหาร องค์การตระหนักถึงผลกระทบจากการ ตัดสินใจและการดาเนินงานขององค์การ ต่อสิ่งแวดล้อม
- 46. 46 องค์กรธุรกิจจะมีสีเขียวได้ อย่างไร ? Legal Approach เท่าที่กฎหมาย กาหนด Market Approach ผลิตสินค้าคานึงถึงสิ่งแวดล้อม Stakeholders Approach คานึงถึงผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย Activist Approach มุ่งหาวิธีการพิทักษ์ สิ่งแวดล้อม เขียวอ่อน เขียวแก่ Dark Green
- 47. 47 ผลิตภัณฑ์สีเขียวรักษาสิ่งแวดล้อม Green Productivity : GP เป็นกระบวนการคิด ในการเพิ่มผลผลิต โดยมีการพิจารณารวมถึง การพัฒนาและปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง เพื่อลด ผลกระทบที่เกิดข้นกับสิ่งแวดล้อม เช่น มาตรฐาน ISO 1400 / 14001
- 48. 48 ผลิตภัณฑ์ฉลากเขียว มาตรฐานฉลากเขียว (Green Label) เป็นระบบ หนึ่ง ของมาตรฐานคุณภาพ ก่อนประกาศใช้ ISO 1400 เป็นทางการ ประเทศไทยดาเนินการภายใต้ชื่อของ “โครงการฉลากเขียว” ขอได้โดยสมัครใจที่สถาบัน สิ่งแวดล้อมไทย หรือสานักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์ อุตสาหกรรม
- 49. 49 เกณฑ์การอนุญาตให้ใช้ฉลากเขียว เป็นผลิตภัณฑ์ที่ใช้อุปโภคบริโภคทั่วไปใน ชีวิตประจาวัน ผลิตภัณฑ์ต้องไม่ก่อให้เกิดผลกระทบต่อ สภาพแวดล้อม การตรวจสอบต้องไม่ยุ่งยาก เสียค่าใช้จ่าย ประเมินคุณภาพ ตามข้อกาหนดทางสิ่งแวดล้อมสูงเกินไป เป็นผลิตภัณฑ์ที่ผู้ผลิตเลือกใช้วิธีการผลิต มีผลกระทบ
- 50. 50 ตัวอย่างผลิตภัณฑ์โครงการ ฉลากเขียว กระดาษรีไซเคิล ผลิตภัณฑ์สาเร็จรูปที่แปรรูปมากพลาสติกที่ใช้แล้ว หลอดฟลูออเรสเซนต์ประหยัดพลังงานไฟฟ้า สีอิมัลชั่น สูตรลดสารพิษ เครื่องปรับอากาศประหยัดพลังงานไฟฟ้า ถ่ายไฟฉายสูตรไม่ผสมสารปรอท เป็นต้น
- 51. 51 Clean & Green อมตะรักษ์สิ่งแวดล้อม เป็นโครงการของบริษัท อมตะ คอร์ปอเรชั่น จากัด (มหาชน) สู่Perfect City โดยการสร้างพื้นที่สีเขียว ในนิคมอุตสาหกรรมของอมตะทั้งหมด เพราะ พืชสีเขียวช่วยดูดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ บรรเทา โลกร้อนได้ส่วนหนึ่ง และลดการใช้พลังงานไฟฟ้า สาธารณูปโภค ลดปริมาณขยะ
- 52. 52 แนวคิดการลดขยะเพื่อสิ่งแวดล้อม REFUSE หลีกเลี่ยง บรรจุภัณฑ์ที่สร้างปัญหาขยะ REFILL เลือกใช้สินค้าชนิดเดิมซึ่งใช้บรรจุภัณฑ์ น้อย RETURN เลือกใช้สินค้าที่คืนบรรจุภัณฑ์สู่ผู้ผลิต REPAIR ซ่อมเครื่องใช้ให้ใช้ประโยชน์ได้ไม่เป็นขยะ REUSE นาบรรจุภัณฑ์ใช้แล้วกลับมาใช้ใหม่ RECYCLE การนาขยะที่ใช้ประโยชน์ได้ส่งแปรรูป REDUCE ลดการบริโภค หาทางเพิ่มประสิทธิภาพ
- 53. 53 ประเภทของถังขยะ ถังสีเขียว ขยะเน่าเสียและย่อยสลายได้เร็ว เช่น ผัก ผลไม้ ถังสีเหลือง ขยะที่สามารถนามารีไซเคิลหรือขายได้ เช่น กระดาษ พลาสติก โลหะ ขวด ฯลฯ ถังสีเทา-ส้ม ขยะที่มีอันตรายต่อสิ่งมีชีวิตและ สิ่งแวดล้อม หลอดฟลูออเรสเซนต์ ขวดยา ถ่ายไฟฉาย กระป๋องสี ฯลฯ ถังสีฟ้า ขยะที่ย่อยสลายไม่ได้ รีไซเคิลยาก แต่ไม่เป็น พิษ
- 54. 54 วัตถุประสงค์ของการสร้างค่านิยมร่วม แนวทางการตัดสินใจและปฏิบัติของผู้บริหาร ปรับพฤติกรรมของพนักงาน มีอิทธิพลต่อการดาเนินการทางตลาด เกิดจิตวิญญาณการทางานเป็นทีม
- 55. 55 แนวปฏิบัติในการแสดงความรับผิดชอบต่อ สังคม เคารพกฎหมาย พูดแต่ความจริง ทาในสิ่งที่ถูกต้องเท่านั้น เคารพผู้อื่น ไม่ทาร้ายหรือทาให้ผู้อื่นได้รับอันตราย สร้างการมีส่วนร่วม ดาเนินการตามความรับผิดชอบที่มีอยู่อย่าง เต็มที่