1. AZRBAYCAN
RESPUBL聴KASININ
KONST聴TUS聴YASI
1995-ci il noyabr脹n 12-d 端mumxalq ssvermsind
(referendumda) qbul edilmidir.
1995-ci il noyabr脹n 27-dn q端vvy minmidir.
(2002-ci il avqustun 24-d 端mumxalq ssvermsind
(referendumda) qbul edilmi dyiikliklrl)
(2009-cu il mart脹n 18-d 端mumxalq ssvermsind
(referendumda) qbul edilmi lavlr v dyiikliklrl)
Q端rbt Mmmdov
lawyer.abadi@gmail.com
2. Azrbaycan xalq脹 旦z端n端n 巽oxsrlik d旦vlt巽ilik nnlrini davam etdirrk,
Azrbaycan Respublikas脹n脹n d旦vlt m端stqilliyi haqq脹nda Konstitusiya akt脹nda
ks olunan prinsiplri sas g旦t端rrk, b端t端n cmiyytin v hr ksin firavanl脹脹n脹n
tmin edilmsini arzulayaraq, daltin, azadl脹脹n v thl端ksizliyin brqrar
edilmsini istyrk, ke巽mi, indiki v glck nsillr qar脹s脹nda 旦z msuliyytini
anlayaraq, suveren h端ququndan istifad edrk, tntnli surtd aa脹dak脹
niyytlrini byan edir:
- Azrbaycan d旦vltinin m端stqilliyini, suverenliyini v razi b端t旦vl端y端n端 qorumaq;
- Konstitusiya 巽r巽ivsind demokratik qurulua tminat vermk;
- vtnda cmiyytinin brqrar edilmsin nail olmaq;
- xalq脹n iradsinin ifadsi kimi, qanunlar脹n aliliyini tmin edn h端quqi, d端nyvi
d旦vlt qurmaq;
- daltli iqtisadi v sosial qaydalara uyun olaraq, ham脹n脹n layiqli hyat sviyysini
tmin etmk;
- 端mumbri dyrlr sadiq olaraq, b端t端n d端nya xalqlar脹 il dostluq, s端lh v
min-amanl脹q raitind yaamaq v bu mqsdl qar脹l脹ql脹 faliyyt g旦strmk.
Yuxar脹da sadalanan 端lvi niyytlrl 端mumxalq ssvermsi-referendum yolu il bu
Konstitusiya qbul edilir.
3. 2-ci fsil. D旦vltin saslar脹
Madd 7. Azrbaycan d旦vlti
I. Azrbaycan d旦vlti demokratik, h端quqi, d端nyvi,
unitar respublikad脹r.
II. Azrbaycan Respublikas脹nda d旦vlt hakimiyyti daxili
msllrd yaln脹z h端quqla,
xarici msllrd is yaln脹z Azrbaycan Respublikas脹n脹n
trfdar 巽脹xd脹脹 beynlxalq m端qavillrdn irli gln
m端ddalarla mhdudla脹r.
III. Azrbaycan Respublikas脹nda d旦vlt hakimiyyti
hakimiyytlrin b旦l端nmsi prinsipi sas脹nda tkil edilir:
4. Madd 16. Sosial inkiaf v d旦vlt
I. Az rbaycan d旦vl ti xalq脹n v h r bir v t nda脹n
rifah脹n脹n y端ks ldilm si, onun sosial m端dafi si v layiqli
h yat s viyy si qay脹s脹na qal脹r.
II. Az rbaycan d旦vl ti
- m d niyy tin,
- t hsilin ,
- s hiyy nin,
- elmin,
- inc s n tin inkiaf脹na yard脹m g旦st rir,
- 旦lk nin t bi tini , xalq脹n tarixi, maddi v m n vi irsini
qoruyur.
5. Madd 18. Din v d旦vlt
I. Azrbaycan Respublikas脹nda din d旦vltdn ayr脹d脹r.
B端t端n dini etiqadlar qanun qar脹s脹nda brabrdir.
II. 聴nsan lyaqtini al巽aldan v ya insanprvrlik
prinsiplrin zidd olan dinlrin (dini cryanlar脹n)
yay脹lmas脹 v tblii qadaand脹r.
III. D旦vlt thsil sistemi d端nyvi xarakter da脹y脹r.
6. 聴kinci b旦lm . sas h端quqlar, azadl脹qlar v v zif l r
3-c端 f sil. sas insan v v t nda h端quqlar脹 v
azadl脹qlar脹
Madd 24. 聴nsan v v t nda h端quqlar脹n脹n v
azadl脹qlar脹n脹n sas prinsipi
I. H r k sin doulduu andan toxunulmaz,
pozulmaz v ayr脹lmaz h端quqlar脹 v azadl脹qlar脹
vard脹r.
II. H端quqlar v azadl脹qlar h r k sin c miyy t v
- baqa xsl r qar脹s脹nda m suliyy tini v
v zif l rini d hat edir.
7. Madd 42. Thsil h端ququ
I. Hr bir vtnda脹n thsil almaq h端ququ vard脹r.
II. D旦vlt pulsuz icbari 端mumi orta thsil almaq
h端ququnu tmin edir.
III. Thsil sistemin d旦vlt trfindn nzart edilir.
IV. Maddi vziyytdn as脹l脹 olmayaraq istedadl脹
xslrin thsili davam etdirmsin d旦vlt zmant
verir.
V. D旦vlt minimum thsil standartlar脹n脹 m端yyn edir.
8. Madd 45. Ana dilind n istifad h端ququ
I. Hr ksin ana dilindn istifad etmk h端ququ vard脹r.
Hr ksin istdiyi dild trbiy v thsil almaq,
yarad脹c脹l脹qla mul olmaq h端ququ vard脹r.
II. He巽 ks ana dilindn istifad h端ququndan mhrum
edil bilmz.
13. 1.0.43. t hsil sisteml dirilmi
- bilik,
- bacar脹q v
- v rdil rin m nims nilm si pr 仂sesi v 仂nun n tic si ;
1.0.45. t hsil pr 仂qram脹 (kurikulum) t hsilin h r bir pill si 端zr
- t lim n tic l ri v m zmun standartlar脹n脹 ,
- t dris f nl rini ,
- h ft lik d rs v d rsd nk nar m l saatlar脹n脹n miqdar脹n脹 ,
- pedaq仂ji pr仂sesin t kili ,
- t lim n tic l rinin qiym tl ndirilm si v m仂nit仂rinqinin apar脹lmas脹
sistemini
- 旦z端nd ks etdir n d旦vl t s n di ;
1.0.46. t hsil m hsulu t hsil sah sind inn仂vasiyalar,
- 仂rijinal t hsil v f nn pr仂qramlar脹,
- t lim met 仂dlar脹 sistemi,
- t hsil m 仂dullar脹,
- t hsil layih l ri ;
14. Madd 2. T hsil haqq脹nda Az rbaycan Respublikas脹n脹n
qanunvericiliyi
2.1. T hsil haqq脹nda AR-n脹n qanunvericiliyi
- AR-n脹n K仂nstitusiyas脹ndan,
- T hsil Haqq脹nda Qanundan,
- t hsil sah sin aid 仂lan dig r n 仂rmativ h端quqi aktlardan v
- AR-n脹n t r fdar 巽脹 d脹脹 beyn l alq m端qavil l rd n ibar tdir.
2.2. T hsil qanunvericiliyinin sas m qs di
- t hsil sah sind v t ndalar脹n k 仂nstitusiya h端ququnun t min
edilm sind n v q 仂runmas脹ndan,
- icra strukturlar脹n脹n, t hsilalanlar脹n v t hsilver nl rin ,
- fiziki v h端quqi sl rin
- h端quq v v zif l rinin d端zg端n m端 yy n edilm sind n ,
- 仂nlar aras脹nda m端nasib tl rin t nziml nm sind n ,
- t hsil sisteminin s rb st f aliyy ti v inkiaf脹 端巽端n
- H端quqi T minatlar脹n Yarad脹lmas脹ndan ibar tdir.
15. Madd 3. T hsil sah sind d旦vl t siyas tinin sas
prinsipl ri
3.0.1. humanistlik milli v 端mumb ri d y rl rin,
- siyy tin azad inkiaf脹n脹n,
- insan h端quqlar脹 v azadl脹qlar脹n脹n,
- salaml脹脹n v t hl端k sizliyin ,
- traf m端hit v insanlara qay脹 v h旦rm tin ,
- t仂lerantl脹q v d旦z端ml端l端y端n pri仂ritet kimi q bul 仂lunmas脹;
3.0.2. dem仂kratiklik t hsilalanlar脹n azad d端端nc ruhunda t rbiy edilm si,
- t hsilin d旦vl t-ictimai saslarla t kilind v idar edilm sind s lahiyy t v
azadl脹qlar脹n genil ndirilm si ,
- t hsil m端 ssis l rinin mu tariyy tinin art脹r脹lmas脹;
3.0.3. b rab rlik b端t端n v t ndalar脹n
- b rab r rtl r sas脹nda
- t hsil almas脹na imkanlar yarad脹lmas脹 v t hsil h端ququnun t min 仂lunmas脹;
3.0.4. millilik v d端ny vilik milli v 端mumb ri d y rl rin q 仂runmas脹 v
- 仂nlar脹n dialektik v hd tinin t min edilm si sas脹nda
- d端ny vi t hsil sisteminin
- yarad脹lmas脹 v inkiaf etdirilm si;
16. 3.0.5. keyfiyy tlilik t hsilin m旦vcud standartlara, n仂rmalara,
- s仂sial-iqtisadi t l bl r ,
- siyy tin , c miyy tin v d旦vl tin maraqlar脹na uyunluu;
3.0.6. s m r lilik t hsilin v elmi yarad脹c脹l脹脹n daim inkiaf ed n,
- faydal脹 v s仂n n tic y istiqam tl n n m端asir met仂dlarla t kili;
- 3.0.7. fasil sizlik , v hd tlik , daimilik m旦vcud t hsil standartlar脹 ,
- t dris pr 仂qramlar脹 v planlar脹 sas脹nda
- t hsilin bir ne巽 s viyy d ld edilm si imkan脹,
- t hsilin ayr脹-ayr脹 pill l ri aras脹nda
- s脹 qar脹l脹ql脹 laq nin t min 仂lunmas脹 v
- 仂nun insan脹n b端t端n h yat脹 b 仂yu ard脹c脹l davam etm si;
3.0.8. varislik t hsil sah sind ld 仂lunmu bilik v t cr端b nin ard脹c脹l 仂laraq
n旦vb ti n sl (d旦vr ) 旦t端r端lm si ;
3.0.9. liberallama t hsil sah sinin v t hsil f aliyy tinin a巽脹ql脹脹n脹n
genil ndirilm si ;
3.0.10. inteqrasiya milli t hsil sisteminin
- d端nya t hsil sistemin
17. Madd 4. T hsilin sas m qs di
4.0.1. Azrbaycan d旦vlti qar脹s脹nda
- 旦z msuliyytini drk edn,
- alq脹n脹n milli nnlrin v dem仂kratiya prinsiplrin,
- insan h端quqlar脹 v azadl脹qlar脹na h旦rmt edn,
- vtnprvrlik v azrbaycan巽脹l脹q ideyalar脹na sadiq olan,
- m端stqil v yarad脹c脹 d端端nn
- vtnda v siyyt yetidirmk;
4.0.2. milli-mnvi v 端mumbri dyrlri q仂ruyan v inkiaf etdirn,
- geni d端nyag旦r端端n malik olan,
- tbb端slri v yeniliklri qiymtlndirmyi bacaran,
- nzri v praktiki biliklr yiylnn,
- m端asir tfkk端rl端 v rqabt qabiliyytli m端tssis-kadrlar haz脹rlamaq;
4.0.3. sistemldirilmi
- bilik, bacar脹q v vrdilrin mnimsnilmsini v
- itisas脹n daim art脹r脹lmas脹n脹 tmin etmk,
- thsilalanlar脹 ictimai hyata v smrli mk faliyytin haz脹rlamaq.
18. Madd 5. T hsil h端ququna d旦vl t t minat脹
5.1. D旦vl t
- h r bir v t nda脹n t hsil almas脹 端巽端n m端vafiq raitin yarad脹lmas脹na
t minat verir v
- t hsilin h r hans脹 pill sind n , s viyy sind n v f仂rmas脹ndan
- m hrum edilm sin y仂l vermir.
5.3. D旦vl t
- m端lkiyy t formas脹ndan as脹l脹 仂lmayaraq,
- b端t端n t hsil m端 ssis l rin
- i q bulda ,
- v zif l r t yin 仂lunmada v ya se巽ilm d ,
- t hsil m端 ssis l rin q bul olunmada ,
- t hsilalanlar脹n t qa端dl t min edilm sind ,
- biliyin qiym tl ndirilm sind ,
- m zunlar脹n il t min edilm sind ,
- t hsilin n旦vb ti pill d davam etdirilm sind ,
- itisas脹n art脹r脹lmas脹nda v
- t hsil sah sind dig r m s l l rd kiil r v qad脹nlar 端巽端n b rab r
imkanlar yarad脹lmas脹n脹 t min edir.
19. 5.2. D旦vl t
- cinsind n, irqind n, dilind n, dinind n, siyasi qid sind n, milliyy tind n,
sosial v ziyy tind n, m n yind n, salaml脹q imkanlar脹ndan as脹l脹 仂lmayaraq,
- h r bir v t ndaa
- t hsil almaq imkan脹 yarad脹lmas脹na v
- ayr脹-se巽kiliy y 仂l verilm m sin t minat verir .
5.4. D旦vl t
- h r bir v t nda脹n
- icbari 端mumi 仂rta t hsil almaq h端ququnu t min edir.
5.6. D旦vl t
- maddi v ziyy tind n as脹l脹 仂lmayaraq,
- istedadl脹 sl rin
- t hsilini davam etdirm sin t minat verir,
- s仂sial m端dafi y ehtiyac脹 仂lanlar脹n t hsil almas脹na rait yarad脹r.
5.7. D旦vl t
- milli t hsil n n l rinin
- q仂runmas脹na, inkiaf脹na v inn仂vasiyalar脹n t tbiqin t minat verir.
20. Madd 6. T hsil sah sind d旦vl t standartlar脹
6.2. D旦vl t t hsil standartlar脹
- t hsil sah sind s脹nanm脹 m端t r qqi beyn l alq meyarlar,
- milli v 端mumb ri d y rl r n z r al脹nmaqla m端 yy n
edilir.
6.4. D旦vl t t hsil standartlar脹
- t hsilin m zmununu ,
- idar 仂lunmas脹n脹,
- maddi-teniki v t dris bazas脹n脹 ,
- infrastrukturunu,
- t hsilver nl rin keyfiyy t g旦st ricil rini,
- h r bir t hsil pill sind t hsilalanlar脹n
- bilik, bacar脹q v v rdil rinin s viyy sini
m端 yy nl dirir .
21. 6.5. B端t端n t hsil m端 ssis l rind
- t hsilin
- m端vafiq d旦vl t standartlar脹na uyun
- t kili t min 仂lunur.
6.6. T hsil m端 ssis sinin
- f aliyy tinin ,
- t hsilin s viyy sinin v
- t hsilalanlar脹n nailiyy tl rinin qiym tl ndirilm sind ,
- akkreditasiyada v
- attestasiyada m端vafiq d旦vl t t hsil standartlar脹 sas
g旦t端r端l端r.
22. Az rbaycan Respublikas脹n脹n t hsil sistemi
Madd 9. T hsilin keyfiyy t s viyy si
9.1. T hsilin keyfiyy t s viyy si
- 旦lk d q bul 仂lunan d旦vl t t hsil standartlar脹 sas脹nda
- beyn l alq v 端mumavr仂pa
- t hsil sisteminin prinsipl rin uyunlad脹r脹laraq
- t hsil pill l ri 端zr m端vafiq keyfiyy t g旦st ricil ri sistemin
- (t hsil pr 仂qramlar脹,
- abituriyentl rin haz脹rl脹q s viyy si,
- maddi-teniki baza, infrastruktur,
- inf仂rmasiya resurslar脹,
- t hsilver nl rin pe karl脹脹 v elmi-pedaq仂ji s viyy si ,
- m端t r qqi t dris te n仂l仂giyalar脹 v s.) uyun 仂laraq m端 yy n
edilir.
23. 9.2. T hsil m端 ssis sind
- kadr haz脹rl脹脹n脹n
- keyfiyy t s viyy si
- m zunlar脹n
- milli v beyn l alq m k bazar脹nda
- r qab t qabiliyy ti ,
- 旦lk nin s仂sial v iqtisadi inkiaf脹nda r仂lu il m端 yy n edilir.
9.3. T hsilin keyfiyy t s viyy si
- h r bir tarii m rh l d
- ictimai-siyasi,
- s仂sial-iqtisadi,
- elmi v m d ni inkiafla bal脹
- t l bl rd n ir li g lir v
- akkreditasiya idm ti t r find n m端vafiq qaydada qiym tl ndirilir .
24. Madd 10. T hsil proqram脹 (kurikulum)
10.1. T hsil proqram脹
-d旦vl t t hsil standartlar脹na uyun
-ayr脹-ayr脹 t hsil pill l ri v s viyy l ri 端zr
-t hsilin m zmununu v
-m nims nilm qaydalar脹n脹 m端 yy n edir.
10.2. T hsil proqram脹na
-t dris plan脹 ,
-f nl r 端zr t dris proqramlar脹 ,
-metodik t minatla bal脹 t旦vsiy l r,
-qiym tl ndirm v
-dig r m端vafiq t hsil te n仂l仂giyalar脹 daxildir.
25. Madd 19. mumi t hsil
19.1. mumi t hsil
- t hsilalanlara
- elml rin 端mumi saslar脹n脹n 旦yr dilm sini,
- z ruri bilik, bacar脹q v v rdil rin a脹lanmas脹n脹,
- onlar脹n h yata v m k f aliyy tin haz脹rlanmas脹n脹 t min edir.
19.4. AR-nda 端mumi t hsil
- ibtidai t hsil,
- 端mumi 仂rta t hsil v
- tam 仂rta t hsild n ibar tdir.
19.7. mumi t hsil sistemind
- t hsilalanlar脹n
- fiziki inkiaf脹n脹 t min etm k v
- m端t lif yarad脹c脹l脹q qabiliyy tl rini inkiaf etdirm k m qs di il
- m kt bd nk nar t hsil proqramlar脹 t tbiq olunur.
26. 19.9. 聴btidai t hsilin m qs di
- t hsilalanlara
- 仂umaq, yazmaq v hesablama bacar脹qlar脹 a脹lamaq,
- 仂nlarda insan, c miyy t v t bi t haqq脹nda ilkin h yati bilikl r ,
- m ntiqi t f kk端r elementl ri,
- estetik, b dii z旦vq v dig r 端susiyy tl r f仂rmalad脹rmaqdan
ibar tdir.
19.11. AR-nda ibtidai t hsil alt脹 yadan balan脹r.
9.14. AR-nda 端mumi orta t hsil icbaridir.
19.16. mumi 仂rta t hsil s viyy sind
- yekun qiym tl ndirm apar脹l脹r v
- t hsili baa vuran t hsilalanlara m端vafiq d旦vl t s n di verilir.
27. 19.18. Tam 仂rta t hsil
- 端mumi t hsilin
- h r 端巽 s viyy sini hat ed n
- t hsil pr仂qramlar脹n脹n tam m nims nilm sini n z rd tutur.
- D旦vl t t hsil m端 ssis l rind tam 仂rta t hsil pulsuzdur .
19.19. Tam 仂rta t hsil s viyy sind t hsilin t may端ll m si
(humanitar, teniki, t bi t v dig r) t min 仂lunur.
19.20. Tam 仂rta t hsil
- umumi t hsilin sonuncu s viyy sini t kil edir v
- bu s viyy d t hsilalanlar脹n biliyinin qiym tl ndirilm sinin
- yekun d旦vl t attestasiyas脹 h yata ke巽irilir.
Attestasiyan脹n n tic l rin g旦r m zunlara m端vafiq qaydada d旦vl t
n端mun li s n d attestat verilir.
28. T hsil sisteminin idar olunmas脹, t hsil subyektl rinin h端quqlar脹, v zif l ri
v sosial m端dafi si
Madd 30. T hsil m端 ssis sinin idar olunmas脹
30.1. T hsil m端 ssis si
-akarl脹q,
- ffafl脹q v
-dem仂kratiklik prinsipl ri sas脹nda
-T hsil Haqq脹nda Qanuna, dig r normativ h端quqi aktlara v 旦z
nizamnam sin uyun idar edilir.
30.2. D旦vl t t hsil m端 ssis sin r hb rliyi
-m端vafiq icra hakimiyy ti 仂rqan脹 t r find n t yin edilmi
-d旦vl t t hsil m端 ssis sinin r hb ri (r hb rliyi) h yata ke巽irir.
D旦vl t t hsil m端 ssis sinin ali idar etm 仂rqan脹 elmi v pedaq仂ji
uralard脹r.
Elmi v pedaq 仂ji uralar脹n yarad脹lmas脹 v f aliyy ti
-m端vafiq icra hakimiyy ti orqan脹 t r find n t sdiq 仂lunmu sasnam y v
-t hsil m端 ssis sinin nizamnam sin sas n m端 yy n edilir.
29. 30.6. T hsil m端 ssis sinin idar 仂lunmas脹n脹n
- dem仂kratikliyini v ffafl脹脹n脹 t min etm k m qs di il
- t hsil m端 ssis sind idar v 旦z端n端idar orqanlar脹
- (端mumi y脹脹ncaq,
- himay 巽il r ,
- elmi, elmi-met仂diki,
- pedaqoji, m kt b , valideynl r ,
- t hsilalanlar , q yyumlar uralar脹 v s.) yarad脹la bil r.
Bu qurumlar脹n yarad脹lmas脹
- qaydalar脹 v s lahiyy tl ri
- t hsil m端 ssis sinin nizamnam si il m端 yy n edilir.
30.7. T hsil m端 ssis sin r hb rlik
- h min m端 ssis nin statusuna uyun 仂laraq
- rektor, direktor, m端dir t r find n
- t hsil m端 ssis sinin nizamnam sin uyun h yata ke巽irilir.
30. Madd 31. T hsil pr Madd 31. T hsil pr 仂仂sesininsesinin itirak巽脹lar脹itirak巽脹lar脹
31.0.1. t hsilalanlar
- uaqlar,
- agirdl r ,
- t l b l r ,
- kursantlar, m端daviml r , magistrantlar, d仂kt仂rantlar v baqalar脹;
31.0.2. t hsilver nl r (pedaq仂ji i巽il r)
- m端 lliml r , assistentl r ,
- m sl h t巽il r ,
- tyut仂rlar, t rbiy 巽il r ,
31.0.3. valideynl r v ya dig r qanuni n端may nd l r ;
31.0.4. t hsili idar etm 仂rqanlar脹 v b l diyy l r;
31. Madd 32. T hsilalanlar脹n h端quq v v zif l ri Madd 32. T hsilalanlar脹n h端quq v v zif l ri
32.1. T hsilalanlar脹n h端quq v v zif l ri
- AR-n脹n Konstitusiyas脹na,
- T hsil Haqq脹nda Qanuna v
- dig r normativ h端quqi aktlara,
- AR-n脹n t r fdar 巽脹xd脹脹 beyn lxalq m端qavil l r uyun
m端 yy n edilir.
32.2. B端t端n t hsil m端 ssis l rinin t hsilalanlar脹 v
m zunlar脹
- b rab r h端quqlara malikdirl r.
32. 32.3. T hsilalanlar脹n32.3. T hsilalanlar脹n h端quqlar脹h端quqlar脹::
32.3.1. qanunvericilikd n z rd tutulmu qaydada t hsil m端 ssis sin
q bul 仂lunmaq;
32.3.3. d旦vl t t hsil standartlar脹na uyun keyfiyy tli t hsil almaq ;
32.3.4. m端vafiq qaydada t hsilin t may端l端n端 , t hsil proqramlar脹n脹 v
sinifd nk nar m uliyy ti se巽m k;
32.3.9. fasil siz t hsil almaq;
32.3.10. salaml脹q 端巽端n t hl端k siz v z r rsiz t hsil raiti il t min
olunmaq;
32.3.11. insan l yaq tini v r fini al巽aldan , insan h端quqlar脹na zidd
h r k tl rd n m端dafi olunmaq ;
32.3.12. m端 yy n edilmi qaydada t hsil m端 ssis sind t hsilini m端v qq ti
dayand脹rmaq;
32.3.13. m端vafiq icra hakimiyy ti 仂rqan脹n脹n m端 yy n etdiyi qaydada biliyinin
yenid n qiym tl ndirilm sini t l b etm k;
32.3.16. t hsil pr 仂sesinin t kilind v idar 仂lunmas脹nda
- f al itirak etm k,
- 旦z fikir v m端lahiz l rini s rb st ifad etm k ;
33. 32.5. T hsilalanlar脹n32.5. T hsilalanlar脹n v zif l ri v zif l ri aa脹dak脹lard脹r:aa脹dak脹lard脹r:
32.5.1. d旦vlt thsil standartlar脹na uyun bilik, bacar脹q v vrdilr yiylnmk;
32.5.2. pedaqoji i巽ilrin rf v lyaqtin h旦rmtl yanamaq;
32.5.3. thsil m端ssissinin nizamnamsinin tlblrin riayt etmk;
32.5.4. d旦vlt, cmiyyt, ail v 旦z端 qar脹s脹nda msuliyytini drk etmk;
32.5.5. thsil sahsind qanunvericiliyin tlblrin,
- etik normalara v
- tlim-trbiy pr仂sesi il bal脹 qaydalara ml etmk;
32.5.6. qanunvericilikd nzrd tutulmu digr vziflri yerin yetirmk.
34. Madd 33.Madd 33. T hsilver nl rin T hsilver nl rin h端quq v v zif l ri h端quq v v zif l ri
33.1. T hsilver nl rin h端quq v v zif l ri
- Az rbaycan Respublikas脹n脹n Konstitusiyas脹,
- T hsil Haqq脹nda Qanun v
- dig r normativ h端quqi aktlar,
- Az rbaycan Respublikas脹n脹n t r fdar 巽脹 d脹脹 beyn l alq
m端qavil l r ,
- t hsil m端 ssis sinin nizamnam si v
- daili intizam qaydalar脹,
- el c d i g旦t端r nl rl t hsilver nl r aras脹nda
balan脹lan m k m端qavil l ri il t nziml nir.
35. 33.2. T hsilver nl rin 33.2. T hsilver nl rin h端quqlar脹h端quqlar脹 aa脹dak脹lard脹r:aa脹dak脹lard脹r:
33.2.1. n仂rmal m k , elmi-pedaq仂ji
- i v t hsil raiti ,
- m端asir standartlara cavab ver n ten仂l仂giyalarla t min 仂lunmaq;
33.2.2. t hsil m端 ssis sinin nizamnam sin uyun 仂laraq
- t hsil pr仂sesinin t kilind v idar 仂lunmas脹nda f al itirak etm k;
33.2.3. t drisin f仂rmas脹n脹, met仂dlar脹n脹 v vasit l rini s rb st se巽m k;
33.2.4. r f v l yaq tin h旦rm tl yana脹lmas脹n脹 t l b etm k;
33.2.5. t hsil m端 ssis sind v zif tutmaq v m端vafiq hallarda se巽kili
v zif l r se巽m k v se巽ilm k ;
33.2.6. itisas脹n脹 art脹rmaq,
- yeni itisas almaq, staj ke巽m k , itisas v
- elmi d r c sini y端ks ltm k;
36. 33.2.7. m端 yy n edilmi
- hallarda v qaydada
- m端kafatland脹r脹lmaq v t ltif 仂lunmaq;
33.2.9. qanunvericilikd
- n z rd tutulmu dig r h端quqlar脹 h yata ke巽irm k.
-
37. 33.3. T hsilver nl rin v zif l ri aa脹dak脹lard脹r:
33.3.1. t hsil sah sind
- d旦vl t siyas tinin h yata ke巽irilm sind itirak etm k;
33.3.2. t hsil proqramlar脹n脹n m nims nilm sini t min etm k;
33.3.3. t hsilalanlarda f al v t nda m旦vqeyi formalad脹rmaq,
- onlar脹 v t np rv rlik v az rbaycan巽脹l脹q ruhunda t rbiy etm k,
- m端st qil h yata v m k f aliyy tin haz脹rlamaq;
33.3.4. xsi n端mun si il
- t hsilalanlarda
- AR-n脹n m端st qilliyin ,
- Konstitusiyas脹na v qanunlar脹na,
- d旦vl t r mzl rin ,
- Az rbaycan xalq脹n脹n tarixin, m d niyy tin , dilin,
- ad t v n n l rin ,
- milli v 端mumb ri d y rl r ,
- c miyy t , traf m端hit h旦rm t v qay脹 hissl ri a脹lamaq;
38. 33.3.5. pedaqoji etika v xlaq normalar脹na riay t etm k,
- m端 llim n端fuzunu y端ks k tutmaq,
- ziyal脹l脹q n端mun si g旦st rm k;
33.3.6. t hsilalanlar脹n r f v l yaq tin h旦rm t etm k;
33.3.7. uaq v g ncl ri
- fiziki v psixi zorak脹l脹脹n b端t端n formalar脹ndan qorumaq,
- onlar脹 z r rli v rdil rd n 巽 kindirm k;
33.3.8. ixtisas v elmi-pedaq仂ji s viyy sini y端ks ltm k,
- elmi arad脹rmalar aparmaq,
- lav m l l r , sinifd nk nar v m kt bd nk nar t dbirl r
ke巽irm k ;
33.3.9. qanunvericilikl m端 yy n edilmi qaydada attestasiyadan ke巽m k ;
33.3.10. qanunvericilikd n z rd tutulmu dig r v zif l ri yerin
yetirm k.
39. Madd 34. Valideynl rin v ya dig r qanuni
n端may nd l rin h端quq v v zif l ri
34.1.1. yetkinlik ya脹na 巽atmayan
- 旦vladlar脹 (q yyumluunda v ya himay sind olan xsl r) 端巽端n
- t lim-t rbiy m端 ssis sini se巽m k ;
34.1.2. t hsil pr 仂sesinin
- t kili , t drisin keyfiyy ti ,
- 旦vladlar脹n脹n (q yyumluunda v ya himay sind olan xsl rin) d rs davamiyy ti ,
- t hsil mara脹 v davran脹脹 haqq脹nda m lumat almaq ;
34.1.3. t hsilalanlar脹n h端quqlar脹n脹 m端dafi etm k,
- t hsil m端 ssis sinin
- idar olunmas脹nda itirak etm k;
34.1.4. t hsil m端 ssis si il
- m kdal脹q etm k,
- t dris pr仂sesinin t kmill dirilm si v
- maddi-teniki bazas脹n脹n ya脹lad脹r脹lmas脹 端巽端n t klifl r ir li s端rm k v k旦n端ll端
yard脹mlar etm k;
34.1.5. qanunvericilikd n z rd tutulmu dig r h端quqlar脹 h yata ke巽irm k.
40. 34.2. Valideynlrin v ya digr qanuni n端mayndlrin
thsil sahsind vziflri aa脹dak脹lard脹r:
34.2.1. 旦vladlar脹n脹n (q yyumluunda v ya himay sind olan
xsl rin)
- erk n yalar脹ndan
- fiziki, xlaqi v intellektual inkiaf脹na rait yaratmaq,
- 仂nlar脹n icbari 端mumi 仂rta t hsil almas脹n脹n t min 仂lunmas脹 v
- m n vi yetkinliyi 端巽端n m suliyy t da脹maq ;
34.2.2. 旦vladlar脹n脹 (q yyumluunda v ya himay sind olan xsl ri)
- humanistlik, v t np rv rlik , az rbaycan巽脹l脹q , m ksev rlik ,
- 旦z dilin, d biyyat脹na v tariin ,
- milli-m n vi v 端mumb ri d y rl r h旦rm t ruhunda t rbiy
etm k;
34.2.3. qanunvericilikd n z rd tutulmu dig r v zif l ri yerin
yetirm k.
41. Madd 35. T hsilalanlar脹n sosial m端dafi si
35.1. D旦vl t
- 端mumi t hsil m端 ssis l rind
- t hsilalanlar
- d rslikl rl
- m端 yy n edilmi qaydada d旦vl t hesab脹na t min
仂lunurlar.
42. Madd 36. T hsilver nl rin sosial m端dafi si
36.1. D旦vl t t hsilver nl rin sosial m端dafi sin
t minat verir.
T hsil i巽il rinin
- m k haqq脹 v v zif (tarif) maalar脹
- i巽il rin funksional 旦hd likl ri ,
- pe x端susiyy tl ri ,
- ixtisas d r c si v
- i staj脹 n z r al脹naraq t yin edilir.
43. 36.4. Salaml脹q imkanlar脹 m hdud,
- valideynl rini itirmi v ya valideyn himay sind n m hrum,
- ciddi t rbiy raitin ehtiyac脹 olan uaqlar 端巽端n
- x端susi t hsil m端 ssis l rinin ,
- istedadl脹 uaqlar 端巽端n t hsil m端 ssis l rinin,
- el c d y端ks k dal脹q v s rh dyan脹 razil rd ,
- ucqar yaay脹 m nt q l rind
- 巽al脹an t hsil i巽il rinin
- m k haqlar脹na v v zif maalar脹na qanunvericilikl
m端 yy n edilmi qaydada lav l r olunur.
