ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
მოძრაობა
• რეფლექტორული:უპირობო
• ნებითი: წარმოიშვება ქერქული ინერვაციის შედეგად
გამომუშავდებიან ცხოვრებისეული გამოცდილების საფუძველზე
ფაქტიურად პირობითი რეფლექსებია
შესაბამისად, ნებითი მოძრაობის შესრულებისათვის ქერქში წარმოქმნილმა
იმპულსებმა უნდა მიაღწიოს კუნთებამდე.
კორტიკო-მუსკულარული გზა
• ორნეირონიანია: 1.ცენტრალური მოტონეირონი- პირამიდული სისტემა
2. პერიფერიული მოტონეირონი
კორტიკო-მუსკულარული გზა
1. წინა ცენტრალური ხვეული
ქერქის V შრის დიდი პირამიდული (ბეცის ) უჯრედები
• ზედა მესამედი -ფეხის მოძრაობის ცენტრი
• შუა მესამედში -ხელის მოძრაობის ცენტრი
• ქვედა მესამედში-სახის ცენტრი
2.სხივოსნური გვირგვინი
კორტიკო-მუსკულარული გზა
3.შიგნითა კაფსულის მუხლი და უკანა ფეხის წინა ორი მესამედი:
მუხლი- წინა ცენტრალური ხვეულის ქვედა მესამედიდან წამოსული ბოჭკოები(სახე)-
კორტიკო-ნუკლეარული გზა
უკანა ფეხის წინა მესამედი- წინა ცენტრალური ხვეულის შუა მესამედიდან
წამოსული ბოჭკოები (ხელი)-
უკანა ფეხის შუა მესამედი-წინა ცენტრალური ხვეულის ზედა მესამედიდან
წამოსული ბოჭკოები(ფეხი)-კორტიკო-სპინალური გზა
კორტიკო-ნუკლეარული გზა
ტვინის ღერო:
შუა ტვინი- მე-3, მე-4 წყ ნერვები
ხიდი-მე-5, მე-6, მე-7
მოგრძო ტვინი-მე-9, მე-10, მე-11.მე-12
კორტიკო-სპინალური გზა
• მოგრძო ტვინის პირამიდები
• მოგრძო ტვინისა და ზურგის ტვინის საზღვარი:პირამიდების ჯვარედინი
• ზურგის ტვინის გვერდითი სვეტი -80 %
• ტიურკის კონა -20%
ცენტრალური ნეირონი:
• წინა ცენტრალური ხვეული
• სხივური გვირგვინი
• შიგნითა კაფსულა
• ტვინის ღერო
• გვერდითი სვეტი
კორტიკო-მუსკულარული გზა
პერიფერიული ნეირონი:
• წინა რქა
• წინა ფესვი
• ზურგის ტვინის ნერვი
• წნული
• პერიფერიული ნერვი
კორტიკო-მუსკულარული გზა
• ყოველი ჰემისფერო მართავს სხეულის მოპირდაპირე მხარეს
• კორტიკო-მუსკულარული გზის დაზიანება ნებისმიერ დონეზე იწვევს ნებისმიერი მოძრაობის
მოშლას.
• ნებითი მოძრაობის სრული მოშლა-დამბლა (პლეგია)
• მოძრაობის შესუსტება-პარეზი
• ერთი კიდურში მოძრაობის მოშლა-მონოპლეგია, მონოპარეზი
• ორივე ხელში მოძრაობის მოშლა-ზედა პარაპლეგია ან პარაპარეზი
• ორივე ფეხში მოძრაობის მოშლა-ქვედა პარაპლეგია ან პარაპარეზი
• ერთი მხარის ხელსა და ფეხში მოძრაობის მოშლა-
ჰემიპლეგია ან ჰემიპარეზი
• სამ კიდურში მოძრაობის მოშლა- ტრიპლეგია
• ოთხივე კიდურში მოძრაობის მოშლა -ტეტრა ან კვადრიპლეგია.
მოძრაობის შეფასება
• აქტიური მოძრაობების სიფართე
• პასიური მოძრაობების სიფართე
• ძალის გამოკვლევა :უნდა შემოწმდეს
სიმეტრიული ჯგუფის კუნთები
• კუნთთა ტონუსი
• კუნთთა ტროფიკა
მოძრაობის შეფასება
იოლი ხარისხის პარეზის დადგენა:
• ბარეს ცდა ფეხებისათვის(მუცელზე წოლისას ფეხების მოხრა 45 გრადუსით)
• ბარეს ცდა ხელებისათვის (მჯდომარე მდგომარეობაში ხელების აწევა)
• ბუდას პოზა
• მინგაცინის ცდა
• ვენდეროვიჩის ულნარული დეფექტი
მოძრაობის შეფასება
• რეფლექსების გამოკვლევა: ჰიპერრეფლექსია, ჰიპორეფლექსია, არეფლექსია
გუგის რეფლექსი-შუა ტვინის დონეზე
ხახის , სასის-მოგრძო ტვინის დონეზე
კარპო-რადიალური რეფლექსი, ორთავას-C5-C6
სამთავას-C6-C7
მუცლის კანის ზედა-D7-D9
მუცლის კანის შუა-D8-D10
მუცლის კანის ქვედა-D11-D12
მუხლის-L2-L4
აქილევსის-L5-S2
მოძრაობის შეფასება
პათოლოგიური რეფლექსები:ექსტენზორული, ფლექსორული
ექსტენზორული: ბაბინსკის რეფლექსი (ფეხის ცერის განზიდვა)
ოპენჰეიმის რეფლექსი (წვივის წინა ზედაპირზე ორი თითით ჩამოსმა)
გორდონის-კანჭის კუნთების მოჭერა
შეფერის- ქუსლის მყესის მოჭერით
ფლექსორული:როსოლიმოს რეფლექსი(დისტალურ ფალანგებზე წყვეტილი დარტყმა)
იაკობსონ-ლასკას რეფლექსი (თითების მოხრა კარპო-რადიალური
შესახსრების არეში)
მოძრაობის შეფასება
დაცვითი სპინალური ავტომატიზმის რეფლექსები:-პარეტული კიდურის უნებლიე
მოძრაობები, გამოწვეული ინტენსიური გაღიზიანებით:
ბეხტერევ-მარი-ფუას რეფლექსი -სამმაგი მოხრა მენჯ-ბარძაყის, მუხლისა და კოჭ-
წვივის სახსრებში თითების ან ტერფის ძლიერი პასიური მოხრით.
დავიდენკოვის დამოკლების რეფლექსი-ტერფის შტრიხული გაღიზიანება იწვევს
მუხლისა და მენჯ-ბარძაყის მოხრას და გაშლას კოჭ-წვივის სახსარში
ცენტრალური (სპასტიური დამბლა)
• ვითარდება ცენტრალური მოტონეირონის დაზიანების ნებისმიერ დონეზე
სიმპტომატიკა:
• ჰიპერტონუსი
• ჰიპერრეფლექსია
• გაფართოვებული რეფლექსოგენური ზონები
• კლონუსი
• პათოლოგიური რეფლექსები
• ზერელე რეფლექსების ამოვარდნა ან დაქვეითება
• დაცვითი რეფლექსები
• პათოლოგიური სინკინეზიები :
 გლობალური-მწოლიარე მდგომარეობიდან მჯდომარე მდგომარეობაში გადასვლისას პარეტული ფეხი იწევს
ზევით
 კოორდინაციული-პარეტულ კიდურში მოძრაობის შესრულების ცდისას სრულდება სხვა მოძრაობა
 იმიტაციური- პარეტულ კიდურებში ჯანმრთელი კიდურებით შესრულებული მოძრაობის გამეორება
პერიფერიული (დუნე დამბლა)
• ვითარდება პერიფერიული მოტონეირონის დაზიანებისას
სიმპტომატიკა:
• ჰიპოტონია ან ატონია
• ჰიპორეფლექსია ან არეფლექსია
• ჰიპოტროფია ან ატროფია
დაზიანება კორტიკო-მუსკულარული გზის სხვადასხვა დონეზე
• წინა ცენტრალური ხვეული
• შიგნითა კაფსულა
• სუპრანუკლეარული გზების ორმხრივი დაზიანება (ფსევდობულბარული
დამბლა:დისფაგია.დიზართრია,დისფონია ან აფონია, უნებლიე სიცილი დან
ტირილი, ორალური ავტომატიზმის რეფლექსები)
• ტვინის ღერო:
ალტერნაციული სინდრომები:
• ზედა -ვებერის სინდრომი (მე-3 წყვილი + სპასტიური დამბლა მოპირდაპირე მხარეს)
• შუა- მილერ-გუბლერისა (მე-7 წყვილი + სპასტიური დამბლა მოპირდაპირე მხარეს) და
ფოვილის (მე-7 წყვილი +მე-6 წყვილი + სპასტიური დამბლა მოპირდაპირე მხარეს)სინდრომები
• ქვედა-ჯექსონის სინდრომი (მე-12 წყვილი + სპასტიური დამბლა მოპირდაპირე მხარეს)
დაზიანება კორტიკო-მუსკულარული გზის სხვადასხვა დონეზე
• ზურგის ტვინისა და მოგრძო ტვინის საზღვარი -პირამიდების ჯვარედინი:
ნახევრის დაზიანება იწვევს სპასტიურ დიპლეგიას:დაზიანების მხარეს ხელი
მოპირდაპირე მხარეს ფეხი
მთლიანი განიკვეთის დაზიანება- სპასტიური ტეტრაპლეგია
• კისრის ზედა სეგმენტები (C1-C4)-ნახევრის დაზიანება -სპასტიური ჰემიპლეგია
დაზიანების მხარეს
მთლიანი განიკვეთის დაზიანება- სპასტიური ტეტრაპლეგია
• კისრის შემსხვილება (C5-T1)-ჰემიპლეგია დაზიანების მხარეს:ხელში- დუნე, ფეხში-
სპასტიური.
დაზიანება კორტიკო-მუსკულარული გზის სხვადასხვა დონეზე
• გულმკერდის დონე- ნახევრის დაზიანება იწვევს სპასტიურ მონოპლეგიას ფეხში
იმავე მხარეს,
მთლიანი განიკვეთის დაზიანება ქვედა სპასტიური პარაპლეგია.
• წელის შემსხვილება (L1-2-S1-2)-ქვედა დუნე მონოპლეგია ან პარაპლეგია
დაზიანება კორტიკო-მუსკულარული გზის სხვადასხვა დონეზე
• ზურგის ტვინის წინა რქის დაზიანება-პოლიომიელიტური ტიპის დუნე
დამბლა:დაზიანება ასიმეტრიულია და დისოციაციური :მეტად ზიანდება
კიდურების პროქსიმალური სეგმენტები.
მალევე ვლინდება ატროფიები და ფიბრილაციები.
• წინა ფესვის დაზიანება -შესაბამისი კუნთების დუნე დამბლა
• პლექსიტური ტიპის დუნე დამბლა, დამბლას თან ახლავს მგრძნობელობის მოშლა
და ტკივილი შესაბამისს საინერვაციო ზონაში,
• პერიფერიული ნერვის დაზიანებით გამოწვეული დუნე დამბლა:დამბლა
მონონევრიტული ტიპისაა:ახლავს მგრძნობელობის მოშლა, მეტად ზიანდება
დისტალური სეგმენტები.
დაზიანება კორტიკო-მუსკულარული გზის სხვადასხვა დონეზე
• .
• .

More Related Content

მოტორიკა (1).pptx

  • 1. მოძრაობა • რეფლექტორული:უპირობო • ნებითი: წარმოიშვება ქერქული ინერვაციის შედეგად გამომუშავდებიან ცხოვრებისეული გამოცდილების საფუძველზე ფაქტიურად პირობითი რეფლექსებია შესაბამისად, ნებითი მოძრაობის შესრულებისათვის ქერქში წარმოქმნილმა იმპულსებმა უნდა მიაღწიოს კუნთებამდე.
  • 2. კორტიკო-მუსკულარული გზა • ორნეირონიანია: 1.ცენტრალური მოტონეირონი- პირამიდული სისტემა 2. პერიფერიული მოტონეირონი
  • 3. კორტიკო-მუსკულარული გზა 1. წინა ცენტრალური ხვეული ქერქის V შრის დიდი პირამიდული (ბეცის ) უჯრედები • ზედა მესამედი -ფეხის მოძრაობის ცენტრი • შუა მესამედში -ხელის მოძრაობის ცენტრი • ქვედა მესამედში-სახის ცენტრი 2.სხივოსნური გვირგვინი
  • 4. კორტიკო-მუსკულარული გზა 3.შიგნითა კაფსულის მუხლი და უკანა ფეხის წინა ორი მესამედი: მუხლი- წინა ცენტრალური ხვეულის ქვედა მესამედიდან წამოსული ბოჭკოები(სახე)- კორტიკო-ნუკლეარული გზა უკანა ფეხის წინა მესამედი- წინა ცენტრალური ხვეულის შუა მესამედიდან წამოსული ბოჭკოები (ხელი)- უკანა ფეხის შუა მესამედი-წინა ცენტრალური ხვეულის ზედა მესამედიდან წამოსული ბოჭკოები(ფეხი)-კორტიკო-სპინალური გზა
  • 5. კორტიკო-ნუკლეარული გზა ტვინის ღერო: შუა ტვინი- მე-3, მე-4 წყ ნერვები ხიდი-მე-5, მე-6, მე-7 მოგრძო ტვინი-მე-9, მე-10, მე-11.მე-12
  • 6. კორტიკო-სპინალური გზა • მოგრძო ტვინის პირამიდები • მოგრძო ტვინისა და ზურგის ტვინის საზღვარი:პირამიდების ჯვარედინი • ზურგის ტვინის გვერდითი სვეტი -80 % • ტიურკის კონა -20% ცენტრალური ნეირონი: • წინა ცენტრალური ხვეული • სხივური გვირგვინი • შიგნითა კაფსულა • ტვინის ღერო • გვერდითი სვეტი
  • 7. კორტიკო-მუსკულარული გზა პერიფერიული ნეირონი: • წინა რქა • წინა ფესვი • ზურგის ტვინის ნერვი • წნული • პერიფერიული ნერვი
  • 8. კორტიკო-მუსკულარული გზა • ყოველი ჰემისფერო მართავს სხეულის მოპირდაპირე მხარეს • კორტიკო-მუსკულარული გზის დაზიანება ნებისმიერ დონეზე იწვევს ნებისმიერი მოძრაობის მოშლას. • ნებითი მოძრაობის სრული მოშლა-დამბლა (პლეგია) • მოძრაობის შესუსტება-პარეზი • ერთი კიდურში მოძრაობის მოშლა-მონოპლეგია, მონოპარეზი • ორივე ხელში მოძრაობის მოშლა-ზედა პარაპლეგია ან პარაპარეზი • ორივე ფეხში მოძრაობის მოშლა-ქვედა პარაპლეგია ან პარაპარეზი • ერთი მხარის ხელსა და ფეხში მოძრაობის მოშლა- ჰემიპლეგია ან ჰემიპარეზი • სამ კიდურში მოძრაობის მოშლა- ტრიპლეგია • ოთხივე კიდურში მოძრაობის მოშლა -ტეტრა ან კვადრიპლეგია.
  • 9. მოძრაობის შეფასება • აქტიური მოძრაობების სიფართე • პასიური მოძრაობების სიფართე • ძალის გამოკვლევა :უნდა შემოწმდეს სიმეტრიული ჯგუფის კუნთები • კუნთთა ტონუსი • კუნთთა ტროფიკა
  • 10. მოძრაობის შეფასება იოლი ხარისხის პარეზის დადგენა: • ბარეს ცდა ფეხებისათვის(მუცელზე წოლისას ფეხების მოხრა 45 გრადუსით) • ბარეს ცდა ხელებისათვის (მჯდომარე მდგომარეობაში ხელების აწევა) • ბუდას პოზა • მინგაცინის ცდა • ვენდეროვიჩის ულნარული დეფექტი
  • 11. მოძრაობის შეფასება • რეფლექსების გამოკვლევა: ჰიპერრეფლექსია, ჰიპორეფლექსია, არეფლექსია გუგის რეფლექსი-შუა ტვინის დონეზე ხახის , სასის-მოგრძო ტვინის დონეზე კარპო-რადიალური რეფლექსი, ორთავას-C5-C6 სამთავას-C6-C7 მუცლის კანის ზედა-D7-D9 მუცლის კანის შუა-D8-D10 მუცლის კანის ქვედა-D11-D12 მუხლის-L2-L4 აქილევსის-L5-S2
  • 12. მოძრაობის შეფასება პათოლოგიური რეფლექსები:ექსტენზორული, ფლექსორული ექსტენზორული: ბაბინსკის რეფლექსი (ფეხის ცერის განზიდვა) ოპენჰეიმის რეფლექსი (წვივის წინა ზედაპირზე ორი თითით ჩამოსმა) გორდონის-კანჭის კუნთების მოჭერა შეფერის- ქუსლის მყესის მოჭერით ფლექსორული:როსოლიმოს რეფლექსი(დისტალურ ფალანგებზე წყვეტილი დარტყმა) იაკობსონ-ლასკას რეფლექსი (თითების მოხრა კარპო-რადიალური შესახსრების არეში)
  • 13. მოძრაობის შეფასება დაცვითი სპინალური ავტომატიზმის რეფლექსები:-პარეტული კიდურის უნებლიე მოძრაობები, გამოწვეული ინტენსიური გაღიზიანებით: ბეხტერევ-მარი-ფუას რეფლექსი -სამმაგი მოხრა მენჯ-ბარძაყის, მუხლისა და კოჭ- წვივის სახსრებში თითების ან ტერფის ძლიერი პასიური მოხრით. დავიდენკოვის დამოკლების რეფლექსი-ტერფის შტრიხული გაღიზიანება იწვევს მუხლისა და მენჯ-ბარძაყის მოხრას და გაშლას კოჭ-წვივის სახსარში
  • 14. ცენტრალური (სპასტიური დამბლა) • ვითარდება ცენტრალური მოტონეირონის დაზიანების ნებისმიერ დონეზე სიმპტომატიკა: • ჰიპერტონუსი • ჰიპერრეფლექსია • გაფართოვებული რეფლექსოგენური ზონები • კლონუსი • პათოლოგიური რეფლექსები • ზერელე რეფლექსების ამოვარდნა ან დაქვეითება • დაცვითი რეფლექსები • პათოლოგიური სინკინეზიები :  გლობალური-მწოლიარე მდგომარეობიდან მჯდომარე მდგომარეობაში გადასვლისას პარეტული ფეხი იწევს ზევით  კოორდინაციული-პარეტულ კიდურში მოძრაობის შესრულების ცდისას სრულდება სხვა მოძრაობა  იმიტაციური- პარეტულ კიდურებში ჯანმრთელი კიდურებით შესრულებული მოძრაობის გამეორება
  • 15. პერიფერიული (დუნე დამბლა) • ვითარდება პერიფერიული მოტონეირონის დაზიანებისას სიმპტომატიკა: • ჰიპოტონია ან ატონია • ჰიპორეფლექსია ან არეფლექსია • ჰიპოტროფია ან ატროფია
  • 16. დაზიანება კორტიკო-მუსკულარული გზის სხვადასხვა დონეზე • წინა ცენტრალური ხვეული • შიგნითა კაფსულა • სუპრანუკლეარული გზების ორმხრივი დაზიანება (ფსევდობულბარული დამბლა:დისფაგია.დიზართრია,დისფონია ან აფონია, უნებლიე სიცილი დან ტირილი, ორალური ავტომატიზმის რეფლექსები) • ტვინის ღერო: ალტერნაციული სინდრომები: • ზედა -ვებერის სინდრომი (მე-3 წყვილი + სპასტიური დამბლა მოპირდაპირე მხარეს) • შუა- მილერ-გუბლერისა (მე-7 წყვილი + სპასტიური დამბლა მოპირდაპირე მხარეს) და ფოვილის (მე-7 წყვილი +მე-6 წყვილი + სპასტიური დამბლა მოპირდაპირე მხარეს)სინდრომები • ქვედა-ჯექსონის სინდრომი (მე-12 წყვილი + სპასტიური დამბლა მოპირდაპირე მხარეს)
  • 17. დაზიანება კორტიკო-მუსკულარული გზის სხვადასხვა დონეზე • ზურგის ტვინისა და მოგრძო ტვინის საზღვარი -პირამიდების ჯვარედინი: ნახევრის დაზიანება იწვევს სპასტიურ დიპლეგიას:დაზიანების მხარეს ხელი მოპირდაპირე მხარეს ფეხი მთლიანი განიკვეთის დაზიანება- სპასტიური ტეტრაპლეგია • კისრის ზედა სეგმენტები (C1-C4)-ნახევრის დაზიანება -სპასტიური ჰემიპლეგია დაზიანების მხარეს მთლიანი განიკვეთის დაზიანება- სპასტიური ტეტრაპლეგია • კისრის შემსხვილება (C5-T1)-ჰემიპლეგია დაზიანების მხარეს:ხელში- დუნე, ფეხში- სპასტიური.
  • 18. დაზიანება კორტიკო-მუსკულარული გზის სხვადასხვა დონეზე • გულმკერდის დონე- ნახევრის დაზიანება იწვევს სპასტიურ მონოპლეგიას ფეხში იმავე მხარეს, მთლიანი განიკვეთის დაზიანება ქვედა სპასტიური პარაპლეგია. • წელის შემსხვილება (L1-2-S1-2)-ქვედა დუნე მონოპლეგია ან პარაპლეგია
  • 19. დაზიანება კორტიკო-მუსკულარული გზის სხვადასხვა დონეზე • ზურგის ტვინის წინა რქის დაზიანება-პოლიომიელიტური ტიპის დუნე დამბლა:დაზიანება ასიმეტრიულია და დისოციაციური :მეტად ზიანდება კიდურების პროქსიმალური სეგმენტები. მალევე ვლინდება ატროფიები და ფიბრილაციები. • წინა ფესვის დაზიანება -შესაბამისი კუნთების დუნე დამბლა • პლექსიტური ტიპის დუნე დამბლა, დამბლას თან ახლავს მგრძნობელობის მოშლა და ტკივილი შესაბამისს საინერვაციო ზონაში, • პერიფერიული ნერვის დაზიანებით გამოწვეული დუნე დამბლა:დამბლა მონონევრიტული ტიპისაა:ახლავს მგრძნობელობის მოშლა, მეტად ზიანდება დისტალური სეგმენტები.
  • 21. • .