More Related Content
What's hot (20)
Similar to από τα-μονοκλωνικά-αντισώματα-στα-βλαστοκύτταρα-(2) (20)
More from qualityinhealth (15)
από τα-μονοκλωνικά-αντισώματα-στα-βλαστοκύτταρα-(2)
- 1. Από τα μονοκλωνικά αντισώματα στα βλαστοκύτταρα Τέσσερεις «επαναστάσεις» σε μία γενιά Γεώργιος Κολιάκος Καθηγητής Βιοχημείας Τμήμα Ιατρικής Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο
- 2. Μονοκλωνικά Αντισώματα • 1975 Georges Köhler και Cezar Milstein http://en.wikipedia.org/wiki/Monoclonal_antibody#/media/File:Monoclonals.png
- 3. Μονοκλωνικά Αντισώματα που έχουν εγκριθεί από το FDA http://www.immunologylink.com/FDA-APP-Abs.html
- 4. Μονοκλωνικά Αντισώματα που έχουν εγκριθεί από το FDA
- 5. Μονοκλωνικά Αντισώματα που έχουν εγκριθεί από το FDA
- 6. Βραβείο Νόμπελ Ιατρικής 1984 • The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1984 was awarded jointly to Niels K. Jerne, Georges J.F. Köhler and César Milstein • "for theories concerning the specificity in development and control of the immune system and the discovery of the principle for production of monoclonal antibodies". "The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1984". Nobelprize.org. Nobel Media AB 2014. Web. 26 Apr 2015. <http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/1984/>
- 7. Βραβείο Νόμπελ Χημείας 1984 The Nobel Prize in Chemistry 1984 was awarded to Bruce Merrifield "for his development of methodology for chemical synthesis on a solid matrix". (1963) "The Nobel Prize in Chemistry 1984". Nobelprize.org. Nobel Media AB 2014. Web. 26 Apr 2015. <http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1984/>
- 8. Πεπτίδια • Περισσότερα από 60 πεπτίδια είναι εγκεκριμένα σήμερα ως φάρμακα από το FDA • 140 πεπτίδια σε κλινικές δοκιμές • 500 πεπτίδια σε πρόκλινικές δοκιμές • Οι δυνατότητες για το μέλλον είναι απεριόριστες δεδομένου ότι μπορούμε να συνθέσουμε 20 20 ή 1,05 Χ1026 20πεπτίδια • Οι δυνατότητες πολλαπλασιάζονται αν συνδυαστούν με νανοϋλικά και άλλα μόρια
- 9. Γονιδιακή Θεραπεία • Cepko CL, Roberts BE, Mulligan RC. Construction and applications of a highly transmissible murine retrovirus shuttle vector. Cell. 1984 Jul;37(3):1053-62. • 1984 αρχίζει ο σχεδιασμός της αποκρυπτογράφησης του ανθρώπινου γονιδιώματος που ξεκινάει το 1990 και ολοκληρώνεται το 2003 (κόστος 3 δισ $). • 1990 Η πρώτη πειραματική γονιδιακή θεραπεία σε άνθρωπο: Blaese RM et al. T lymphocyte-directed gene therapy for ADA- SCID: initial trial results after 4 years. Science. 1995 Oct 20;270(5235):475-80
- 11. • 2004 Genicine (Κίνα) (γονιδιο p 53 για το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα)1. • 2014 Glybera (Alipogene tiparvovec ΗΠΑ και ΕΕ) (Γονίδιο της Λιποπρωτεϊνικής Λιπάσης, για την θεραπεία της ανεπάρκειας του ενζύμου) Κόστος θεραπείας ανά ασθενή 1,6 εκατ. $ 2 Εγκεκριμένα φάρμακα Γονιδιακής θεραπείας 2 http://en.wikipedia.org/wiki/Alipogene_tiparvovec 1 http://en.wikipedia.org/wiki/Gene_therapy
- 12. Βλαστοκύτταρα • Evans M, Kaufman M (1981). "Establishment in culture of pluripotent cells from mouse embryos". Nature 292 (5819): 154–6. • Martin G (1981). "Isolation of a pluripotent cell line from early mouse embryos cultured in medium conditioned by teratocarcinoma stem cells". Proc Natl Acad Sci USA 78 (12): 7634–8. • Thomson J et al (1998). "Embryonic stem cell lines derived from human blastocysts". Science 282 (5391): 1145–7.
- 14. Κλωνοποίηση και Βλαστοκύτταρα • Gurdon J (Apr 1962). "Adult frogs derived from the nuclei of single somatic cells". Dev Biol. 4: 256–73. • Wilmut I et al “Viable offspring derived from fetal and adult mammalian cells”. Nature. 1997 Feb 27;385(6619):810-3. • Takahashi K, Yamanaka S. “Induction of pluripotent stem cells from mouse embryonic and adult fibroblast cultures by defined factors”. Cell. 2006 Aug 25;126(4):663-76.
- 15. 2008 Stemagen πρώτη ανθρώπινη Κλωνοποίηση από iPSC http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/7194161.stm
- 16. Βραβείο Νόμπελ Ιατρικής 2012 The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2012 was awarded jointly to Sir John B. Gurdon and Shinya Yamanaka "for the discovery that mature cells can be reprogrammed to become pluripotent” http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/2012/
- 17. Το γήρας εμποδίζει την επιτυχημένη μετατροπή σε πολυδύναμα βλαστοκύτταρα
- 18. Nat Protoc. 2010;5(4):811-20. Epub 2010 Apr 1. Generation of induced pluripotent stem cells from human cord blood cells with only two factors: Oct4 and Sox2. Giorgetti A, Montserrat N, Rodriguez-Piza I, Azqueta C, Veiga A, Izpisúa Belmonte JC. Center for Regenerative Medicine in Barcelona, Dr. Aiguader, Barcelona, Spain. «Τα βλαστοκύτταρα που συλλέγονται από το ομφαλοπλακουντιακό αίμα είναι τα ιδεώδη κύτταρα για την δημιουργία επαγόμενων πολυδύναμων βλαστοκυττάρων επειδή είναι νεαρά κύτταρα και για το λόγο αυτό δεν φέρουν μεταλλάξεις που προέρχονται λόγω της γήρανσης.» Χρησιμοποιούνται μόνο δύο επεμβάσεις (αντί για τέσσερεις) οι OCT4 και SOX2 με επεξεργασία μόνο δύο εβδομάδων και δεν χρειάζεται η προσθήκη άλλων ξένων προς το κύτταρο χημικών ουσιών.
- 19. Κλινικές δοκιμές με Εμβρυικά ή επαγόμενα Βλαστοκύτταρα • 2009 Geron πρώτη κλινική δοκιμή φάση 1 (δεν ολοκληρώθηκε) • Συνολικά 4 γνωστές κλινικές δοκιμές οι 2 έχουν σταματήσει οι δύο αφορούν την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. • Δεν υπάρχει ακόμη κανένα εγκεκριμένο σκεύασμα.
- 20. Μη εμβρυικά βλαστοκύτταρα • Jiang Y et al “Pluripotency of mesenchymal stem cells derived from adult marrow”. Nature. 2002 Jul 4;418(6893):41-9. • D'Ippolito G et al “Marrow-isolated adult multilineage inducible (MIAMI) cells, a unique population of postnatal young and old human cells with extensive expansion and differentiation potential”. J Cell Sci. 2004 Jun 15;117(Pt 14):2971-81. • Kögler G et al “A new human somatic stem cell from placental cord blood with intrinsic pluripotent differentiation potential”. J Exp Med. 2004 Jul 19;200(2):123-35. • Yoon YS et al Clonally expanded novel multipotent stem cells from human bone marrow regenerate myocardium after myocardial infarction. J Clin Invest. 2005 Feb;115(2):326-38.
- 21. Μη εμβρυικά βλαστοκύτταρα • Kucia M et al “A population of very small embryonic-like (VSEL) CXCR4(+)SSEA-1(+)Oct-4+ stem cells identified in adult bone marrow”. Leukemia. 2006 May;20(5):857-69. • Anjos-Afonso F, Bonnet D “Nonhematopoietic/endothelial SSEA-1+ cells define the most primitive progenitors in the adult murine bone marrow mesenchymal compartment”. Blood. 2007 Feb 1;109(3):1298-306. • Beltrami AP et al “Multipotent cells can be generated in vitro from several adult human organs (heart, liver, and bone marrow)”. Blood. 2007 Nov 1;110(9):3438-46.
- 23. Εμβρυικά και μη εμβρυικά βλαστοκύτταρα δίνουν τα ίδια αποτελέσματα Paolo Malatesta & Irene Appolloni & Filippo Calzolari Cell Tissue Res (2008) 331:165–178
- 24. Wang et al. Journal of Hematology & Oncology 2012, 5:19
- 25. Honma et al Intravenous infusion of immortalized human mesenchymal stem cells protects against injury in a cerebral ischemia model in adult rat. Exp Neurol. 2006
- 26. Tissue Eng Part A. 2014 Jan;20(1-2):389-97. doi: 10.1089/ten.TEA.2012.0514. Epub 2013 Oct 12. Replacement of a tracheal stenosis with a tissue- engineered human trachea using autologous stem cells: a case report. Berg M1, Ejnell H, Kovács A, Nayakawde N, Patil PB, Joshi M, Aziz L, Rådberg G, Hajizadeh S, Olausson M, Sumitran- Holgersson S. Department of Otolaryngology, Head and Neck Surgery, Sahlgrenska University Hospital , University of Gothenburg, Gothenburg, Sweden . Δημιουργία Αυτόλογης Τραχείας με «ενήλικα» Βλαστοκύτταρα
- 27. Lancet. 2014 Jan 18;383(9913):238-44. doi: 10.1016/S0140-6736(13)62033-4. Epub 2013 Oct 23. The first tissue-engineered airway transplantation: 5- year follow-up results. Gonfiotti A1, Jaus MO1, Barale D1, Baiguera S2, Comin C3, Lavorini F4, Fontana G4, Sibila O5, Rombolà G6, Jungebluth P2, Macchiarini P7. Δημιουργία Αυτόλογης Τραχείας με «ενήλικα» Βλαστοκύτταρα
- 28. Κυτταρικά «σκευάσματα» που έχουν εγκριθεί από το FDA • ALLOCORD, HPC Cord Blood SSM Cardinal Glennon Children's Medical Center • Autologous Cultured Fibroblasts Laviv (Azficel-T), Fibrocell Technologies • Autologous Cultured Chondrocytes Carticel, Genzyme BioSurgery • BCG Live (Intravesical) TheraCys, Sanofi Pasteur Limited Lic#1726 • GINTUIT (Allogeneic Cultured Keratinocytes and Fibroblasts in Bovine Collagen) Organogenesis Incorporated • Hematopoietic Progenitor Cells, Cord Blood Hemacord, New York Blood Center • Hematopoietic Progenitor Cell Ducord, HPC Cord Blood, Duke University School of Medicine • HPC, Cord Blood Clinimmune Labs, University of Colorado Cord Blood Bank • HPC, Cord Blood BLA 125432 LifeSouth Community Blood Centers, Inc. • PROVENGE (sipuleucel-T) Dendreon Corp.
- 29. Εγκεκριμένα κυτταρικά σκευάσματα που περιέχουν «ενήλικα» Βλαστοκύτταρα • Prochymal (Καναδάς 2012) • Holoclar (Ευρώπαϊκή Ενωση 2014)
- 30. ΝΟΝ Regulated as Advanced Therapy Medicinal Product Fulfillment of Article 2(1) of Regulation (EC) No 1394/2007 (definition of advanced therapy medicinal product) • Autologous cells • Ηomologous application • Minimum Manipulation • ΝΟΤ combined with other items
- 31. Μη αιμοποιητικές θεραπείες με «ενήλικα» βλαστοκύτταρα στην Ευρώπη 0 500 1000 1500 2000 2500 2008 2009 2010 2011 2012 Series3 Martin et al Tissue Eng Part A. 2011 - 2015, University Hospital Basel , Basel, Switzerland
- 32. Li MD, Atkins H, Bubela T. The global landscape of stem cell clinical trials. Regen Med. 2014 Jan;9(1):27-39.
- 33. Li MD, Atkins H, Bubela T. The global landscape of stem cell clinical trials. Regen Med. 2014 Jan;9(1):27-39.
- 34. Li MD, Atkins H, Bubela T. The global landscape of stem cell clinical trials. Regen Med. 2014 Jan;9(1):27-39.
- 35. Li MD, Atkins H, Bubela T. The global landscape of stem cell clinical trials. Regen Med. 2014 Jan;9(1):27-39.
- 36. “MSC were isolated from bone marrow of donors between 21 and 92 years old. 67 genes were age-induced and 60 were age-repressed. HPC were isolated from cord blood or from mobilized peripheral blood of donors between 27 and 73 years and 432 genes were age-induced and 495 were age- repressed.” Aging and Replicative Senescence Have Related Effects on Human Stem and Progenitor Cells Wolfgang Wagner et al 2009 Cells. PLoS ONE 4(6): e5846.doi: 10.1371/journal.pone.0005846 Δεκάδες γονίδια των βλαστοκυττάρων επηρεάζονται με την πάροδο της ηλικίας
- 37. Nat Rev Mol Cell Biol. 2007 Sep;8(9):703-13. How stem cells age and why this makes us grow old. Sharpless NE, DePinho RA. Source Department of Medicine, The Lineberger Comprehensive Cancer Center, The University of North Carolina, Chapel Hill, North Carolina 27599-7295, USA. «Γερνάμε, επειδή γερνάνε τα βλαστοκύτταρα με τα οποία ο οργανισμός μας αυτοανανεώνεται» «Εχει παρατηρηθεί μείωση της ικανότητας πολλαπλασιασμού των κυττάρων αυτών με την πρόοδο της ηλικίας. Η μειωμένη αυτή αναγενητική ικανότητα φαίνεται ότι συμβάλλει σημαντικά στο γήρας του όλου οργανισμού και σε νοσήματα όπως η αθηροσκλήρωση και ο σακχαρώδης διαβήτης των ενηλίκων»
- 38. «Η χορήγηση βλαστοκυττάρων από νεαρά πειραματόζωα σε γερασμένα θηλυκά καθυστέρησε την λόγω ηλικίας αδυναμία αναπαραγωγής και βελτίωσε την επιβίωση των απογόνων.»
- 39. Τα βλαστοκύτταρα που προέρχονται από το μυελό των οστών νεαρών ατόμων είναι πιο αποτελεσματικά για τη θεραπεία του εμφράγματος του μυοκαρδίου
- 41. Συνέργεια και αλληλεπίδραση • Χαρακτηρισμός και επιλογή κυττάρων (μονοκλωνικά αντισώματα) • Υποστρώματα και εκμαγεία (πεπτίδια) • Γονίδιακα τροποποιημένα βλαστοκύτταρα
- 42. Ευχαριστώ για την προσοχή σας
- 43. Αυτόλογα ή Αλλογενή Βλαστοκύτταρα; Αυτόλογα • Δεν υπάρχει κίνδυνος απόρριψης ή της θανατηφόρου νόσου του μοσχεύματος εναντίον του ξενιστή • Δεν απαιτείται ανοσοκατασταλτική θεραπεία • Άμεση εύρεση μοσχεύματος • Δεν υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης από νόσο του δότη • Μπορεί να γίνεται προληπτική συλλογή και αποθήκευση με μικρό σχετικά κόστος. • Εξυπηρέτηση από μικρά τοπικά εργαστήρια. Αλλογενή • Κίνδυνος απόρριψης ή θανατηφόρου νόσου του μοσχεύματος εναντίον του ξενιστή • Ανοσοκατασταλτική θεραπεία συχνά εφ όρου ζωής • Μακροχρόνια, πολλές φορές άκαρπη, έρευνα για την εύρεση ιστοσυμβατού δότη. • Κίνδυνος μόλυνσης από νόσο του δότη. • Ανάγκη δημιουργίας μεγάλου κόστους τραπεζών δημόσιας πρόσβασης ή ειδικών κυτταρικών σειρών με μεγάλο κόστος. • Εξυπηρέτηση από κεντρικές «τράπεζες» ή φαρμακοβιομηχανίες.
- 44. Μη αιμοποιητικές θεραπείες με «ενήλικα» βλαστοκύτταρα στην Ευρώπη At 2012, 138 medical teams from 27 European countries reported 2157 non-hematopoietic cell therapies. • Graft versus host disease (19%, 1% autologous) • Musculoskeletal disorders (36%, 80% autologous) • Cardiovascular diseases (25%, 95% autologous) • Gastriointestinal diseases (1%, 71% autologous) • Neurological diseases (3%, 99% autologous) • Other diseases (16%, 79% autologous) Martin et al Tissue Eng Part A. 2015 Jan;21(1-2):1-13, University Hospital Basel , Basel, Switzerland
- 45. Από πού μπορούμε να συλλέξουμε βλαστοκύτταρα; • Βλαστοκύστεις • Έμβρυα • Αίμα ομφαλίου λώρου • Σώμα ομφαλίου λώρου • Πλακούντας • Αμνιακό Υγρό • Αμνιακή Μεμβράνη • Ενδομήτριο που αποπίπτει • Οδοντικός πολφός • Περιοδοντικοί σύνδεσμοι • Λιπώδης ιστός • Μυελός των οστών • Περιφερικό αίμα μετά από ενεργοποίηση
- 46. Τα βλαστοκύτταρα που συλλέγονται από το αίμα του ομφαλίου λώρου διαφοροποιούνται και σε νευρικά κύτταρα
- 47. “The most common applications of stem cells from umbilical cord blood concern the use for the treatment of diseases of the nervous system, hepatic insufficiency and diabetes. Search in databases of registered clinical trials employing stem cells from umbilical cord blood revealed a total of 93 ongoing clinical trials involving non-hematopoietic applications. Of these, 23 were neurological diseases noted the increased interest for the administration of autologous stem cells in pediatric patients with cerebral palsy (9 clinical trials)”. Iafolla al University Ottava Biol Blood Marrow Transplant. 2014 20: 20-5 1
- 48. Exp Cell Res. 2008 Jun 10;314(9):1937-44. Epub 2008 Mar 20. Self-renewal and differentiation capacity of young and aged stem cells. Roobrouck VD, Ulloa-Montoya F, Verfaillie CM. Source Stem Cell Institute Leuven, University of Leuven, Leuven, Belgium. «Τα βλαστοκύτταρα που βρίσκονται στον ανθρώπινο οργανισμό μετά τη γέννηση είναι η πηγή που ανανεώνει καθημερινά όσα κύτταρα καταστρέφονται στους διάφορους ιστούς, σε όλη τη διάρκεια της ζωής. Όμως τα βλαστοκύτταρα αυτά γερνάνε με αποτέλεσμα να χάνουν την ικανότητά τους να αναπαράγονται και να διαφοροποιούνται όταν αυτό χρειάζεται.» «Τα βλαστοκύτταρα γηράσκουν με αποτέλεσμα να παρουσιάζουν μειωμένη ικανότητα ανανέωσης και διαφοροποίησης»
- 49. Μεταβολές στη λειτουργική ικανότητα των μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων εξ αιτίας της γήρανσης και των νόσων που σχετίζονται με αυτή. Επίδραση στις κλινικές εφαρμογές και στην επιλογή δοτών.
- 50. “Τα γηρασμένα αιμοποιητικά βλαστοκύτταρα και αρχέγονα κύτταρα διαφέρουν από τα αντίστοιχα νεαρά στην λειτουργική τους ικανότητα, τις πρωτεΐνες της επιφάνειάς τους, την μεταγραφική δραστηριότητα, και την ακεραιότητα του γονιδιώματος τους” Curr Opin Immunol. 2009 Aug;21(4):408-13. Epub 2009 Jun 6. Effects of aging on hematopoietic stem and progenitor cells. Waterstrat A, Van Zant G.
- 51. Regulations by EMA Fulfillment of Article 2(1) of Regulation (EC) No 1394/2007 (definition of advanced therapy medicinal product) • “- The product contains viable cells that have not been subjected to a substantial manipulation.” • “- The mode of action of the product (contribute to and enhance tissue renewal and turnover of • the subcutaneous tissue) is considered to be homologous to the donor fat tissue.” • “Based on the above considerations, it is considered that the product does not fall within the definition of an advanced therapy medicinal product.” EIE 24 2 15
- 52. Regulatory proposals the STEPS conference • 2009 Stroke. Stem Cell Therapies as an Emerging Paradigm in Stroke Participants. Stem Cell Therapies as an Emerging Paradigm in Stroke (STEPS): bridging basic and clinical science for cellular and neurogenic factor therapy in treating stroke. • 2011 Stroke. Savitz et al Stem Cell Therapy as an Emerging Paradigm for Stroke (STEPS) II. EIE 24 2 15
- 53. Important Guidelines emerging from STEPS II relevant for all therapies • Any cellular product needs to be well characterized • Initial clinical trials should be based on animal studies of the optimal dose • Confirmation of pivotal preclinical results in at least 2 laboratories and 2 species • Route of delivery should be based on preclinical data • Safety end points and the duration of patient monitoring should be driven around cell type, delivery routes, biodistribution of cells, and other preclinical data • Intravenous delivery of exogenous cells should be monitored for acute infusional toxicities and pulmonary complications Savitz et al Stroke 2011 EIE 24 2 15
- 54. Autologous stem cell therapies in www.clinicaltrials.gov • Heart 145 studies • Pulmonary 134 studies • Kidney 62 studies • Liver 45 studies • Diabetes 41 studies • Eye 33 studies • Ulcers 30 studies • Stroke 24 studies • Spinal cord injury 18 studies • Autism 4 studies
- 55. Γονιδιακή θεραπεία Phase Gene Therapy Clinical Trials Number % Phase I 1260 58.8 Phase I/II 421 19.7 Phase II 360 16.8 Phase II/III 20 0.9 Phase III 76 3.5 Phase IV 2 0.1 Single subject 3 0.1 Total 2142 http://www.wiley.com/legacy/wileychi/genmed/clinical/
- 56. Κλινικές δοκιμές με «ενήλικα» βλαστούτταρα Wang et al. Journal of Hematology & Oncology 2012, 5:19
- 57. Κλινικές δοκιμές με «ενήλικα» βλαστούτταρα Wang et al. Journal of Hematology & Oncology 2012, 5:19
- 58. Διαφορές μεταξύ εμβρυικών και μη εμβρυικών βλαστοκυττάρων Εμβρυικά και επαγόμενα (iPSCs) • Μπορούν να διαφοροποιηθούν σε οποιοδήποτε άλλο κύτταρο. • Μπορούν να δημιουργήσουν εμβρυικά σώματα. • Είναι ανοσολογικά ανώριμα και δεν απορρίπτονται από τον οργανισμό προτού να διαφοροποιηθούν. • Θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν ασθενή ή νεκρά κύτταρα. • Θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για δημιουργία οργάνων προς μεταμόσχευση. • Δημιουργούν όγκους (Τερατώματα). Βλαστοκύτταρα μετά τη γέννηση • Μπορούν να διαφοροποιηθούν σε οποιοδήποτε άλλο κύτταρο. • Μεταναστεύουν στην πάσχουσα περιοχή και συμβάλουν στην επούλωση. • Δεν απορρίπτονται σε αυτόλογη χρήση • Υποστηρίζουν τα κύτταρα των ιστών με αυξητικούς παράγοντες για την αποκατάσταση της βλάβης. • Αντικαθιστούν τα ασθενή ή νεκρά κύτταρα στην περιοχή της βλάβης • Έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία οργάνων προς μεταμόσχευση (τραχεία, καρδιακές βαλβίδες). • Αποτελούν μέρος της φυσικής άμυνας του οργανισμού και δεν δημιουργούν όγκους.
- 60. Regulated as Advanced Therapy Medicinal Product Fulfillment of Article 2(1) of Regulation (EC) No 1394/2007 (definition of advanced therapy medicinal product) • Autologous cells non minimally manipulated • Autologous cells not for homologous application • Autologous cells combined with other items.
- 61. Τα βλαστοκύτταρα που συλλέγονται σε νεαρή ηλικία είναι καταλληλότερα για θεραπευτικές εφαρμογές “Ο αριθμός των βλαστοκυττάρων στον οργανισμό μειώνεται με την ηλικία και την ασθένεια. Ο μεγαλύτερος αριθμός βρίσκεται στα νεογνά και μετά μειώνεται σταδιακά μέχρι να φθάσει στο μισό στην ηλικία των 80!” Roobrouck VD, Ulloa-Montoya F, Verfaillie CM. Self-renewal and differentiation capacity of young and aged stem cells. Exp Cell Res. 2008 Jun 10;314(9):1937-44. Wagner W, Bork S, Horn P, Krunic D, Walenda T, Diehlmann A, Benes V, Blake J, Huber FX, Eckstein V, Boukamp P, Ho AD. Aging and replicative senescence have related effects on human stem and progenitor cells. PLoS One. 2009 Jun 9;4(6):e5846.